#2

TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC

TS. Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

NỘI DUNG

Quản trị chiến lược Quy trình/mô hình quản trị chiến
1 4
lược

Lợi ích của quản trị chiến lược

2 5 Sự phát triển của quản trị chiến lược

3 Các thách thức đương đại của

quản trị chiến lược

© Copyright: TS. Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

TÀI LIỆU HỌC TẬP

Tài liệu sử dụng của chương

[1]. Hà Sơn Tùng & Ngô Kim Thanh (2021). Giáo trình quản trị chiến lược. NXB Đại học Kinh tế Quốc
dân.

[2] Henry (2021). Understanding strategic management, 4th, Oxford Press

Tài liệu khác

[3] Rothaermel (2024). Strategic management, 6th, McGraw Hill

[4] David et al (2023). Strategic management: Concepts and cases, 17th, Pearson

[5] Wheelen, (2018). Strategic Management and Business Policy: Globalization, Innovation and
Sustainability, Pearson
© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn
1. QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC – KHÁI NIỆM
“Quá trình thực hiện một chiến lược là quản trị chiến lược/The process of undertaking a strategy is strategic management”. (Henry, 2021)

Quản trị chiến lược là quá trình nghiên cứu các môi trường hiện tại cũng như trong tương lai, hoạch
định các mục tiêu của tổ chức; đề ra, thực hiện và kiểm tra việc thực hiện các quyết định nhằm đạt
được các mục tiêu đó trong môi trường hiện tại cũng như tương lai (Smith, 1988)

Quản trị chiến lược là tập hợp các quyết định và hành động quản trị giúp xác định hiệu quả hoạt
động lâu dài của một tổ chức. Nó bao gồm cả việc rà soát môi trường (cả bên ngoài và bên
trong), xây dựng chiến lược (lập kế hoạch chiến lược) thực hiện chiến lược, đánh giá và kiểm soát
(Wheelen et al., 2018)

Quản trị chiến lược là khoa học và nghệ thuật trong việc xây dựng, thực hiện và đánh giá các
quyết định liên quan đến các chức năng giúp tổ chức đạt được mục tiêu (dài hạn) của mình.
(David et al., 2023)

© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC – CÁC LỢI ÍCH
• Giúp tổ chức đạt được sự phù hợp giữa môi trường của tổ chức với chiến
lược, cơ cấu và quy trình của tổ chức có tác động tích cực đến hiệu quả
1 hoạt động

• Đối phó tốt hơn với môi trường biến động

2

• Thúc đẩy ý thức rõ ràng hơn về tầm nhìn chiến lược của tổ chức
3

© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC – CÁC LỢI ÍCH

• Giúp doanh nghiệp tập trung vào những gì quan trọng về mặt chiến lược
4

• Cải thiện sự hiểu biết về sự thay đổi nhanh chóng của môi trường kinh
doanh
5

© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC – CÁC THÁCH THỨC

Toàn cầu hóa Đổi mới sáng Phát triển bền

tạo vững

© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

THÁCH THỨC – TOÀN CẦU HÓA

Quốc tế hóa, tích hợp Sự thay đổi cách thức

các thị trường và kinh doanh của các
doanh nghiệp doanh nghiệp quốc tế

Cạnh tranh toàn cầu Các hiệp định thương

mại mở cửa thị trường

© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

THÁCH THỨC – TOÀN CẦU HÓA
Gia tăng của trao đổi thương mại
• Nhiều lựa chọn hàng hóa/dịch vụ hơn

Gia tăng sự cạnh tranh

• Hàng hóa/dịch vụ trở lên rẻ hơn

Lợi thế kinh tế theo quy mô

• Sản xuất/cung ứng hàng hóa dịch vụ trở lên hiệu quả hơn

Gia tăng sự di chuyển của vốn và lao động

Tránh thuế (rào cản thuế)

• Dễ dàng hơn

Thất nghiệp cơ cấu

• Di chuyển của lao động sang những lĩnh vực khác

Quyền lực độc quyền của các tập đoàn đa quốc gia

© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

THÁCH THỨC – TOÀN CẦU HÓA

© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

THÁC THỨC – TOÀN CẦU HÓA

Practice
/Thực hành – trên lớp

Hãy nêu ra một số ví dụ về ảnh hưởng của toàn cầu

hóa tới một doanh nghiệp tại Việt Nam hoặc quốc tế
mà bạn biết

© Copyright: TS Ngô Vi Dũng​& ThS. Đỗ Mai Phương phenikaa-uni.edu.vn

THÁCH THỨC – ĐỔI MỚI SÁNG TẠO
Đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp là quá trình hình thành/tạo ra các sản
phẩm/dịch vụ, phương pháp và cách tiếp cận tổ chức mới cho phép đạt được lợi
nhuận của thị trường (Wheelen et al., 2018).

