British Military Administration British Military

(BMA) dilaksanakan Administration

di Tanah Melayu. (BMA) dilaksanakan
di Sarawak
dan Sabah.
Gagas an Malayan Union Sarawak dan Sabah
diperkenalkan di Tanah Melayu. diserahkan kepada British.
 BRITISH MILITARY
•
ADMINISTRATION
British Military Administration (BMA) di
Tanah Melayu bermula pada 12 S e p t e m b e r
1945 setelah t e n t e r a Jepun menyerah kalah.
• BM A merupakan pentadbiran t e n t e r a
yang diletakkan di bawah arahan Lord
Mountbatten, Pemerintah Tertinggi Tentera
Bersekutu di Asia Tenggara ( 1943-1946).
• Perancangan bagi hal ehwal awam di Tanah
Melayu dilakukan oleh Timbalan Ketua
Pegawai Hal Ehwal Awa m, Brigedier Jeneral
H.C. Willan.
• Tugas BMA adalah untuk
mengembalikan kestabilan dan memulihkan
BMA
rakyat.
kepercayaan
 MENGEMBAllKAN
KESTABllAN
DAN KEAMANAN
• B r i t i s h M i l i t a r y A d m i n i s t r a t i o n (BMA)
berusaha u n t u k m e m u l i h k a n keamanan
dan kestabilan dengan m e m b u b a r k a n
pasukan MPAJA pada I D i s e m b e r 194S.
• BMA m engarahk an s em ua senjata yang
diberik an kepada m e r e k a semasa
penduduk an Jepun dahulu dikembalikan.
• BMA gagal m e n g u m p u l k a n s emula senjata
ters ebut.
• BMA juga gagal m e m b a n t e r a s kegiatan
jenayah, keganasan, kongsi gelap dan
masalah ketegangan k a u m .
 MEMUllHKAN
KEPERCAYAAN
RAmengalami
• Rakyat KYAT kesukaran hidup di
bawah pemerintahan Jepun.
• Bekalan makanan dan ubat-ubatan
didapati.
• Sekiranya ada bekalan
tersebut, harganya pula
melambung tinggi.
• Wabak penyakit semakin merebak,
terutama penyakit beri-beri yang
disebabkan oleh kekurangan zat
makanan.
• Selain itu,kebuluran berlaku
 MEMUUHKAN
KEPERCAYAAN
• RAKYAT
Rakyat juga t i d a k m e m p u n y a i w ang u n t u k
m e m b e l i makanan, manakal a kegiatan m e n y o r o k
barang, amalan rasuah, peras u g u t danpas ar gelap di
Kuala L u m p u r menj adi semaki n t i d a k terkawal.
Masalah ini berak ar u m b i sehingga gagal dibanteras
ol eh BMA.
Rakyat yang h i d u p dal am penderi taan dan
kesengsaraan akibat p e m e r i n t a h a n Jepun berharap
dapat diselamatkan o l e h pentadbi ran BMA.
D e n g a n i t u , B M A telah m e n g a m b i l alih pentadbiran
Tanah Melayu bagi mengembal i kan kepercayaan
rakyat supaya meny ok ong kepulangan B ri ti s h d i negara
ini.
• B M A juga berusaha u n t u k m e m u l i h k a n
kerosakan i n f r a s t r u k t u r akibat bencana peperangan.
Jadual 4.1 lnflasi dan kegiatan pasar gelap.

Julai Selepas
Perang
1945
Ogos
Dolar Selat 1945
Rarang Unil Mata Wang Jepun
(Straits Setllements)
Beras Per kati 0.06 8.20 36.00 75.00
Gula Per kati 0.08 18.00 72.00 120.00
Garam Per kati 0.015 9.50 22.00 28.00
Telur Setiap satu 0.03 1.25 8.50 35.00
Balm Harimau 1/202 0.45 15.00 35.00 45.00
Petrol Per Gelen 0.85 55.00 160.00 185.00

Nata: Jadual 4.1 menunjukkan peningkatan harga barang dari buIan Disember 1941 hingga buIan Ogas I 945.
MEMULIHKAN KEPERCAYAAN
RAKYAT • British berharap pemulihan
sosioekonomi akan m em ul i hk an
kepercayaan rakyat.
• BMA berusaha u n t u k m em ul i hk an
ladang getah, l o m b o n g bi j ih t i m ah
serta m e m b a i k i prasarana dan
kemudahan kesihatan yang dimusnahkan
oleh t e n t e r a Jepun.
• N a m u n begitu, BMA menghadapi
kesukaran u n t u k m e m b a w a masuk
jentera, alat ganti, mes i n dan
teknologi yang menyebabkan
sosioekonomi sukar dipulihkan.
 MEMULIHKAN
KEPERCAYAAN
RAKYAT
• Walaupun BM A berusaha untuk
memulihkan kekacauan, rakyat hampa
dengan ketidakupayaan BMA menangani
masalah yang dihadapi mereka.
• Kegagalan pentadbiran British
memberikan kesedaran kepada k it a supaya
sentiasa bersikap waspada dan tidak
mudah mempercayai kuasa asing.
• Hal ini jelas berlaku apabila BMA gagal Rak)al mcnyambut kcd:uangan lcntcm British yang tiba
melaksanakan tugasnya ketika penduduk di Kuula Lumpur pada tahun 1945.

tempatan mengharapkan bantuan.

 GAGASAN
MALAYAN
UNION
• Gagasan Malayan U n i o n
diperkenalkan diTanah
Melayu bagi
menggantikan BMA.
• Br i t i s h berhasrat agar Malayan
U n i o n akan melic inkan sistem
pentadbiran, meningkatkan
pelaburan ekonomi,
menguk uhkan pertahanan dan
mengekalkan orang asing sebagai
s u m ber tenaga k er j a u n t u k
meningkatkan ekonomi.
lATAR
BElAKANG
MALAYAN UNION
• U n i t PerancangTanah Melayu yang
diketuai oleh Mej ar Jeneral Ralph
Hone diberikan tugas u n t u k
m er angk a satu b e n t u k pentadbiran
baharu di Tanah Melayu yang dikenali
sebagai Malayan Union.
• Setiausaha Tanah Jajahan British,
George H e n r y H a l l membentangkan
rancangan ini di Par limen British pada
IO O k t o b e r 1945 George Henry Hall
 lATAR BElAKANG
MAlAYAN UNION
MAJ..;A.YAN UNION • Rancangan Malayan U n i o n yang
A'ND diisytiharkan d a l a m W a r t a Kerajaan
i·:;::;:,t,<srNGAPORK '. >: .••
. . ..\;ment
•• ! ,1,: P,,' •• ':.
·:.- , , t . - .;;•.:-
.- , ..,. of Policy
'
on. Future
• •·
dikenali sebagai Kertas P u t i h 6274.
,<,;";; Constitution•
I • " : { ' · " • , . . . 1 • D a l a m Kertas P ut i h ters ebut, British
akan m e n g a m b i l alih pemerintahan
-•· /'r,u.rd I:, ,A, :,,,,,.7 ,/ ,,_,,,., ,J,
·,
c , 1 - ;., ,. ,.,,,,,,..,,u, 1,:JC-•.. l,JHi1J.f,jrr17 Tanah Melayu dan menubuhk an sebuah
7....,, 1946

pentadbiran berpusat (kesatuan) di

bawah jajahan British.

