KSSM SEJARAH

TINGKATAN 3

Bahan sokongan ini hanya boleh digunakan untuk tujuan PdP Sejarah sahaja. TIDAK DIBENARKAN BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
untuk menggunakan mana-mana bahagian bahan ini untuk tujuan komersial dan penerbitan semula JPN JOHOR
SEJARAH TINGKATAN 3

BAB 1:
KEDATANGAN KUASA
BARAT
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
JPN JOHOR
 Kestabilan dan Kemakmuran Negara
 Kestabilan
 Kemakmuran

Faktor Kedatangan Kuasa

Barat ke Negara Kita
 Kedatangan Kuasa Barat pada
Abad Ke-16
 Kedatangan Kuasa Barat pada
KEDATANGAN Abad Ke-17 dan Ke-18
KUASA  Kedatangan Kuasa Barat pada
BARAT Abad Ke-19 dan Ke-20

Persaingan Kuasa Barat untuk

Mendapatkan Tanah Jajahan

Perbezaan Strategi Kuasa Barat

untuk Menguasai Negara Kita
 Strategi Kuasa Barat untuk Meluaskan Kuasa
di Negara Kita
 Strategi Belanda untuk Menguasai Negara Kita
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM  Strategi British untuk Menguasai Negara Kita
3
JPN JOHOR
 1.1
KESTABILAN
DAN
KEMAKMURAN
NEGARA
Pada akhir pembelajaran,
murid akan dapat:
 Menerangkan kestabilan dan
kemakmuran negara kita

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

JPN JOHOR
4
 1.1.1 KESTABILAN: SISTEM PEMERINTAHAN DAN STRUKTUR SOSIAL

PENGENALAN SISTEM
BERAJA

• Negara kita mewarisi • Sistem pemerintahan

sistem beraja dan beraja diwarisi dari
pentadbiran yang KMM
mantap • Sultan mengetuai
• Sistem pentadbiran, pentadbiran peringkat
perundangan dan negeri, menjadi
struktur sosial lambang kedaulatan
SULTAN (NEGERI)
masyarakat yang negeri dan dibantu oleh
tersusun dan sistematik kerabat diraja serta
• Muafakat golongan pembesar
pemerintah dengan • Pembesar dilantik oleh
orang yang diperintah sultan untuk tadbir PEMBESAR
menyebabkan jajahan dan daerah serta (JAJAHAN/ DAERAH)
hubungan luar dapat jaga keamanan,
dijalinkan dengan kemakmuran, kestabilan
berkesan dan membantu kekalkan
kedaulatan negeri
• Penghulu ialah ketua PENGHULU (MUKIM)
kampung (mukim) yang
sampaikan arahan raja
atau pembesar
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
5
SISTEM PEMERINTAHAN BERAJA JPN JOHOR
1.1.1 KESTABILAN: SISTEM PEMERINTAHAN DAN STRUKTUR SOSIAL

NEGERI
SEMBILAN

Hierarki pemerintahan di
Negeri Sembilan paling Yamtuan Besar
atas diketuai oleh
Yamtuan Besar diikut Undang
oleh Undang, Lembaga,
Buapak, Anak Buah dan
Ibu Soko Lembaga

Buapak

Anak Buah dan Ibu Soko

IBU SOKO HIERARKI PEMERINTAHAN DI NEGERI SEMBILAN

Individu yang mengetahui, memahami
dan menghafal adat dan asal usul
kelompok keluargaan yang diwakili. Ibu
Soko terlibat secara langsung dalam
pemilihan dan pelantikan buapak

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

JPN JOHOR
6
 1.1.1 KESTABILAN: SISTEM PEMERINTAHAN DAN STRUKTUR SOSIAL

SARAWAK

Sistem Pemerintahan di
Sarawak terbahagi
kepada dua sistem iaitu SISTEM
Sistem Kesukuan dan KESUKUAN
Sistem Kesultanan

SISTEM
SABAH KESULTANAN

Sistem Pemerintahan di
Sabah terbahagi kepada
tiga sistem iaitu Sistem SISTEM PEMERINTAHAN DI SARAWAK
Kesukuan, Sistem
Kesultanan dan Sistem SISTEM PEMERINTAHAN DI SABAH
Ketua Bebas

