Xây dựng và bảo vệ chính

quyền cách mạng 1945-1946

1.1 Tình hình Việt Nam sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945
1.1.1 Thuận lợi cơ bản
⚬ Hệ thống Xã Hội Chủ Nghĩa do Liên Xô đứng đầu được hình thành dẫn đến
phong trào Cách Mạng giải phóng dân tộc có điều kiện phát triển.

• Liên Xô trở thành thành trì

của chủ nghĩa xã hội

• Phong trào giải phóng dân

tộc ở các nước thuộc địa
châu Á, châu Phi và Mỹ
Latinh dâng cao.
1.1.2 Khó khăn nghiêm trọng
1.1.2 Khó khăn nghiêm trọng
Kinh tế tài chính
Văn Hoá
2
Tình hình đó đã đặt nền độc lập và chính quyền cách mạng non trẻ của Việt Nam trước tình
thế: “Ngàn cân treo sợi tóc”
1.1.2 Xây dựng chế độ mới và chính quyền cách mạng
– Trước tình hình mới, trung ương Đảng và chủ tịnh Hồ Chí Minh đã đưa ra chủ
trương và giải pháp đấu tranh giữ vững chính quyền, bảo vệ độc lập
– Ngày 25/11/1945, Ban chấp hành trung ương Đảng ra chỉ thị về kháng chiến kiến
quốc:
• Về chỉ đạo chiến lược: Mục tiêu của cách mạnh là dân tộc giải phóng, khẩu hiệu
"Dân tộc trên hết, Tồ quốc trên hết", giữ vững đôc lập.
• Về Xác định kẻ thù: Chỉ rõ chỉ kẻ thù chính là Thực dân Pháp -> phải lập "Mặt
trận dân tộc thống nhất chống Thực dân Pháp xâm lược.
• Về phương hướng và nhiệm vụ: 4 nhiệm vụ chủ yếu và cấp bác "củng cố chính
quyền, chống thực dân Pháp xâm lược, bài trừ nội phản, cải thiện đời sống nhân
dân". Chủ trương thêm bạn bớt thù, khẩu hiệu "Hoa- Việt thẩn thiện" và "Độc lập
về chính trị, nhân nhượng về kinh tế đối với Pháp"
– Chỉ thị về kháng chiến kiến quốc có ý nghĩa hết sức quan trọng. Chỉ thị đã xác định
đúng kẻ thù của dân tộc VN là TDP và kịp thời đưa ra những chiến lược và sách
lược đúng đắn.
• Kết quả :
– Cuộc đấu tranh thực hiện chủ trương kháng chiến kiến quốc của Đảng 1945-1946
đã diễn ra rất quyết liệt trển tất cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hoá, quân sự,
ngoại giao và đã giành được kết quả to lớn:

– Chính Trị - Xã Hội:

• Xây dựng nền móng cho chế độ dân chủ nhân dân với đầy đủ các yếu tố cấu
thành cần thiết, tổ chức bầu cử.

• Bộ máy chính quyền được nâng cấp và tăng cường an ninh cho nhân dân.

• Các đoàn thể nhân dân như mặt trận Việt Minh, hội liên hiệp quốc dân Việt Nam,
Hội liên hiệp phụ nữ Việt Nam,... Được thành lập.
1.1.3) Tổ chức cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược ở Nam
Bộ, đấu tranh bảo vệ chính quyền cách mạng non trẻ
- Đêm 22 rạng sáng ngày 23, Pháp nổ súng đánh chiếm Sài Gòn – Chợ Lớn (Nam Bộ)

=> Cuộc kháng chiến chống xâm lược của nhân dân Nam Bộ bắt đầu
- Sáng 23/9/1945 Uỷ ban kháng chiến và đại diện Tổng bộ Việt Minh đã nhanh chóng
thống nhất đề ra chủ trương hiệu triệu quân dân Nam Bộ đứng lên kháng chiến chống
Pháp xâm lược.
- Nhân dân miền Bắc nhanh chóng hưởng ứng và kịp thời chi viện, chia lửavới đồng bào
Nam Bộ kháng chiến. Ngày 26/9/1945, những chi đội ưu tú nhất,được trang bị vũ khí tốt
nhất, đã lên đường Nam tiến chi viện cho Nam Bộ.
Hiến Pháp năm 1946