LON CON
:HIS MAJESTY'S STATIONERY OFFICt:._

Kertas Putih 6274

lATAR
BElAKANG
MALAYAN UNION
• U n i t Perancangan Tanah Melayu
dibentuk di London pada bulan
Februari 1943
• Rancangan Malayan Union
dibentangkan di Parlimen British.
• Persatuan Pelajar Melayu Britain
menghantar m em orandum bertarikh
25 April 1945.
• Memorandum ini m e m i n t a supaya hak
kewarganegaraan di Tanah Melayu
tidak mengikut prinsip jus White Paper Malayan Union Diterbitkan
soli.
 lATAR BElAKANG
MAlAYAN UNION
• Tan Cheng L o c k d an Persatuan Cina
Seberang L a u t menghantar
m e m o r a n d u m kepada Br it i s h berkaitan
dengan masa depan Tanah Melayu.
• Kertas P u t i h 6274.
• Rancangan Malayan U n i o n
disiarkan dalam W a r t a Kerajaan.
• Malayan U n i o n dilaksanakandi Tanah
Melayu pada I A p r i l 1946.

tan cheng lock

KERTAS PUTIN
• Kertas P ut i h 6274 m em bent angk an
13 per k ar a kandungan Malayan U n i o n
yang diluluskan oleh Par limen British
di Londo n pada 22 Januari 1946.
• A n t a r a perkara ters ebut
termasuklah konsep kesatuan, b e n t u k
pentadbiran, sistem perundangan,
kedudukan Raja­raja Melayu, syarat
kewarganegaraan dan agama Islam.
PENTADBIRAN
MAlAYAN
UNION
• Kesatuan
• Raja-raja Melayu
• K e t u a Pentadbir
 KESATUAN

• Negeri-negeri Melayu Bersekutu,

Negeri­ negeri Melayu Ti da k Bersek utu
dan Negeri-negeri Selat kecuali
Singapura disatukan menj adi satu u n i t
pentadbiran.

kecuali Singapura
RAJA-RAJA MELAYU

• Sultan menj adi A h l i Majlis Raja-Raja

yang hanya membincangk an soal
agama Islam dan adat istiadat Melayu.
KETUA PENTADBIR

• Malayan U n i o n diketuai oleh Gabenor

Br i t i s h yang di l ant i k oleh Raja England.
• Majlis Eksekutif dan Majlis
Perundangan Malayan U n i o n di bent uk di
bawah kawalan PesuruhjayaTinggi British
KEWARGANEGARAAN
• Kewarganegaraan melalui prinsip jus soli
menjadi asas kewarganegaraan Malayan
Union.
• Seluruh rakyat yang dilahirkan di Tanah
Melayu dan Singapura diiktiraf sebagai
warga Malayan Union.
• Mereka yang ber um ur 18 tahun dan ke
atas serta bermastautin selama IO tahun r . b S r RT l',., I p
hingga IS tahun akan diberikan ) N 1\11:1111'1.\Cl

kewarganegaraan.
• Mereka yang ber um u r kurang daripada 18
tahun yang ibu bapanya merupakan
warganegara, t u r u t diberikan
kewarganegaraan.
BRITISH MENDAPATKAN
TANDATANGAN SULTAN
• Br i t i s h m e l a n t i k Si r H ar ol d
MacMichael (MacMichael) u n t u k
mendapatkan tandatangan sultan.
• Bagi m e m a s t i k a n m i s i ini
disempurnakan dengan baik, British
m enghant ar H . C . W i l l a n ( Wi l lan) ,
Ti m bal an Ket ua Pegawai Hal Ehwal
A w a m Malaya m e r i n t i s jalan menghadap
Raja-raja Melayu u n t u k meninjau
sokongan Raja-raja Melayu terhadap
British.
BRITISH MENDAPATKAN
TANDATANGAN SUlTAN

• H.C. Willan Merintis Jalan

Menghadap Raja-raja
Melayu
• Misi Sir Harold MacMichael
Mendapatkan Tandatangan
Sultan

Sultan Hisamuddin Alam Shah ibni
Almarhum Sultan Alauddin Sulaiman
Shah.
H.C. WlllAN MERINTIS JAlAN
MENGHADAP RAJA-RAJA MHAYU
• W i l l a n menjalankan tugasnya dar i 8
Sept em ber 1945 hingga 29 September
1945. Sultan p e r t a m a yang d i t e m u i
ialah Sultan Johar.
• Willan kemudiannya berkunjung ke
Selangor u n t u k menghadap Sultan
Selangor, i a i t u Sultan Hi s amuddi n
Alam Shah i bni A l m a r h u m
Sultan Alauddin Sulaiman
Shah.
• Rombongan Willan seterusnya
menghadap Sultan Kedah.
 H.C. WlllAN MERINTIS JALAN MENGHADAP RAJA-RAJA
•
MELAYU
Kemudian, beliau m e n e m u i Syed
Hussin,Setiausaha kerajaan Perlis dan
menghadap Raja Perlis di Kangar, Perlis.
D a r i Perlis, Willan ber ger ak ke Perak,
menghadap Sultan Perak.
• Pada 23 S ept em be r 1945, beliau
menghadap Yang di-Per tuan Besar
Neger i Sembilan dan pada 28
September, beliau menghadap Sultan
Pahang.
• Seterusnya,Willan m e n e m u i D a t o ' Jaya
Perkasa Che Da O m a r M a h m u d , Menteri
Besar Terengganu sebelum m e n e m u i
Sultan Ali. Dato' Jaya Perkasa Che Da Omar Mahmud
 H.C. WlllAN MERINTIS JAlAN
MENGHADAP RAJA-RAJA
•
MHAYU
A k h i r sekali, Willan ke Kelantan
menghadap Sultan Kelantan.
• D a l a m laporannya, beliau mempunyai
keyakinan yang tinggi bahawa Raja-raja
Melayu akan menyok ong British dengan
menandatangani perjanjian Malayan Union.
• Pada setiap p e r t e m u a n dengan sultan,
Willan berusaha m e m as t i k an sokongan
Raja-raja Melayu u n t u k menandatangani
perjanjian.
• Dengan i n i , m i s i W i l l a n telah memudahkan
tugas MacMichael.
MISI SIR HAROLD
MACMICHAEl
MENDAPATKANTANDATANGAN
SULTI A
Pada I N
O k t o b e r 1945, MacMichael, wakil kerajaan
B r i t i s h t i b a d i P o r t S w e t t e n h a m , Selangor, dengan
m e n a i k i kapal Royalist.
Beliau d i t e m a n i ol eh A.T. N e w b o u l t sebagai
jurubahasa.
C a r a yang d i r i n t i s oleh W i l l a n t e r n y a t a ti dak
m e n e p a t i harapan w a k i l kerajaan British, MacMichael.
MacMi chael t e t a p m e n e r i m a t entangan daripada
Raja-raja Melayu.
MacMi chael menggunakan pelbagai t a k t i k u n t u k
m e n d a p a t k a n pers etuj uan Raja-raja Melayu
t erhadap Malayan U n i o n .
D a l a m t e m p o h d u a bulan, beliau berjaya Sir Harold MacMichael
m e n d a p a t k a n tandatangan pers etuj uan sembilan
o r a n g Raja-raja Melayu.
 MISI SIR HAROLD
MACMICHAEl
MENDAPATKANTANDATANGAN
• SULTAN membuat kunjungan ke
MacMichael negeri
Melayu unt uk mendapatkan tandatangan sultan.
• Pada 18 O k t ober 1945, beliau menghadap
Sultan Johor, iaitu Sultan I brahi m ibni A l m a r h u m
Sultan Abu Bakar.
• Sultan Ibrahim menurunkan tandatangan
baginda pada 20 O k t ober 1945.
• Seterusnya, MacMichael menghadap Sultan
Selangor, Sultan Hisamuddin A l a m Shah ibni
A l m a r h u m Sultan Alauddin Sulaiman Shah.
• Baginda sultan menurunkan tandatangan pada
24 O k t ober 1945.
MISI SIR HAROLD MACMICHAEl
MENDAPATKANTANDATANGAN
SULTAN
Pada 31 O k t o b e r 1945,MacMichael menghadap
S u l t a n A b u Bakar R i ' ay at uddi nA I - M u ' a d z a m
Shah i b n i A l m a r h u m Sultan A bdul l ah AI­
Mu' t as i m Billah, Sultan Pahang.
Baginda terpaksa m e n u r u n k a n tandatangan pada
2 N o v e m b e r 1945.
Mac Michael kemudiannya menghadap Yang di­
P ert uan Besar N e g e r i Sembilan,Tuanku A b d u l
Rahman i bni A l m a r h u m Tuanku M u h a m m a d dan
e m p a t o r a n g Undang.
Pada 14 N o v e m b e r 1945,baginda terpaksa
m e n u r u n k a n tandatangan setelah didesak oleh
MacMichael, wal aupun pada mul anya baginda
enggan b e r b u a t demikian.
MISI SIR HAROlD
MACMICHAEl
MENDAPATKANTANDATANGAN
SUlTAN menghadap Sultan Perak,
• MacMichael
Sultan A b d u l A z i z A l m u s t a s i m Billah
Shah i bni A l m a r h u m Raja Muda
Musa.
• Baginda cuba melengah-lengahkan
masa u n t u k menandatangani perjanjian
tersebut.
• N a m u n begitu, baginda akhirnya
terpaksa m enur unk an tandatangan
pada 22 N o v e m b e r 1945.
Sultan Abdul Aziz Al Mu'tasim Billah
Shah ibni Almarhum Raja Muda Musa
 MISI SIR HAROLD MACMICHAEl
MENDAPATKANTANDATANGAN
SULTAN
• Pada 29 N o v e m b e r 1945, MacMichael
ber kunjung k e Kedah dan menghadap
Sultan Badlishah i b n i A l m a r h u m Sultan
A b d u l H a m i d H a l i m Shah.
• D a l a m p e r t e m u a n i t u , berlaku
perdebatan antar a kedua-dua pihak.
Baginda bertegas enggan menandatangani
perjanjian Malayan Union.
• Wa i a u bagaimanapun,pada 2 Di s ember
1945, MacMichael berjaya
Sultan Badlishah ibni Almarhum mendapatkan tandatangan baginda.
Sultan Abdul Hamid Halim Shah
 MISI SIR HAROLD MACMICHAEL
MENDAPATKAN TANDATANGAN SULTAN
• Pada 4 D i s e m b e r 1945, Raja Perlis, Tu ank u
Syed P u t r a Jamalullail i b n i A l m a r h u m Syed
Hassan Jamalullail t e l a h m e n u r u n k a n
tandatangan setelah didesak o l e h MacMichael.
• Pada 15 D i s e m b e r 1945, Ma c Mic h a e l meng hadap
S u l t a n Kelantan, S u lt a n I b r a h i m i b n i A l m a r h u m
S u l t a n M u h a m m a d IV.
• Beliau m e n g u g u t u n t u k t i d a k m e n g i k t i r a f
Raja­r a j a Me l a y u y a ng enggan m e n u r u n k a n
tandatangan.
• Bagin da sultan t erpa k s a beralah d a n bers et uju
m e n a n d a t a n g a n i perjanjia n t e r s e b u t pad a 17 Tuanku Syed Putra Jamalullail ibni
D i s e m b e r 1945. Almarhum Syed Hassan Jamalullail
 MISI SIR HAROLD MACMICHAEl
MENDAPATKANTANDATANGAN
SULTAN
• MacMichael kemudiannya menghadap
Sultan Terengganu, Sultan Ismail Nasiruddin
Shah i b n i A l m a r h u m Sultan Zainal Abidin.
• Pada mulanya baginda enggan
menandatangani d o k u m e n ters ebut kerana
perjanjian ini bertentangan dengan Undang­
Undang Tubuh Neger i Terengganu.
• Nam un begitu, baginda akhirnya menurunkan
tandatangan pada 21 D i s em ber 1945.