SISTEM
SISTEM SISTEM
KETUA
KESUKUAN KESULTANAN
BEBAS

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

JPN JOHOR
7
 1.1.1 KESTABILAN: PERUNDANGAN DAN HUBUNGAN LUAR

PERUNDANGAN
• Negara kita telah mempunyai sistem
perundangan sendiri
• Terdapat dua jenis undang-undang iaitu
undang-undang tidak bertulis dan undang-
undang bertulis
• Undang-undang tidak bertulis dikenali sebagai
adat. Contoh Adat Pepatih
• Contoh undang-undang bertulis ialah Hukum
Kanun Melaka, Hukum Kanun Pahang dan
Undang-undang 99 Perak HUBUNGAN LUAR
• Di Sarawak dan Sabah, peraturan hidup dan • Kestabilan negara kita dilihat melalui hubungan
undang-undang berdasarkan hukum adat yang dengan negara luar dalam bentuk ekonomi, politik
diamalkan secara tradisi serta turun temurun dan sosial
melalui kepercayaan suku masing-masing • Pemerintah di negara kita berjaya memanfaatkan
hubungan dengan pedagang British dan Belanda
untuk kepentingan negeri masing-masing
• Kebijaksanaan pemerintah tempatan menjalinkan
hubungan diplomatik dan perdagangan
menyebabkan mereka dapat meluaskan pengaruh,
melindungi daripada ancaman musuh, memajukan
ekonomi negeri dan menstabilkan sistem
pemerintahan

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

JPN JOHOR
8
 1.1.2 KEMAKMURAN: HASIL BUMI DAN HASIL ALAM

BAHAN GALIAN
HASIL LUAT Negara kita kaya dengan bahan galian
seperti bijih timah, emas dan perak
Negara kita juga kaya dengan hasil laut seperti
sirip ikan yu, timun laut, rumpai laut dan mutiara

HUTAN RIMBA NEGERI-NEGERI

MELAYU, SARAWAK DAN SABAH KEGIATAN MELOMBONG
HASIL BUMI
Terkenal dengan hasil hutan seperti kayu-kayan, Masyarakat tempatan melombong emas dan
DAN HASIL bijih timah menggunakan kaedah mendulang
kapur barus, rotan, damar, getah jelutong, kayu
gaharu dan kayu cendana yang dijual kepada ALAM dan melampan
pedagang China, Jepun, Siam dan India

PUSAT PENGELUARAN HASIL HUTAN

Negara kita juga dikenali sebagai pusat
pengeluaran sumber hasil hutan seperti rempah
ratus, damar dan rotan
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
JPN JOHOR
9
 1.1.2 KEMAKMURAN: MEMANFAATKAN HASIL ALAM

• Masyarakat tempatan mempunyai • Masyarakat Melayu juga mahir dalam • Di Sarawak, terdapat juga
sifat kreatif dan berkemahiran tinggi bertukang kayu, membuat perabot kegiatan menenun kain pua dan
dengan berjaya menghasilkan kraf daripada rotan dan menempa alat menyulam selendang
tangan daripada sumber alam senjata tradisional
• Daun mengkuang, daun pandan,
daun nipah dan buluh dianyam
menjadi tikar atau bakul

