ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA

KHOA ĐIỆN – ĐIỆN TỬ

BÁO CÁO ĐỀ TÀI NGHIÊN

CỨU
Giảng viên hướng dẫn: Đặng Tuấn Khanh
MÔN: NHẬP MÔN KĨ THUẬT
Lớp L07 – Nhóm 10 – HK231
THIẾT BỊ CẢNH BÁO
LỬA
 THÀNH VIÊN NHÓM
• Đặng Thành Vinh MSSV: 2313905
• Nguyễn Hồ Thanh Nhân MSSV: 2312433
• Nguyễn Xuân Quốc MSSV: 2312875
 BIỂU ĐỒ GANTT
26/10- 18/11- 29/11- 13/12 -
Nhiệm vụ Tham gia 18-25/10 11-17/11 21-25/11 26-29/11
10/11 21/11 13/12 20/12
Thảo luận ý tưởng Nhóm Nhóm Nhóm
Nghiên cứu thiết kế Nhóm Nhóm Nhóm

Thiết kế hoàn thiện Nhóm Nhóm

Vật liệu Vinh, Quốc Vinh, Quốc

Thiết kế mẫu Vinh, Nhân Vinh, Nhân

Nhân,
Tạo mẫu Nhân, Quốc
Quốc
Nhân,
Thử mẫu Nhân, Quốc
Quốc
Vinh,
Hiệu chỉnh, sửa đổi Vinh, Quốc
Quốc
Quốc,
Báo cáo sơ bộ Quốc, Nhân
Nhân