Almarhum Sultan Zainal Abidin

 REAISI PENDUDUI
TEMPATAN
TERHADAP MALAYAN
UNIOBr
• Kerajaan Nit i s h mengisytiharkan
Malayan U n i o n pada I A p r i l 1946.
• Pada t ahun 1946, Kertas P u t i h yang
diperkenalkan oleh British
m e n i m b u l k a n reaksi yang menyokong
dan t i dak menyokong, khususnya Raja­
r aja Melayu, masyarakat Melayu dan
persatuan Melayu.
• Malayan U n i o n di t ent ang oleh Raja­
r aja Melayu, orang Melayu dan bekas
pegawai British yang pernah
b e r k h i d m a t diTanah Melayu.
PENENTANGAN RAJA-RAJA
MElAYU TERHADAP MALAYAN
UNION
• Malayan U n i o n mer upak an bentuk
penjajahan secara m u t l a k oleh kerajaan
British.
• Sultan Melayu kehilangan kedaulatan
dan kuasa p o l i t i k yang selama ini menj adi
hak Raja-raja Melayu
• Raja-raja Melayu menyuarakan bantahan
dan tentangan baginda terhadap Malayan
U n i o n m e l a l u i pelbagai cara.
CARA
BANTAHAN
RAJA-RAJA
M
• ELAYU
Me mb a wa Kes Malayan
U n i o n k e Mahkamah Tinggi
England
• Menghantar Surat
Bantahan ke London
• Menyokong Kongres Melayu
• Permaisuri Perak M e m i m p i n
Gerakan Menentang
Malayan U n i o n
• Memulaukan Upacara
Pelantikan Ga benor Malayan
Union
 MEMBAWA KES MALAYAN
UNION KE MAHKAMAH
TINGGI ENGLAND
• Persidangan Raja-raja Melayu di lstana
lskandariah, Kuala Kangsar, pada buIan
A p r i l 1946 m e m u t u s k an u n t u k
m engem uk ak an bantahan melalui
Mahkamah Tinggi di England
• . Sultan Perak, Sultan Kedah dan Sultan
Johor akan berangkat ke England sekiranya
kehadiran baginda diperlukan di
m a h k a m a h tersebut.
• M e n u r u t sistem perundangan British,
MacMichael mendapatkan persetujuan
daripada Raja-raja Melayu dengan cara
t i dak sah.
MENGHANTAR SURAT
BANTAHAN KE
LONDON
• Sultan Kedah, Perak dan Johor
m engut us surat bantahan kepada
George H e n r y H a l l , mendak wa
baginda diperdaya oleh MacMichael.
• Beberapa orang raja
mendakwa di ugut supaya
menurunkan tandatangan t anpa
menyedari akibatnya
• Raja-raja Melayu m e m o h o n British
memansuhk an persetujuan yang
ditandatangani i t u . George H e n r y Hall
MENGHANTAR SURAT
BANTAHAN KE
LONDON
• Tuanku Syed P u t ra Jamalullail juga
men g i ri mk an t el eg ra m kepada
kerajaan British di London untuk
menyuarakan rasa tidak puas
hati baginda t e r h a d a p
tindakan MacMichael.
• Baginda tidak diberikan peluang
untuk me n d a p a t k a n nasihat daripada
p e mb e s a r negeri sebelum
me mb e ri k a n persetujuan. Tuanku Syed Putra Jamalullail
MENYOKONG KONGRES
MELAYU • Kongres Melayu tu rut disokong oleh
Raja-raja Melayu. Kongres ini diadakan
u n t u k m enunj uk k an kesungguhan
or ang Melayu m enol ak Malayan Union.
• Sultan Hi s am uddi n A l a m Shah ibni
A l m a r h u m Sultan Alauddin Sulaiman
Shah m e n d e r m a sebanyak $15 ribu
kepada Persatuan Melayu Selangor
yang m enj adi tuan r u m a h Kongres
Melayu Pertama.
• Baginda juga m er as mik an pembukaan
kongres melayu pertama kongres ini.
 PERMAISURI PERAK
MEMIMPIN GERAKAN
MENENTANG MALAYAN
UNION
• Pada 28 Mei 1946,Ahli
Parlimen Br it i s h t i b a d i Kuala
Kangsar, Perak, t e m p a t Sultan
lskandar Shah bersemayam.
• Perhimpunan besat"-besaran di
Padang Bandar Di r aj a Kuala
Kangsar, menunj uk k an r aja dan
rakyat bergabung un t u k
m e n ent ang Malayan Union.
 PERMAISURI PERAK
MEMIMPIN
GERAKAN
MENENTANG MALAYAN
UNION
Tuanku Permaisuri Perak, Raja
Perempuan Kelsom mengetuai
barisan hadapan perarakan
bersama-sama dengan wanita
negeri Peral<.
Peraral<an itu berjalan melintasi