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

JPN JOHOR
10
 1.1.2 KEMAKMURAN: SISTEM EKONOMI
PERDAGANGAN
DAN
PELABUHAN
• NNM menjalankan kegiatan
perdagangan kerana
mempunyai pelabuhan
di muara sungai yang strategik
• Pelabuhan Johor, Kedah,
Klang dan Melaka menjadi
pusat mengumpul barangan
dari timur dan barat
• Syahbandar dilantik bagi
menguruskan pelabuhan
• Pelbagai jenis rempah-ratus
didagangkan seperti buah
keras, kayu manis dan cengkih
TIMBANG, SUKAT
DAN UKUR
• Masyarakat Melayu gunakan
sukatan seperti kepul, leng,
kal, cupak dan gantang
• Kemudian mengambil sukatan
dari padagang China
menggunakan sistem kati, tahil
dan pikul
• Bagi emas dan perak, orang
Melayu mengambil timbangan
dari India iaitu saga, mayam,
bungkal dan kati
• Bila British sampai, muncul
sukatan auns, paun, tan dan
gelen
MATA WANG
• Pada mulanya, pedagang
menggunakan sistem barter
(tukar barang) dalam
perdagangan
• Kemudian mata wang
digunakan iaitu wang logam
yang diperbuat dari timah dan
emas
• Idea menggunakan mata wang
dari logam timah atau emas
dalam urus niaga menjadi
ikutan NNM yang lain untuk
keluarkan mata wang sendiri
• Contoh mata wang emas
Kedah, duit kijang dan duit pitih
SISTEM CUKAI
• Aktiviti perdagangan yang
pesat mengembangkan bidang
percukaian
• Cukai ialah bayaran yang
dikenakan ke atas hasil
perlombongan, pertanian, hasil
hutan dan perdagangan
• Cukai merupakan sumber
pendapatan pemerintah dan
akan disalurkan untuk
memakmurkan negeri
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
11
JPN JOHOR
 1.1.2 KEMAKMURAN: KEGIATAN INTELEKTUAL

PENDIDIKAN TIDAK FORMAL

• Antara cerita rakyat yang diajarkan
• Merupakan pendidikan awal atau
ialah Si Tanggang Anak Derhaka, yang
asuhan dalam institusi keluarga
mendidik anak tidak menderhaka
• Kanak-kanak diajarkan
kepada ibu bapa
kemahiran seperti bercucuk
• Cerita Anjing dengan Bayang-bayang
tanam, menangkap ikan,
pula memberikan nasihat kepada
bertukang dan menghasilkan kraf
seseorang supaya tidak tamak
tangan
• Contoh pantun:
• Ia juga diberi melalui pantun,
Burung pipit burung kedidi,
syair, peribahasa, pepatah,
Hinggap di pokok di tepi sawah,
pantang larang, cerita berbentuk
Jika hidup tidak berbudi,
teladan dan pengajaran
Ibarat pokok tidak berbuah
• Penduduk bumiputera di Sarawak dan
• Di Sabah, pendidikan tidak
Sabah menerima pendidikan tidak
formal dipelajari oleh
formal dan pendidikan formal
kanak-kanak melalui
• Matlamatnya membolehkan mereka
keluarga di tempat mereka
berdikari apabila dewasa kelak
tinggal
• Di Sarawak, pendidikan tidak formal
• Mereka diajarkan
diperolehi melalui cerita lisan yang
kemahiran seperti
berkaitan dengan amalan dan
bersawah, bertukang,
kepercayaan turun temurun sesuatu
berburu, memanjat,
etnik
memancing dan
• Contohnya, cara berburu dan meramu
menyumpit
hasil hutan
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
JPN JOHOR
12
 1.1.2 KEMAKMURAN: KEGIATAN INTELEKTUAL
PENDIDIKAN FORMAL
Di Sarawak, dijalankan di masjid dan sekolah
agama. Etnik beragama Islam belajar membaca al-
Quran, menulis tulisan jawi dan cara beribadat yang
diajarkan oleh guru al-Quran, imam dan lebai
Di Sabah, pendidikan formal amat terhad.
Etnik beragama Islam belajar membaca
al-Quran dan belajar menulis jawi di surau,
pondok dan rumah guru agama
Bahasa Melayu dan tulisan jawi berkembang
pesat menjadi bahasa ilmu dan bahasa lingua
franca dalam perdagangan di Alam Melayu
membuktikan ia kemampuan menyampaikan
ilmu agama dan ilmu pengetahuan yang tinggi
Penulisan karya kesusasteraan juga berkembang
membuktikan orang tempatan mempunyai
cendekiawan yang menghasilkan kitab dan karya
kesusasteraan bermutu tinggi contoh Tuhfat al-Nafis,
Misa Melayu, Hikayat Datuk Merpati Jepang dll
Bagi masyarakat Melayu bercorak Islam,
menekankan ilmu keagamaan dan dilaksanakan
di masjid, surau, istana, pondok dan madrasah
ISTANA: Hal pentadbiran negara dan
sistem politik. Contoh Istana Anak
Bukit, Alor Setar Kedah
MASJID DAN SURAU: Pengajian
merangkumi cara bacaan dalam solat,
tajwid dan mempelajari hadis, fekah dan
usuludin. Contoh Masjid Kampung Hulu,
Melaka
PONDOK: Mata pelajaran yang diajarkan
ialah al-Quran, ilmu hadis dan bahasa
Arab
MADRASAH: ada sukatan pelajaran, dilaksanakan
secara kelas, mempunyai tahap, diawasi mudir dan
diselia jawatankuasa kewangan
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
JPN JOHOR
13
APLIKASI KBAT DAN
ELEMEN K (K7.1.5)
CAKNA MINDA

