ÖĞRENCİYİ ÇOK YÖNLÜ

TANIMAYA DÖNÜK ARAÇLAR-

II
Dr. Mehmet ŞATA
Sunu Planı
 gözlem,
 performans değerlendirme,
 Dereceli puanlama anahtarları
 öğrenci ürün dosyası,
 akran değerlendirme,
 öz değerlendirme,
 tutum ölçekleri
 Dereceli Puanlama Anahtarları

 İngilizcede Rubrik diye adlandırılan bu araçlar ülkemizde

“Puanlama Yönergesi”, “Dereceli Puanlama Anahtarı”,
“Değerlendirmeye Esas Ölçütler”, “Değerlendirme Ölçeği”,
“Değerlendirme Formu” olarak adlandırılmaktadır.
 Gözlemlere ait puanları, tanımlanmış kategorilerden (ölçüt ya da
ölçütler) uygun düşen boyuta kaydetmemizi sağlayan bir
değerlendirme aracıdır. (Haladyna,1997)
 Dereceli Puanlama Anahtarları

 Dereceli puanlama anahtarı, öğrencinin bir kavrama, duruma veya

olaya ilişkin bilgisini ortaya koyması veya bir ödevi yapmasına
ilişkin olarak öğrencinin yeterlik düzeyini belirlemeye yönelik bir
puanlama sistemidir. Ayrıca bu puanlama anahtarları, öğrencilere
zayıf ve kuvvetli olduğu alanlar ile ilgili geri bildirim verme,
iyileştirme amaçlı öğretimi planlama gibi nedenler için
kullanılabilir. (Bahar, Nartgün,Durmus ve Bıçak 2006: 50)
 Niçin Dereceli Puanlama Anahtarları Kullanılmalı

 Daha objektif ve tutarlı ölçmeye izin verir.

 Öğretmenler belirli zamanlarda, kriterlerini açıklayabilirler.
 Öğrenci, çalışmasının nasıl değerlendirileceğini ve ne beklendiğini
açıkça görür.
 Öğrenci kendi performansında kullanılacak kriter hakkında bilgi
sahibi olduğundan ilerleyebilir.
 Eğitimin etkisine ilişkin dönüt vermede yardımcı olur.
 Gelişmeyi ölçmek ve belgelemek için ölçütler sağlar.
 Rubrikler öğrencileri değerlendirmek için kullanılan işlemleri
belgeler.(Çepni, 2007: 216)
 Dereceli Puanlama Anahtarları

 Dereceli puanlama anahtarları ikiye ayrılmaktadır. Bunlar;

 Analitik Dereceli puanlama anahtarları
 Holistik (Bütüncül) dereceli puanlama anahtarları
 Analitik Dereceli Puanlama Anahtarları

 Analitik rubrik bir değerlendirmenin farklı bölümlerindeki çok

belirli cevapları puanlamada kullanılır. Değerlendirmenin her
bölümünden bütün puanlar öğrencinin performans seviyesini ve
toplam puanını belirlemek için toplanır.
 Puanlama kriterleri nasıl puan verilebileceği ya da
verilemeyeceği konusunda son derece belirlidir.
 Analitik Dereceli Puanlama Anahtarları

 Analitik rubriği kullananlar, öğrencilerin verdiği bütün cevapları

tek tek incelemeli ve belirlenmiş kriterlere göre puanlamalıdır.
Böylece yanlılık çok az olacaktır.
 Analitik rubrik, üründen çok süreçle ilgilendiğinden dolayı,
öğrenme eksikliği ya da davranış bozukluğu olan öğrencilerde
kullanılması sınırlayıcı olabilir. (Stevens,Danelle,2001)
Analitik Dereceli Puanlama Anahtarları
Analitik Dereceli Puanlama Anahtarları
 Analitik Dereceli Puanlama Anahtarları
Analitik rubriğin kullanılacağı durumlar:
 Ölçülecek performans çok boyutlu olduğunda
 Performans boyutlarının derecelendirilmesi kolay olduğunda
 Performans boyut ve düzeyleri gözlenebilir olduğunda
 Performansın değerlendirilmesinde kullanılacak süre yeterli
olduğunda (proje, araştırma, vb.) analitik rubrik tercih edilir.
(Güler ,2011)
 Holistik Dereceli Puanlama Anahtarları

