UNIVERSITETI “A L D E N T”

FAKULTETI I SHKENCAVE DENTARE

LËNDA: ART KOMUNIKIMI

TEMA: MENAXHIMI I FRIKËS NË STOMATOLOGJI

FOBIA
DENTARE
Dentofobia ose fobia nga
dentist është një frikë
ekstreme, dhe e ekzagjeruar
për situatën.
Individët që vuajnë nga kjo
fobi zgjedhin të mos shkojnë
tek mjeku stomatolog edhe
kur përjetojnë dhimbje të
mëdha.
Kjo lloj fobie haset tek të
gjitha grupmoshat dhe
mund të jetë e niveleve të
ndryshme.
Cilët janë shkaktarët e fobisë?
Fobia nuk ka një shkaktar të vetëm, por ekzistojnë një numër i caktuar
faktorësh të ndërlidhur që ndikojnë në shfaqjen e saj.
1. një përvojë traumatike dentare ose përvojë tjetër e kujdesit
shëndetësor
2. trauma të mëparshme në kokë dhe qafë
3. përvoja të tjera traumatike, duke përfshirë abuzimin
4. ankthi i përgjithësuar, depresioni ose çrregullimi i stresit post-traumatik
5. pikëpamja se goja është një zonë personale dhe qasja në gojë është një
cënim i hapësirës personale
6. frika nga humbja e kontrollit
7. mungesa e besimit
8. ankthi i shoqëruar me kushte të tjera si agorafobia (frika nga të qenit në
situata ku mendoni se nuk mund të shpëtoni), klaustrofobia (frika nga
hapësirat e mbyllura) ose çrregullimi obsesiv-kompulsiv ku ka një
obsesion rreth pastërtisë.
 SHENJAT DHE SIMPTOMAT E ANKTHIT MENAXHIMI I ANKTHIT OSE FOBISË
DENTAR DENTARE

Fobia është një lloj crregullimi që shoqërohet
me ankth.Ndodh që ju nuk ndjeni asnjë lloj
simptome deri në moment që bini në kontakt
me burimin e fobisë. Simptoma të fobisë
përfshijnë:
Ka shumë mënyra për të ndihmuar njerëzit të
menaxhojnë ankthin ose fobinë dentare. Është e
rëndësishme të njoftoni dentistin nëse keni ndonjë
nivel ankthi dentar.
Disa teknika të përballimit psikologjik përfshijnë:

1. djersitje 1. frymëmarrje e thellë

2. meditim
2. rrahje të shpejta të zemrës (takikardi) ose
palpitacione 3. shpërqendrimi (si dëgjimi i muzikës )

3. presion i ulët i gjakut dhe të fikët e 4. relaksim progresiv i muskujve

mundshme (sinkopë) 5. duke rënë dakord me dentistin tuaj për një sinjal
për të ndaluar gjatë trajtimit ose për një pushim (siç
4. shqetësim i dukshëm, të qara ose shenja është ngritja e gishtit tregues ose të dorës së majtë)
paniku
6. hipnozë.
 Shkaqet e mundshme të dentofobisë përfshijnë:
Historia familjare: Rreziku juaj për të pasur një fobi rritet nëse keni një prind ose një anëtar të familjes me një çrregullim
fobik ose çrregullim ankthi. Ju mund të keni më shumë ankth se njerëzit e tjerë nëse keni një ndryshim gjenetik.

Ndjeheni në siklet: Mund të ndiheni çuditshëm që dentisti ose higjenisti të jetë kaq afër fytyrës tuaj. Ju gjithashtu mund të
ndiheni të shqetësuar për mënyrën se si duken dhëmbët tuaj.

Të ndihesh i pafuqishëm: Përvoja e shtrirjes në karrige dhe mbajtja gojës hapur për një periudhë të gjatë mund t'ju bëjë të
ndiheni se keni humbur kontrollin.

Modelimi: Dëgjimi i dikujt që flet për frikën e tij nga dentistët mund të ndezë të njëjtën fobi tek ju.

Përvojat negative të së shkuarës: Njerëzit që kanë pasur një përvojë negative traumatike në lidhje me dentistin mund të
zhvillojnë dentofobi. Përvojat traumatike mund të përfshijnë frikën për të shkuar te dentisti si fëmijë, kryerjen e
procedurave dentare pa pëlqimin tuaj ose kryerjen e një procedure që ka shkaktuar dhimbje ose komplikime.
Çfarë e frikëson dike që vuan nga dentofobia?

Anestezia: Njerëzit zakonisht nuk kanë frikë nga marrja e anestezisë, por kanë frikë
se ajo nuk funksionon. Disa njerëz kanë frikë nga efektet anësore të anestezisë, si
mpirja e përkohshme e buzëve të tyre.

Gjaku: Disa njerëz kanë frikë nga gjaku (hemofobia). Ata mund të ndjehen të
frikësuar praninë e gjakderdhjes edhe të vogël që mund të ndodhë gjatë një
procedure dentare.

Mbytja: Mund të kenë frikë nga mbytja gjatë trajtimit. Ata mund të kenë frikë se
nuk mund të marrin frymë ose të gëlltisin.
Dentisti: Njerëzit mund të lidhin ndjenja negative me dentistin e tyre nëse ata kanë
pasur një përvojë të keqe me një dentist në të kaluarën.

Ndjenja e dhimbjes: Procedurat dentare shpesh përfshijnë një nivel të ulët dhimbje .
Njerëzit që janë shumë të ndjeshëm ndaj dhimbjes mund të kenë më shumë frikë.

Gjilpërat: Personat që kanë frikë nga gjilpërat mund të kenë frikë nga injeksionet që
përdorin dentistët gjatë procedurave dentare.

Zhurma: Dikush mund të ketë frikë nga zhurma e bërë nga paisjet dhe instrumentet
dentare të përdorura nga dentist.

Erërat: Njerëzit mund të shqetësohen nga aromat e klinikës ose aromave specifike që
lindin gjatë trajtimit dentar.
Si mund të mësoj të përballoj frikën gjatë një vizite
dentare?
 Përveç trajtimit afatgjatë nëse është e nevojshme, mund të provoni disa
teknika për të përballuar frikën gjatë një vizite dentare.
Ju mund të:
1. Vendosni një konsultë me dentistin tuaj përpara se të bëni një vizitë për trajtim.
Dentisti juaj mund t'ju tregojë për hapat e ardhshëm, në mënyrë që të ndiheni më
rehat.
2. Tregojini dentistit tuaj se jeni në ankth,që të mund t'ju ndihmojnë më mirë. Ata
mund të sugjerojnë medikamente qetësuese ose teknika të tjera.
3. Sillni një mik me vete për të ofruar mbështetje.
4. Zgjidhni një dentist që ju dëgjon dhe punon me ju për të ndihmuar në uljen e ankthit
tuaj. Dilni me një sinjal që i thotë dentistit tuaj të ndalojë nëse keni nevojë për një
pushim gjatë trajtimit.
5. Vizitoni dentistin tuaj në një kohë më pak të ngarkuar gjatë ditës, si herët në
mëngjes, për të kufizuar ndikimin e zhurmës nga trajtimet e pacientëve të tjerë.