Nhân dân các tỉnh Nam Bộ nêu cao

tinh thần: “Thà chết tự do còn hơn
sống nô lệ”
Đối với âm mưu “diệt cộng, cầm Hồ” quân Tưởng và tay sai:
- Đảng, Chính phủ Hồ Chí Minh chủ trương thực hiện sách lược “triệt để lợi dụng mâu thuẫn kẻ thù,
hòa hoãn, nhân nhượng có nguyên tắc” :

- Thực hiện giao tiếp thân thiện, ứng xử mềm dẻo, linh hoạt với các yêu sách của quân Tưởng và tổ
chức đảng phái tay sai (Việt Quốc, Việt Cách)

- Đảng chủ trương rút vào hoạt động bí mật bằng việc ra “Thông cáo Đảng Cộng sản Đông Dương tự
ý tự giải tán, ngày 11-11-1945” nhằm tránh các mũi nhọn tấn công của kẻ thù.

- Chính phủ Việt Nam đồng ý việc đảm bảo cung cấp lương thực, thực phẩm cần thiết cho 20 vạn
quân đội Tưởng , được sử dụng đồng tiền Quan kim, Quốc tệ. Nhượng 70 ghế trong Quốc hội
không thông qua bầu cử cho một số đảng viên của Việt Quốc, Việt Cách

- Cải tổ, mở rộng thành phần Chính phủ liên hiệp với sự tham gia của nhiều nhân sĩ, trí thức, người
không đảng phái và cả một số phần tử cầm đầu tổ chức phản động tay sai của quân Tưởng
- Đầu năm 1946, ký kết bản Hiệp ước Trùng Khánh để Pháp đưa quân đội ra Bắc vĩ
tuyến 16 thay thế cho 20 vạn quân Tưởng

- Trước sự thay đổi nhanh chóng, Trung ương Đảng, Hồ Chí Minh chủ trương tạm thời
“dàn hòa với Pháp” nhân nhượng về lợi ích kinh tế, nhưng đòi Pháp phải thừa nhận
quyền dân tộc tự quyết của Việt Nam. Ngày 6-3-1946, tại Hà Nội, Chủ tịch Hồ Chí
Minh đã kí với Pháp bản Hiệp định sơ bộ

- Ngay sau khi ký Hiệp định sơ bộ, ngày 9-3-1946, Thường vụ Trung ương Đảng đã ra
ngay bản Chỉ thị Hòa để tiến, phân tích, đánh giá chủ trương hòa hoãn và khả năng
phát triển của tình hình.
 Để giữ vững nền độc lập, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, Đảng, chính phủ tiếp tục
cuộc đấu tranh ngoại giao kiên trì, đầy khó khăn, phức tạp ở cả trong và ngoài nước:

• Từ ngày 19-4 đến 10-5-1946, Việt Nam và Pháp gặp nhau tại Hội nghị trù bị ở Đà Lạt.

• Từ ngày 31-5-1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng phái đoàn của Chính phủ Việt Nam
thăm chính thức nước Cộng hòa Pháp.

• Với thiện chí hữu nghị, hòa bình, nhân nhượng và để đảm bảo an toàn cho phái đoàn
đại biểu Việt Nam rời Pháp, ngày 14-9-1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký với Pháp một
bản Tạm ước 14-9

• Rạng sáng ngày 12-7-1946, lực lượng công an đã thành công tổ chức một cuộc đột
nhập, tấn công bất ngờ vào trụ sở của bọn Đại Việt - Quốc dân đảng ở số nhà 132
Duvigneau (Đuyvinhô nay là phố Bùi Thị Xuân -Hà Nội) => giữ vững chính quyền cách
mạng
 Ngày 20/10/1946, Chủ tịch HCM và phái đoàn VN về đến cảng Hải Phòng an toàn.
Người đã viết bài Công việc khẩn cấp bây giờ, nêu rõ các nhiệm vụ cấp thiết về mặt
quân sự, chính trị và khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng đối với cuộc kháng chiến.

Những chủ trương, biện pháp, sách lược và đối sách đúng đắn của Đảng, Chính Phủ
và Chủ tịch HCM đã đem lại thắng lợi có ý nghĩa hết sức quan trọng:

• Ngăn chặn bước tiến của đội quân xâm lược Pháp ở Nam Bộ, vạch trần và làm thất
bại mọi âm mưu, hoạt động chống phá của các kẻ thù

• Củng cố, giữ vững và bảo vệ bộ máy chính quyền cách mạng và nhữngthành quả
của cuộc Cách mạng tháng Tám

• Tạo thêm thời gian hòa bình, hòa hoãn, tranh thủ xây dựng thực lực,chuẩn bị sẵn
sàng cho cuộc kháng chiến lâu dài.