Báo cáo hoàn chỉnh Nhóm Nhóm

Sửa đổi lần cuối Nhóm Nhóm

Thi Nhóm Nhóm
 NỘI DUNG

0 0 0 0
1
Sơ lược về thiết bị
2
Thiết kế sản phẩm
3
Bảng tiến độ
4
Thống kê tài chính
cảnh báo cháy tự
động
 MỞ ĐẦU
Trong cuộc sống hiện nay luôn tồn tại những khu vực dễ cháy, nên việc lắp đặt hệ
thống báo cháy rất quan trọng. giúp chúng ta phát hiện, chữa cháy kịp thời kì tránh
gây ra ảnh hưởng lớn. Ngày nay việc phòng cháy chữa cháy trở thành mối quan tâm
hàng đầu, nó trở thành nghĩa vụ của mỗi người dân. Xuất phát từ ý tưởng trên và ứng
dụng kiến thức học ở trường và sách vở nhóm chúng em chọn đề tài “Thiết bị cảnh
báo lửa” với mong muốn áp dụng thực tế một cách hiệu quả.
CHƯƠN
G1.Sơ
lược về
thiết bị
cảnh báo
1. Giới thiệu:
Thiết bị cảnh báo lửa có chức năng cảnh báo khi có hỏa hạn xảy ra
bằng việc phát âm thanh báo động khi cảm nhận được lửa khói bốc lên hay
nhiệt độ tăng đột ngột.
Thiết bị cảnh báo lửa được thiết kế với các tính năng đơn giản, giá thành
phải chăng. Thiết bị này thích hợp sử dụng cho các đơn vị có diện tích
không quá lớn. Cụ thể như công ty, văn phòng nhỏ, nhà xưởng,… Tuy
nhiên, thiết bị báo cháy tụ động chỉ có thể thông báo được các khu vực nhỏ
mà chúng giám sát, điều này lại làm hạn chế sự quan sát và xử lí của người
sử dụng.
2. Ứng dụng:
Thiết bị cảnh báo lửa được thiết kế với các tính năng đơn giản, giá thành phải
chăng. Thiết bị này thích hợp sử dụng cho các đơn vị có diện tích không quá
lớn. Cụ thể như công ty, văn phòng nhỏ, nhà xưởng,… Tuy nhiên, thiết bị báo
cháy tụ động chỉ có thể thông báo được các khu vực nhỏ mà chúng giám sát,
điều này lại làm hạn chế sự quan sát và xử lí của người sử dụng.
Thiết bị cảnh báo lửa kích thước nhỏ, tiện lợi có thể lắp đặt tại mọi hộ gia
đình mà không cần phải đi dây hay can thiêp đến kết cấu ngôi nhà với tính năng
cảnh báo tại chỗ khi có hoả hoạn xảy ra. Với thiết kế tốt hơn và sức đề kháng
mạnh hơn, chúng có thể được đặt ở những khu vực khó tiếp cận và đưa ra
hướng dẫn về lối thoát tốt nhất cho người dân trong tòa nhà.
 KHU VỰC LẮP ĐẶT PHÙ HỢP CHO CĂN
NHÀ
- Thiết bị có thể được lặp đặt ở mỗi phòng ngủ.
- Nếu hàng lang dài hơn 12m, lắp đặt ở cả hai đầu
hành lang.
- Nên lắp đặt gần cầu thang.
- Không lắp đặt ở phòng tắm, phòng nấu bếp.
- Nên lắp đặt ở trung tâm của trần nhà.
- Khi lắp ở một mặt phẳng nghiêng hay mặt cong,
lưu ý không lắp ở quá gần các góc cạnh .
KHU VỰC LẮP ĐẶT PHÙ HỢP
CHO KHU CÔNG NGHIỆP
Còn đối với các quy trình công nghiệp khép kín có thể lắp
đặt ở xung quanh những nơi dễ xảy ra cháy nổ, ít người
giám sát đặc biệt ở những quy trình công nghiệp yêu cầu
những nơi ít ánh sáng để tránh xảy ra những vấn đề không
đáng có.
3. Cách nhận biết và nguyên lí hoạt động:
Cách nhận biết đám cháy:
Khi một đám cháy xảy ra:
- Vật liệu chỗ cháy bị phá hủy.
- Nhiệt độ vùng cháy tăng cao.
- Có mùi cháy, khét.
Thiết bị điện tử liên tục theo dõi để hạn chế các
vụ cháy tai hại,tăng cường độ an toàn.
Nguyên lí hoạt động:
Toàn bộ hệ thống thiết bị cảnh báo lửa hoạt
động theo một chu trình khép kín. Với thiết bị
đầu vào là mạch cảm biến lửa và ánh sáng, khi có
ngọn lửa xuất hiện ở xung quanh hoặc ánh sáng
và nhiệt độ gia tăng một cách đột ngột thì mạch
cảm biến lửa sẽ phát hiện và sẽ quay đến nơi có
hiện tượng hoả hoạn xảy ra. Sau đó sẽ phát ra tín
hiệu đến thiết bị đầu ra. Khi nhận được tín hiệu
truyền ra, đèn của mạch sẽ phát sáng. Chúng kết
