4.

7
PEMBIAKAN
TUMBUHAN
BAB 4.0: PEMBIAKAN
 STRUKTUR DAN FUNGSI BAHAGIAN BUNGA
Organ pembiakan
jantan bunga
Anter

Stigma
Filamen

Menarik perhatian Organ

serangga atau haiwan pembiakan
betina bunga
Ranggi

Stil
Sepal
Melindungi bunga
pada peringkat
Ovari
kudup
Ovul
PENDEBUNGAAN

Bunga biseks Bunga uniseks

• mempunyai kedua-dua bahagian • hanya mengandungi stamen
pembiakan jantan (stamen) dan atau pistil sahaja.
betina (pistil) pada bunga yang
sama
Pokok jagung
Bunga jantan

Bunga betina
Pokok betik
Pendebungaan ialah proses pemindahan butir debunga
matang dari anter ke stigma.

Pendebungaan sendiri Pendebungaan kacuk

Butir debunga dipindahkan ke
stigma bunga yang sama

Butir debunga dipindahkan ke

stigma bunga yang lain tetapi
pada pokok yang sama
Butir debunga dipindahkan ke stigma bunga yang
lain dan pokok yang lain tetapi daripada spesies
pokok yang sama
 Persoalannya, bagaimanakah butir
debunga sesuatu pokok dipindahkan
dari anter ke stigma bunga?
 Agen pendebungaan 14

Membantu proses pemindahan butir debunga dari

anter ke stigma
YOUR YOUR
TITLE 01 TITLE 02

Angin Haiwan

Manusia Serangga
 Proses pemindahan butir debunga oleh agen
pendebungaan
2. Butir debunga yang dibawa oleh
serangga dipindahkan ke stigma
bunga B

1. Butir debunga daripada anter

bunga A melekat pada badan atau
kaki serangga
 Ciri-ciri bunga yang didebungakan oleh 17

HAIWAN dan SERANGGA

Apabila serangga hinggap di atas bunga
Butir debunga biasanya untuk menghisap nektar, butir debunga
melekat pada paruh atau akan melekat pada kaki dan badan
badan haiwan serangga yang berbulu

Contoh bunga yang

didebungakan oleh haiwan dan
serangga ialah durian,
rambutan, betik, bunga raya, Ranggi besar dan
bunga matahari dan bunga ros.
berwarna-warni .

Menghasilkan butir Mempunyai

debunga yang kasar nektar dan berbau
dan melekit harum
 Ciri-ciri bunga yang didebungakan oleh 18

ANGIN
• Butir debunga yang ringan ditiup angin dan sampai ke stigma bunga.
• Contoh bunga yang didebungakan oleh angin ialah jagung, rumput dan padi.

Berwarna putih atau Butir debunga yang

pudar banyak, kecil, licin
dan ringan

Stigma yang panjang Filamen dan stil yang

dan berbulu Green marketing is a
panjang
 KELEBIHAN PENDEBUNGAAN KACUK 19

Pendebungaan kacuk menggabungkan bahan genetik daripada dua pokok induk yang sama spesies

Pokok lebih sihat dan dapat

menyesuaikan diri dengan Tanaman mempunyai
persekitaran varieti baharu

Kelebihan
pendebungaan kacuk

Biji benih lebih Pokok baharu mempunyai daya tahan

berkualiti yang tinggi terhadap perosak dan penyakit
Aplikasi Pendebungaan Kacuk
dalam Bidang Pertanian
Proses Persenyawaan
Gamet jantan yang dibawa oleh debunga bercantum dengan gamet betina di dalam ovul
Struktur biji benih dan fungsinya

1 Selepas persenyawaan berlaku, ovul

dalam ovari berkembang

menjadi biji benih

2
Biji benih terdiri daripada embrio yang dilapisi
oleh kulit biji atau testa. Bahagian-bahagian
bunga yang lain pula akan layu dan gugur

3
Biji benih terbahagi kepada dua jenis,
iaitu monokotiledon dan dikotiledon
 Bahagian kulit biji 24

Fungsi

Testa Melindungi biji benih

Hilum Tempat biji benih melekat pada buah

Liang kecil yang membenarkan air dan udara Hilum

Mikropil Mikropil
memasuki biji benih Testa
 Bahagian kulit biji 25

Fungsi
Testa Kotiledon

Bahagian embrio yang berkembang akan

Plumul
menjadi pucuk

Bahagian embrio yang berkembang menjadi

Radikel akar
Plumul Radikel
Menyimpan dan membekalkan makanan untuk
Kotiledon
percambahan biji benih
26
Percambahan epigeal
Kotiledon tumbuhan keluar dari tanah
Percambahan hipogeal
Kotiledon tetap berada di dalam tanah
 30

Syarat Percambahan Biji Benih

Air Udara Suhu yang sesuai

Eksperimen

A B C D
Air
Udara
Suhu sesuai
Bercambah
Eksperimen

A B C D
Air ✓ X ✓ ✓
Udara ✓ ✓ X ✓
Suhu sesuai ✓ ✓ ✓ X
Bercambah Ya Tidak Tidak Tidak
Hari pertama Hari kedua Hari ketiga Hari keempat Hari kelima