KSSM SEJARAH

TINGKATAN 5

Bahan sokongan ini hanya boleh digunakan untuk tujuan PdP Sejarah sahaja. TIDAK DIBENARKAN
untuk menggunakan mana-mana bahagian bahan ini untuk tujuan komersial dan penerbitan semula BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
 SEJARAH TINGKATAN 5
BAB 5
PEMBENTUKAN
MALAYSIA
KSSM SEJARAH
TINGKATAN 5
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
BAB 5: PEMBENTUKAN MALAYSIA
01 KONSEP GAGASAN
MALAYSIA
• Idea Gagasan Malaysia
02 PERKEMBANGAN IDEA DAN
USAHA PEMBENTUKAN
MALAYSIA
• Idea Pegawai British
• Idea Penduduk Tempatan
• Rasional Idea Pembentukan
Malaysia
03 REAKSI TEMPATAN DAN
NEGARA JIRAN TERHADAP
PEMBENTUKAN MALAYSIA
• Reaksi Awal terhadap
Gagasan Malaysia
• Reaksi Tempatan
• Reaksi Negara Jiran
04 LANGKAH PEMBENTUKAN
MALAYSIA
• Siri Lawatan
• Jawatankuasa Setia Kawan
Malaysia (JSKM)
• Referendum Singapura
• Rundingan London
• Suruhanjaya Cobbold
• Pembentukan Jawatankuasa
Antara Kerajaan (JAK)
05 PERJANJIAN JULAI 1963 DAN 06 KONFRONTASI DAN
PERISTIWA PENGISYTIHARAN USAHA MENANGANI
MALAYSIA • Konfrontasi
• Inti Pati Perjanjian Malaysia • Peristiwa Penentangan
• Misi Pertubuhan Bangsa-Bangsa • Langkah Menamatkan
Bersatu (PBB) Konfrontasi
• Peristiwa Pengisytiharan
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 3
Malaysia
5.1
KONSEP
GAGASAN
MALAYSIA

Pada akhir pembelajaran,

murid akan dapat:

 Menyatakan konsep
gagasan Malaysia

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 4

PENGENALAN

Kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu

(PTM) disusuli dengan pembentukan
Malaysia - lahirkan negara Malaysia sebagai 01
sebuah negara yang berdaulat

Pembentukan Malaysia - kerjasama tokoh

dari PTM, Sarawak, Sabah dan Singapura 02
dalam rundingan dengan kerajaan British

Kesepakatan antara semua pihak ini

menzahirkan pembentukan Malaysia 03
dan pembentukan Perlembagaan
Persekutuan Malaysia 1963 KONSEP
GAGASAN
MALAYSIA

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 5

 IDEA GAGASAN MALAYSIA

Idea gagasan Malaysia - konsep yang Idea gagasan Malaysia dicadangkan

gabungkan beberapa bekas tanah - Tunku Abdul Rahman Putra al-Haj
jajahan British di Asia Tenggara 04 ialah penggabungan PTM dengan
Sarawak, Sabah, Singapura dan
01 Brunei untuk merdeka dalam satu
sistem Kerajaan Persekutuan
Antara idea lain - Melayu Raya oleh
gerakan nasionalis sebelum PDII yang
mahu dapatkan kemerdekaan wilayah
Alam Melayu daripada kuasa penjajah 02
British, Belanda dan Amerika Syarikat
(tidak Berjaya)

03
Pegawai British - idea penyatuan wilayah
penguasaan British di Asia Tenggara dalam
satu sistem pentadbiran dan ekonomi. Tujuan
- mudahkan pentadbiran pihak British

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 6

 Pembentukan Malaysia
bermula dari secebis
idea. Bincangkan.

