OITYALUPE

MS NAMWANDI
 OITYALUPE
OITYALUPE OSHIKE?
Oityalupe oitya oyo tai holola olupe lomunhu ile oluvala loshinima
shonhumba. Ohai holola oukwatya woityadina. Ohai lihumbata ya fa
oityadina, osheshi oi na oitetekeli ya fa yoityadina ei tai tongomonwa.
Hol . Omunhu mulaula
Ongodi ipu
Oshiyaxa shiwa
Etemo linene
Mulaula , ipu, shiwa na linene aishe oyo oityalupe tai holola olupe loinima ile
lovanhu ile omaluvala.
OITYALUPE……..
• Ohatu dulu yoo okulongifa omafina opaityalonga ile tu longife
oityadina ponhele yoityalupe.
• Omafina oityalupe oo tu na Melaka ongaashi djuu, pu, le, xupi, kulu,
nene, nini, wa, i, ishu, na -pyu.
• Mokulongifa omafina oo ohatu a kwatakanifa kumwe noitetekeli
yeengudu doityadina ndele tashi tu etele po oityalupe.
• Hol. Omunhu mule
• Omuti mule
• Etemba linene
Oityalupe
• Oshilongwa shixupi
• Ondjila ipu
• Oluvanda linini
• Okaumbo kai
• Ouxwilili uishu
Omafina nee oo oityalupe otwe a kwatakanifa kumwe noitetekeli
yeengudu doityadina aishe opo I tu tungile po oityalupe.
Ongudutyadina Oshitetekeli shoshityalupe Oshityalupe
1. Omunhu /ovanhu mu/va mule/vale
1a. Tate /ootate mu/va mule/vale
2. Omuti /omiti u/di ule/dile
3. Etemba/omatemba li/ma lile/male
4. Oshikombo /oikombo shi/i shile/ile
5. Ombwa /eembwa i/di ile/dile
6. Olukaku/omalukaku li/ma lile/male
7. Okakambe/ oukambe ka/va kale/vale
8. Oupyakadi/ omaupyakadi u/ma ule/male
9. Okutwi/ omakutwi ku/ma kule/male
10. Pomeva pa pale
11. Komeva ku kule
12. Momeva mu mule
Omafina oityalupe haa limbilike……
• Ope na omafina oityalupe oo haa limbilike okwa tya tuu u tye
oityalupe oku na edimba loityadina, uye oityadina ihaa longifwa
ngoityadina, ohaa longifwa shike ngoityalupe. Omafina oo ongaashi
nee kedi, haya, kumbe, mbodo, fudime, nosho tuu.
• Hol. Onghoshi oyo oshinamwenyo shikumbe.
• Nero okwali ohamba ikedi.
• Ovanhu vamwe ohava ti vati oshingulu oshihaya.
• Omukulukadi wambuletu omumbodo unene.
• Shimbungu omuvaya unene.
Omafina opaityalonga a shituka oityalupe..
• Ope na omafina opaityalonga oo a shituka oityalupe.
• Apa otapa shikula nee omafina opaityalupe oo akufwa koityalonga
• Hol. 1. Oshifima sha talala. Oshifima shitalala.
Onhemo ya toka Onhemo itoka.
Omunhu a yela. Omunhu muyela.
Eendjovo tadi kumwifa. Eendjovo dikumwifa.
Eeembe da kukuta Eembe dikukutu.
Tala vali komafina opaityalonga oo a shituka oityalupe

A) Mokila omu na omeva a talala.

B) Mokila omu na omeva matalala.
A) Ondamona omunhu ta laula opo.
B) Onda mona omunhu mulaula opo.
A) Oshinima eshi nda mona osha limbilika nge
B) oshinima eshi nda mona oshilimbilika.
Oixuunini -nhu na -edi nayo ohai tu pe omalupe oityalupe, ngaashi
momatumbulo aa:
1. Toivo omuhandunhu unene.
2. Mhundja omutaledi nai.
3. Kafita omushekunhedi nai.
4. Josephine omukaledi nai.
5. Mee Takatu omudjuunhu.
6. Shidolo omunangedi nai.