l
0•1 ef lM - ■ , - ' 4 9 " 1 r - , t 1 " 1lt attU.u • ' " - . , • I u,e
I• Ku la a.. ■pu--<'rew ■ I B M l'alt •kl■re. Raja-raja Melayu,Ahli Parlimen
Sultan's Wife Leads Protest B r it is h d a n p e m i m p i n Melayu
Of Women Against Union yang berada di atas pentas.
Merel<a sangat k a gum dengan
Perarakan menentang Malayan Union yang diketuai oleh semangat yang ditunjul<l<an oleh
Raja Perempuan Kelsom. Tuanku Permaisuri Peral< itu.
MEMUlAUKANUPACARA
PElANTIKAN GABENOR
MALAYAN UNION
• Raja-raja Melayu m em u l a u k a n upacara
pelantikan G abenor setelah
per j umpaan dengan D a t o ' O n n Jaafar
di H o t e l Station.
• D a t o ' O n n Jaafar mem per s em bahk an
resolusi Kongres Melayu, iaitu
m e m o h o n Raja-raja Melayu supaya
bersama-sama dengan rakyat
m e m b o i k o t upacara pelantikan
Gabenor Malayan Union.
MEMUlAUKAN UPACARA
PHANTIKAN GABENOR
MAlAYAN UNION
• Ribuan orang Melayu yang
ber hi mpun di H o t e l Station
melaungkan " D a u l a t Tuanku!"
dan"HidupMelayu".
• Raja-raja Melayu nekad memulaukan
upacara pelantikan Gabenor Malayan
U n i o n , i ai t u S i r Edwar d Gent dan
mengadakan sidang akhbar.

-
Sir Edward Gent
 rm PENENTANGAN RAKYAT
. .-
- = = = z . . - 1 ......-. . . ; _ , . , .

r I'''.I- e ;
h " ! , : :"' menyiarkan b e r i t a gagasan Malayan U n i o n

!!
r. • \ H l : 9 : ' : l l ! I I ;. , u n t u k pengetahuan raky at u m u m .
• f i - • A k h b a r Majlis menyiarkannya pada 12
O k t o b e r 1945, sehari selepas
ketibaan MacMichael.
• B e r i t a Malayan U n i o n mencetuskan
kesedaran nasionalisme u n t u k m enent ang
British.
• Bantahan terhadap Malayan U n i o n
dilaksanakan m el al ui akhbar, cendekiawan,
persatuan Melayu, kongres dan perhimpunan
besar-besaran.
PENENTANGAN RAKYAT
TERHADAP MAlAYAN
UNION
• Bantahan A k h b a r Melayu
• Bantahan Cendekiawan
• Bantahan Persatuan Melayu
• Bantahan di Neger i Kelantan,
Kedah d a n j o h o r
• Mengadakan Kongres Melayu
• U M N O Menganjurkan Bantahan
Secara Besar-besaran
BANTAHAN AKHBAR
MElAYU • A k h b a r seperti Ut us an Melayu
(Singapura), Majlis (Kuala L u m p u r ) dan
W a r t a Negara (Pulau Pinang) telah
menyuarakan bantahan dengan keras,
m engec am dan m e n g u t u k Malayan
U n i o n kerana m er ugik an orang Melayu.
BAB
• A k h b a r ini menyeru orang Melayu
mengadakan p e r hi m p unan besat"-besaran
u n t u k m e n o l a k gagasan Malayan Union.
• A k h b a r ini sentiasa melaporkan
perkembangan b e r i t a penentangan
or ang Melayu terhadap Malayan Union.
 ·ntas lalu
•andangan sep_, bahawa Ha r i lal,irnya Malayan Union i111
Darr p diketahu1 itu
dapatlah Malayan aaa/at, hari-hari yang sehabis­
habis sedih bag; orang Melayu,
c a d a n111 a n kan orang
g 11111g 0 / e h i1t1, orang-o r a n g Metayu
me11g1 H li11iamar111e orang
Melayu. ncemas
a rasaan harus/alz berkabung mena11dakan
bukkaa1n1
• dan pe . i kesedihan11ya da11 perb11a1a11

t;:: :Y ' depan

m 8:i'::;,:: berkab1111g i111 me11ga11d1111gi
perasaa11 ya11g dalam makna11ya
{meenrdeka
a ••••
• eba11gka11
: d igan sep .
e1 U11io11 im
menmi Malayan bag; ora11g Melayu i1t1 se11di.ri...
T11ha11 se111iasa me11yer1ai pihak
habtie : :: :,:;,e111juiny: u,u,,,n ya11g be11ar.Berkab1111g/at, kerana
se ni ki1alerpaksa berkab1111g.
dnflP 9
4 5, s u .,j
NSeu!ma/ bm,r.:3AOpiuirb/a1h94 6 .
i kbtaohberdari
S1unb<•r. lDOu u, I pnda Ilona
Me/a)'II,I ---=:;;;- -.!===========r----------
BANTAHAN
CENDEKIAWAN
• Tokoh Pentadbir Melayu
• Bantahan Wa n i t a
 TOKOH
PENTADBIR
M ElAYU
• P e m i m p i n Melayu seperti D a t o ' O n n
Jaafar, D a t o ' N i k A h m a d Kamil,Za'ba,
Tengku Mohamed, D a t o ' A b d u l Wahab
A b d u l A z i z (Panglima Bukit Gantang),
Wa n M d Yussof (Panglima Ki nt a, Perak)
dan D a t o ' H a m z a h Abdul l ah telah
menggerakkan orang Melayu menentang
Malayan U n i o n dengan pelbagai strategi.
• P e m i m p i n Melayu Johor, D a t o ' A b d u l
Rahman M o h a m m a d Yassin m e m b a n t a h
usaha Br it i s h u n t u k terus menjajah Tanah
Dato' Nik Ahmad Kami!
Melayu
BANTAHAN WANITA

• Tokoh w a n i t a seperti Ci k gu Zaharah

Abdullah ( B a t u Pahat), H a l i m a h t o n A b d
Majid (Rembau), Saleha M ohd Ali,
Zaharah Tamin (Selangor), D a t i n Puteh
Mariah I b r a h i m Rashid (Perak) dan
Hasnah Ishak (Pulau Pinang) merupakan
benteng barisan hadapan menentang
Malayan Union.
 BANTAHAN BEKIS
PEGAWAI
BRITISH
• Pegawai tadbir British yang pernah berkhidmat di
Tanah Melayu t u r u t menentang Malayan Union
• Mereka m engk ri t ik keseluruhan rancangan
Malayan Union. A nt ara pegawai tersebut
termasuklah:
• Frank Swettenham
• Roland Braddell
• Cecil Clementi S mit h
• Richard Winstedt
• Frederick Weld
• George Maxwell
BANTAHAN
PERSATUAN
MELAYU
Persatuan Melayu s eperti Syarikat Bekerjasama
A m Saiburi (SABERKAS), Persatuan Melayu
Kedah, Perikatan Melayu Perak,Persatuan Melayu
Selangor dan Persatuan Melayu Johor berjaya
m e n g h i m p u n k a n o r a n g Melayu d a r i seluruh
negara dan setiap lapisan masyarakat u n t u k
m e m b a n t a h Malayan U ni on.
P ert ubuhan Melayu d i t u b u h k a n atau diaktifkan
semul a sebagai t i ndak balas terhadap Malayan
U ni on.
P ert ubuhan ini k emudi an menj adi penggerak
menganj urk an rapat u m u m bagi m e m b a n t a h
tindakan MacMichael dal am usaha mendapatkan
tandatangan Raja-raja Melayu dan bantahan
terhadap gagasan Malayan U n i o n .
BANTAHAN
DI KELANTAN
• Pada 15 D i s em b e r 1945,
seramai IO r i b u orang
b e r h i m p u n di K ot a Bharu
semasa MacMichael datang
u n t u k mendapatkan
tandatangan sultan.