Memanfaatkan sumber kekayaan

negara penting untuk memajukan
dan memakmurkan negara.
Bincangkan.

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

JPN JOHOR
14
 1.2
FAKTOR
KEDATANGAN
KUASA BARAT
KE NEGARA
KITA
Pada akhir pembelajaran, murid akan
dapat:
 Menghuraikan faktor kedatangan
kuasa Barat ke negara kita

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

JPN JOHOR
15
1.2.1 FAKTOR KEDATANGAN KUASA BARAT KE NEGARA KITA

PENGENALAN
• Pada tahun 1600, Syarikat Hindia Timur
Inggeris (SHTI) ditubuhkan di England
• SHTI diberikan hak monopoli perdagangan
rempah di Kepulauan Melayu oleh kerajaan
British
• Pada tahun 1602, Syarikat Hindia Timur
Belanda ditubuhkan dan diberikan hak
monopoli perdagangan di Timur
• Pada tahun 1664, Perancis menubuhkan
Syarikat Hindia Timur Perancis untuk
berdagang di Asia Tenggara
• Kestabilan dan kemakmuran negara kita
menyebabkan kuasa-kuasa Barat berminat
memiliki kekayaan tersebut

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

JPN JOHOR
16
 1.2.1 KRONOLOGI KEDATANGAN KUASA BARAT KE ALAM MELAYU

PENJELAJAHAN PORTUGIS
Membawa mereka ke Asia dan ABAD KE-16
mereka berjaya bina empayar Merupakan zaman
perdagangan dan kuasai jalan kegemilangan Portugis
perdagangan di Lautan Hindi dan Sepanyol

02 04

01 03 05
ABAD KE-17
Kebangkitan kuasa Barat seperti
PENJAJAHAN EROPAH SEPANYOL
Belanda, British dan Perancis sebagai
KE LUAR BENUA Menjadi saingan utama sebagai kuasa
kuasa penjajah untuk merebut
Bermula dengan pelibatan penjajah pada abad ke-16 dan menjadi
kekayaan serta tanah jajahan
Portugis dan Sepanyol kuasa ulung di Eropah kerana memiliki
kekayaan hasil beberapa buah koloninya

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

JPN JOHOR
17
 1.2.2 KEDATANGAN KUASA BARAT PADA ABAD KE-16
PUSAT PENGUMPULAN
BARANG
• Syarikat perdagangan Eropah
perlukan pusat pengumpulan
BARANGAN MEWAH bahan mentah tempatan yang
terletak di tengah-tengah laluan
• Kuasa Barat berminat perdagangan antara China dan
untuk dapatkan bahan India
seperti rempah-ratus, • Kerana China hanya mahukan
minyak wangi, emas, emas, bijih timah dan rempah-
perak, batu permata, ratus yang hanya terdapat
gading dan hasil hutan Kepulauan Melayu sebagai
• Orang Eropah perlu tukaran
dapatkan barangan
mewah dari China seperti
teh, sutera dan tembikar
PELABUHAN
PERSINGGAHAN
• Angin monsun barat daya
dan angin monsun timur laut
berperanan penting tentukan
AGAMA KRISTIAN
masa pelayaran
• Kuasa Barat perlukan • Agama merupakan faktor
pelabuhan yang sesuai penting penajajahan kuasa
sebagai tempat berlindung Barat ke negara kita
sementara menunggu • Matlamat penjajahan
peralihan angin monsun kuasa Barat ialah untuk
• Pelabuhan persinggahan kekayaan, keagamaan dan
di Alam Melayu diperlukan kemasyhuran
untuk memudahkan kapal
berlabuh, mengisi bekalan
air, makanan dan membaiki
kapal sebelum ke Canton BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
18
JPN JOHOR
 1.2.3 KEDATANGAN KUASA BARAT PADA ABAD KE-17 DAN KE-18