 Holistik rubrik, öğretmen öğrencinin cevabının toplam olarak

değerlendirmek istediğinde kullanılır. Holistik rubrik süreçten
ziyade sonuçla ilgilidir.
 Analitik puanlamada yapıldığı gibi sonuca ulaşmak için aşılan
bireysel basamaklarla ilgilenmekten çok, toplam performans ya
da sonuçla ilgilenir. (Gronlound, 1981)
Holistik Dereceli Puanlama Anahtarları
 Holistik Dereceli Puanlama Anahtarlarının
kullanacağı durumlar

 Öğretmenler, ölçülecek performansla ilgili ilk defa rubrik

geliştirdiklerinde,
 Öğrenci çalışmasının kısa sürede değerlendirilmesi gerektiğinde
(günlük ödevler vb.),
 Rubrikle ölçülecek performansın genel değerlendirilmedeki
ağırlığı az olduğunda (ünite sonu çalışmaları),
 Ölçülecek performans boyutlarına ayrımı zor olduğunda,
 Öğrencinin yaş düzeyi küçüldükçe holistik rubrik seçilmelidir.
 Dereceli Puanlama Anahtarları Geliştirilirken
Yapılan Hatalar

 Değerlendirilecek davranışlar açıkça belirlenmemektedir.

 Tüm katılımcıların tanımlanan davranışları aynı şekilde anlayıp
anlamadıkları araştırılmamaktadır.
 Değerlendirilecek davranışlar için somut örnekler
geliştirilmemektedir.
 Gerekli bilgiyi toplamak için uygun olmayan ölçeklerin (örn;
nicel, nitel) seçilmesi.
 Dereceli Puanlama Anahtarları Geliştirilirken
Yapılan Hatalar

 Uygun olmayan holistik veya analitik puanlamanın seçilmesi.

Örneğin, bir takım özel beceri ve davranışla ilgili değerlendirme
bilgisi toplarken holistik puanlama yaklaşımının seçilmesi gibi.
 Performans düzeylerini açıklarken, norm (model) kaynaklı
yaklaşımı mı yoksa kriter (ayırıcı özellik) kaynaklı yaklaşımı mı
kullanacağınızın açıklamasını içeren mükemmelliğin
standartlarının veya kriterlerinin açıkça geliştirilmemesi.
 Son olarak, değerlendirme için uygun olmayan puanlayıcının
seçilmesi.(Stefanic,2003)
 Dereceli Puanlama Anahtarlarının Geliştirilmesi

Rubrik oluşturulurken izlenecek aşamalar şöyledir:

 Performansın seçilmesi
 Performans boyutlarının belirlenmesi
 Performans düzeylerinin saptanması
 Performans tanımlarının yazılması
Dereceli Puanlama Anahtarlarının Geliştirilmesi

 Performansın Seçilmesi: Öğretimin kazanımları arasında

öğrencide gözlenecek birçok alt basamaktan ya da beceriden
oluşan öğrencinin yapacağı iş belirlenir.

 Performans Boyutlarının Belirlenmesi: Rubriğin mantığını

anlayabilmek için, sadece performansı tanımlamak yeterli
değildir. Herhangi bir performans, birçok alt beceriyi
içermektedir.
 Dereceli Puanlama Anahtarlarının Geliştirilmesi

Rubrik te yer alacak boyutların özellikleri aşağıdaki gibi özetlenebilir:

 Değer yargısı taşımamalı: “iyi” , “güzel” ve benzeri sözcükler
boyutlar için kullanmamalıdır.
 Çok sayıda olmamalı: Boyut sayısı 15-20 değil, 3-6 arasında
olmalıdır. Boyut sayısı arttıkça, izlenmesi de zorlaşır. Bu nedenle,
daha küçük ve basit kümeler oluşturulmalıdır.
 Gözlenebilir (ölçülebilir) olmalıdır.
 Anlatımı açık ve dili öğrencilerin anlayabileceği seviyede
olmalıdır.
 Boyut, olabildiğince az sözcükle anlatılmalıdır
 Dereceli Puanlama Anahtarlarının Geliştirilmesi

