Podatki Samorządowe

Ćwiczenia nr II
Kazus 5

 Przedsiębiorstwo „Flippol”, którego działalność polega na wznoszeniu budynków mieszkalnych jest

również właścicielem sieci wodociągowej wraz z zasuwami i hydrantami. Sieć ta była konieczna do
realizacji budowy mieszkań oraz później zaopatrywania mieszkańców w wodę. „Flippol” nie
deklarował ich w podatku od nieruchomości, ponieważ w ocenie spółki sam fakt posiadania gruntów,
budynku czy budowli przez przedsiębiorcę nie jest wystarczający do zaliczenia ich na do kategorii
przedmiotów opodatkowania związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.
 Zdaniem spółki budowle te są posadowione na gruntach związanych z budynkami mieszkalnymi i
służą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych mieszkańców. Jej zdaniem sieć wodociągowa nie jest i
nie była nigdy związana z jej działalnością gospodarczą, więc nie podlegała opodatkowaniu
podatkiem od nieruchomości. Ponadto zgodnie z art. 1a ust. 2a pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach
lokalnych do gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej
nie zalicza się budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami.
 Czy spółka ma rację?
Kazus 6

 Spółka obuwnicza jest właścicielem hali, w którym wykonano odrębne konstrukcyjnie od

budynku fundamenty pod maszyny i urządzenia. Na tych fundamentach utworzono linię
produkcyjną, na której umieszczono bardzo drogie maszyny do wytwarzania butów
sportowych. Dodatkowo na zewnątrz hali wybudowano niezwykle drogą wolnostojącą
maszynę do czyszczenia skóry, z której wykonywane jest obuwie.

 Spółka uważa, że skoro linia produkcyjna znajduje się w budynku to żeby uniknąć
podwójnego opodatkowania powinna płacić podatek od nieruchomości jedynie od
budynku. Nie powinna również płacić podatku od maszyny, ponieważ uznała go za obiekt
małej architektury z uwagi na jego rozmiary.
 Czy spółka ma rację?
PODATEK ROLNY

- Jeden z najstarszych podatków (poradlne, podymne,

łanowe)
- Jest to podatek lokalny, stanowiący dochód budżetowy
gminy
- Brak jednolitego poglądu doktryny na charakter tego
podatku:
- Majątkowy - związany ze statycznym posiadaniem
- Majątkowo przychodowy – związany z posiadaniem
nieruchomości i możliwymi przychodami które można z niej
czerpać.
PRZEDMIOT OPODATKOWANIA

Opodatkowaniu podlegają
Z wyjątkiem tych zajętych na
grunty sklasyfikowane w
prowadzenie działalności
ewidencji gruntów i
gospodarczej innej niż
budynków jako
rolnicza
użytki rolne
 PRZEDMIOT OPODATKOWANIA - ROZRÓŻNIENIE

Grunty gospodarstw
rolnych
Użytki rolne dzielą się
na
Pozostałe grunty

Za gospodarstwo rolne uważa się obszar użytków rolnych, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1
ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej
albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej
 PODATNIK

Osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna

nieposiadająca osobowości prawnej, w tym spółki, która jest:

Użytkownikiem
Właścicielem
wieczystym Posiadaczem gruntu
gruntu
gruntu

chyba, że grunt znajduje się
w posiadaniu samoistnym
innego podmiotu
chyba, że gruntu znajduje się
w posiadaniu samoistnym
innego podmiotu
Zależnym – wyłącznie w
stosunku do przedmiotu
Samoistnym opodatkowania będącego
własnością Skarbu Państwa
lub JST
PODMIOT OPODATKOWANIA - ZASADY

- jeżeli przedmiot opodatkowania znajduje się w posiadaniu

samoistnym, obowiązek podatkowy w zakresie podatku rolnego
ciąży na posiadaczu samoistnym
- Jeżeli grunt stanowi współwłasność lub znajduje się w
posiadaniu dwóch lub więcej podmiotów to obowiązek
podatkowy od gruntu ciąży solidarnie na wszystkich
współwłaścicielach lub posiadaczach.

