CÁC BIẾN CHỨNG TRONG

GÂY MÊ HỒI SỨC

BS.CKII. HUỲNH ĐỨC PHÁT
 MỤC TIÊU

• Các biến chứng trong gây mê hồi sức

• Hướng xử trí các tai biến
 ĐẠI CƯƠNG

• Từ đơn giản đến phức tạp các TB trong gây

mê, gây tê cũng rất nguy hiểm
• Đầu tiên do các bệnh nền của bệnh nhân
• Thủ thuật, phẫu thuật ngoại khoa
• Sự xử lý trong gây mê, gây tê
 ĐẠI CƯƠNG
• Tỷ lệ tử vong do gây mê: 1- 2/3000 ca năm 1960, đến nay
1-2/200.000
• Tuy nhiên tỷ lệ này thay đổi ở những nước khác nhau, với
điều kiện khác nhau
• Xảy ra bất kỳ giai đoạn nào: tiền mê, khởi mê duy trì mê,
thoát mê, sau mổ
• Biến chứng tuần hoàn hô hấp đây là biến chứng sinh tồn
hay gặp nhất
 GIAI ĐOẠN TIỀN MÊ
• GIẢM HÔ HẤP
• Nguyên nhân: do các thuốc gây mê ức chế hô hấp như:
Thuốc nhóm opioid
Nhất người cao tuổi hay trẻ em
• Triệu chứng:
Giảm hô hấp về tần số và biên độ
• Điều trị:
Thở oxy bóp bóng hổ trợ, có thể đặt NKQ
 GIAI ĐOẠN TIỀN MÊ
• TRỤY MẠCH
• Nguyên nhân:
Bệnh nhân có dấu hiệu thiếu thể tích tuần hoàn
Rối loạn nước điện giải nặng
Suy dinh dưởng đặt biệt giảm albumin nặng
• Triệu chứng:
Mạch nhanh nhỏ, huyết áp hạ
• Điều trị:
Truyền dịch, trợ tim và thở oxy
 GIAI ĐOẠN KHỞI MÊ
1. NGỪNG THỞ:
• Nguyên nhân:
Do tiêm thuốc mê tĩnh mạch nhanh, nồng độ cao
Do tiêm thuốc dãn cơ
Do bệnh nhân nín thở lâu do không chịu mùi thuốc
• Triệu chứng
Ngừng thở có thể tím tái, trụy tim mạch
• Xử trí:
Xử trí theo căn nguyên
 GIAI ĐOẠN KHỞI MÊ
2. NGẠT:
Tắc đường thở trên do đờm giải
Co thắt thanh khí quản
Tụt lưỡi đè vào thanh môn
Do nôn, máu, dị vật
• Triệu chứng
Khó thở tím tái
• Điều trị
Điều trị nguyên nhân
Khai thông đường thở
Hô hấp hổ trợ
 GIAI ĐOẠN KHỞI MÊ

3. TRỤY MẠCH
• Hạ huyết áp: nguyên nhân
Thiếu khối lượng tuần hoàn
Bệnh nền
Tác dụng của thuốc mê
4. RỐI LOẠN NHỊP
Rối nhịp tim chậm, nhanh…
5. NGỪNG TIM
 GIAI ĐOẠN KHỞI MÊ
6. NÔN
Nguyên nhân:
Do dạ dày đầy trong mổ cấp cứu, sản khoa
Bệnh lý tiêu hóa ứ đọng dịch thức ăn
• Điều trị:
Điều trị dự phòng
Hút sạch dạ dày
Nhìn ăn uống đúng giờ theo qui định
Nghiệm pháp sellic
 GIAI ĐOẠN DUY TRÌ MÊ

1. THIẾU Ô XY
• Nguyên nhân:
Cản trở hoặc tắt đường hô hấp trên
Thở máy không tốt
Vôi soda không đạt chuẩn
• Triệu chứng tùy theo diễn biến bệnh
• Xử trí:
 Theo nguyên nhân và triệu chứng
 GIAI ĐOẠN DUY TRÌ MÊ
2. THỪA CO2
• Nguyên nhân như thiếu ô xy
• Triệu chứng
Huyết áp tối đa tăng
Huyết áp tối thiểu giảm
Mạch nhanh
Mặt đỏ
Vã mồ hôi
• Xử trí
Điều trị nguyên nhân
Tăng thông khí
 GIAI ĐOẠN DUY TRÌ MÊ
3. NGỪNG TIM
• Nguyên nhân:
Thuốc mê
Bệnh nền
Phản xạ khi phẫu thuật như TK X và PT lồng ngực
Yếu tố thuận lợi thiếu ô xy, thừa CO2
• Triệu chứng
ECG đường đẳng điện
Mạch cổ, bẹn, quay không bắt được
• Xử trí CRP
 GIAI ĐOẠN DUY TRÌ MÊ