BERLAKU DI BRITAIN PERUBAHAN DASAR

KUASA-KUASA BARAT
Sejak abad ke-17
Dengan mencari pusat perdagangan
dan menguasai tanah jajahan yang
dapat bekalkan bahan mentah bagi
keperluan kilang secara berterusan

REVOLUSI
PERINDUSTRIAN

MENJELANG 1870-AN
Negara Eropah lain seperti Jerman
dan Perancis menjadi negara
industri seperti Britain
MENCARI KAWASAN
PASARAN YANG LUAS
Kerana Revolusi Perindustrian
membolehkan barangan dikeluarkan
secara besar-besaran supaya barangan
dapat dipasarkan dan keuntungan dapat
dimaksimumkan

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

JPN JOHOR
19
FAKTOR
KEDATANGAN
KUASA BARAT PADA
ABAD KE-19 DAN
ABAD KE-20

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

JPN JOHOR
20
 1.2.3 KEDATANGAN KUASA BARAT PADA ABAD KE-19 DAN KE-20
SLOGAN “BEBAN ORANG PUTIH”
• Bermaksud tanggungjawab mereka untuk bantu dan
berikan kesejahteraan kepada penduduk wilayah
yang dijajah bagi mewajarkan tindakan mereka
PERSAINGAN KUASA BARAT
• Wujud persaingan antara Britain,
Jerman, Perancis, Sepanyol dan AS
untuk dapatkan tanah jajahan dan
wilayah takluk di luar Eropah 7 eksport seperti getah, tebu dan tembakau
PENCIPTAAN TELEGRAF
• Membolehkan ahli perniagaan di benua
Eropah dan AS berhubung dengan ejen
dan wakil mereka di Tanah Melayu
dengan cepat dan pelibatan Tanah 6 3
Melayu menjadi penting dalam pasaran
antarabangsa
PENCIPTAAN KAPAL WAP
• Pada abad ke-19 menjadikan penggunaan kapal wap
penting kerana dapat membawa muatan yang banyak,
perjalanan yang cepat dan menjimatkan kos menjadikan
penghantaran barang dagang semakin mudah dan murah
PERKEMBANGAN INDUSTRI KERETA
• Kemunculan perusahaan kereta dan ciptaan tayar menambah
permintaan getah asli selain menjadi bahan penting dalam
perusahaan penebat barang elektrik
1 KESUBURAN TANAH DAN KEKAYAAN
8 HASIL BUMI
2 • Negara kita mempunyai tanah yang luas,
subur dan iklim yang sesuai untuk tanaman
• Negara kita kaya dengan bahan mentah
seperti bijih timah, bijih besi, emas, petroleum
ABAD KE-19 dan arang batu
DAN ABAD
INDUSTRI MENGETIN
KE-20 • Ciptaan baharu di Amerika Syarikat (AS)
perlukan bijih timah seperti industri
mengetin makanan dan minuman,
membuat tong minyak dan bumbung rumah
5 4 • kesannya harga timah melambung tinggi
PEMBUKAAN TERUSAN SUEZ
• Menghubungkan Pelabuhan Said di Laut Mediterranean dan
Suez di Laut Merah yang mempercepatkan urusan perdagangan
• Perdagangan antara Alam Melayu dengan benua Eropah pesat
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 21
JPN JOHOR
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
JPN JOHOR
22
APLIKASI KBAT DAN
ELEMEN K (K7.1.6)
CAKNA MINDA

Nilai dan semangat

berkerjasama penting dalam
menjamin kemakmuran
negara.
Bincangkan.

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

JPN JOHOR
23
APLIKASI KBAT
CAKNA MINDA

Terusan Suez
meningkatkan kegiatan
perdagangan di Alam
Melayu. Bahaskan.