Đổi mới sản phẩm (Product Đổi mới tổ chức

innovation) (Organizational innovation)

Các loại đổi

mới (OECD)

Đổi mới hoạt động Đổi mới quy trình (Process

marketing (Marketing innovation)
innovation)

© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

THÁCH THỨC – ĐỔI MỚI SÁNG TẠO

Nguồn: Chỉnh sửa tham khảo từ Rogers 1965

Quá trình lan truyền các đổi mới – Lý thuyết khuếch tán đổi mới (Diffusion Of Innovations Theory)

© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

THÁCH THỨC – ĐỔI MỚI SÁNG TẠO

Các hình mẫu thất bại

© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

THÁC THỨC – ĐỔI MỚI SÁNG TẠO

Practice
/Thực hành – trên lớp

Thử tìm và mô tả một hoạt động sáng tạo của doanh nghiệp mà
bạn biết? Nó thuộc loại đổi mới sáng tạo nào theo phân loại của
OECD ?

© Copyright: TS Đào Trung Ki phenikaa-uni.edu.vn

THÁCH THỨC – PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG

Nguồn: https://www.phenikaa.com/phat-trien-ben-vung/dinh-huong

© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

THÁCH THỨC – PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG

Sự bền vững đề cập việc sử dụng các hoạt động kinh doanh để quản lý/đảm bảo ba điểm mấu chốt
(triple bottom line 3P’s): Lợi ích kinh tế; trách nhiệm xã hội; trách nhiệm môi trường (Wheelen et al.,
2018)

Đảm bảo lợi nhuận/chi phí truyền thống (có lãi/profit)

Đảm bảo trách nhiệm xã hội (people/con người)

Đảm bảo trách nhiệm môi trường sống (planlet/hành tinh)

© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

QUY TRÌNH/MÔ HÌNH QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC

Mặc dù khá tương đồng về trình tự nhưng các học giả có những mô tả khác nhau về
quy trình quản trị chiến lược
David et al.,
Xây dựng chiến lược Triển khai chiến lược Đánh giá chiến lược
2023

Phân tích môi Xây dựng chiến Triển khai chiến Đánh giá và tái Wheelen et al.,
trường lược lược đánh giá 2018

Phân tích chiến lược Xây dựng chiến lược Triển khai chiến lược Henry (2021),
Rothaermel (2024)

Khung phân tích phân tích – xây dựng – triển khai là một công thức được sử dụng phổ biến (The Analysis,
Formulation, Implementation (AFI) Strategy Framework)

© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

QUY TRÌNH/MÔ HÌNH QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC

Nguồn: Tham khảo từ David et al (2023)

© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

MÔ HÌNH/QUY TRÌNH QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC
Đánh giá bên Đặt ra
ngoài chỉ ra Đặt ra mục
mục tiêu
cơ hội, thách thức tiêu dài hạn
thường niên

Nhiệm vụ Xem xét Đo lường,

hiện tại, lại Phân bổ đánh giá
mục tiêu, nhiệm vụ nguồn lực
chiến lược
mức độ
của DN
thực hiện

Đánh giá bên Lựa chọn

trong chỉ ra điểm Chính sách
chiến lược
mạnh, điểm yếu bộ phận
để theo đuổi

Xây dựng chiến lược Triển khai Đánh giá

Nguồn: Tham khảo từ David et al (2023)

© Copyright: Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

QUY TRÌNH/MÔ HÌNH QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC

Nguồn: Wheelen et al (2018)

© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

QUY TRÌNH/MÔ HÌNH QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC

Phân tích Xây dựng Triển khai Đánh giá và

môi trường chiến lược chiến lược tái đánh giá

Nguồn: Wheelen et al (2018)

© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

QUY TRÌNH/MÔ HÌNH QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC

Nguồn: Henry (2021)

A model that links three interdependent

Mô hình AFI là “một mô hình liên kết ba nhiệm vụ (chính) của quản
strategic management tasks—analyze,
trị chiến lược phụ thuộc lần nhau – phân tích, xây dựng, triển khai
formulate, and implement that, together, help
cùng nhau, giúp nhà quản trị lập kế hoạch và triển khai một chiến
managers plan and implement a strategy that
lược có đẻ có thể cải thiện hiệu suất và lợi thế cạnh tranh.
can improve performance and result in
competitive advantage.

© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

QUY TRÌNH QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC – CÁC NỘI DUNG CHÍNH

Phân tích chiến lược

Sứ mệnh, tầm nhìn, Phân tích các yếu Phân tích các yếu
mục tiêu tố bên ngoài tố bên trong
• Xác định sứ mệnh • Môi trường vĩ mô: • Nguồn lực
• Tầm nhìn, PESTEL • Năng lực
• Giá trị cốt lõi • Môi trường ngành (5 • Năng lực cốt lõi
• …. lực lượng cạnh tranh) (VRIN/VRIO)
• Nhận dạng các cơ hội • Chỉ ra các điểm
và thách thức mạnh, điểm yếu

Nguồn: Henry (2021)

© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

QUY TRÌNH QUẢN TRỊ CHIẾN – CÁC NỘI DUNG CHÍNH
Xây dựng chiến lược

Cấp công ty Chiến lược Chiến lược

kinh doanh chức năng

Chiến lược quốc tế/toàn cầu?