 Performans Düzeylerinin Saptanması: Rubriğin performans

düzeyini gösteren kategoriler; rakamlarla veya betimleyici
ifadelerle ya da bunların ikisi birlikte kullanılarak belirtilebilir.
Kategori sayısına ilişkin belirli bir sınırlama yoktur; ancak altıdan
fazla sayıda düzey, bu düzeylerin her bir boyut için gözlenmesini
ve ölçülebilmesini çok güç hale getirebilmektedir.
 Genellikle öğretmenler en düşük performanstan en yüksek
performansa kadar 3 ya da 5 düzey
belirlemektedirler(Çepni ,2007)
Dereceli Puanlama Anahtarlarının Geliştirilmesi
 Dereceli Puanlama Anahtarlarının Geliştirilmesi

 Performans Tanımlarının Yazılması: Tanımlar, rubrik

tablosunda yatay bölüme farklı kutucuklar içine yerleştirilir.
Performansın her düzeyinin karşılığında, yandaki boyutlarla
uyumlu bir tanım listesi bulunur. Bunlar, seçilmiş olan ölçeğin
düzeylerine göre bölünür. Örneğin, ölçeğiniz üzerinde üç düzey
varsa, belirli bir boyut boyunca üç düzeyde tanımınız olacaktır.
Genelde, beklenen en iyi performans düzeyinden başlanır ve
sonra en düşük performans düzeyi tanımları yazılır. Son olarak da
ara düzeylerin tanımları hazırlanır.
 Tablo 5’te, “5. Sınıf Düzeyi İçin Sözlü Sunum” performansının
düzenleme boyutuna ilişkin bir dizi tanım verilmektedir:
Dereceli Puanlama Anahtarlarının Geliştirilmesi
Dereceli Puanlama Anahtarlarının Geliştirilmesi
 4 3 2 1
Puan
(Örnek Olacak Nitelikte) (Yeterli) (Kabul Edilebilir) (Yeterli Değil)
Boyutlar

İçerik
Dereceli Puanlama Anahtarlarının Geliştirilmesi
Ürün dosyası, tüm gerekli materyalleri Ürün dosyası, gerekli materyallerin
içeriyor. büyük çoğunluğunu içeriyor.
Ürün dosyası, gerekli materyallerin birazını
içeriyor.
Ürün dosyası, gerekli
materyallerin çok azını
içeriyor.

Örnekler öğrencinin gelişimini ve Örnekler öğrencinin gelişimini Örnekler öğrencinin hem bilgisini hem de Örnekler gelişigüzel
bilgisini yansıtıyor. yansıtıyor fakat bilgilerin bir kısmını gelişimini biraz yansıtıyor. seçilmiş, gerekli bilgileri ve
Seçilen örneklerin özelliği yansıtmıyor. gelişimi yansıtmıyor.

Ürün dosyası, tam ve düzenli olarak Ürün dosyası, iyi düzenlenmiş, Ürün dosyası, kısmen düzenli sayılabilir. Ürün dosyası, düzene ilişkin
oluşturulmuş. Okuyucu, gerekli her okuyucu aradığı şeyleri bulmakta çok Okuyucu aradığını bulmakta biraz zorlanıyor. bir görüntü var ama okuyucu
Düzenleme şeyi bulabiliyor. az sıkıntı yaşıyor. aradığını bulmakta çok
zorlanıyor.
Dilbilgisi ile ilgili hiçbir hata yok Dilbilgisi konusunda çok az hata var. Dilbilgisi ile ilgili göze çarpan önemli hatalar Dilbilgisi ile ilgili çok sayıda
(kelime bilgisi, noktalama işaretlerinin var. hata var.
Dilbilgisi kullanımı, gramer, vb.).

Tüm yansımalar betimleyici ve Yansımaların büyük bölümü Yansımaların bazıları betimleyici ve öğrencinin Yansımaların çok azı
öğrencinin iç dünyasını yansıtıcı betimleyici ve öğrencinin iç dünyasını iç dünyasını yansıtıcı kişisel etkileşimleri betimleyici ve öğrencinin iç
Kişisel yansıma kişisel etkileşimleri içeriyor. yansıtıcı kişisel etkileşimleri içeriyor. içeriyor. dünyasını yansıtıcı kişisel
etkileşimleri içeriyor.

