Câu 1: Em hãy nối thông tin cột A với B để có nhận định đúng

về các phương châm hội thoại?

Câu 1: A B

1.Phương châm về lượng a.Nói đúng đề tài giao tiếp

2.Phương châm về chất b.Tôn trọng đối tượng giao tiếp

3.Phương châm quan hệ c.Nói đủ nội dung

4.Phương châm cách thức d.Nói có bằng chứng xác thực

5.Phương châm lịch sự e.Nói ngắn gọn, rành mạch

1c-2d-3a-4e-5b
Câu 2:Những câu sau liên quan đến phương châm hội thoại nào ?
a. Hoa thơm ai nỡ bỏ rơi Phương châm lịch sự
Người khôn ai nỡ nói nhau nặng lời.

b. Nói có sách, mách có chứng. Phương châm về chất

c. Nói gần nói xa chẳng qua nói thật. Phương châm cách thức
 A/ Bài học
I/Quan hệ giữa phương châm hội thoại với
tình huống giao tiếp:
 I/ Quan hệ giữa phương châm hội thoại với tình huống
giao tiếp:
*Ví dụ / sgk36 Truyện cười: Chào hỏi
Anh chàng nọ ở nhà vợ tại một vùng quê, được người nhà dặn
là phải luôn chào hỏi mọi người xung quanh.
Một hôm, anh ta ra đường và thấy một người đang đốn cành
trên một cây cao, liền ra dấu gọi.
Người kia dừng việc, lật đật trèo xuống, hỏi:
-Có chuyện gì thế?
-Có gì đâu! Bác làm việc vất vả lắm phải không?
(Theo Truyện cười dân gian Việt Nam)
Ví dụ: Truyện cười: Chào hỏi

Câu hỏi của chàng rể tuân thủ phương

châm lịch sự.vì thể hiện quan tâm đến
người khác.
- sử dụng không đúng lúc,không đúng chỗ.
- Hậu quả :quấy rối,gây phiền hà cho người
khác.
• Khi giao tiếp cần chú ý đến đặc điểm của
tình huống giao tiếp. Vì một câu nói có thể
thích hợp trong tình huống này nhưng
không thích hợp trong một tình huống
khác.
*Bài học:
-Việc vận dụng các phương châm hội thoại cần phù hợp với
đặc điểm của tình huống giao tiếp: ( nói với ai ? nói khi nào?
nói ở đâu? nói để làm gì?)
 A/ Bài học
• II/ Những trường hợp không tuân thủ
phương châm hội thoại:
• Ví dụ 1/sgk -37
II. Những trường hợp không tuân thủ phương châm hội
thoại:
Ví dụ 1/Sgk 37
a.An:Vi-Cậu
phạmcóphương
biết bơichâm về lượng.
không?
b. Truyện Lợn cưới áo mới Vi phạm phương châm về lượng.
Ba:- Biết chứ! Thậm chí còn bơi giỏi nữa.
c.An:
Truyện Quả bí khổng lồ Vi phạm phương châm về chất.
-Cậu học bơi ở đâu vậy?
d. Ông nói gà bà nói vịt Vi phạm phương châm quan hệ.
eBa:-
. DâyDĩcà
nhiên là ởmuống
ra dây dưới nước chứ còn ởphương
Vi phạm đâu. châm cách thức.
f. Câu chuyện : Người ăn xin Tuân thủ phương châm lịch sự

=> Vô ý, vụng về trong giao tiếp

 II. Những trường hợp không tuân thủ phương châm hội
thoại:

Ví dụ 2/ sgk 37

An: - Cậu có biết chiếc máy bay đầu tiên được chế tạo vào
Câu trả lời của Ba không đáp ứng yêu cầu của An.Do để
năm nào không?
tuân thủ phương châm về chất nên Ba đã vi phạm
Ba:phương châm vềđầu
- Đâu khoảng lượng
thế .kỷ XX

=> Ưu tiên cho 1 phương châm hội

thoại khác quan trọng hơn
II. Những trường hợp không tuân thủ phương châm hội
thoại:

Ví dụ 3/ sgk 37

Giả sử, có một người bệnh mắc

bệnh hiểm nghèo không thể cứu
chữa được nữa thì sau khi khám
bệnh xong, bác sĩ có nên nói thật
cho người bệnh biết không? Vì sao?

Phương châm về chất không được tuân thủ.

=> Phải ưu tiên cho một PCHT hoặc một yêu
cầu khác quan trọng hơn
II. Những trường hợp không tuân thủ phương châm hội
thoại:

Ví dụ 4/ sgk 37

Tiền bạc chỉ là tiền bạc

Xét về nghĩa tường minh thì phương châm về lượng

không được tuân thủ. Xét về nghĩa hàm ý thì phương
châm về lượng vẫn được tuân thủ.

=> Muốn gây sự chú ý, để người nghe hiểu câu nói

theo một hàm ý nào đó.
B. Luyện tập:
Bài tập 1/sgk38
Tình huống 1:
Một cậu bé 5 tuổi (chưa biết đọc) không thể nhận biết
được cuốn Tuyển tập truyện ngắn Nam Cao để mà tìm
quả bóng. Vì vậy câu nói của ông bố vi phạm phương
châm cách thức.
Tình huống 2:
Một cậu bé 5 tuổi (đã biết đọc chữ) thì có thể câu nói
của ông bố tuân thủ phương châm cách thức.
II. Luyện tập:
Bài tập 2/38
- Thái độ của Chân, Tay, Tai, Mắt: bất hòa với lão
Miệng.
- Lời nói: không tuân thủ phương châm lịch sự

-> Việc không tuân thủ phương châm lịch sự là không

phù hợp với tình huống giao tiếp. Vì khi khách đến
nhà phải chào hỏi rồi mới nói chuyện. Ở đây những vị
khách này có lới nói và thái độ thật hồ đồ, không có lí
do chính đáng.
 NẾU MUỐN THÀNH CÔNG

Hãy nắm chắc bí quyết của giao tiếp:

PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI.
Hãy vận dụng các phương châm hội thoại
một cách khéo léo, không cứng nhắc.
Chú ý đến tình huống giao tiếp.
 Đối với bài học ở tiết học này:
- Học 2 ghi nhớ/ 36-37
- Hoàn thành vở bài tập.
- Viết một mẫu hội thoại thể hiện trường hợp không tuân thủ
phương châm hội thoại vì người nói thiếu văn hóa giao tiếp.
 Đối với bài học ở tiết học tiếp theo: Chuyện người con
gái Nam Xương
- Đọc và trả lời các câu hỏi SGK
- Tìm hiểu về tác giả, thời đại, cuộc đời, sự nghiệp văn
chương; hoàn cảnh ra đời tác phẩm, nguồn gốc….
- Xác định bố cục, giải thích từ ngữ khó….