- z takim zastrzeżeniem, że jeżeli grunty stanowią gospodarstwo rolne, obowiązek

podatkowy ciąży na tej osobie będącej współwłaścicielem (posiadaczem), która to
gospodarstwo prowadzi w całości.
PODSTAWA OPODATKOWANIA

Grunty gospodarstw rolnych – hektary przeliczeniowe, których

liczba oparta jest w oparciu o:
• powierzchnię gruntu
• rodzaj użytków rolnych (grunty orne, łąki i pastwiska, sady, grunty pod stawami)
• klasę bonitacji (są to klasy jakości użytków rolnych)
• Zakwalifikowanie przez MF do jednego z czterech okręgów podatkowych, do
których zalicza się gminy oraz miasta w zależności od warunków ekonomicznych i
produkcyjno-klimatycznych

Pozostałe grunty rolne – hektary rzeczywiste

STAWKI PODATKOWE
Równowartość - Stawki podatkowe dla gruntów rolnych mają
pieniężna charakter kwotowy wyrażony poprzez odniesienie
do średniej ceny kwintala żyta w 11 kwartałach
2,5 q żyta za ha
przeliczeniowy (224,08 poprzedzających rok podatkowy. Cenę kwintala
zł) ustala Prezes GUS.
- Ustawa wprowadza maksymalne stawki kwotowe
5 q żyta za ha
rzeczywisty (448,15 które mogą być zmieniane uchwałą Rady Gminy
zł)
OBOWIĄZEK PODATKOWY
- Obowiązek podatkowy powstaje od
pierwszego dnia miesiąca następującego po
miesiącu, w którym zaistniały okoliczności
uzasadniające powstanie tego obowiązku,
wygasa zaś ostatniego dnia miesiąca, w
którym przestały istnieć okoliczności
uzasadniające ten obowiązek.
- Analogicznie wszelkie zmiany wpływające na
wysokość opodatkowania podatkiem rolnym
OBLICZENIE I POBÓR PODATKU – OBOWIĄZEK
INFORMACYJNY
Osoby fizyczne zobowiązane są przedkładać:
• informacje o gruntach, sporządzone na formularzach wg wyznaczonego wzoru w terminie 14 dni od
dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających:
• powstanie albo wygaśniecie obowiązku podatkowego
• lub od zaistnienia zdarzenia powodującego zmianę wysokości opodatkowania.

Osoby prawny oraz jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające

osobowości prawnej zobowiązane są przedkładać:
• deklaracje na podatek rolny (osoby prawne i jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające
osobowości prawnej) w terminie do dnia 15 stycznia roku podatkowego,
• a jeżeli obowiązek podatkowy powstał po tym dniu, w terminie 14 dni od dnia wystąpienia
okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśniecie obowiązku podatkowego lub od
zaistnienia zdarzenia powodującego zmianę wysokości opodatkowania
TERMINY PŁATNOŚCI PODATKU –
WSZYSCY PODATNICY
Uchwałą Rady Gminy
można ustalić
pobieranie podatku od 15 MARCA
osób fizycznych w
drodze inkasa

15
15 MAJA
LISTOPADA
Podatnikowi będącemu
osobą fizyczną wydaje się
Raty są proporcjonalne do decyzję wymiarową ze
czasu trwania obowiązku 15 wskazaniem wysokości
podatkowego WRZEŚNIA podatku i wysokości rat
wraz z terminami ich
zapłaty
ZWOLNIENIA I ULGI
- Bogaty katalog zwolnień zarówno przedmiotowych jak i
podmiotowych znajduje się w art. 12 ustawy
- W ustawie są wskazane szczególnego rodzaju ulgi, takie jak:
- Ulga inwestycyjna – art. 13 - polega na odliczeniu od należnego
podatku rolnego od gruntów położonych na terenie gminy, w której
została dokonana inwestycja – w wysokości 25%
udokumentowanych rachunkami nakładów inwestycyjnych.
- Oraz dwie ulgi systemowe:
- Ulga z tytułu położenia gruntów w terach górskich/podgórskich – art. 13b –
obniżenie o 30% dla gruntów do klasy IIIb i 60% dla gruntów gorszych
- Ulga klęskowa – art. 13 c – fakultatywna – przyznaje organ podatkowy