APLIKASI KBAT
CAKNA MINDA

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 7

5.2
PERKEMBANGAN
IDEA DAN USAHA
PEMBENTUKAN
MALAYSIA
Pada akhir pembelajaran,
murid akan dapat:

 Memerihalkan perkembangan
idea dan usaha yang membawa
kepada Pembentukan Malaysia

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 8

 IDEA PEGAWAI BRITISH
1951
• Tamat PDII, Sir Malcolm MacDonald,
Gabenor Jeneral British di Asia
Tenggara cadangkan gabungan tanah
jajahan British di Asia Tenggara bagi
bentuk satu entiti politik dan ekonomi
• Langkah ini - tujuan sesuaikannya
dengan rancangan dekolonisasi
• 1951 - Sir Malcolm MacDonald adakan
perbincangan dengan Dato’ Onn
Jaafar, pemimpin UMNO dan ahli Majlis
Perundangan Persekutuan - berkaitan
usaha gabungkan Tanah Melayu,
Singapura dan wilayah Borneo
1952
• Sir Gerald Templer, Pesuruhjaya
Tinggi British di Tanah Melayu minta
gabungan wilayah ini disegerakan -
tujuan keselamatan
• Januari 1960 - mesyuarat pegawai
tinggi British di Borneo bersetuju
dengan cadangan pertahanan dan
keselamatan
1887
• Cadangan terawal - Lord Brassey,
Pengarah Syarikat Berpiagam
Borneo Utara di Dewan Parlimen
02 01 Britain (1887)
• Beliau cadangkan gabungan
Sarawak, Sabah, negeri Melayu
dan NNS supaya jadi tanah
jajahan yang besar
• Cadangan ini dikemukakan kerana
pegawai British melihat potensi
ekonomi melalui gabungan wilayah
ini
1960
• Sir Geofroy Tory, Pesuruhjaya
Tinggi British di Persekutuan
Tanah Melayu cadangkan
03 04 penyatuan Singapura dan PTM
atas kepentingan ekonomi
• Cadangan ini mendapat sokongan
Dekolonisasi: Proses ke Pejabat Kolonial
arah berkerajaan sendiri
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 9
 IDEA PENDUDUK TEMPATAN
• Konsep Melayu Raya diperjuangkan oleh
nasionalis Tanah Melayu
• Ibrahim Haji Yaakob, Harun Aminurrashid,
Ahmad Boestamam, Ishak Haji Datu Mustapha Datu
Muhammad (Pak Sako) dan Dr. Harun, pemimpin Sabah
Burhanuddin al-Helmi sejak sebelum PDII dalam satu pertemuan
• Idea - gabungkan Tanah Melayu dengan dengan Tunku Abdul
Indonesia Rahman Putra al-Haj di
• Idea tidak berhasil - Presiden Soekarno Kuala Lumpur (1958)
isytiharkan kemerdekaan Indonesia 1945 nyatakan minat - bawa
tanpa libatkan Tanah Melayu Sabah bergabung dengan
PTM
1938 1958

1906 1955 1960

Majalah Al-Imam gesa Tunku Abdul Rahman Putra Tunku Abdul Rahman
penyatuan raja dan al-Haj dalam ucapan di Putra al-Haj maklumkan
orang Melayu dalam Persidangan Agung UMNO Lord Perth (10 Jun 1960)
pendidikan dan (Oktober 1955) cadangkan - beliau minat untuk
pembangunan ekonomi Singapura, Sarawak, Sabah gabung dengan Sarawak,
di Alam Melayu dan Brunei sertai PTM Sabah, Brunei dan
Singapura

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 10

 RASIONAL IDEA PEMBENTUKAN MALAYSIA
Rancangan pembentukan Malaysia mula - Tunku Abdul Rahman Putra al-Haj berikan komitmen terhadap rancangan penggabungan
semua wilayah yang terlibat dan dapat sokongan kerajaan British

KESELAMATAN
• Ancaman komunis gugat
KESEIMBANGAN KOMPOSISI
keselamatan PTM. Tunku Abdul
Rahman anggap Singapura akan
PENDUDUK
• Keputusan terima Singapura MEMPERCEPAT
jadi pusat kegiatan komunis KEMERDEKAAN PEMBANGUNAN WILAYAH
• Langkah penyatuan dengan dalam Persekutuan akan
• Bagi British, pembentukan • Cadangan sertai PTM,
Singapura ini - berikan kuasa wujudkan ketidakseimbangan
Malaysia dapat Sarawak, Sabah,
kepada Kerajaan Persekutuan komposisi penduduk antara
realisasikan rancangan Singapura dan Brunei -
(bidang keselamatan dan orang Melayu dengan orang
dekolonisasi dan percepat bentuk sebuah negara -
pertahanan) - bendung ancaman Cina
• Perkara ini dibimbangi oleh kemerdekaan wilayah bertujuan cepat pelbagai
komunis di Singapura bidang pembangunan
Tunku Abdul Rahman dan Borneo (Sarawak dan
• Sarawak berhadapan - ancaman • Pembentukan Malaysia
pemimpin UMNO. Sabah)
komunis melalui gerakan • British perlu pastikan tingkatkan taraf hidup
Clandestine Communist Penggabungan Sarawak,
usaha ini dapat sokongan peribumi dalam pelbagai
Organization (CCO). Sertai Sabah dan Brunei akan
penduduk tempatan aspek - infrastruktur, sosial
gabungan kerajaan British harap menyeimbangkan komposisi
dan ekonomi yang lebih
dapat bendung ancaman komunis di antara kaum
seimbang
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 11
Sarawak
 KESIMPULANNYA

