Sanaysay

Sa wikang Ingles, ang sanaysay ay

tinatawag na “essay”. Ang salitang “essay” ay
galing sa salitang Pranses na “essai”, na
nangangahulugan ng “pagsubok” o
“pagsusumikap”, at iyan ang eksaktong ibig
sabihin ng isang sanaysay – isang pagtatangka
na ipakita ang isang malinaw at maayos na
pagsulat sa isang argumento o punto tungkol
sa isang partikular na paksa.
 Ang sanaysay ay isang uri ng panitikan
na naglalayong magpahayag ng kaisipan,
opinyon, o mga karanasan sa isang
organisadong paraan. Karaniwang may
layuning magbigay ng impormasyon,
magpaliwanag, maglahad ng mga saloobin,
at mag-aliw sa mambabasa.
 Bahagi ng Sanaysay

Ang isang sanaysay ay

karaniwang binubuo ng
panimula, katawan at
konklusyon o wakas.
 Panimula o Introduksyon
• Ang panimula o introduksyon ay nagbibigay ng
impormasyon tungkol sa paksa at nagsisilbing tulay
para sa ibang bahagi ng sanaysay.
• Dapat itong maglaman ng isang nagbibigay-diin na
panimula, isang maikli na paglalarawan ng paksa, at
isang malinaw na punto na nagpapakita ng
pangunahing argumento o layunin ng sanaysay.
 Katawan
Ang katawan ay ang pangunahing bahagi ng
sanaysay at binubuo ng ilang mga talata. Dapat
mayroong pokus ang bawat talata sa isang
pangunahing ideya at maglaman ng sumusuportang
ebidensya at halimbawa.
Ang katawan ay dapat maglalahad ng argumento o
pangunahing punto sa isang lohikal at naiintindihan
na paraan, gamit ang malinaw na wika
 Konklusyon o Wakas
Ang konklusyon o wakas ang
nagbubuod ng pangunahing punto na
ginawa sa katawan. Dapat itong
magpahayag muli ng punto sa ibang paraan,
at maaring maglaman din ng huling ideya.
 Uri ng Sanaysay
Ang sanaysay ay may iba’t ibang
uri. Sa artikulong ito, tatalakayin
natin ang pormal at di-pormal,
naratibong sanaysay, deskriptibong
sanaysay, argumentatibong
sanaysay, at malikhaing sanaysay.
Pormal
Ang mga pormal na sanaysay na
tumatakbo sa mga malalim at mahalagang paksa
ay kadalasang nangangailangan ng malawak na
pag-aaral at pag-unawa sa paksa.
Ang layunin ng manunulat ay hikayatin ang mga
mambabasa na mag-isip nang kritikal, bumuo ng
kanilang sariling opinyon at makarating sa mga
napag-aralang desisyon na maaaring gawin.
Di-Pormal
Ang mga hindi pormal na sanaysay ay
kadalasang nakatuon sa mga personal, araw-araw na
paksa na mas madaling pag-usapan. Ang mga
sanaysay na ito ay nagbibigay ng pagkakataon sa
manunulat na ipahayag ang kanilang natatanging
pananaw, ibahagi ang kanilang mga karanasan at
ipakita ang mga aspeto ng kanilang pagkatao.
Naratibong sanaysay
Ang naratibong sanaysay ay isang uri ng
sanaysay na naglalaman ng mga kuwento o salaysay
tungkol sa mga personal na karanasan ng manunulat.
Karaniwan, ang naratibong sanaysay ay nagsisimula
sa pagpapakilala ng paksa at ng mga tauhan sa
kwento, at sinusundan ng paglalahad ng mga
pangyayari at karanasan sa isang kronolohikal na
Deskriptibong Sanaysay
Ang deskriptibong sanaysay ay isang uri ng
sanaysay na naglalayong maglarawan o magbigay ng
paglalarawan tungkol sa isang tao, lugar, bagay,
karanasan, o sitwasyon. Sa isang deskriptibong
sanaysay, ang manunulat ay naglalarawan ng mga
detalye sa pamamagitan ng mga imahen, sensasyon, at
mga pang-akit na detalye upang makatulong sa mga
mambabasa na maunawaan o maipakita ang isang paksa.
Argumentatibong Sanaysay
Ang argumentatibong sanaysay ay isang uri ng
sanaysay na naglalayong magpahayag ng opinyon o
pananaw ng manunulat tungkol sa isang tiyak na paksa,
kasama ang mga dahilan at mga datos na nagpapalakas
ng kanyang posisyon. Sa isang argumentatibong
sanaysay, ang manunulat ay nagbibigay ng isang
argumento o pagpapaliwanag upang mapatunayan ang
kanyang punto de vista sa paksa.
 Malikhaing Sanaysay
Ang malikhaing sanaysay ay isang uri ng
sanaysay na naglalaman ng mga personal na
karanasan, imahinasyon, o kaisipan ng
manunulat. Ito ay naglalayong magpakalat ng
kreatibong kaisipan at paglikha ng mga salita,
pangungusap, at mga kwento na nanggaling sa
imahinasyon o karanasan ng manunulat.
Sangkap ng Sanaysay
1.Paksa – Ang paksang pag-uusapan sa sanaysay, ito ay ang sentro
ng pagsulat.
2.Layunin – Ito ang hangarin ng manunulat sa pagsusulat ng
sanaysay, kung ano ang kanyang nais iparating sa mga
mambabasa.
3.Simula – Ang bahagi ng sanaysay kung saan ipinakilala ng
manunulat ang kanyang paksa at layunin, at kung paano niya ito
susulatin.
4.Gitna – Ang bahagi ng sanaysay kung saan ipinapakita ng
manunulat ang kanyang mga argumento, mga ebidensiya, at iba
5. Wakas – Ang bahagi ng sanaysay kung saan nagbibigay ng
kasagutan o konklusyon ang manunulat sa kanyang mga
argumento at kaisipan. Dito rin nakapaloob ang kanyang mga
huling mensahe sa kanyang mga mambabasa.
6. Estilo – Ito ay tumutukoy sa mga paraan ng pagpapahayag ng
manunulat ng kanyang mga kaisipan. Ito ay maaaring magpakita
ng kanyang bokabularyo, grammar, pagpapahalaga sa wikang
ginagamit at iba pa.
7. Boses – Ang uri ng pananalita na ginagamit ng manunulat, ang
kanyang personalidad at kung paano niya hawakan ang kanyang
Elemento ng Sanaysay
1.Tema at nilalaman
ang paksa ng komposisyon
2.Anyo at istruktura
ang pagkakasunod-sunod ng mga ideya o mga pangyayari
3.Kaisipan
ang mga ideyang may kaugnayan sa paksa
4.Wika at istilo
kung paano ipinapahayag ang paksa at ang kaisipan nito sa
isang simple at natural ngunit matapat na paraan
5. Larawan ng buhay
kung gaano katotoo o kasining ang paglalahad na
ginawa ng isang may-akda.
6.Damdamin
kung may damdamin ba ang paglalahad ng sanaysay
7. Himig
ang kulay o uri ng damdamin na ipinapahiwatig ng
sanaysay