- Rada Gminy może poszerzyć katalog zwolnień

przedmiotowych i ulg zachowując przepisy o pomocy
publicznej
Kazus

Pan Łukasz posiada gospodarstwo rolne II klasy, które ma 50 hektarów. Rada gminy zaliczyła
grunt do IV okręgu.
Jaki podatek powinien zapłacić pan Łukasz w 2024 roku?
1. Najpierw należy ustalić wartość hektara przeliczeniowego: 50 ha x 1,35 = 67,50
2. Następnie należy pomnożyć odpowiednią stawkę podatku, która w przypadku pana
Łukasza wynosi 2,5q żyta przez hektar przeliczeniowy. 2,5q żyta kosztuje 224,08 zł.
A więc 224,08 x 67,50 = 15125,40 zł
Podatek leśny
Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o podatku leśnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 888)
PODATEK LEŚNY

- Jest to podatek lokalny, stanowiący dochód

budżetowy gminy.
- Podatek majątkowo-przychodowy
- Pod względem konstrukcji podatek leśny jest
bardzo podobny do podatku rolnego, przy
czym różnią się przedmiotem opodatkowania
PRZEDMIOT OPODATKOWANIA

Opodatkowaniu podlegają
Z wyjątkiem tych zajętych na
lasy – czyli grunty leśne
prowadzenie działalności
sklasyfikowane w ewidencji
gospodarczej innej niż
gruntów i budynków jako
leśnicza
lasy
 PODATNIK

Osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna

nieposiadająca osobowości prawnej, w tym spółki, która jest:

Właścicielem Użytkownikiem
Posiadaczem lasu
lasu wieczystym lasu

Zależnym – wyłącznie w
chyba, że las znajduje się w chyba, że las znajduje się w stosunku do przedmiotu
posiadaniu samoistnym posiadaniu samoistnym Samoistnym opodatkowania będącego
innego podmiotu innego podmiotu własnością Skarbu Państwa
lub JST
PODMIOT OPODATKOWANIA - ZASADY

- jeżeli przedmiot opodatkowania znajduje się w

posiadaniu samoistnym, obowiązek podatkowy w
zakresie podatku rolnego ciąży na posiadaczu
samoistnym
- Jeżeli las stanowi współwłasność lub znajduje się w
posiadaniu dwóch lub więcej podmiotów to obowiązek
podatkowy od lasu ciąży solidarnie na wszystkich
współwłaścicielach lub posiadaczach.
PODSTAWA OPODATKOWANIA I STAWKA
PODATKOWA

Podstawę opodatkowania stanowi powierzchnia lasu wyrażona w hektarach

rzeczywistych
• Dane niezbędne do wymiaru podatku organ uzyskuje z ewidencji gruntów i budynków

Stawka podatkowa jest wyrażona w kwotowo w wysokości równowartości

0,220 m3 drewna - 72,0346 zł w 2024
• obliczaną według średniej ceny sprzedaży drewna uzyskanej przez nadleśnictwa za pierwsze
trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy
• dla lasów wchodzących w skład rezerwatów przyrody i parków narodowych ulega obniżeniu o
50%
OBOWIĄZEK PODATKOWY
- Obowiązek podatkowy powstaje od
pierwszego dnia miesiąca następującego po
miesiącu, w którym zaistniały okoliczności
uzasadniające powstanie tego obowiązku,
wygasa zaś ostatniego dnia miesiąca, w
którym przestały istnieć okoliczności
uzasadniające ten obowiązek.
- Analogicznie wszelkie zmiany wpływające na
wysokość opodatkowania podatkiem rolnym
OBLICZENIE I POBÓR PODATKU – OBOWIĄZEK
INFORMACYJNY
Osoby fizyczne zobowiązane są przedkładać:
• informacje o lasach, sporządzone na formularzach wg wyznaczonego wzoru w terminie 14 dni od
dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających:
• powstanie albo wygaśniecie obowiązku podatkowego
• lub od zaistnienia zdarzenia powodującego zmianę wysokości opodatkowania.