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

JPN JOHOR
24
 1.3
PERSAINGAN
KUASA BARAT
UNTUK
MENDAPATKAN
TANAH JAJAHAN
Pada akhir pembelajaran,
murid akan dapat:
 Menganalisis persaingan antara
kuasa Barat untuk mendapatkan
tanah jajahan

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

JPN JOHOR
25
 1.3.1 PERSAINGAN KUASA BARAT UNTUK DAPAT TANAH JAJAHAN

Perancis meluaskan kuasanya di British jadikan Kesultanan

Indochina dan rancang membina Brunei sebagai sebuah negeri
terusan di Segenting Kra naungan British

Rusia berhasrat buka

petempatan di Ujung
Salang SEGENTING
KRA

UJUNG SALANG Sepanyol menakluki

Jerman berusaha SULU
P.LANGKAWI BRUNEI SABAH
dapatkan Pulau Langkawi Kesultanan Sulu
TERENGGANU
SARAWAK

Amerika Syarikat ingin

bertapak di Terengganu

Belanda berusaha
dapatkan seluruh
Kepulauan Hindia Timur HINDIA TIMUR
British berusaha
TIMOR LESTE
dapatkan Timor Leste
Keluarga Brooke kuasai wilayah SBUB membeli wilayah-wilayah
Sarawak sehingga ke sempadan Sabah daripada Sultan Brunei
Brunei (1853-1905) dan Sultan Sulu
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
JPN JOHOR
26
APLIKASI KBAT DAN
ELEMEN K (K7.1.7)
CAKNA MINDA

Berwaspada dengan unsur luar

yang boleh menggugat
kedaulatan negara penting demi
kesejahteraan rakyat serta
negara. Bincangkan.

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

JPN JOHOR
27
 1.4
PERBEZAAN
STRATEGI
KUASA BARAT
UNTUK
MENGUASAI
NEGARA KITA
Pada akhir pembelajaran,
murid akan dapat:
 Menunjukkan perbezaan strategi
kuasa Barat untuk menguasai
negara kita

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

JPN JOHOR
28
 1.4.1 PERBEZAAN STRATEGI KUASA BARAT KUASAI NEGARA KITA

SIR ANDREW CLARKE PORTUGIS

Mencari alasan untuk memaksa pemerintah Menggunakan strategi menyerang
tempatan menerima naungan dan campur semasa menjatuhkan Kesultanan Melayu
tangan British untuk meluaskan kuasanya Melaka yang berpusat di Melaka
di NNM, Sarawak dan Sabah

KERAJAAN BRITAIN PUTUSKAN

Untuk campur tangan dalam hal ehwal BELANDA
NNM untuk menjaga kepentingan ekonomi Menggunakan strategi serangan fizikal,
PENGENALAN
British dan menghantar Sir Andrew Clarke perjanjian dan pakatan kuasa Barat
gantikan Gabenor Harry Ord untuk dapatkan wilayah jajahan

PERTUKARAN DASAR
KERAJAAN BRITAIN BRITISH
Pada 1873, Parti Konservatif ambil alih kerajaan Menggunakan strategi yang lebih
Britain dari Parti Liberal dan kenalkan dasar berdiplomasi berdasarkan isu dan faktor
campur tangan British dalam pentadbiran NNM setempat
akibat desakan pedagang untuk melindungi
kepentingan pelaburan mereka
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
JPN JOHOR
29
 1.4.2 STRATEGI BELANDA KUASAI NEGARA KITA
SERANGAN FIZIKAL
• Berperang dengan penduduk
tempatan di Pulau Pangkor (1650) dan
di Kuala Perak (1651) kerana dasar
monopoli bijih timah Belanda
• Berperang dengan Angkatan Selangor
dan Rembau (1763) kerana bimbang
penguasaan Selangor ke atas Selat
Melaka
• Berperang dengan Johor (1782)
kerana perselisihan perdagangan
• Berperang dengan Angkatan Johor
dan Selangor (1784) kerana masalah
perebutan perairan Selat Melaka
• Berperang dengan Angkatan Selangor
di Kuala Selangor (1784 dan 1785)
PAKATAN
• Mengadakan pakatan dengan
Johor (1641) dan berjaya
mengalahkan Portugis di Melaka
• Mengadakan pakatan dengan
British dan bersetuju memeterai
Perjanjian Inggeris-Belanda 1824
PERJANJIAN
• Mengadakan perjanjian dengan
Perak untuk dapatkan bijih timah
(1650)
• Mengadakan perjanjian dengan
Selangor (1786) dan Sultan
Ibrahim bersetuju menjual bijih
timah kepada Belanda
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
JPN JOHOR
30
 1.4.3 STRATEGI BRITISH KUASAI NEGARA KITA
MANIPULASI
• British dapatkan Singapura