hợp với chuông báo cháy để phát tín hiệu ra bên
ngoài cho con người.
4. Các bộ phận chính:
4. Các bộ phận chính:
Các bộ phận chính của thiết bị
cảnh báo lửa bao gồm:
+ Mạch cảm biến lửa.
+ Còi báo động SFM-27- ngắt
quãng.
+ Bo mạch Arduino.
+ Động cơ Servo.
+ Dây bus
+ Dây bus gắn Breadboard.
Mạch cảm biến lửa:
Là bộ phận quan trọng quyết định độ nhạy và sự chính
xác của hệ thống. Hoạt động dựa vào đặc tính của vật liệu
cấu tạo nên. Trong đó cảm biến lửa cho ta biết khi lửa
cháy thì phát ra ánh sáng hồng ngoại, do đó ta sử dụng các
linh kiện thu sóng hồng ngoại để phát hiện lửa. Nguyên lí
hoạt động là điện trở các linh kiện thu sóng hồng ngoại
tăng, nó chuyển tín hiệu ánh sáng thu được thành tín hiệu
điện để báo động. Loại này rất nhạy cảm với lửa. Tuy
nhiên cũng dễ báo động nhầm nếu ta để cảm biến ngoài Hình 1.2. Mạch cảm biến lửa
trời hoặc gần ánh sáng bóng đèn tròn.
Mạch cảm biến lửa:
Thông số kĩ thuật:
+ Điện áp hoạt động: 3.3 – 5VDC.
+ Ngõ ra: tín hiệu số (Digital).
+ Dòng tiêu thụ: 15 mA.
+ Khoảng cách phát hiện: 80cm.
+ Góc quét: 60 độ.
+ Kích thước: 32 x 14 mm.
Sơ đồ chân:
+ VCC: nguồn dương (3.3V – 5V). Hình 1.2. Mạch cảm biến lửa
+ Mass: GND.
+ DO: ngõ ra tín hiệu số.
 Còi báo động SFM-27:
Còi báo động SFM-27 – ngắt quãng là loại còi chuyên
dụng trong các hệ thống báo cháy sự cố trong dân dụng và
trong công nghiệp. Ngoài ra có thể dùng trong các lĩnh vực
khác tuỳ vào nhu cầu sử dụng
Thông số kĩ thuật:
+ Điện áp hoạt động: 3 – 24 VDC.
+ Dòng hoạt động: dưới 30 mA.
+ Cường độ âm thanh: trên 85 dB.
+ Tần số âm thanh: 3000 500 Hz.
+ Kích thước: d = 30 mm, h = 15mm, khoảng cách 2 lỗ = Hình 1.3. Còi báo động SFM-27 –
40 mm. ngắt quãng.
Bo mạch Arduino:
Các bo mạch Arduino có khả năng đọc dữ liệu từ
môi trường (ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm,…), trạng
thái nút bấm,… Arduino cũng có thể điều khiển các
thiết bị như động cơ, đèn LED và gửi thông tin đến
các thiết bị khác,…
Chúng ta có thể lập trình điều khiển Arduino
với ngôn ngữ lập trình C++ trên công cụ phát triển
Arduino là Arduino IDE.
Với thiết bị báo cháy tự động ta sẽ sử dụng
Arduino Uno R3 SMD dùng để nạp code. Hình 1.4. Arduino Uno R3 SMD
- Chip Dán - Kèm Dây Cáp.
Bo mạch Arduino:
Thông số kĩ thuật:
+ Chip điều khiển: ATmega238
+ Nguồn vào: 7-12V
+ Dòng tối đa chân 5V: 40mA
+ Dòng tối đa chân 3.3V: 50mA
+ Số chân Digital I/O: 14 (6 chân PWM)
+ Chân Analog Inputs: 6
+ Bộ nhớ flash: 12Kb
+ SRAM: 32Kb
+ EPPROM: 1Kb Hình 1.4. Arduino Uno R3 SMD
+ Tốc độ: 16 KHz - Chip Dán - Kèm Dây Cáp.
Động cơ Servo:
Động cơ servo là một thành phần trong hệ thống
servo Động cơ servo nhận tín hiệu từ bộ điều khiển
và cung cấp lực chuyển động cần thiết cho các thiết
bị máy móc khi vận hành với tốc độ và độ chính xác
cực kỳ cao.
Ở đây, ta sẽ sử dụng động cơ RC Servo MG996R
loại có mô men xoắn lớn, chạy mượt mà phù hợp
cho những mô hình điều khiển có tải trọng lớn như
cánh tay robot, mô hình máy bay, robot nhện....
Động cơ sử dụng chất liệu có độ bền cao, có bánh Hình 1.5. Động cơ RC Servo
răng bằng đồng giúp cho động cơ đạt độ bền MG996R.
cao. Góc quay servo 180 độ.
Động cơ Servo:
Thông số kĩ thuật:
+ Điện áp hoạt động: 3.5 – 8.4V
+ Lực kéo: 13 kg/cm (4.8V), 15 kg/cm (6.0V)
+ Tốc độ vận hành: 0.17s/60o (4.8V), 0.13s/60o
(6.0V)
+ Nhiệt độ: 0 – 55 oC
+ Kích thước: 40 x 19 x 43 mm