MacMichael
 BANTAHAN DI
•
KEDAH
Pada 19 Januari 1946, r ibuan or ang
Melayu Kedah telah berarak di A l o r Setar
m e n e n t a n g Malayan Union.
• Perarakan ini dianjurkan oleh Kesatuan
Melayu Kedah, SABERKAS, Kesatuan
U l a m a Kedah dan Persatuan Melayu Kedah.
• Tuan H a j i Hussain Che D o i , Yang
D i p e r t u a Kesatuan Melayu Kedah dan
Senu A b d u l Rahman, Setiausaha Agung
SABERKAS telah m e n g k r i t i k kandungan
Ker tas Put ih Malayan U n i o n yang dianggap
mencabul kedaulatan bangsa Melayu. Senu Abdul Rahman
Kesatuan M e l a y u Johor
 BANTAHAN
DI JOHOR
Pada IO Februari 1946,
Pergerakan Melayu
Semenanjung Johor di bawah
p i m p i n a n D a t o ' OnnJaafar
b e r h i m p u n m e n e n t a n g Malayan
U ni on.
Seramai 20 r i b u o r a n g Melayu
b e r h i m p u n di bandar Batu
Pahat.

D a t o ' O n n Jaafar berucap

Dato' Onn Jaafar menggesa o r a n g Melayu
bangki t bersatu u n t u k
m e n e n t a n g penjajah British.
 MENGADAKAN
KONGRES
MELAYU gagasan
Penentangan Malayan
U n i o n dianjurkan oleh
p e m i m p i n persatuan Melayu
dan penglibatan Raja-raja
Melayu di negeri masing-
masing.
Perjuangan
U m e n e n t akneg peringkat
n i o n berkembang
Malayan
kebangsaan apabila Za'ba, Yang
Perwakilan bergambar di hadapan Kelab Sultan D i p e r t u a Persatuan Melayu
Sulaiman Kampung Baru, Kuala Lumpur, setelah tamat Selangor, menghubungi D a t o '
Persidangan Kongres Melayu. O n n Jaafar di Johor, D a t o '
P angl i ma B u k i t G ant ang di
Perak dan Tunku A b d u l Rahman
di Kedah.
 MENGADAKAN
KONGRES
•M E LAYUmenzahirkan
Mereka
penubuhan sebuah badan
i nduk u n t u k menjadi
pemangk in menentang
Malayan Union.
• P e m i m p i n d a n cendekiawan
Melayu pada peringkat negeri
bersetuju u n t u k menganjurkan
Kongres Melayu.
• Mereka bersepakat
m ahu menubuhk an badan
induk u n t u k m e n e n t a n g
Malayan Union secara
tersusun.
MENGADAKAN KONGRES
MELAYU
• Kongres Melayu diadakan di Bangunan
Kelab Sultan Sulaiman, K am pung Baru, Kuala
Lumpur.
• Kongres ini berlangsung dar i I M a c 1946
hingga 4 Mac 1946. Sebanyak 41 buah
per t ubuhan Melayu menghant ar wakil
masingmasing u n t u k menghadiri kongres ini.
• Mereka m e w a k i l i pelbagai lapisan
masyarakat antaranya termas uklah t ok oh
p o l i t i k , sosial, perniagaan dan ek onomi.
• Kongres ini bersetuju menubuhk an
U n i t e d Malays Nat i onal Organisation
( U M N O ) u n t u k m enent ang Malayan U ni on
 ;- !"'1--
Perwakilan parti politik dalam Kongres Melayu di
Besar, Johor Bahru, Johor, pada 11 Mei 1946.
 MENGADAKAN
KONGRES MELAYU
Hari lahirnya Malayan Union itu
dianggap sebagai "Hari
Kematian" oleh orang Melayu.
Peristiwa itu meruntun hati
ribuan orang Melayu yang
berhimpun memakai lilitan kain
putih di songkok sebagai tanda
berkabung. Malayan Union
merupakan semboyan yang
memanggil orang Melayu dari
seluruh negeri menyertai
Persidangan hari pertama Kongres Melayu di Dewan kongres yang menjadi obor
Singgahsana Istana Besar, Johor Bahru, Johor, pada pembakar semangat bangsa
11 Mei 1946. Melayu
AlOR
SETAR,KEDAH
• Ribuan orang r am a i m e m e n u h i tebing
jalan raya dari T i t i B u m b u n g L i m a
hingga bandar A l o r Setar
m e m b ant ah Malayan Union.
• Seramai 50 r i b u orang menyertai
r apat u m u m di bandar A l o r
Setar.
- - - - - PADANG FRANCIS
LIGHT
fOR SCHOOL, PULAU
llYS
IIY PINING
• Rapat u m u m diadakan di
N, Padang Francis Light School, Pulau
NN01 Pinang.
• Mereka me mb aw a sepanduk
bertulis " H u m b a n k a n Perjanjian
MacMichael" yang
mempamerkan
kebencian kepada MacMichael.
• Laungan " H i d u p Melayu"
 IPOH,
• OPrE
a nR
gA Ka i b e r h i m p u n di
r am
Pekan Ahad, Jalan D a t u k ,
l p o h , Perak m em baw a
sepanduk, " K a m i
Berkehendak Naungan,
Bukan Penaklukan",
"Jangan Kecewakan K a m i "
danlaungan " H i d u p
Melayu" sentiasa bergema
di sepanjang perhimpunan
tersebut.
KAMPUNG BARO,
KUALA LUMPUR
• Ucapan p e m i m p i n Melayu m em bant ah
Malayan U n i o n m e ny am but kedatangan
G a m m a n s dan Rees W i l l i a m s dalam
r apat u m u m di Padang Kelab Sultan
Sulaiman, K a m p u ng Baru, Kuala Lumpur.
KLANG, SELANGOR

• O r a n g Melayu be r h i m p u n di padang
dan perkarangan lstana A l a m Shah
m e m b a n t a h Malayan Union.