01 • Gunakan konfilk perebutan takhta (1871) untuk campur tangan

di Perak
• Gunakan kejadian lanun rompak kapal dagang British dan
TIPU HELAH serangan rumah api di Tanjung Rachado untuk campur tangan

02 • Untuk dapatkan Pulau Pinang, Francis Light

melakukan tipu helah terhadap Sultan Kedah
di Selangor
• Gunakan konflik antara dua pembesar di Sungai Ujong untuk
campur tangan di Negeri Sembilan

03 PAKATAN
• Untuk dapatkan Melaka, British mengadakan perjanjian
dengan Belanda melalui Perjanjian Inggeris-Belanda
UGUTAN/ DESAKAN 1824 di mana Belanda dapat Bangkahulu sebagai ganti

04 • British ugut/ desak sultan menerima residen

di Selangor dan Pahang sebagai penasihat
pentadbiran negeri
PERJANJIAN
• James Brooke desak Sultan Brunei dan • Desak Sultan Perak, Sultan Selangor, Yamtuan Besar Seri

05
menuntut diiktiraf sebagai Raja Sarawak Menanti dan Sultan Pahang memeterai perjanjian
menerima naungan British
• Perjanjian antara Sultan Brunei dan James Brooke yang
PAJAKAN iktiraf James Brooke sebagai Raja Sarawak yang merdeka

06 • Melalui pajakan dan pemberian piagam

Syarikat British Utara Borneo, British
meluaskan kuasanya di Sabah
SERANGAN FIZIKAL
• Menyerang Naning pada 1831 dan 1832

07
• Membedil Kuala Terengganu dan minta Sultan Omar tidak campur
dalam perang saudara di Pahang dan masalah perebutan takhta
Sultan Mahmud Lingga
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 31
JPN JOHOR
APLIKASI KBAT DAN
ELEMEN K (K7.1.8)
CAKNA MINDA

Kebijaksanaan berfikir
secara strategik penting
untuk berjaya dalam
kehidupan. Bincangkan.

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

JPN JOHOR
32
APLIKASI KBAT
CAKNA MINDA

Tindakan Belanda dan British

menggunakan pelbagai strategi
seperti peperangan, ugutan dan
tipu helah wajar dicontohi oleh
negara kita dalam usaha
memajukan negara. Bersetujukah
anda? Jelaskan jawapan anda.

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM

JPN JOHOR 33
 LATIHAN
PENGUKUHAN
AKHIR BAB 1

~Usah difikir Letihnya Usaha,

Tetapi Fikirlah Manisnya Kejayaan~
#USAHATANGGAKEJAYAAN
#SELAMATMAJUJAYA BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
JPN JOHOR
SOALAN OBJEKTIF (ANEKA PILIHAN)
Baca soalan dengan teliti, pilih dan tandakan jawapan yang tepat bagi setiap soalan

1. Antara berikut yang 2. Apakah tugas utama 3. Pembesar X 4. Apakah kepentingan

manakah merupakan per- pembesar jajahan dan berperanan pendidikan tidak formal
anan sultan dalam pen- negeri? menyampaikan arahan dalam pendidikan
tadbiran kerajaan Melayu? sultan, pembesar dan masyarakat di
menjaga keamanan negeri-negeri Melayu?
kampung. X ialah...