Hình 1.5. Động cơ RC Servo

MG996R.
Dây bus:
Dây bus là một loại phụ kiện giúp kết
nối các mạch điện, các linh kiện điện tử
với nhau, tùy theo nhu cầu số dây tín hiệu
khác nhau, phù hợp với các nhu cầu. Ta
sẽ sử dụng dây bus 10 cm đực – cái.

Hình 1.6. Dây bus 10 cm đực – cái

Dây bus gắn breadboard:
Khi làm việc với Arduino, rất khó khi phải
hàn linh kiện mà không chắc chắn được là hàn
như vậy có đúng hay không. Bởi nếu không
đúng sẽ dễ làm hư các linh kiện và sản phẩm.
Breadboard sinh ra là để giải quyết các vấn đề
này. Giúp người dùng, đặc biệt là những người
mới bắt đầu, có thể kết nối các linh kiện mà
không cần phải hàn chúng lại với nhau. Vì vây
Hình 1.7. Dây bus gắn breadboard.
ta sẽ sử dụng dây bus gắn Breadboard để kết nối
lại với Arduino Uno R3 SMD.
 Chương
2:Thiết kế
thiết bị cảnh
báo lửa
1. Phần cứng:
Sau đây là sơ đồ lắp ráp thiết bị cảnh báo lửa:
Từ sơ đồ ta có các bước lắp rắp sau:
• Bước 1:Lắp mạch cảm biến lửa vào mạch Arduino:
+Nối chân DO cảm biến với chân số 2 của mạch.
+Nối chân GND cảm biến với chân GND của mạch.
+Nối chân VCC cảm biến với chân 5V của mạch.
• Bước 2:Lắp động cơ RC Servo MG995 vào mạch
Arduino:
+Lắp chân động cơ vào chân số 9 của mạch.
+Nối 2 dây nguồn vào chân 3.3V và GND.
• Bước 3:Lắp còi báo động SFM-27: Phần cứng và sản phẩm hoàn thiện .
+Nối 2 chân còi vào 2 chân GND và chân số 13 của
mạch.
 Lưu ý
Mạch cảm biến lửa: trên cảm biến lửa có chiếc áp để điều khiển cảm biến
lửa dùng để điều chỉnh độ nhạy của cảm biến lửa tương ứng với độ xa nếu chỉnh
độ nhạy quá cao sẽ gây nhiễu cảm biến làm nó phát ra tín hiệu liên tục.

Chiếc áp điều chỉnh độ nhạy cảm biến lửa

2. Phần mềm:
a.Code:
#define servoPin 9 void loop ( ) { digitalWrite(servoPin, LOW);
int goc=0; if(digitalRead(senso
delayMicroseconds ( tong ) ;
int tong=0; r)==LOW)
if (goc>=2300){thuan=0;nghich=1;}
{digitalWrite(coi,
int thuan=1; if (goc<=600){thuan=1;nghich=0;}
HIGH);delay(2000);
int nghich=0; if( thuan==1){goc++;}
}
int sensor=2; digitalWrite(coi, if(nghich==1){goc--;}
int coi=13; LOW); tong=20000-goc;
void setup ( ) { }
pinMode ( servoPin, OUTPUT ) ; digitalWrite(servoPi
n, HIGH);
pinMode (sensor,INPUT_PULLUP);
delayMicroseconds
pinMode ( coi, OUTPUT ) ;
( goc ) ;
}
2. Phần mềm:
b. Kết quả:
Ta lắp cảm biến lửa lên trục quay
của động cơ servo. Khi cảm biến
lửa phát hiện ra lửa hoặc ánh sáng
mạnh thì nó sẽ kêu lên và nháy đèn,
còn động cơ servo sẽ bắt quay cho
đến khi đến điểm phát hiện ra lửa và
coi sẽ kêu liên tục cho đến khi lửa
tắt.