Nguồn:

© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

QUY TRÌNH QUẢN TRỊ CHIẾN – CÁC NỘI DUNG CHÍNH

Triển khai chiến lược

Văn hóa và đạo Kiểm tra và đánh

Thiết kế tổ chức
đức kinh doanh giá chiến lược

© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

QUY TRÌNH QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC – MỐI QUAN HỆ

Nguồn: Rothaermel (2024)

© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

QUY TRÌNH QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC –MỐI QUAN HỆ

Bắt đầu

Phân tích
Triển khai môi trường
chiến lược bên ngoài và
Đạt được bên trong
và duy trì
lợi thế
cạnh tranh

Xây dựng Xây dựng

chiến lược: chiến lược:
Chiến lược Chiến lược
cấp công ty kinh doanh

Nguồn: Rothaermel (2024)

© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

SỰ PHÁT TRIỂN CỦA QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC
“Những kẻ không nhớ đến lịch sử, thì ắt sẽ lặp lại nó”_ George Santayana
Those who cannot remember the past are condemned to repeat it.
Lịch sử của quản trị chiến lược có thể bắt nguồn từ hàng ngàn năm trước ngay từ thời cổ đại
1491 BC
• Trong Kinh thánh Cựu ước đã mô tả Moses dẫn dắt dân Do Thái trốn thoát khỏi Ai Cập sử dụng cách
chia nhỏ các nhóm người lớn thành các nhóm nhỏ hơn tạo thành một cấu trúc mệnh lệnh cho phép
thực hiện các chiến lược

500 BC
• Tôn Tử ở Trung Hoa đã viết “Binh pháp Tôn Tử” đưa ra triết lý “chiến thắng mà không cần phải chiến
đấu là tốt nhất”

Thế kỷ 11
• Việt Nam các triều đại sử dụng chính sách “Ngụ binh ư nông” từ thời nhà Lý

Nguồn: Tham khảo và điều chỉnh từ “The History of Strategic Management”

https://pressbooks.lib.vt.edu/strategicmanagement/chapter/1-4-the-history-of-strategic-management/

© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

SỰ PHÁT TRIỂN CỦA QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC
Quản trị chiến lược trong kinh doanh được xem khởi phát từ đầu thế kỷ 20

1911, Taylor xuất bản “The Principles of Scientific Management/Nguyên tắc quản trị khoa
1900 học”

Xây dựng các kế hoạch phát triển dài hạn: “Kế hoạch 5 năm”….
1960

1970 Xây dựng chiến lược kinh dựa trên quan điểm đa dạng hóa (Ansoff)

© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

SỰ PHÁT TRIỂN CỦA QUẢN TRỊ CHIẾN LƯỢC
Quản trị chiến lược trong kinh doanh được xem như khởi phát từ đầu thế kỷ 20

• Thống trị bởi lý thuyết tổ chức ngành (industry organization) -> Quan điểm chiến lược tạo ra lợi
thế cạnh tranh trong ngành. Lợi thế cạnh tranh dựa trên (1) lợi thế tương đối của ngành; (2) vị
1980
thế của doanh nghiệp trong ngành (M.Porter)

• Nổi lên bởi các hình thức thuê ngoài (outsourcing) và lý thuyết nguồn lực (resource based view –
RBV). Hiệu quả/hiệu suất của doanh nghiệp phụ thuộc vào việc sở hữu các tài sản và nguồn lực
(Năng lực cốt lõi/core competences): Công thức VRIO/VRIN (Barney)
1990
• Hoạt động hợp tác, liên doanh giữa các doanh nghiệp dẫn đến quan điểm xây dựng chiến lược
theo lý thuyết trò chơi.

• Xuất hiện lý thuyết mới mở rộng từ lý thuyết nguồn lực cho thị trường động – Lý thuyết năng lực
động (dynamic capability). Sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp phụ thuộc vào các dạng năng
2000 lực đặc biệt của doanh nghiệp liên quan đến (1) nhận dạng các cơ hội và nguy cơ; (ii) nắm bắt
được các cơ hội; (iii) tổ chức, sắp xếp, điều chỉnh các nguồn lực hiện có để đáp ứng sự thay đổi của
thị trường

© Copyright: TS Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn

TÓM TẮT NỘI DUNG ĐÃ HỌC

Khái niệm quản trị chiến lược Quy trình/mô hình quản trị chiến
1 4
lược

5
Lợi ích của quản trị chiến lược với doanh Quá trình phát triển của quản trị
2 chiến lược
nghiêp

3 Các thách thức đương đại của quản trị

chiến lược

© Copyright: TS Ngô Vi Dũng​& ThS. Đỗ Mai Phương

phenikaa-uni.edu.vn
 Hết # 2

© Copyright: TS. Đào Trung Kiên phenikaa-uni.edu.vn