lstana Alam Shah

SEREMBAN, NEGERI
SEMBILAN
• O r a n g r a m a i berbaris panjang di jalan
masuk istana dengan m em baw a
sepanduk ber t ul i s "Kekalk an Takhta
Kerajaan Raja-raja Melayu" dan
"MacMichael ialah l mper i al i s ".
UMNO MENGANJURKAN
BANTAHAN SECARA
BESAR­ BESARAN
• G a m m a n s dan Rees W i l l i a m s m e m b u a t
laporan kepada Pejabat Tanah Jajahan
bahawa sultan y ang menandatangani
Perjanjian Malayan U n i o n t i d a k menyedari
akibat daripada perjanjian ters ebut.
• M e r e k a m e n y o k o n g sepenuhnya cadangan
Raja-raja Melayu terhadap penubuhan
Persekutuan Tanah Melayu.
• Bantahan p e n d u d u k t e m p a t a n berjaya
m e m b u k a m a t a kerajaan B r i t i s h terhadap
k eburuk an Malayan U n i o n . Rees W i l l i a m s
 PENTADBIRAN
TENTERA DI
St enAtR
• Setelah A WAK
Perang Dunia Kedua t amat ,
era Australia men d arat di Kuching
dan memperk enalk an pentadbiran
tentera, iaitu British Borneo Civil
Affairs Unit (BBCAU) pada I I
S e p t e m b e r 1945.
• Pada tahun 1946, British kemudian
memperk enalk an BMA di Sarawak. Pada
Julai 1946, Vyner Brooke menyerahkan
Sarawak kepada kerajaan British.
• Penyerahan ini men d ap at tentangan
hebat daripada masyarakat t e mp a t a n di Vyner Brooke
MASAlAH
PEWARISAN
TAKHTA
• Vy n e r Brooke t i d a k m em puny ai anak
lelaki u n t u k menggantikan tempatnya
sebagai raja, sedangkan beliau semakin
tua dan uzur.
• Vy ner Brooke enggan m e l a n t i k
anak saudaranya A n t h o n y Brooke
(anak B e r t r a m Brooke) u n t u k
menggantikannya.
 DESAKAN KERAJAAN
BRITISH
• Pada 19 Jun 1944, pihak Pejabat Tanah Jajahan
mendesak Vy ner B r o o k e m e m b e r i k a n kuasa yang
lebih luas kepada B r it is h u n t u k meluaskan
penguasaannya di Sarawak.
• Dengan menjadik an Sarawak sebagai tanah
jajahannya, British dapat menguasai kekayaan
e k o n o m i d a n menjaga kepentingan pelaburan
British di negeri itu.
• Pada 28 Februari 1945, Pejabat Tanah Jajahan
mengutus surat kepada Vyner Brooke tentang
pendirian u n t u k menyerahkan Sarawak kepada
British.
• Akhirnya, Vyner B r o o k e bersetuju untuk
menyerahkan Sarawak kepada British.
MASAlAH
KEWANGAN
• Vy n e r Brooke menghadapi masalah
kewangan u n t u k m e m u l i h k a n Sarawak
selepas tercetusnya Perang D u n i a Kedua.
• E k o n o m i Sarawak terjejas, l om bong
m i n y a k musnah dan ladang getah juga
terbiar.
• Kemudahan pendidikan, kesihatan,
jalan raya dan lapangan t er bang juga
per lu dibaiki.
• Vy n e r Brooke t i d a k m a m p u u n t u k
m em bangunk an negeri Sarawak semula.
PROSES
PENYERAHAN
SARAWAK KEPADA
BRITISH
• PejabatTanah Jajahan mengutus
surat kepada Vy ne r Brooke pada 28
Februari 1945 u n t u k m e m i n t a beliau
menandatangani surat perjanjian
dengan George H e n r y Hall,
Setiausaha Tanah Jajahan.
• Pada 24 O k t o b e r 1945, beliau
bersetuju menyerahkan Sarawak
kepada British.
PROSES PENYERAHAN
SARAWAK KEPADA
BRITISH
• Vy n e r B r o o k e m e n g h a n t a r setiausaha
peribadiny a, G e r a r d T. M a c B r y a n u n t u k
m e n d a p a t k a n p e r s e t u j u a n daripada k e t u a
tempatan.
• G e r a r d T. MacBryan p u l a n g k e England
bersama-s a ma den gan d o k u m e n yang
d it a n d a t a n g a n i o l e h k e t u a t e m p a t a n Sarawak
• Vy n e r B r o o k e b e r s e t u j u
meny erahk an S arawak kepada
kerajaan Britis h.
• Penyerahan itu d i b u a t t a n p a
pengetahuan r a k y a t Sarawak.
PROSES PENYERAHAN
SARAWAK KEPADA
BRITISH
Kerajaan B ri ti s h mengarahkan Vy n e r B rook e supaya mendapat k an kelulusan Majlis
N e g e r i d a n persetuj uan rakyat Sarawak t erl ebi h dahulu.
Kerajaan B ri ti s h m e n g h a n t a r d u a o r a n g ahli parlimennya, i a i t u G a m m a n s d a n Rees
W i l l i a m s u n t u k m e m b u a t tinjauan.
M e r e k a t i b a d i K uchi ng pada 2 Mei 1946.
Hasil tinjauan itu mendapati:
Sebahagian besar p e r i b u m i m e n e n t a n g penyerahan Sarawak.
O r a n g C i n a meny ok ong penyerahan Sarawak.
Terdapat juga p e n d u d u k yang t i dak m e m a h a m i m a k s u d
penyerahan Sarawak.
Laporan G a m m a n s d a n Rees W i l l i a m s berk ai tan dengan isu penyerahan Sarawak dibawa
ke Majlis N e g e r i u n t u k diundi.
 PROSES PENYERAHAN
SARAWAK KEPADA
BRITISH
• Majlis Neger i telah mengeluar kan Rang
Undang-Undang Penyerahan (Cession Bill).
• Keputusannya menunjukk an bahawa golongan
propenyerahan m enang dengan 19 undi,
sementar a 16 u n d i menentang.
• Taraf Sarawak sebagai negeri naungan
British dimansuhkan.
• Sarawak disahkan sebagai tanah jajahan
British.
• Pada I Julai 1946, H a r i Penyerahan Sarawak
diisytiharkan di Kuching.
Ce ssio n Bill
FAKTOR PENENTANGAN
PENYERAHAN
SARAWAK
• Tindakan Vy ner Brooke Bertentangan
dengan Perlembagaan I 941
• Vy n e r Brooke Mengetepikan Surat
Was i at Charles Brooke
• Ger ar d T. MacBryan Menggunakan
Muslihat

charles brooke
Vyner Brooke

TINDAKAN VYNER
BROOKE BERTENTANGAN
DENGAN PERLEMBAGAAN
1941
• Prinsip Kelapan dalam Perlembagaan
1941 menyatakan bahawa pemerintahan
sendiri akan diberikan kepada rakyat
Sarawak.
• Menurut perlembagaan ini, penduduk
Sarawak akan dibimbing untuk mentadbir
negeri me r e k a sendiri
• Namun begitu, tindakan Vyner Brooke
menyerahkan Sarawak kepada British telah
melanggar Prinsip Kelapan ini.
• Beliau menafikan hak rakyat Sarawak
untuk mendapatkan pemerintahan sendiri
seperti yang termaktub dalam
 VYNER BROOKE
MENGETEPIKAN
SURAT WASIAT
CHARLES
BROOKE
Vyner Brooke telah
membuat keputusan tanpa
berbincang dengan Raja
Muda (Anthony Brooke) dan
Tuan Muda ( B er t r am
Brooke).
Golongan menentang
penyerahan mahu
memulihkan pemerintahan
Bertram Brooke Dinasti Brooke supaya dapat
menuntut kemerdekaan
dengan mudah.
GERARD T.
MACBRYAN
MENGGUNAKA
N MUSLIHAT
• Ger ar d T. MacBryan
menggunakan
pelbagai muslihat
seperti tekanan,
desakan, pujukan
dan sogokan untuk
mendapatkan
persetujuan
daripada ketua
tempatan.
BENTUK PENENTANGAN
TEM
P PA
NDUTD
AU
NK
• Mengadakan Persidangan
• Mengadakan Demonstrasi
• Meletakkan Jawatan Ber amai- ramai
• Bantahan Golongan Wa n i t a
• Menggunakan Ak hbar
• Menulis Surat Bantahan
• Menubuhkan Kumpulan Rukun 13
MENGADAKA
N
PERSIDANGA
• Johari Anang dan Sharkawi Osman
Nmenganjurkan persidangan yang
dihadiri oleh perwakilan dar i
seluruh Sarawak.
• Pengerusi persidangan ini
ialah Johari Anang
• O b j e k t i f persidangan ini adalah
u n t u k mengadakan demonstrasi pada
setiap I Julai kerana menentang
penyerahan Sarawak kepada British.
 MENGADAKA
N
PERSyang
• Pertubuhan IDANG A
menyertai

