Konferencja Polonistyka międzykulturowa a sprawy współczesnego świata II

20 maja 2023

Wybrane aspekty kulturowe w polskim przekładzie

chińskiej powieści „Żyć” Yu Hua
Tłumaczka: Katarzyna Sarek
Prelegent: Ruihang Lyu

1
Konferencja Polonistyka międzykulturowa a sprawy współczesnego świata II
20 maja 2023

Słownictwo o określonym nacechowaniu stylistycznym

Jakie metody wykorzystała tłumaczka Katarzyna Sarek?
- Regionalizmy Ich użycie w jednych kręgach jest naturalne i
- Dialektyzmy akceptowane, lecz w innych może spowodować
niezrozumienie.
- Wulgaryzmy

Co to jest
oscypek?

Te wyrazy często nie mają swoich dokładnych odpowiedników (zarówno

jeżeli chodzi o treść, jak i efekt retoryczny) w innych językach.
2
Konferencja Polonistyka międzykulturowa a sprawy współczesnego świata II
20 maja 2023

Regionalizmy i dialektyzmy

二流子 ： osoba leniwa, unikająca pracy, o niskich możliwościach

intelektualnych i wykształceniu.

pot. osoba leniwa, której nie chce się pracować.

Jak Fugui sam mówi, Kiedy byłem młody − jadłem,
piłem, chodziłem na dziwki, grałem − robiłem wszystko,
co występne.
“ 我年轻时吃喝嫖赌，什么浪荡的事情都干过。”
3
 Konferencja Polonistyka międzykulturowa a sprawy współczesnego świata II
20 maja 2023

Wulgaryzmy

Słowo kurwa (lub wyrażenia to słowo zawierające) pojawia się w polskim przekładzie
łącznie 20 razy.

Chociaż przykłady te nie odpowiadają dosłownie wulgaryzmom występującym w

chińskim oryginale, czytelnicy mogą odczuć silny emocjonalny ton podczas czytania.

4
Konferencja Polonistyka międzykulturowa a sprawy współczesnego świata II
20 maja 2023

Przysłowia i metafory

Dosłownie:
Jeśli górna belka nie jest prosta, dolna (belka) będzie też krzywa.
górna belka - ojciec Fugui
dolna belka - Fugui

osoby stojące niżej w hierarchii wzorują się na zachowaniu osób

zajmujących wyższą pozycję.
5
Konferencja Polonistyka międzykulturowa a sprawy współczesnego świata II
20 maja 2023

Przysłowia i metafory

二流子 ： osoba leniwa, unikająca pracy, o niskich możliwościac

jak spróchniały kawałek drewna - bohater Fugui

nie da się wyrzeźbić - nie można go edukować
6
 PODSUMOWANIE

Jak traktować zjawiska lub słowa

charakterystyczne dla kultury chińskiej?
Spis treści
Metody
1. Bezpośrednie tłumaczenie, zgodnie z oryginalnym tekstem, np.
tłumaczenia chińskie imiona

2. Naśladowanie pierwotnego znaczenia, reprodukowanie

obrazowości w języku polskim, np. chińskie przysłowia

3. Użycie słów lub wyrażeń istniejących w języku polskim jako

ekwiwalentów dla słów i wyrażeń z języka chińskiego, np.
wulgaryzmy

4. Usunięcie pewnego wyrazu lub wrażenia, przy możliwie

maksymalnym zachowaniu treści tekstu oryginalnego, aby
umożliwić polskim czytelnikom zrozumienie jakiegoś fragmentu.