Osoby prawny oraz jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające

osobowości prawnej zobowiązane są przedkładać:
• deklaracje na podatek od nieruchomości (osoby prawne i jednostki organizacyjne, w tym spółki
nieposiadające osobowości prawnej) w terminie do dnia 15 stycznia roku podatkowego,
• a jeżeli obowiązek podatkowy powstał po tym dniu, w terminie 14 dni od dnia wystąpienia
okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśniecie obowiązku podatkowego lub od
zaistnienia zdarzenia powodującego zmianę wysokości opodatkowania
TERMINY PŁATNOŚCI PODATKU – OSOBY
FIZYCZNE
Uchwałą Rady Gminy
można ustalić
pobieranie podatku od 15 MARCA
osób fizycznych w
drodze inkasa

15
15 MAJA
LISTOPADA
Podatnikowi będącemu
osobą fizyczną wydaje się
Raty są proporcjonalne do decyzję wymiarową ze
czasu trwania obowiązku 15 wskazaniem wysokości
podatkowego WRZEŚNIA podatku i wysokości rat
wraz z terminami ich
zapłaty
TERMINY PŁATNOŚCI PODATKU – JEDNOSTKI
ORGANIZACYJNE

Mechanizm samo-
Raty miesięczne do 15 obliczenia podatku.
dnia każdego miesiąca Deklaracje i wpłata bez
wezwania
ZWOLNIENIA I ULGI
- Zwolnienia podatkowe o charakterze
podmiotowym w art. 7 ust. 2
- Zwolnienia przedmiotowe:
- lasy z drzewostanem w wieku do 40 lat
- lasy wpisane indywidualnie do rejestru zabytków
- użytki ekologiczne
- Rada Gminy może poszerzyć katalog
zwolnień przedmiotowych zachowując
przepisy o pomocy publicznej
Kazus 1

Pan Janusz posiada gospodarstwo rolne IIIa klasy, które ma 30 hektarów. Zaliczono grunt do
III okręgu. W uchwale Rady Gminy zdecydowano o obniżenia ceny skupu żyta do 50 zł za 1q.
Jaki podatek powinien zapłacić pan Łukasz w 2024 roku?
Hektar przeliczeniowy: 30*1,4= 42

Podatek: Powierzchnia (w hektarach przeliczeniowych) * 2,5q żyta

Podatek: 42*2,5*50 zł = 5250 zł
Kazus 2

 Pan Wiesław posiada grunt rolny, który nie jest gospodarstwem, o łącznej powierzchni 100
hektarów. Jaki podatek rolny powinien zapłacić pan Wiesław za rok 2024? Średnia cena
żyta to 89,63 zł za 1q.

 Podatek: Powierzchnia (hektary rzeczywiste) * 5q żyta

 Podatek: 100*5*89,63= 44 815 zł
Kazus 3

 Pan Andrzej jest właścicielem lasu, który ma powierzchnię 500 ha. Z czego, 220 h wchodzi w skład
białowieskiego parku narodowego.
 Zakładając, że 1 m^3 drewna w 2024 r. kosztuje 327,43 zł, jaki podatek zapłaci Pan Andrzej za ten rok?