Ürün dosyasının sunumu
Ürün dosyasının bir bütün olarak
etkililiği
Öğrenci açık ve anlaşılır biçimde Öğrenci büyük ölçüde açık ve anlaşılır Öğrenci kısmen açık ve anlaşılır biçimde Öğrenci
konuştu, diğer öğrencilerle uygun göz biçimde konuştu, diğer öğrencilerle konuştu, diğer öğrencilerle göz teması kurdu ve açık ve anlaşılır biçimde
teması kurdu ve sorulan soruları uygun göz teması kurdu ve sorulan sorulan soruları cevaplayabildi. konuşamadı, diğer
kendinden emin biçimde cevapladı. soruları cevapladı. öğrencilerle nadiren göz
teması kurdu ve sorulan
soruları cevaplarken zorluk
çekti.
Ürün dosyası, öğrencinin becerilerini, Ürün dosyası, öğrencinin becerilerini, Ürün dosyası, öğrencinin becerilerini, Ürün dosyası, öğrencinin
yeterliklerini ve bilgisini çok iyi bir yeterliklerini ve bilgisini göstermeye yeterliklerini ve bilgisini kısmen gösteriyor. becerilerini, yeterliklerini ve
biçimde gösteriyor. yardımcı oluyor. bilgisini göstermiyor.
Dereceli Puanlama Anahtarlarının Geliştirilmesi
Dereceli Puanlama Anahtarlarının Geliştirilmesi
 Öğrenci Ürün Dosyası (Portfolyo)

 Portfolyolar, öğrenci ürün dosyası veya öğrenci gelişim dosyası

olarak adlandırılmaktadır.
 En genel anlamı ile portfolyo, öğrencilerin dönem veya yıl
boyunca yaptıkları çalışmaların belli standartlara göre organize
edilmiş bir koleksiyonudur.
 Başka bir ifade ile portfolyo öğrencinin bir veya birden fazla
konu alanında yaptığı çalışmaların sistematik, amaçlı ve anlamlı
koleksiyonudur.
 Öğrenci Ürün Dosyası (Portfolyo)

 Öğrencinin kendi kendine öğrenmesi ile ilgili sorumluluk

almasına yardımcı olmak amacıyla kullanılan bir alternatif
değerlendirme tekniğidir.
 Çağdaş eğitim anlayışının bir unsuru olarak, öğrencilerin dönem
boyunca yaptıkları çalışmaların bir dosyada toplanmasıyla süreç
odaklı olarak yapılan değerlendirmedir.
 Çocuğun emeğini, gelişimini ve başarılarını belgeleyen, bir amaca
hizmet eden performans değerlendirme türüdür.
 Öğrenci Ürün Dosyası (Portfolyo)-Amaçları

 Öğrencinin gelişimini izleyebilmek

 Öğrencinin kendi gelişimini izlemesine fırsat vermek
 Öğrencinin zaman içerisindeki öğrenimlerini belgelemek
 Öğrencinin gerçekte ne öğrendiğini ortaya koymak
 Öğrencinin öz değerlendirme yapabilmesine fırsat vermek
 Velilerle iletişimi, onlardan “katılım ve geri bildirim almak”
yoluyla kolaylaştırmak
 Bir sonraki yıllara öğrenci ile ilgili bilginin aktarılmasını
sağlamak
 Öğrenci Ürün Dosyası (Portfolyo)-Özellikleri

 Bireyseldir: Portfolyoda bireysel içerik seçimi ve bireysel tarzın

yansıması vardır. Başka bir ifade ile portfolyo, bireysel seçimlere göre
hazırlanmış ve yapılandırılmıştır. Öğrencinin bireysel gelişimini
gösterir.
 Gelişimcidir: Portfolyo, öğrencinin gelişimini görebilmesine yardımcı
olabilmektedir. Öğrencinin belirli bir zamandaki gelişimini ve
öğrenmelerini temsil etmektedir.
 Özgündür: Portfolyo, öğrencinin kendi ürünlerinden oluşan bir
dosyadır. Geleneksel testler, öğrencinin sahip olduğu potansiyeli tüm
yönleriyle yansıtamaz. Portfolyo ise somut öğrenme ürünlerini
göstermesi ve belirli bir zamandaki gelişimini sergilemesi nedeniyle
otantik( özgün) bir değerlendirme tekniğidir.
 Öğrenci Ürün Dosyası (Portfolyo)-Özellikleri