4. RỐI LOẠN NHỊP

• Nhịp nhanh hay chậm
• Xử trí: tùy theo nguyên nhân
5. NẤC
• Nguyên nhân
Do kích thích dây X và thần kinh hoành
Dạ dày căng ưu thán
Lôi kéo trong phẫu thuật
• Xử trí:
Tùy theo nguyên nhân, hút dạ dày tăng thông khí hoặc giãn cơ
 GIAI ĐOẠN DUY TRÌ MÊ

6. Hạ thân nhiệt:
Do nhiệt độ phòng mổ
Vùng mổ rộng,
Truyền dịch máu lạnh
• Xử trí:
Đề phòng, xử trí nguyên nhân
 GIAI ĐOẠN THOÁT MÊ
1. NÔN
Do tác dụng thuốc mê
Do dịch dạ dày, nhiều
Đề phòng
Hút dịch dạ dày
Nằm nghiêng đầu
 GIAI ĐOẠN THOÁT MÊ
2. TẮT ĐƯỜNG HÔ HẤP
Tụt lưỡi, lưỡi đè vào thanh môn
3. TRỤY MACH
Mất máu bù chưa đủ
Di chuyển bệnh,
Thay đổi tư thế bệnh nhân đột ngột
Nhồi máu cơ tim
 CÁC BIÊN CHỨNG DO THUỐC TÊ

1. NGỘ ĐỘC THUỐC TÊ

Nguyên nhân
Do tiêm liều cao thuốc tê vào mạch máu
Thuốc ức chế thần khinh TW làm trung tâm dưới võ
thoát ức chế gây co giật
Người mẫn cảm với thuốc tê, lo lắng
Do phản ứng cơ thể của từng cá thể mà tùy thuộc vào
từng người và từng liều lượng:
Liều lượng, điều kiện toàn thân và yếu tố tinh thần
Đậm độ, tốc độ tiêm
Tính chất, khả năng và tốc độ phân hủy của thuốc
 CÁC BIÊN CHỨNG DO THUỐC TÊ

• CÁC BIỂU HIỆN HIỆN LÂM SÀNG:

Biến chứng thần kinh trung ương
Biến chứng hô hấp
Biến chứng tuần hoàn
Có thể ba biến chứng thể hiện cùng lúc
 CÁC BIÊN CHỨNG DO THUỐC TÊ
• Biểu hiện lâm sàng
• Lúc đầu biểu hiện thần kinh trung ương
Nói nhiều, sợ hãi, kích thích
Mạch tăng huyết áp tăng (do lúc đầu kích thích)
• Sau đó là ức chế thần kinh trung ương
Co giật (do ức chế võ)
Mạch chậm yếu( do ƯC dẫn truyền trong tim, ƯC co bóp cơ tim)
Huyết áp giảm do dãn mạch hoặc ƯC co bóp cơ tim
Ngáp ngủ, hoặc ngủ
Nặng có thể rối loạn hô hấp tuần hoàn
Buồn nôn, nôn
 CÁC BIÊN CHỨNG DO THUỐC TÊ

• Khi triệu chứng ngộ độc xảy ra nhanh quá không có triệu
chứng báo động:
Xử trí An thần
Hypnovel 0,5mg – 1mg/kg tiêm TM
Thiopental 1,25% 5mg/kg
Thở ô xy có thể dùng giãn cơ hô hấp hổ trợ
Trụy mạch: hồi sức tuần hoàn bằng dịch và thuốc hổ trợ
Phác đồ xử trí ngộ độc thuốc tê
PHÁC ĐỒ CẤP CỨU NGỘ ĐỘC THUỐC TÊ
PHÁC ĐỒ CẤP CỨU NGỘ ĐỘC THUỐC TÊ
THANK YOU SO MUCH