N
persidangan ini antaranya
termasuklah Pergerakan Pemuda
Melayu (PPM), Barisan Pemuda
Sarawak (BPS), Persatuan
Kebangsaan Melayu Sarawak
(PKMS), Persatuan Melayu Miri,
Kesetiaan Muda Ma t u dan
Persekutuan Bumiputera.
• Pada 30 O k t o b e r 1946, MENGADAKAN
demonstrasi p e r t a m a diadakan
k e t i k a kedatangan Gabenor
DEMONSTRAS
p e r t a m a Sarawak, Charles I
A r d e n Cl ark e di Astana.
• Demonstras i ini diketuai oleh
D a t u Patinggi A b a n g Ha j i
Abdillah.
• Perarakan ini disertai oleh
16 persatuan Melayu.
Tunjuk perasaan di Kuching menentang penyerahan
• PKMS mendesak British Sarawak.
b e r u n d u r da ri Sarawak.
MENGADAKAN
DEMONSTRASI • Antara kata yang tertulis
termasuklah "Kami me mb a n t a h
dengan sekeras­ kerasnya atas tindakan
Brooke menyerahkan Sarawak kepada
kolonial lnggeris", "Sarawak adalah
hak kami, "Leburkan kolonial" dan
"No Cession".
• Sepanduk dan poster antipenyerahan
ditam pal di pokok, perahu dan
jeti. Demonstrasi di Sibu
diterajui oleh PPM
• Beberapa demonstrasi
berjaya dilaksanakan.
 MElETAKKAN JAWATAN
BERAMAI-RAMAI
• British menyedari pemimpin
antipenyerahan terdiri daripada
pegawai perkhidmatan awam dan
guru
• British bertindak mengeluarkan
Pekeliling No. 9/1946 (Circular No. 9)
pada bulan Disember 1946 yang
melarang pegawai awam menyertai
gerakan antipenyerahan.
• Pada 2April 1947,seramai 409 orang
kakitangan kerajaan meletakkan
jawatan.
MELETAKKAN JAWATAN
BERAMAI­ RAM•AIKakitangan yang meletakk an jawatan
termasuk lah guru s e r t a petugas di Pos
d a n Telegraf, Jabatan Marin, Kastam,
Perubatan d a n Kesihatan, Percetakan,
Jabatan Tanah dan Ukur, Jabatan Kerja
Raya, B o mb a dan Perbend aharaan.
• Seterusnya, seramai 5 6 o ra n g
pelajar Maktab Perguruan Melayu
Sarawak bertindak m e n a m a t k a n
pengajian sebagai bantahan t e r h a d a p
Pekeliling No.9
BANTAHAN
GOlONGAN
WANITA
• Golongan w ani t a yang menentang
hebat penyerahan Sarawak ialah Cikgu
Li l y Eberwein (PKMS), Haj ah Sipah
Tuanku O t h m a n , Dayang Fauziah dan
Ci k gu Ajibah Abol.
• K a u m ibu yang diketuai oleh Cikgu
Li l y Eberwein telah per gi k e r u m a h
panjang u n t u k mengadakan kempen
Cikgu Lily Eberwein, Ketua Kaum !bu.
kesedaran.
 BANTAHAN
GOLONGA
N
WANITAsanggup
Mereka
mengorbankan masa dan
tenaga u n t u k mengatur
demons trasi menentang
penyerahan Sarawak.
C i k gu Aj ibah Abol
mengetuai k a u m wanita
u n t u k bergabung tenaga
Demonstrasi Kaum lbu membantah penyerahan dengan gerakan
Sarawak kepada koloni British pada tahun 1947. antipenyerahan dalam
usaha memperjuangkan
kemerdek aan Sarawak.
• Gerakan antipenyerahan telah mendapat
tenaga baharu apabila akhbar Utusan
Sarawak diterbitkan pada bulan Januari
1949.
• Utusan Sarawak digunakan sebagai saluran MENGGUNAKAN
unt uk menyebarkan tentangan mereka
terhadap penyerahan Sarawak. AKHBAR
• Pengarang menggunakan kritikan yang
tajam terhadap rancangan penyerahan
Sarawak.
• Misalnya, ulasan berita tentang tindakan lltusnn
kerajaan British menyekat Anthony Brooke
daripada memasuki Sarawak pada 16 fnrnntnk
September 1949 dan artikel bertajuk
"Kerajaan British Menipu Rakyat" yang
disiarkan pada 7 November 1949.
 MENULIS
SURAT
BANTAHAN
• Pergerakan Pemuda Melayu (PPM),
m enghant ar surat kepada kerajaan
Br i t i s h di Londo n bagi menyatakan
bantahan m e r e k a terhadap penjajahan
Sarawak.
• Pada t ahun 1949, BPS telah
m enghant ar referendum
memansuhk an penyerahan Sarawak.
• Mereka m enghant a r surat bantahan
kepada Perdana M e n t e r i British,
C l e m e n t A t t l e e dengan salinannya
kepada Gabenor. ClementAttlee
MENULIS SURAT
BANTAHAN
• A n t h o n y Brook e kemudiannya
m enent ang penyerahan m el al u i sistem
perundangan.
• Beliau m e m b u a t rayuan di Privy
Council.
• Pada 16 Julai 1948, A n t h o n y Brooke
m e m b a w a k es ini ke Mahkamah Tinggi
Brunei.
• N a m u n begitu, rayuan ters ebut
telah ditolak.
 MENUBUHKA
N
KUMPULAN
RUKUN muda
Golongan 13 dalam
gerakan antipenyerahan
menubuhkan Rukun 13
pada 20 Ogos 1948.
Rukun 13 ditubuhkan
secara sulit oleh para
pem i m pin Pergerakan
Pemuda Melayu (PPM) di
Sibu.
Kumpulan ini dipimpin oleh
Morshidi Sidek Bujang Suntong
Awang Rambli, Morshidi
Sidek dan Bujang Suntong.
MENUBUHKAN
KUMPUlAN RUKUN
13
• Sasaran kumpulan ini adalah
u n t u k menghapuskan
pegawai tinggi British di
Sibu, Sarawak.
• Satu mesyuarat sulit diadakan
u n t u k me mb un u h Duncan
Stewart pada 3 Disember
1949 di Sibu.
Awang Rambli
 PERISTIWA
SUNGKIT
BERDARA
H D h o b y ant ara
Rosli pejuang
k emerdek aan Sarawak.
Beliau tel ah m e n i k a m Duncan
S t e w a r t d a n seminggu
k e m u d i a n , D u n c a n S t ew art
meni nggal d u n i a di Hospital
Singapura.
Peristiwa ini dikenali dengan
n a m a " S u n g k i t B erdarah" .
P embunuhan D unc an S t ew art
m e m b e r i k a n kesempatan
kepada B r i t i s h u n t u k menindas
Rosli Dhoby gerakan antipenyerahan.
PERISTIWA SUNGKIT
BERDARAH • Pada 6 D i s e m b e r d a n 7 Di s ember
1949, Br i t i s h m e n u t u p pejabat
PPM, PKMS, BPS dan
Angk at an Semangat
A n a k N e g e r i Sarawak (ASAS).
• A n t h o n y Brook e m er a y u semua
persatuan antipenyerahan supaya
menghentikan usaha menentang
penyerahan pada 5 Februari 1951.
• Rosli Dhoby, Mors hidi Sidek,
Awang Ram bl i d an Bujang Suntong
akhirnya dikenakan h u k u m a n gantung
hingga m a t i setelah didapati
PERISTIWA SUNGKIT
BERDARAH
• Anggot a Rukun 13 yang lain dikenakan
h u k u m a n penjara.
• Gerakan antipenyerahan Sarawak
m e n e m u i kegagalan.
• Waiau bagaimanapun, gerakan
ters ebut m e m b e r i k a n kesedaran dan
m em bangk i t k an nasionalisme dalam
kalangan penduduk tempatan.
• Semangat ters ebut m e m b a w a
penubuhan p a r t i p o l i t i k d i Sarawak.
REAKSI PENDUDUK YANG
MENYOKONG PENYERAHAN
SARAWAK
• Di sebalik penentangan terhadap penyerahan Sarawak, terdapat
juga penduduk yang menyokong penyerahan ini.
• Kumpul an penyokong ini diketuai oleh D a t u Bandar Abang Haji
Mustapha dan D a t u A m a r Abang H a j i Suleiman.
• Terdapat beberapa f a k t o r yang menyokong penyerahan Sarawak,
i a i t u u n t u k m em a j u k a n negeri d a n penduduk t em pat a n serta
m e m b e r i k a n peluang pekerjaan dalam p e r k h i dm at an awam.
MEMAJUKAN NEGERI

• A h l i Majlis Neger i , D a t u Bandar Abang

H a j i Mustapha menyatakan bahawa
selepas perang, negeri Sarawak
m engal ami banyak kemusnahan.
• Penyerahan ini dapat memajukan
Sarawak dalam pelbagai aspek seperti
p o l i t i k , perhubungan, perdagangan,
pertanian, pendidikan,kesihatan dan
meningkatkan t ar af hidup masyarakat
Sarawak.
MEMAJUKAN
PENDUDUK
TEMPATAN
• Golongan propenyerahan menubuhkan
Young Malay Association ( Y M A ) unt uk
menggalakkan kemajuan or ang Melayu
dalam bidang e k o n o m i d a n sosial.
• Pertubuhan ini juga m e m b a n t u
orang Melayu yang mundur dan
ketinggalan dalam pelbagai aspek
• Kegiatan YMA m enj ur u s dalam
bidang pelajaran, agama dan sukan.
• Pertubuhan ini menubuhk an cawangannya
di Sibu, Kalaka dan Mi r i .
MEMBERIKAN
PELUANG PEKERJAAN
DALAM
PERKHIDMATAN AWAM
• Ramai golongan intelektual di
Sarawak diberikan peluang
untuk mengisi jawatan
tinggi dalam per khidmatan
kerajaan seperti
peguam, d o k t o r d a n jurutera.
• Dengan ini, British akan
member ik an tar af berkerajaan
sendiri kepada Sarawak.