 Performans temellidir: Gelişim dosyaları hedefe dayalı

öğrenmeyi vurgulamalıdır.Öğrencinin kendisine bir hedef
belirleyerek bu hedefe yönelik çalışma yapmasını sağlar.
 Seçicidir: Portfolyo öğrenciye, portfolyonun içeriğini ve nasıl bir
yapılanma ile sunacağına karar verme hakkı tanımaktadır.
 Etkileşimcidir : Öğrenci portfolyo aracılığıyla öğretmen ve
arkadaşlarıyla çalışmalarını paylaşır, bu da etkileşimi arttırır.
 Yansıtıcıdır: Portfolyo, öğrencinin kendi öğrenmelerinin
kanıtlarını yansıtmasını sağlar. Ayrıca, harcadığı çabayı görmesi
ve değerlendirmesine de imkan verir.
 Öğrenci Ürün Dosyası (Portfolyo)-Bölümleri

Bir portfolyonun, temel olarak üç ana bölümü kapsaması gerekir

(EARGED, 2003)
 Özgeçmiş: Bu kısım öğrencinin ortaya koyduğu çalışmaların hangi
aşamalardan geçtiğini yansıtır. Öğrenci ürünlerinin gelişimsel tarihi ile
ilgili bilgi vererek, daha iyi tanınmasına yardımcı olur.
 Ürünler: İçindekiler olarak da adlandırılan bu bölüm portfolyo içinde
öğrenci tarafından konulan çalışmaları kapsar.
 Yansıtma: Öğrenci yaptığı çalışmaların bir ölçüde muhakemesini
yapmak amacıyla kendisi ile ilgili görüşlerini yansıtır. “ Neden bu
çalışmayı seçtim?, Neleri iyi yaptım? , Buradaki amacım neydi?, Hangi
alanlarda zayıfım? , Bunun daha da gelişmesini nasıl sağlarım? “ gibi
sorular sorarak cevap arayabilir.
 Öğrenci Ürün Dosyası (Portfolyo)-Bölümleri
1.Ön Bölüm / Giriş Bölümü
a.Kapak sayfası
b.İçindekiler sayfası
c.Öğrenci tanıtım sayfası
2.Ana bölüm
a.Öz seçim formu
b.Öğrenci çalışmaları
c.Öz değerlendirme formu
d.Akran değerlendirme formu
e.Grup değerlendirme formu
f. Öğretmen değerlendirme
g. Dereceli puanlama anahtarı
 Öğrenci Ürün Dosyası (Portfolyo)-Türleri

 Portfolyoların belirli bir sınıflaması yoktur. Sınıflama

portfolyoların kullanım amacına, düzeyine ve içindeki
çalışmaların türüne göre farklılık göstermektedir.
 Temel amaç, öğrencilere yararlı olmaktır.
 Literatür incelendiğinde, portfolyoların bir çok yazar tarafından
benzer ve farklı şekillerde sınıflandırıldığı görülmektedir.
 Öğrenci Ürün Dosyası (Portfolyo)-Türleri

Portfolyo türleri genel olarak üçe ayrılır:

 Çalışma (belgesel kanıt) portfolyoları

 Vitrin portfolyoları
 Değerlendirme portfolyaları
 Öğrenci Ürün Dosyası (Portfolyo)-Türleri

Çalışma (Belge) Portfolyosu

 Öğretmen-öğrenci portfolyosu olarak da bilinen bu tip, belirli bir
zaman içerisinde öğrencinin gelişimini ve ilerlemesini gösteren
tüm çalışmaları içermektedir.
 Öğrenci tarafından gerçekleştirilen tüm etkinlikler bu çalışma
portfolyosunun içerisinde sınıfta tutulur. Buna branş dersleri de
dahil olmak üzere öğretim programının tüm alanlarında yapılan
çalışmalar dahildir.
 Tüm çalışmalar, hatta ele alınan kavramın öğrenci tarafından tam
olarak anlaşılmadığını gösteren çalışmalar bile portfolyoya dahil
edilir.
 Öğrenci Ürün Dosyası (Portfolyo)-Türleri

Çalışma (Belge) Portfolyosu

 Çalışma portfolyosu öğrenciye ve öğretmene güçlü ve zayıf
noktalarla kanıtlar sunduğu için öğrencinin gereksinimlerini
teşhis etmede kullanılır.
 Öğrencinin belli bir zaman diliminde hedeflere yönelik olarak
gerçekleştirdiği gelişme ve ilerlemelerini gösteren bütün
çalışmaları içerir. Bu tür portfolyoların amacı, öğretmenle
birlikte öğrencinin gelişiminin değerlendirilmesidir.
 Öğretmen ve öğrenci birlikte öğrenme anlamında büyüme ve
gelişmeyi gösteren örnekleri seçer. Bu açıdan sadece biten değil,
devam eden çalışma örneklerini de kapsayabilir.
 Öğrenci Ürün Dosyası (Portfolyo)-Türleri

