STOICYZM

Bezpieczeństwo Narodowe
A. Hoffer, F. Gumowski, K. Duch, M. Lewczuk
 Spis treści
1. Wstęp
1.1 Co to stoicyzm?
1.2 Założyciele
1.3 Geneza nazwy ( mapa Stoa Poikile )
1.4 Podział stoicyzmu - geograficzny
2. Filozofia stoików
popieranie punktów 2-2.3 cytatami z filozofii stoicyzmu
2.1 graficzny podział koncepcji filozofii
2.1.1 Fizyka stoików: materializm, panteizm, pneuma, doskonałość
2.2 Etyka stoików
2.2.1 życie zgodne z naturą, cnota, mędrzec
2.3 Pytania odnośnie etyki stoików.
3. Podsumowanie – Stoicyzm dziś
3.1 wideo poruszające współczesne zachowania a stoicyzm
3.2 Pytania do odbiorców na temat zrozumienia tematu stoicyzmu.
• „Szczęście w twoim życiu
zależy od jakości twoich
myśli”. – Marek Aureliusz
 • Stoicyzm to starożytna filozofia,
która kładzie nacisk na rozwój
moralny i duchowy jednostki
poprzez akceptację rzeczywistości i
kontrolę nad własnymi reakcjami

1. Co to
emocjonalnymi. Centralną zasadą
stoicyzmu jest życie zgodnie z
naturą i przyjęcie losu bez względu
na jego trudności. Stoicyzm promuje

stoicyzm?
praktykę cnoty, umiaru oraz życie
zgodne z wartościami
uniwersalnymi, które prowadzą do
spokoju ducha i szczęścia. Filozofia
ta ma na celu osiągnięcie
równowagi emocjonalnej poprzez
kierowanie uwagi na to, co w naszej
mocy, a co nie.
Założyciele
• Zenon z Kition (335–263 p.n.e.)
uważany jest za założyciela
stoicyzmu, który założył szkołę w
Atenach w IV wieku p.n.e. Jego
prace stały się podstawą dla
późniejszych stoików.

• „Człowiek podbija świat, pokonując siebie”.

„Nieświadomi ludzie różnią się od
zwierząt jedynie swoją figurą”.

• Kleanthes z Assos (331-232 p.n.e)

• był uczniem Zenona i kontynuował jego
filozofię, stając się drugim przywódcą stoickiej
szkoły po jego śmierci. Znany jest głównie ze
swoich hymnów filozoficznych.
 • Chryzyp z Soloi - trzeci z
głównych założycieli
stoicyzmu, który
kontynuował i rozwijał
filozofię swoich
poprzedników. Jego prace
miały duży wpływ na
kształtowanie się stoickiej
doktryny.

„Myśl jest źródłem mowy”

 Geneza nazwy
• Obyczajem starogreckim miewał Zenon
swoje wykłady na wolnym powietrzu w
portyku pstrym, zwanym po grecku
„Stoa poikile." stąd przezwano jego
uczniów Stoikami. Tam pod kolumna
jakaś, nieopodal od fresków,
przedstawiających dawne zwycięstwa
Ateńczyków, siadał mistrz otoczony
nielicznemu gronem słuchaczów, i tam
wykładał im swoje sztywna naukę,
sucho, niezrozumiale ale z zapałem, i
tam słuchało jego stów
najszlachetniejsza młodzież Grecji. 1.

1. W. Dzieduszycki, Sceptycy, stoicy i epikurejczycy, 1883, s 5-8

 Podział stoicyzmu

• Ateny: To tutaj Zenon z Kition założył swoją szkołę i rozpoczął

rozwój stoicyzmu jako systemu filozoficznego.

To zdjęcie, autor: Nieznany autor, licencja: CC BY-NC-ND

 Podział stoicyzmu

• Rzym: Po podboju Grecji przez Rzymian, stoicyzm zyskał

popularność w Rzymie. Wielu rzymskich filozofów, takich jak Seneka,
Epiktet czy Marek Aureliusz, byli związani ze stoicyzmem i wpłynęli
na jego rozwój.

To zdjęcie, autor: Nieznany autor, licencja: CC BY-NC-ND

 Podział stoicyzmu

• Aleksandria: Miasto to także odegrało pewną rolę w rozwoju

stoicyzmu, zwłaszcza w okresie hellenistycznym, gdy filozofowie
stoiccy nawiązywali kontakty z intelektualistami tej wspólnoty.