A. Menasihati sultan A. Mengukuhkan ikatan

dalam pentadbiran keluarga
A. Ketua perlembagaan
B. Mempertahankan A. Penghulu Bendahari B. Melahirkan pahlawan
B. Lambang kedaulatan
kedaulatan negeri B. Ketua Hakim bangsa
negeri
C. Mengendalikan C. Bendahara C. Menjadi tokoh yang
C. Ketua kawasan naungan
pendidikan agama D. Penghulu berpengaruh
D. Ketua peperangan
D. Melantik bakal D. Melahirkan pekerti
pengganti sultan mulia

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 35

JPN JOHOR
SOALAN OBJEKTIF (ANEKA PILIHAN)
Baca soalan dengan teliti, pilih dan tandakan jawapan yang tepat bagi setiap soalan

5. Apakah tujuan ke- 6. Apakah kesan pem- 7.Antara berikut yang 8. Antara berikut yang
datangan orang Eropah ke bukaan Terusan Suez manakah merupakan manakah berkaitan
Alam Melayu pada abad dan penciptaan kapal strategi Belanda untuk dengan persaingan
ke-16? wap terhadap Alam meluaskan kuasanya kuasa Barat untuk
Melayu pada abad ke- di negara kita? mendapatkan tanah ja-
19? jahan?

A. Taraf hidup penduduk
A. Mengaut keuntungan
B. Menyebarkan ilmu tempatan meningkat
B. Pelaburan modal A.
pengetahuan
Eropah bertambah B.
C. Memajukan ekonomi
C. Pengenalan sistem C.
penduduk tempatan
pendidikan moden D.
D. Perkenalkan sistem
pemerintahan moden D. Industri tempatan
berkembang pesat
A. Portugis berusaha
dapatkan Kesultanan
Sulu
Manipulasi B. Amerika Syarikat
berusaha dapatkan
Pajakan
Pulau Langkawi
Ugutan
C. Jerman berusaha
Serangan Fizikal
dapatkan Ujong
Salang
D. Perancis luaskan
kuasa di Indochina

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 36

JPN JOHOR
SOALAN STRUKTUR
Baca soalan dengan teliti dan jawab soalan mengikut peruntukan markah yang ditetapkan

1. Usaha menentang British oleh penduduk tempatan turut d) Sejauhmanakah strategi yang digunakan oleh kuasa
melibatkan penggunaan senjata. Barat untuk menguasai negara kita berjaya? (2m)
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
Gambar 1

a) Namakan senjata dalam Gambar 1 (1m) e) Perkembangan teknologi mempengaruhi sistem

……………………………………………………………… pertahanan negara. Bincangkan (4m)
……………………………………………………………….
b) Apakah kegunaan senjata tersebut? (1m) ……………………………………………………...............
………………………………………………………………. ……………………………………………………………….
………………………………………………………………. ……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
c) Nyatakan strategi yang digunakan oleh kuasa-kuasa ……………………………………………………………….
Barat untuk menguasai negara kita. (2m) ……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 37

JPN JOHOR
SOALAN ESEI
Baca soalan dengan teliti dan jawab soalan mengikut peruntukan markah yang ditetapkan

2. Kestabilan dan kemakmuran negara kita menyebabkan

kuasa-kuasa Barat berminat untuk memiliki kekayaan c) Kedatangan syarikat perdagangan Eropah menggugat
tersebut dan melakukan penjajahan di luar benua Eropah kedaulatan negara kita. Bersetujukah anda? Jelaskan
yang bermula dengan penubuhan syarikat perdagangan. jawapan anda. (8m)
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
a) Jelaskan latar belakang penubuhan syarikat-syarikat ……………………………………………………………….
perdagangan Eropah. (4m)
………………………………………………………………
………………………………………………………………
………………………………………………………………

b) Terangkan faktor kedatangan syarikat-syarikat tersebut

ke Asia Tenggara pada abad ke-17 dan ke-18. (8m)
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 38

JPN JOHOR
 Unit Sejarah

+603-8884 2000

unitsejarahbpk@gmail.com

http://bpk.moe.gov.my/

TERIMA KASIHBPK Peneraju Pendidikan Negara

Bahan sokongan ini hanya boleh digunakan untuk tujuan PdP Sejarah sahaja. TIDAK DIBENARKAN
untuk menggunakan mana-mana bahagian bahan ini untuk tujuan komersial dan penerbitan semula