Kopuła

Jakub Kryszewski
 Kopuły budowano od najdawniejszych czasów. Niewielkie
schronienie zbudowane w czasach prehistorycznych na
Ukrainie z ciosów mamuta miało formę kopulastą; niektórzy
badacze datują konstrukcję na 19 000 lat p.n.e. Proste,
niewielkie kopuły z gliny budowano w starożytnej
Mezopotamii, tradycja ta była kontynuowana przez Persów,
Achamenidów, Partów. Na Dalechim Wschodzie konstrukcję
kopuły znano w Chinach, stosując je głównie w grobowcach.

Kopuła, bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi

Panny i św. Michała Archanioła w Trzemesznie
Wygląd kopuły
Kopuła to sklepienie o kształcie czaszy, półkoliste,
półeliptayczne, ostrołukowe lub cebulaste, oparte na
murze lub bębnie

buduje się je nad pomieszczeniami o

planie kolistym, eliptycznym albo
wielobocznym za pośrednictwem
pendentywów lub tromp.

kopuła Bazyliki Św. Piotra i Pawła

 Budowa kopuły

Do budowy kopuł używano ciosów kamiennych

lub cegieł w kształcie klina (klińców). Obecnie
do konstrukcji kopuł używa się stali lub żelbetu.

łuk z klińców

Cios
 Przykłady kopuł
Panteon w Rzymie
Hagia Sophia

kopuła Bazyliki św. Piotra

 Panteon
Leżał na Polu Marsowym w Rzymie

kopuła o średnicy 43,3 m (zbudowany w 125

roku n.e., na miejscu prostokątnej świątyni z 27
roku p.n.e., zniszczonej przez pożar na początku
II wieku

Wnętrze świątyni
 Hagia Sofia

Stambuł, kopuła o średnicy 32,6 m, wysokości

52,0 m, (wzniesiona w latach 532-562)

Hagia Sophia nocą

 kopuła Bazyliki św.
Piotra

Mieśći się w Rzymie

kopuła o średnicy wewnętrznej 42,0 m,

wysokości 52,0 m zaprojektowana w 1547
r. przez Michała Anioła

Wnętrze kopuły
 Dwuwarstwowe kopuły

W okresie renesansu wprowadzono kopuły

dwuwarstwowe o warstwach połączonych żebrami.
Powierzchnia, widoczna od strony wewnętrznej
często jest wzbogacona przez wprowadzenie
dodatkowych poziomych pasów, kasetonów,
zdobiona malarsko lub rzeźbiarsko (sztukateria).
Kaseton w Panteonie

Żebro
Dziękuję za uwagę 