To zdjęcie, autor: Nieznany autor, licencja: CC BY-NC-ND

 Podział stoicyzmu

• Imperium Rzymskie: Stoicyzm rozprzestrzenił się na tereny

obejmujące imperium rzymskie, od Europy po Bliski Wschód i
północną Afrykę, gdzie wywarł wpływ na kulturę, etykę i myślenie
społeczne.

To zdjęcie, autor: Nieznany autor, licencja: CC BY-NC-ND

 Podział stoicyzmu

• Bizancjum: Po upadku Zachodniego Cesarstwa Rzymskiego,

stoicyzm kontynuował swoje istnienie w Bizancjum, gdzie nadal
wpływał na myślenie filozoficzne.

To zdjęcie, autor: Nieznany autor, licencja: CC BY-NC-ND

 Podział stoicyzmu

• Współczesność: Stoicyzm w różnych formach nadal jest obecny w

dzisiejszym świecie, wpływając na psychologię, etykę oraz osobisty
rozwój jednostki

To zdjęcie, autor: Nieznany autor, licencja: CC BY-NC-ND

2.Filozofia stoików
 Filozofia stoicka

Logika Fizyka Etyka

• Logos: Zasady myślenia
i racjonalności.
• Rozwój umiejętności
logicznych i
rozumowania.
Materializm: Panteizm: Pneuma: Doskonałość:
• Natura jako • Wiara w to, że Bóg • Pneuma to • Cnoty i idea
zbiór materii i (Logos) jest tożsamy z substancja doskonałości
energii. naturą, czyli całością duchowa, żywotna moralnej jako
wszechświata. siła, czy też główne cele
• Pogląd rozumny eter, który życiowe.
stoików na • Pojęcie Boga
identyfikowane z przenika całą • Dążenie do
rzeczywistość rzeczywistość.
jako złożoną z porządkiem życia zgodnego
materii, z kosmicznym i • Jest to oddech z naturą i
której przyrodą. wszechświata, jego harmonią
wszystko się życiowa siła, a wszechświata.
składa. zarazem
intelektualny
element.
Etyka stoików
• Życie zgodne z naturą: Stoicy uważali, że kluczem do szczęścia i
spokoju ducha jest życie zgodnie z naturą. Bycie zgodnym z naturą
oznacza akceptację rzeczywistości takiej, jaka jest, i przyjmowanie
wszystkich zdarzeń życiowych jako nieodłącznej części porządku
kosmicznego
Etyka stoików
• Cnota: Stoicy wierzyli, że celem życia jest osiągnięcie doskonałości
moralnej poprzez praktykę cnoty. Cnoty, takie jak mądrość, umiar,
sprawiedliwość i odwaga, są podstawowymi wartościami, które należy
rozwijać i kultywować w sobie. Praktyka cnoty prowadzi do
osiągnięcia harmonii z samym sobą, innymi ludźmi i światem.
Etyka stoików
• Mędrzec (sophos): Mędrzec to osoba, która osiągnęła doskonałość
moralną poprzez praktykę cnoty. Mędrzec jest jednostką, która żyje
zgodnie z naturą, akceptuje wszystkie zdarzenia życiowe bez względu
na ich trudność, oraz jest wolny od przywiązań emocjonalnych i
niepokoju ducha. Mędrzec osiąga ataraksję, czyli stan spokoju i
równowagi psychicznej, który pozwala mu osiągnąć szczęście i
zadowolenie z życia.
Pytania
• Jakby wyglądało społeczeństwo, w którym większość ludzi
kierowałaby się zasadami stoicyzmu?

• W jaki sposób stoicyzm może pomóc w radzeniu sobie z przemijaniem

i strachem przed śmiercią w dzisiejszym świecie?

• Czy technologie współczesne, takie jak media społecznościowe, mogą

sprzyjać lub utrudniać praktykę zasad stoickich? Jakie są korzyści i
zagrożenia związane z tym?
•Podsumowanie – Stoicyzm dziś
wideo
• "The happiness of your life depends upon the quality of your
thoughts." - Marcus Aurelius
• "Man conquers the world by conquering himself." - Zeno of Citium
• "If a man knows not to which port he sails, no wind is favorable." -
Seneca the Younger
Pytania do odbiorców
BIBLIOGRAFIA
• Podzial stoicyzmu
• Ateny zenon hryzyp
• Rozmowa po etyce. Zadawanie pytań i dyskusja. W czym odnadjujece
siebie co jest atrakcyjnego z czym trudno się zgodzić co nie pasuje w
stoicyzmie.
• Podsumowanie stoicyzm dziś, co rozumiemiemy przez stoicki spokoj.
• Pneuma
• Zyj zgodnie z natura, cnota, rzeczy obojętne mędrzec stoicki