Vitrin (yansıtma) portfolyosu:

 Bu tür portfolyolar, öğrencinin kendisini en iyi yansıttığına
inandığı temsili değeri olan çalışmaları(ürünleri) içerir.
 Başka bir ifadeyle, öğrencinin belli bir süreçteki çalışma
ürünlerinin aksine, çoğunlukla öğrenme ürünlerinin son
durumunu (örneğin, dönem ödevleri, tamamlanmış projeler, vb.)
kapsar.
 Bu tür portfolyalar genellikle öğrencilerin başarı düzeyini
belirlemek (düzey belirlemeye yönelik değerlendirme) amacıyla
kullanılır.
 Öğrenci Ürün Dosyası (Portfolyo)-Türleri

Değerlendirme portfolyosu:
 Öğretmenin alternatif değerlendirme portfolyosu olarak da
adlandırılan bu tip portfolyolar, “öğrenciyi değerlendirmek için
öğretmenin ihtiyaç duyduğu bütün kayıtları içerir ve öğrencinin
en iyi çalışmasından daha çok şeyler kapsayabilir.” ( Korkmaz,
2004:187).
 Bu tür portfolyolarda amaç, dosyaya konan her çalışmanın
puanlanarak öğrenci başarısının değerlendirilmesidir.
 Bu tipte tüm maddeler puanlanır, sıralanır ve değerlendirilir.
Öğretmen her öğrencinin kişisel portfolyosunu değerlendirme
amaçlı olarak saklar.
 Elektronik Portfolyo (e-portfolio)

 Son yıllarda bilgisayar teknolojisindeki gelişmeler ve

portfolyoların uygulanmasında yaşanan bazı sıkıntılar (nasıl
korunacağı, nasıl saklanacağı ve kısa sürede nasıl ulaşılacağı ve
kalabalık sınıflarda öğrenci gelişiminin nasıl izleneceği vb.
durumlar) sonucu, elektronik portfolyo kullanımı gündeme
gelmiştir.
 Elektronik Portfolyo (e-portfolio)

 Bireyin gelişimine olumlu katkılar sağlayabilecek portfolyo

değerlendirmenin kolay ve takip edilebilir bir seviyeye
çıkartılabilmesi için portfolyolar elektronik ortamlara taşınmıştır.
 Teknoloji alanındaki gelişmeler ve internet, ölçme-değerlendirme
konusunda yeni seçenekler yaratmış, ürün dosyalarının elektronik
ortamlarda oluşturulmasına ve sunulmasına olanak sağlamıştır;
bütün bu gelişmeler elektronik portfolyo (e-
portfolyo)uygulamasını ortaya çıkarmıştır.
 Portfolyo Geliştirme Süreci

 Planlama Ve Düzenleme :
 Öğrenci gelişim dosyalarının bu ilk basamağı öğretmen ve öğrencilerin
karar verme aşamasıdır. Öğrenciler öğretmenleri ile birlikte kendi
gelişimlerinin izlenmesi ve değerlendirilmesi için dosyalarına ilişkin bazı
sorulara cevap bulmaya çalışırlar. Sorulabilecek anahtar sorular şunlar
olabilir:
 1.Sınıfta öğreneceklerimi yansıtmak için materyalleri, zamanı, vb. nasıl
seçmeliyim?
 2.Topladığım materyalleri, eşyaları, vb. nasıl düzenlemeli ve sunmalıyım?
 3.Öğrenci gelişim dosyası en iyi ürüne mi yoksa gelişim süreçlerine mi
odaklanacak?
 4.Gelişim dosyamı nasıl korur ve saklarım?
 Portfolyo Geliştirme Süreci

Toplama:
 Bir çalışma portfolyosunun temel bir etkinliğidir. Bu
aşamada öğrencinin başarısını ve ölçütlere göre gelişimini
gösteren yeterince çalışmayı toplamayı gerektirir. Bu bağlamda
her şey portfolyoya dahil edilmemelidir. Bir çalışma portfolyoya
alınıyorsa, neden alındığı ve neyi gösterdiği belirtilebilmelidir.
Seçme:
 Bu aşamada, birinci aşamada toplanan ürünlerden hangilerinin
portfolyada yer alacağı belirlenir. Toplanan değerlendirilmeyecek
ürünler portfolyodan çıkartılmalıdır. Portfolyoda, öğrenme
hedefini yansıtacak çalışmalar yer almalıdır.
 Portfolyo Geliştirme Süreci