 Podatek: Podatek od powierzchni „zwykłej”+ podatek od powierzchni parku

 Podatek od powierzchni zwykłej: Powierzchnia*0,22m^3 drewna
 Podatek od powierzchni zwykłej: 280*0,22*327,43 zł= 20 169,69 zł

 Podatek od powierzchni parku: (Powierzchnia*0,22^3drewna)*50%

 Podatek od powierzchni parku: (220*0,22*327,43zł)*50%- 7923,81zł

 Podatek całkowity: 20 169,69 zł + 7923,81= 28 093,49 zł

Podatek od środków transportowych
Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych
PODATEK OD ŚRODKÓW TRANSPORTOWYCH

- Uregulowany w art. 8-12b +definicje legalne z

art. 1
- Podatek lokalny stanowiący dochód
budżetowy gminy
- Podatek majątkowy - źródłem podatku jest
majątek w ujęciu statycznym
 PRZEDMIOT OPODATKOWANIA
ciągniki siodłowe i balastowe
przystosowane do używania łącznie przyczepy i naczepy, które łącznie z
samochody ciężarowe o
z naczepą lub przyczepą o pojazdem silnikowym posiadają autobusy
dopuszczalnej masie całkowitej
dopuszczalnej masie całkowitej dopuszczalną masę całkowitą
zespołu pojazdów

powyżej 3,5 tony i poniżej

od 3,5 tony i poniżej 12 ton od 7 ton i poniżej 12 ton
12 ton

równej lub wyższej niż 12 równej lub wyższej niż 12

równą lub wyższą niż 12 ton
ton ton

z wyjątkiem związanych
wyłącznie z działalnością
rolniczą prowadzoną przez
podatnika podatku rolnego
PRZEDMIOT OPODATKOWANIA

- Pojazdy opodatkowane są każdy z osobna –

każdy z nich stanowi odrębny przedmiot
opodatkowania
- Ustawodawca nie uzależnia opodatkowania
wskazanych w art. 8 u.p.o.l. pojazdów od ich
stanu technicznego
- Definicje pojęć – ustawa Prawo o Ruchu
Drogowym
 PODATNIK

Osoba fizyczna lub osoba prawna będąca właścicielem

środków transportowych

Za właścicieli wg ustawy uważa się również:

posiadaczy środków transportowych zarejestrowanych na

jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jako powierzone przez
prawnej, na które środek transportowy jest zarejestrowany zagraniczną osobę fizyczną lub prawną podmiotowi
polskiemu
PODMIOT OPODATKOWANIA - ZASADY

- Zarejestrowanie środka transportowego oznacza jego

rejestrację, z wyjątkiem rejestracji czasowej, w
rozumieniu przepisów o ruchu drogowym
- Jeżeli środek transportowy stanowi współwłasność
dwóch lub więcej osób fizycznych lub prawnych,
obowiązek podatkowy w zakresie podatku od
środków transportowych ciąży solidarnie na
wszystkich współwłaścicielach
PODSTAWA OPODATKOWANIA

Podstawa opodatkowania
uzależniona jest od

Liczby osi lub Liczby miejsc do

Dopuszczalnej
Rodzaju środka rodzaju siedzenia w
masy całkowitej
zawieszenia autobusie
STAWKI PODATKOWE
- Stawki podatkowe mają charakter kwotowy
- Ustawodawca wprowadził dokładne maksymalne
stawki opodatkowania, które podlegają corocznej
rewaloryzacji na podstawie procentowego wskaźnika
kursu euro
- Rada Gminy ma kompetencje do określenia wysokości
stawek nieprzekraczających stawek maksymalnych
- Rada Gminy może różnicować wysokość stawek za
poszczególne środki transportu uwzględniając w
szczególności ich wpływ na środowisko naturalne, rok
produkcji lub liczbę miejsc do siedzenia
 Obowiązek podatkowy
Pierwsza Rejestracja w RP
• powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek transportowy został
zarejestrowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

Nabycie środka
• od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek transportowy został nabyty
• W przypadku zmiany właściciela środka transportowego, obowiązek podatkowy ciąży na poprzednim właścicielu
do końca miesiąca, w którym nastąpiło przeniesienie własności