Mạch cảm biến lửa kêu lên và

động cơ servo quay.
2. Phần mềm:
b. Kết quả:
Khi chỉnh độ nhạy ở mức độ thấp
nhất thì cảm biến sẽ không nhận
diện được ta sẽ tăng độ nhạy cho
đến khi thiết bị nhận diện được.

Mức thấp Mức cao

 Tổng kết
Thiết bị cảnh báo lửa có thể cảnh báo kịp thời cho ta phòng khi những cớ sự
hoả hoạn không may xảy ra mặc dù đây chỉ là một mô hình nhỏ nhưng có thể phát
triển thêm để giúp ta cảnh báo tốt hơn và với tầm phạm vi hoạt động xa hơn.
Chúng em tập trung đến 2 điểm chính từ sự phát triển của thiết bị báo cháy. Thiết
bị báo cháy đã thể hiện được khả năng ứng dụng thực tế của nó cho đời sống góp
phần phòng tránh được những vụ hoả hoạn không đáng có. Nhu cầu và lợi ích đem
lại hiệu quả cao, việc phòng tránh được hoả hoạn sẽ giúp ta tránh được những mất
mát không đáng có,bảo tồn được tài sản và bảo vệ được tính mạng con người .
Tổng kết lại nghiên cứu của chúng em chủ yếu tập trung vào mô hình và sản
phẩm nhỏ, từ việc ứng dụng cho tới lợi ích nó mang lại giúp ta phòng tránh được
những vấn đề hay sự cố hoả hoạn. Chúng em mong thiết bị này có thể mang lại
hiệu quả thiết thực nhất.
 BẢNG TIẾN ĐỘ
Mức
Người thực Trạng Hoàn
Công việc Ngày bắt đầu Ngày kết thúc tiến
hiện thái thành
độ

Viết báo cáo,

soạn nội dung, Đặng Thành Hoàn
1 18/11/2023 13/12/2023 100% Trước
chỉnh sửa Vinh thành
powerpoint

Làm sản phẩm, Nguyễn Hoàn

2 11/11/2023 6/12/2023 100% Trước
thuyết trình Xuân Quốc Thành

Làm pp, thuyết Nguyễn Hồ Hoàn

3 6/12/2023 13/12/2023 100% Đúng
trình Thanh Nhân thành
 THỐNG KÊ TÀI
STT
Nội dung các
khoản chi
Đơn vị đo
CHÍNH
Tổng khối
lượng
Đơn giá
(VNĐ)
Thành tiền
(VNĐ)
Tỉ lệ (%)

Công lao động

1 Giờ 50 22.000 1.100.000 54,37
trực tiếp

2 Chi phí đi lại Kilometer 10 15.000 150.000 7,41

Chi phí internet

3 Gigabyte 10 5.000 50.000 2,47
tốc độ cao

Chi phí mua

4 323.000 323.000 15,97
nguyên liệu

Chi phí cuộc

5 Buổi 4 100.000 400.000 19,78
họp

Tổng tiền 2.023,000 100

 TÀI LIỆU THAM
[1] Nhóm 05 – Lớp 08 – HK222, Trường Đại Học Bách Khoa Thành

KHẢO
Phố Hồ Chí Minh , chỉnh sửa lần cuối tháng 4/2023.
<
https://e-learning.hcmut.edu.vn/pluginfile.php/596790/mod_resource/co
ntent/1/M%E1%BA%AAU%20B%C3%81O%20C%C3%81O.pdf
>
[2] Lâm Văn Trung, Luận án tốt nghiệp về thiết bị báo cháy tự động
(nguyên lí hoạt động và giải thuật).
<
https://luanvan.net.vn/luan-van/luan-an-thiet-bi-bao-chay-tu-dong-nguy
en-ly-hoat-dong-va-giai-thuat-24869/
>
[3] Điện tử DAT.
< https://www.dientudat.com/>
XIN CẢM ƠN THẦY VÀ
CÁC BẠN ĐÃ LẮNG
NGHE !