‫وزارت تحصیالت عالی‬

‫دانشگاه تخار‬
‫دانشکده انجنیری‬
‫دیپارتمنت سیول‬
‫پروژه صنفی معادالت تفاضلی‬
‫موضوع سیمینار‪ :‬کاربرد معادالت دیفرانسیل مرتبه اول در قضیه کار و انرژی‬
‫استاد رهنما‪ :‬نامزد پوهنیار خیرهللا (حمیدی)‬

‫لیست اعضای گروپ‬

‫عزیز “فاضلیار”‬ ‫‪‬‬

‫محمد ادریس)اقبال شاه) “سلطانی”‬ ‫‪‬‬
‫فاظل اکمل “اعظمی”‬ ‫‪‬‬
‫فضل الدین “حیدری”‬ ‫‪‬‬
‫شاولی “رحمانی”‬ ‫‪‬‬
‫کبار “احمدی”‬ ‫‪‬‬
‫شجاع الدین” رحمت”‬ ‫‪‬‬
b
 ‫‪ :‬کار‪work‬‬
‫کار عبارت از انرژی انتقال یافته به جسم یا از جسم بر اثر نیرویی است که‬
‫به آن وارد می شود‪.‬انرژی انتقال یافته به جسم را کار مثبت و انرژی انتقال‬
‫‪.‬یافته از جسم را کار منفی می گیریم‬
‫و یا به عبارت ساده تر‪:‬کار از نگاه فزیک وقتی انجام میشود که یک جسم‬
‫توسط قوه در استقامت عمل قوه تغییر محل نماید‪.‬هر قدر که این تغییر محل‬
‫زیادتر باشد به همان اندازه کار بیشتر انجام می شود‪.‬بنابراین‬
‫کارانجام شده ‪ W‬توسط قوه ثابت را به صورت حاصل ضرب مقدار‬
‫‪:‬مقدار قوه در مقدار تغییر مکان تعریف میکنیم‬
‫‪W=FS‬‬
‫واحد قوه در سیستم بین المللی نیوتن و واحد فاصله متر‬
‫میباشد بنابراین واحد کار ژول بوده که مساوی است به یک‬
‫نیوتن‪-‬متر‬
‫‪1J=1Nm‬‬
‫و واحد قوه در سیستم انگلیسی پوند و واحد فاصله فوت‬
‫‪.‬بوده بنأ واحد کار فوت_پوند است‬
‫‪1J=0.7376ft.lb‬‬ ‫‪1ft.lb=1.356J‬‬
 ‫انواع کار ‪types of work :‬‬
‫‪:‬بصورت عموم کار سه نوع میباشد‬
‫‪ )3‬کارصفری )‪1‬‬ ‫کار مثبت ‪ )2‬کار منفی‬
‫‪ :‬کار مثبت ‪1.‬‬
‫به کاری مثبت گفته میشود که تغییر مکان جسم در جهت مسیر جهت قوه باشد‪ .‬و‬
‫‪.‬زاویه بین مولفه قوه و جهت جابجایی کوچکتراز( ‪ ) 90‬درجه باشد‬

‫‪.2‬کار منفی‪:‬‬
‫به کاری گفته میشود که تغییر مکان جسم درخالف مسیر جهت قوه باشد‪.‬‬
‫‪.‬و زاویه بین مولفه ای قوه و جهت جابجایی بزرگتر از(‪ )90‬درجه باشد‬
 ‫‪:‬انرژی جنبشی‬
‫انرژی جنبشی ‪ ،‬انرژی متناظر به حالت حرکت جسم است‪.‬و مانند کار‬
‫یک کمیت سکالری است وهر چه جسم تندتر در حرکت باشد انرژی‬
‫جنبشی بیشتری دارد‪ .‬انرژی جنبشی جسمی که در حالت سکون باشد‪،‬‬
‫صفر است‪.‬‬
‫برای جسمی به جرم‪ M‬که با سرعت‪V‬خیلی کمتر از سرعت نور در‬
‫‪1‬‬ ‫حرکت است داریم‬
‫)انرژی جنبشی(‬ ‫‪k  mv 2‬‬
‫‪2‬‬
‫‪:‬قضیه کار و انرژی‬

‫کار انجام شده توسط قوه خالص روی یک ذره برابر است با تغییر در‬
‫‪:‬انرژی جنبشی ذره‬
‫‪)….‬قضیه کار و انرژی(‪W=k₂-k₁= ∆k…………………………..‬‬

