Trafikimi i qenieve njerezore, trafikimi i të miturve, Trafikimi i armëve, municioneve, lëndëve plasëse, Falsifikimi i dokumentave, i vizave, Kontrabanda, Kultivimi dhe shitja e trafikimi i lëndëve narkotike, Veprat penale kundër pasurisë, Krimet kundër jetës dhe shëndetit të kryera për hakmarrje dhe gjakmarrje, Krimet kundër familjes, të miturit apo grave etj. Roli i kriminalistikës
Kriminalistika luan një rol të madh në studimin dhe
përpunimin e metodave e mjeteve shkencore për zbulimin, hetimin, dhe parandalimin e veprave penale që prekin rendin tonë shoqëror, shtetëror dhe juridik. Nje rol unik dhe të çmuar na ka lënë në këtë fushë Prof.Dr Skënder Begeja me botimin e tij “Kriminalistika” I cili vijon të mbetet bazë e kësaj shkence edhe ne ditët e sotme. Parimet kryesore •P a r i m i i l i g j s h m ë r i s ë . •P a r i m i i h u m a n i z m i t . •P a r i m i i l i r i s ë t e k n i k e - t a k t i k e d h e p a r i m i i p r o p o r c i o n a l i t e t i t . •P a r i m i m e t o d i k d h e i p l a n i f i k i m i t t ë p r o c e d u r ë s . •P a r i m i i s h q y r t i m i t k r i t i k t e v e p r i m i t . •P a r i m i i s h p e j t ë s i s ë d h e i b e f a s i s ë . •P a r i m i i t h e m e l s i s ë d h e i k ë m b e n g u l j e s , •P a r i m i i o b j e k t i v i t e t i t , •P a r i m i i d r e j t i m i t u n i k t ë v e p r i m e v e o p e r a t i v e - t e k n i k e d h e h e t i m o r e për çdo çështje penale •P a r i m i i koordinimit dhe i bashkëpunimit, •P a r i m i i ekonomizimit në veprim, •P a r i m i i diskrecionit. Detyra e Kriminalistikes
• Cila është detyra e kriminalistikës ?
• Detyra kryesore e kriminalistikës është të ndihmojë organet ligjzbatuese si policinë
gjyqësore, prokurorinë,gjykatën,avokatët,si dhe institucionet në luftën kundër kriminalitetit. Detyra të tjera: Zbatimin e metodave të reja shkencore në luftë kundër kriminalitetit, Përdorimi i mjeteve teknike për zbulimin, mbledhjen, dhe fiksimin e provave materiale, Studimi i metodave të përdorura nga autori në kryerjen e veprës penale, Ngritja e versioneve dhe planifikimin e hetimit mbi bazën e provave & informacioneve, Unifikimi i veprimeve proceduriale në fazën e kqyrjes, hetimit, dhe gjykimit. Thelbi i kësaj shkence juridike :
Kriminalistika ështe shkenca që merret me
përpunimin, në bazë të ligjit procedurial penal, të metodave e mjeteve teknike, taktike dhe të rekomandimeve metodike për kerkimin, gjetjen, fiksimin, këqyrjen dhe vleresimin e provave, me qellim zbulimin, hetimin, gjykimin dhe parandalimin e veprave penale. Metodat e mjetet
Metodat e mjetet që studion dhe përpunon kjo
shkencë juridike për të marrë informacionin e duhur për mekanizmin dhe mënyrën e kryerjes së veprës penale kualifikohen në :
Metodat e mjetet teknike – Teknika kriminalistike
teknike është një sistem i njohurive shkencore mbi bazën e te cilit ndërthuren metoda, mjete, teknika, që përdoren për kërkimin, zbulimin, mbledhjen, fiksimin dhe ekzaminimin e sendeve, gjurmëve dhe provave materiale të lëna nga autori. Këto metoda janë të lidhura me mjetet teknike. Me mjete teknike, ne shkencen juridike te kriminalistikes duhen kuptuar: Aparate të ndryshme, materiale, pajisje, të cilat përdoren për zbulimin, fiksimin dhe ekzaminimin e gjurmëve e të sendeve – provave materiale të dukshme dhe të padukshme. Prof. Dr. Skender Begeja Metodat taktike
Metodat Taktike ( Taktika Kriminalistike )
Janë ato metoda që përpunohen nga kriminalistika
për organizmin, planifikimin dhe rritjen e efektivitetit të veprimeve të ndryshme hetimore. Metoda taktike shërbejnë për kërkimin, zbulimin, mbledhjen e vlerësimit të provave gjatë përgatitjes së kryerjes së veprimeve hetimore e gjyqësore që parashikohet nga ligji procedurial penal. vazhdim
Qëllimi i metodes taktike është :
Zbulimi i shpejtë i gjurmëve në vendngjarje
Hetimi i gjithëanshem
Parandalimi i veprave penale
Ritja e efektivitetit të veprimeve
Metodika kriminalistike
Rekomandimet metodike të hetimit e të gjykimit
janë metodat që përpunohen nga kriminalistika për zbulimin, hetimin, gjykimin dhe parandalimin e veprave penale konkrete te se njëjtës kategori si: Metodat e hetimit të zjarreve me natyrë kriminale, Metodat e hetimit të krimeve kundër lëndëve narkotike Metodat e hetimit të krimeve kundër pasurisë etj. Profilaksia kriminalistike
Tërësia e masave me qëllim mbrojtjen nga sjelljet
kriminale dhe parandalimin e tyre apo si quhet ndryshe Profilaksia kriminalistike përfshin : Shkaqet e pasojat e veprave penale të hetuara dhe gjykuara; Gjeografinë kriminalistike si sjelljet e banorëve, statistikën dhe studimin e shkaqeve sociologjike në një zonë të caktuar; Parandalimin kriminalistik si një organizim ndaj kriminalitetit në një zone të caktuar dhe pjesëmarrjen e banorëve – bashkësisë në të. Literaturë
Begeja S. (2007)“Kriminalistika”, Tiranë.
Korajlic N, Muharremi D “Kriminalistika”2009 Prishtinë. Ruka I, “Policia Shkencore” 2011 Tiranë. Veliqoti L.”Kriminalistika” Vëllimi 1.2015 Tiranë. Latifi V.(2017), “Kriminalistika”, Prishtinë. Latifi V, Beka A “Taktika kriminalistike” (2017) Prishtinë Latifi V, Beka A “Vrasjet. Krimi I organizuar, Terrorizmi” (2017) Prishtinë. Faleminderit !