Obowiązek podatkowy wygasa z końcem miesiąca, w którym

• środek transportowy został wyrejestrowany lub
• wydana została decyzja organu rejestrującego o czasowym wycofaniu pojazdu z ruchu,
• Od pierwszego dni miesiąca po ponownym dopuszczeniu do ruchu obowiązek powstaje na nowo
• lub z końcem miesiąca, w którym upłynął czas, na który pojazd powierzono
 OBLICZENIE I POBÓR PODATKU – OBOWIĄZEK
INFORMACYJNY

W związku z powstaniem zobowiązania podatkowego w podatku od środków

transportowych podatnicy tego podatku są obowiązani:

Odpowiednio skorygować deklaracje

Składać, w terminie do dnia 15 lutego właściwemu organowi podatkowemu, w r terminie 14 dni od dnia zaistnienia
deklaracje na podatek od środków transportowych na dany rok podatkowy okoliczności wpływających na treść
obowiązku

rada gminy może wprowadzić, w drodze

jeżeli obowiązek podatkowy powstał po
uchwały, możliwość składania deklaracji na
tym dniu – w terminie 14 dni od dnia
podatek od środków transportowych za
zaistnienia okoliczności uzasadniających
pomocą środków komunikacji
powstanie tego obowiązku
elektronicznej
Terminy zapłaty podatku – wpłata bez wezwania (!)

Jeżeli obowiązek
Co do zasady płacony Jeżeli obowiązek
powstał po 1 lutego, a
w dwóch ratach powstał po 1 września
przed 1 września

I rata – 14 dni od
Podatek płatny
I rata do 15 lutego chwili powstania
jednorazowo
obowiązku

Do 14 dni od
II rata do 15 II rata – 15
chwili powstania
września września
obowiązku
Właściwość organu podatkowego ustala się według

Miejsca zamieszkania lub siedziby podatnika

w przypadku przedsiębiorstwa wielozakładowego

W przypadku współwłasności środka
lub podmiotu, w którego skład wchodzą
transportowego miejsce
wydzielone jednostki organizacyjne

Organ odpowiedni dla osoby lub jednostki

wg miejsca zakładu, jednostki organizacyjnej
organizacyjnej, która została wpisana jako
posiadającej środek transportowy
pierwsza w dowodzie rejestracyjnym pojazdu
TRANSPORT KOMBINOWANY – art. 11a
- Podatnikom wykorzystującym środki transportu
(z wyjątkiem autobusów) wykonującym
przewozy w transporcie kombinowanym na
terenie RP przysługuje procentowy zwrot
podatku
- Kwotę zwrotu ustala się, przyjmując za
podstawę liczbę jazd z ładunkiem lub bez
ładunku wykonanych przez środek transportu w
przewozie koleją w danym roku podatkowym
(25%/50%/75%/100%, od 20 do co najmniej
100 jazd).
ZWOLNIENIA PRZEDMIOTOWE

Pojazdy zabytkowe w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym

Środki transportowe stanowiące zapasy mobilizacyjne, pojazdy specjalne oraz pojazdy używane do celów
specjalnych w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym

Pod warunkiem wzajemności – środki transportowe będące w posiadaniu przedstawicielstw dyplomatycznych,

urzędów konsularnych i innych misji zagranicznych

członków personelu tych placówek , jak również innych osób zrównanych z nimi, jeżeli nie są obywatelami
polskimi i nie maja miejsca pobytu stałego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
ULGI I ZWOLNIENIA
- Rada Gminy może wprowadzić inne
zwolnienia o charakterze przedmiotowym z
wyjątkiem środków transportowych, których
dopuszczalna masa całkowita jest równa lub
przekracza 12 ton (z wyjątkiem autobusów)
- Ulgi i zwolnienia podatkowe udzielone na
podstawie odrębnych przepisów nie mają
zastosowania do podatku od środków
transportowych