‫‪:‬کاربرد دیفرانسیل مرتبه اول در قضیه کار و انرژی‬

‫‪:‬بوسیله معادالت دیفرانسیلی مرتبه اول ما میتوانیم روابط بین کار و انرژی را ثبوت نماییم ‪1.‬‬
 ‫‪w  f ax xa  fbx xb  ...........‬‬ ‫برای این منظور فرض میکنیم ذره درجهت محور‪ x‬از نقطه ‪ x₁‬تا نقطه‬
‫‪x2‬‬ ‫‪ x₂‬توسط قوه یی تغییر مکان نموده است و برابر است با‪:‬‬
‫‪w‬‬ ‫‪ fxdx‬‬
‫‪x1‬‬

‫‪x2‬‬ ‫‪x2‬‬
‫‪w‬‬ ‫‪f‬‬
‫‪x1‬‬
‫‪x‬‬ ‫در مورد خاص که ‪ Fx‬یعنی مولفه ‪ X‬قوه ثابت است میتوان نوشت ‪dx  fx   dx  fx ( x2 _ x1 ) :‬‬
‫‪x1‬‬

‫‪w  f s‬‬ ‫‪˱ΎϧΑΩηΎΑϳϣ‬‬ ‫‪ϩέΫϝΣϣϥΎ̰ϣέϳϳϐΗ‬‬

‫‪(x  x )  s‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬

‫‪x‬‬ ‫‪x‬‬
‫‪1 2‬‬ ‫بطور مثال ‪ :‬برای کشیدن یک فنر باید کار انجام دهیم وکار انجام شده‬
‫‪w   fxdx   kxdx‬‬ ‫‪kx‬‬ ‫توسط این نیرو هنگامی که کشیده گی از صفر با مقدار‪ x‬افزایش می یابد‬
‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪2‬‬ ‫برابراست با ‪:‬‬

‫کشیده شده باشد کاری که باید برای کشیدن آن انجام داد برابر‌است با‬ ‫تااینجا فزض کردیم فنر کشیده شده است اگر در آغاز فنر از قبل به اندازه‪x1‬‬

‫‪x2‬‬ ‫‪x2‬‬
‫‪w   Fxdx   kxdx  Kx2 ‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪Kx‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2 1‬‬
‫‪x1‬‬ ‫‪x1‬‬
‫حال قضیه کار‪ -‬و انرژی را برای نیرویی که با مکان تغییر میکند با روش دیگر به دست می آوریم‪ .‬در این روش متغیر ‪ x‬در انتیگرال کار را به‬
‫‪dvx‬‬ ‫‪ vx‬تغیر می دهیم‪ .‬به عنوان مقدمه توجه می کنیم که شتاب ‪ a‬ذره را میتوان با استفاده از‬
‫‪vx  dx‬‬ ‫‪, ax ‬‬
‫‪dt‬‬ ‫‪dt‬‬
‫و قاعده مشتق گیری زنجیری به شکل های مختلف بیان کرد‪:‬‬
‫‪dvx dvx dx‬‬ ‫‪dvx‬‬
‫‪ax ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ vx‬‬
‫‪dt‬‬ ‫‪dx dt‬‬ ‫‪dx‬‬
‫با استفاده از این نتیجه در می یابیم که کار کل انجام شده توسط قوه خالص ‪ FX‬برابر است با‬
‫‪X2‬‬ ‫‪x2‬‬ ‫‪x2‬‬
‫‪dvx‬‬
‫‪W   FX dx   max dx   mvx‬‬ ‫‪dx‬‬
‫‪X1‬‬ ‫‪x1‬‬ ‫‪x1‬‬
‫‪dx‬‬
‫‪ dvx  dx‬‬ ‫‪ dvx  dx‬‬
‫‪‬‬ ‫‪ dx‬در نتیجه میتوان به جای‬ ‫‪ ‬عبارت است از تغیر سرعت ‪ dvx‬در حین جابه جایی‬ ‫‪dx ‬‬ ‫اینک‬
‫‪‬‬ ‫‪dx ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪.‬تغیر میدهیم‬ ‫‪vx‬‬ ‫در معادله باال ‪ dvx‬را قرار داد‪ .‬این امر متغیر انتیگرال گیری را از‪x‬به‬

‫واهیم داشت ‪ v2‬و ‪ v1‬متناظر در این نقطه یعنی ‪ x‬به سرعت های ‪x2‬و ‪ x1‬تغیر میدهد در نتیجه سرحد ها را از‬
‫‪v2‬‬
‫‪wtot ‬‬ ‫‪ mv‬‬
‫‪v1‬‬
‫‪x‬‬ ‫‪dv x‬‬
‫تشکر از توجه شما عزیزان‬