Society & Literature

Hijo Y
Hija
De
Puta
by Rogelio Ordoñez
 Author

Rogelio Ordoñez
Rogelio Lunasco Ordoñez also known as Ka Roger, was a
multi-awarded Filipino fiction writer, poet, activist, journalist
and educator.
• pildoras - pills • sakristiya - vestry or preparation room
• giyera-patani - petty verbal argument • laksa-laksang - sampu sampung libo/sanlibo
• abito - damit ng pari • singasing - pagbuga/veypor
• obaryo - ovary • sagitsit - matinis na tunog/tunog kapag nagpriprito
• birtud - virtue/nakaugnay sa iniisip/ kinikilos • punglo - parte ng baril
• kosovar - albanian women) • himno - hymn
• pagliliwaliw - free/leisure time • empresa - sakahan
• sutana - damit ng pari • kuta - group/grupo/hideout
• kampanaryo - lugar sa simbahan kung saan nakalagay • kaparangan - parang/wilderness
ang kampana • nagsalikop - napapalibutan/surrounded
• kundiman - awit na nagsasaad ng maalab na • sabana - savannah/landform
pagmamahal • langay-langayan - isang pangkat ng ibon
• tagulaylay - monotonous singing • pusikit - madilim
• lirika - lyrics • alimpuyo - isang mabilis at bayolenteng pagikot ng
• karalitaan - kadukhaan hangin
• kanayunan - nayon/bayan • lagablab - alab/liyab
• ipuipo - whirlwind/windstorm • saliw - maayos at magandang pagsama sama ng tunog
• amihan - hangin • katubusan - tubos/pagkakatubos
• karimlan - madilim/kahinaan ng liwanag
• pulpito - platform
 Hijo Y Hija De Puta
hijos y hijas de putas, caramba!
di pa tapos ang panahon
ng mga padre salvi, damaso at camorra
sa harap ng europeong mga santo at santa
humahagulhol ang mga pia alba, juli at maria clara
pahintulutang uminom ng pildoras ang mga hijas
tulad ng mga madre noong dekada sisenta
sa giyera-patani sa dating belgian congo
upang gahasain man ng mga sundalo
di lumobo ang tiyan magkumot man ng abito
pero por dios por santo, que barbaridad, caramba!
di ka madre at hinulma lamang sa obaryo
ni petrang kabayo, anak ng indio…
ano ang birtud mo
para hadlangang buntisin ka
ng banal na espiritu?
hijas de putas!
magagalit ang kabanal-banalang santo papa
isusumpa ka ni monsignor sgreccia
parang kababaihang kosovar noong dekada nubenta
sa kasagsagan ng digmaan laban sa serbia
hijos y hijas de putas, caramba
huwag pigilan ang pagliliwaliw ng semilya
bayaang maglambada sa bahay-bata ng ina
hanggang umuha’t wisikan ng agua bendita
hijos de putas, huwag kang magkokondom
 Hijo Y Hija De Puta
hijas de putas, huwag kang mag-IUD at pildoras
ipahid na lamang sa sutana
likidong pumiglas at tumagas sa puerta
at maglitanya ng sanlaksang rosaryo
baka maging tiyanak pa sa kampanaryo
at magtawag iyon ng milyong deboto.
hijos y hijas de putas, caramba!
ayokong marinig ngayon sa inyo
kundiman ng tagulaylay ng pagsuyo
at lirika ng luha ng dalamhati’t pagkabigo
di ko kayang kulungin sa mga palad
alon ng karalitaan sa bukid at kanayunan
o ipuipo ng dusa sa bayan at kalunsuran
huwag isampal sa akin ang maputlang buwan
o bulagin ako ng bilyong bituin
hijos y hijas de putas, caramba!
kumutan na lamang ng amihan
buo kong katawan habang naglalamay sa karimlan
hijos y hijas de putas, caramba!
ayokong marinig koro ng ave maria
sa pulpito at sakristiya
iparinig na lamang sa akin kadensa/kadena
ng martsa ng laksa-laksang paa
sa sementadong lansangan ng mendiola
iparinig sa akin singasing ng pulbura
Sagitsit ng punglo at himno ng bomba
kaluluwa ko’y matagal nang nakabartolina nagdurugo sa
latigo ng inhustisya
 Hijo Y Hija De Puta
alipin pa rin tayo, hijos y hijas de putas
ng mga padre salvi, damaso at camorra
unggoy pa rin tayo, hijos y hijas de puta
ng mga taft at harrison at obama
busabos pa rin tayo, hijos y hijas de putas
ng mga diyus-diyosan sa hacienda
ng mga panginoon sa pabrika at empresa
nakabilanggo pa rin tayo, hijos y hijas de putas
sa bawat kuta ng uring mapagsamantala!
hijos y hijas de putas
sa pamumulaklak ng mga talahib
Sa kaparangan at nagsalikop na sabana
halina, halika… hijos y hijas de putas… caramba!
kasama ng malayang mga langay-langayan
kawit-bisig, magkayakap-diwa nating tatahakin
sa mahamog mang umaga
o pusikit na karimlan
sa alimpuyo ng dugo at lagablab ng apoy
sa saliw ng musika ng kulog at kidlat
lansangan ng ating katubusan at ligaya!
 Questions
• Anong emosyon ang nangingibabaw sa
tula?
• Bakit kaya isinulat ang tulang ito?
• Anong klaseng lipunan ang mayroon sa
tulang ito?
 Activity
Answer in a 1/2 sheet of paper using either English or Tagalog
in at least 5 sentences.
Group 1: Should contraceptives be provided for free?
Why or why not?
Group 2: Should abortion be legalized? Why or why not?
Salamat Sa
Pakikinig!