Tcntern BMA bcrsama-sama dengan kanak-kanak
di Kudat, Sabah.
Ten1ern BMA di Pulau Labuan, Sabah.
PENYERAHAN
SABAN KEPADA
KERAJAAN
BRITISH
Selepas t enteraJ epun menyerah
kalah, B ri ti s h Mi l i tary
A dmi ni s t rati on (BMA)
diperkenalkan di Sabah.
Kota Kinabalu dibebaskan
daripada kawalan tenteraJepun
pada 28 S e p t e m b e r 1945,
manakal a Sandakan pada 19
O k t o b e r 1945.
BMA diketuai ol eh C.F.C.
Macaskie.
B M A berusaha u n t u k
mengembal i kan keamanan dan
k e t e n t e r a m a n negeri.
 Sir Edward Twining

FAKTOR PENYERAHAN
SABAN KEPADA
BRITISH
• Syarikat Borneo U t a r a B r i t i s h (SBUB)
menandatangani satu perjanjian
dengan kerajaan Br i t i s h pada
26 Jun 1946.
• Sabah kemudiannya menj adi tanah
jajahan British.
• Penyerahan Sabah sebagai sebuah tanah
jajahan b e r m a k n a pentadbiran negeri
akan di t adbi r oleh seorang Gabenor
yang ber t i ndak sebagai Ket ua
Kerajaan.
• Gabenor Br it i s h yang p e r t a m a di Sabah
FAKTOR PENYERAHAN
SABAN KEPADA
BRITISH
• Memenuhi Kepentingan British
• Meneruskan Dasar Br itish dalam
Hubungan Luar
• Masalah Kewangan SBUB
 MEMENUHI
KEPENTINGAN
BRITISH
• Perdana Me n t e r i Br itain, Clement
A t t l e e ketika itu sedang menyelesaikan
soal pemberian kemerdekaan kepada
Sri Lanka, India d a n Burma.
• Sementara i t u , Sabah
merupakan sebuah negeri yang
berpotensi menggantikan jajahan
tersebut.
• Sabah berupaya u n t u k membekalkan
sumber bahan m e n t a h d a n kawasan
pasaran bagi barangan British.
MENERUSKAN DASAR BRITISH
DALAM HUBUNGAN LOAR
• Semasa pemerintahan SBUB,
Sabah menjadi negeri
naungan British.
• British menguasai perhubungan
luar negeri dan pertahanan
Sabah.
• Keadaan ini me n do r on g SBUB
m e m b u a t keputusan u n t u k
menyerahkan Sabah kepada British
pada tahun 1946.
REAKSI PENDUDUK
TEMPATAN TERHADAP
PENYERAHAN
SABAN
Penyerahan Sabah
kepada B r i t i s h pada
15 Julai 1946 tidal<
mendapat
penentangan daripada
rakyat t e m p a t a n di
Sabah
 . ....................
-------
SABAH
.....
..
- - - • - - . . - ..,_,.
..,._...
"_

. .
--=!::"'"'-=.."::'.':::::.=--•

--_
_
 BRITISH MENINDAS
B
KE
ER
GP
IAETRSATUAN
AN
Penduduk Sabah t e r d i r i daripada pelbagai k u m p u l a n e t n i k yang berbeza dari
aspek bahasa, budaya, sistem kepercayaan, p e t e m p a t an d a n kegiatan ek onomi
. Keadaan ini menyuk arkan p e m i m p i n Sabah u n t u k menghimpunkan kesemua
e t n i k d a l a m satu pertubuhan.
Wa i a u p u n begitu, t er dapat juga persatuan yang ditubuhkan seperti
Persaudaraan Sahabat Pena Sabah (PASPAS) dan Persatuan Kebangsaan
Melayu di Sabah yang d i p i m p i n oleh Tengku Noor di n, Zakaria G u n n dan
A b u Bakar K. Ahmad.
Selain i t u , t er dapat juga Barisan Pemuda Sabah (BARIP) yang di pi mpin
oleh M andur M o h a m m a d Sharif, I m a m Suhaili Yaakub, Seruji Yaakub dan
Zul k i f l i A p o n g Abang A b d u l Hadi.
 BRITISH
MENINDAS
KEGIATAN
BERPERSATUAN
Pada awalnya, organisasi ini
ditubuhkan untuk
m e m p e r b a i k keadaan
ekonomi dan politik kaum
bumiputera.
Kemudianny a, p e m i m p i n
pers at uan ini b e r g i a t a k t if
m e m b a n g k i t k a n kesedaran
b e r p o l i t i k d a l a m kalangan
masyarakat setempat.
British k h u a t i r pen garuh
Imam Suhaili Yaaku b p e m i m p i n ini akan me n g g u g a t
k e d u d u k a n m e r e k a d i Sabah.
BRITISH MENINDAS
KEGIATAN BERPERSATUAN
• Bagi melumpu hkan gerakan
nasionalisme ini, British bertindak
secara halus men awark an jawatan
kenaikan pangkat kepada ahli persatuan
ini.
• Selain itu, British t u r u t memindahkan
ahli dan pemimpin yang aktif
dalam gerakan b e rp ers a t u an
k e bandar lain.
• Kegiatan berpersatuan ini akhirnya
menjadi lemah kerana mengalami
masalah kewangan dan kekurangan
l Pemimpi Tindakan
n
Pengiran Muhd Yusof Jamil Umar Telah dihantar berkursus ke SITC.
H.M. Salleh Ditawarkan bekerja dengan kerajaan.
Mandur Syarif Pulang ke Indonesia.
Imam Suhaili Yaakub Berpindah ke Pulau Labuan.
Seruji Yaakub Menyertai Khairat Jumaat Muslimin (KJM).

BARISAN PEMUDA SABAN [ B A R I P I

 Tindakan
Dipindahkan ke Jessel ton pada bulan September 1946.
Tengku Noordin Beliau kemudian ditawarkan bekerja di Treasury
Jesselton sebelum pulang ke Tanah Melayu.

Zakaria Gunn Ditukarkan ke Jessel ton.

Apong Kerahu Ditukarkan dari daerah Tawau ke daerah Sandakan.

PEMIMPIN PIRTI I E B I N G S I I N M E l l YU l l B U I N I P I M l J
MENGEHADKAN
PELUANG DALAM
PENTADBIRAN
• Dasar British mengehadkan
peluang kepada penduduk
tempatan melibatkan d ir i dalam
bidang pentadbiran
menyebabkan penduduk Sabah
k urang mempunyai pengalaman
dalam sistem birokrasi Barat.
KEPENTINGAN
PENDO
SOSI UEKONOMI
DU TEMPATAN
K
• Penyerahan Sabah dianggap sebagai peluang kepada penduduk
t e m pat a n u n t u k m el i bat k an d i r i dalam pentadbiran, memajukan
bidang perniagaan dan meluaskan jaringan perdagangan.
• Selain itu,penyerahan ini dapat membangunk an negeri Sabah
selepas perang.
• O l e h sebab i t u , kebanyakan penduduk enggan mel ibat k an d i r i
dalam ak t i v i t i m en e n t a n g penyerahan Sabah kepada British.