Yansıtma:
 Bu aşamada portfolyo geliştiren öğrenci her bir ürün için ne düşündüğünü
belirtmelidir. Yansıtma aşamasında öğrenci öğrenen olarak kendinin
farkına varır, ne yapabildiği ile ilgili bilgi sahibi olur. İlk kez portfolyo
geliştiren acemi öğrenciler için bu aşamada öğretmen yapılandırılmış açık
uçlu sorularla öğrencilerin gelişimlerini daha iyi yansıtmalarına yardımcı
olabilir.
Yönelme:
 Bu aşamada öğrenciler yansıtmalarını gözden geçirerek kendi hakkında
bilgi sahibi olduktan sonra geleceğe bakma ve gelecek için hedeflerini
oluşturmaya başlayacaktır. Öğrenci kendi çalışma örneklerini gördükten ve
gözledikten sonra gelecekle ilgili öğrenme hedeflerini tanımlayabilecektir.
Bu aşamadan sonra portfolyo uzun dönemli ve güçlü bir gelişim aracı olur.
 Portfolyo Geliştirme Süreci

Bağlantı:
 Portfolyo uygun kişilere sunulur ve öğretme-öğrenme açısından
tartışılır. Öğrenme hedefleriyle bire bir bağlantılar kurulur ve
böylece işbirliği ve fikir alış verişi sağlanmış olur. Bu yolla
öğrenci uzun dönemli olarak öğrenme sürecine ilişkin motivasyon
kazanmış olur.
 Portfolyonun Değerlendirilmesi

 En genel anlamda bir portfolyo için değerlendirme ölçütleri

aşağıdaki kriterler dikkate alınarak yapılabilir(EARGED,2003):
 Bütünlük: İstenilen çalışmalar dosyada var mı? Seçilen
ürünler yıl boyunca edinilen becerileri yansıtıyor mu?...
 Tertip ve düzen: Tüm çalışmalar için uygun başlık
kullanılmış mı? Çalışmalar içindekiler bölümüne uygun
sıralanmış mı? Çalışma kağıtları temiz ve düzenli mi?...
 Yansıtma: Seçilen çalışmalar öğrencinin gelişimini
yansıtıyor mu? Gözlemler ayrıntılı ve mantıklı mı?...
 Portfolyonun Değerlendirilmesi

 Çalışmaların tamamlanmış olması

 Yaratıcılık taşıması ve özgün olması
 Gelişmeyi gösteren kanıtlar içermesi
 Konu ve kavram hakkında bilgi
 Bilginin doğruluğu
 Başlanan işi bitirebilme
 Ürün kalitesi
 Alanlar arası geçişin görülmesi
 Problem çözme
ĞRENCİ ÜRÜN DOSYASI (PORTFOLYO) DEĞERLENDİRME FORMU
Ö

ğ
ınıf: ..................................
S Portfolyonun Değerlendirilmesi
Örencinin Adı ve Soyadı: ........................................................

Yönerge:şağıdaki
A her bir ölçütün ne düzeyde yeterli olduğunu göz önüne alarak dosyayı değe r-
lendiriniz.

DERECELER

Çok iyi

Geçer
Orta

Zay
ÖLÇÜTLER

İyi

ıf
5 4 3 2 1
1 Çal
ışmaların tam olması
2 ışmalarda çeşitlilik
Çal
3 Toplam çal yeterli miktarda içermesi
ışmalardan
4 ışmaların amacı karşılaması
Çal
5 ışmalarına amaca uygunluğu
Çal
6 ışmaların doğruluğu
Çal
7 ın düzenliliği
Dosyan
8 ıHarcanan
göstermeçabalar
9 ği gösterme
Kalitelili
10 ıcılığı gösterme
Yarat
11 ışmaların seçiminde risk alma
Çal
12 ğrencinin gelişimini gösterme
Ö
13 Kendini de
ğerlendirme

İLER
YORUMLAR/ÖNER
.......................................................................................................................................
Portfolyonun Değerlendirilmesi