01 02
Penduduk tempatan turut Pembentukan Malaysia buktikan
mainkan peranan dalam usaha pemimpin dan rakyat punyai
satupadukan negara fikiran yang jauh - rancang
masa hadapan yang baik
03
Pembentukan Malaysia sekali gus
dapat kekang anasir komunis -
ancam keamanan negara untuk
wujudkan keamanan serantau

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 12

APLIKASI KBAT
DAN ELEMEN K
(K13.1.7)

Berfikiran strategik penting

untuk berjaya dalam
kehidupan. Jelaskan.

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 13

 Tunku Abdul Rahman
memulakan usaha dan
memberikan komitmen
padu untuk menjayakan
pembentukan Malaysia.
Buktikan.
APLIKASI KBAT
CAKNA MINDA

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 14

5.3
REAKSI TEMPATAN
DAN NEGARA
JIRAN TERHADAP
PEMBENTUKAN
MALAYSIA
Pada akhir pembelajaran,
murid akan dapat:

 Menerangkan reaksi penduduk

tempatan dan negara jiran
terhadap Pembentukan Malaysia
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 15
 PENGENALAN

an i
m k reak s
mu 27 a t
a n u
da dap
Rahm ysia p a
i a men
l ays k
A bdu n Mala a l
k u
Tun bentuk
a
t u k an M ai piha
ben pelbag
pem 1961 em
01
P ada
Mei
02
ri p
da

angan da n ru nei
i k c ad d uduk dan B
a
a b yang pen gapura
ri m k d a ri p ada
i ha k te a piha d aripa h, Sin ul a da nd
at p n - ad rdiri S a ba
a n p h a il a
p e , i r T
a
Terd bentuk
a
a
t
tan rawak g ara j a dan
p e
pem entang i tem TM, Sa k si n , Filipin
03
s a
en R eak pin P Re nesia
do
05
m im
04 pe m I n

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 16

 REAKSI AWAL TERHADAP GAGASAN MALAYSIA

Reaksi Awal terhadap

Tunku Abdul Rahman Putra al-Haj Gagasan Malaysia
berucap kepada wartawan asing
di Hotel Adelphi, Singapura pada TEMPATAN NEGARA JIRAN
27 Mei 1961 - umumkan • Indonesia
cadangan pembentukan Malaysia • Persekutuan
Tanah Melayu • Filipina
• Sarawak • Thailand
Brunei dan Singapura dikategorikan dalam reaksi tempatan • Sabah
kerana bincangkan konsep Malaysia yang sama • Singapura
• Brunei
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 17
 REAKSI TEMPATAN (PERSEKUTUAN TANAH MELAYU)

Tunku Abdul Rahman Putra al-Haj dapat

03 sokongan UMNO berkaitan rancangan
pembentukan Malaysia

REAKSI TEM-
Parti politik secara PATAN
prinsipnya setuju dan
terima cadangan
pembentukan Malaysia -
02
wujud perbezaan pendapat (PERSEKUTUAN
dalam laksanakannya

TANAH Rancangan pembentukan Malaysia dapat

MELAYU) 01 sambutan baik daripada penduduk dan parti
politik di PTM

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 18

 REAKSI TEMPATAN (SARAWAK)

MENYOKONG MENENTANG
BARJASA - dipimpin oleh Datuk Peringkat awal - SUPP
Patinggi Abdul Rahman Ya’kub dan dipimpin oleh Ong Kee Hui 04
Datu Tuanku Haji Bujang Tuanku dan SNAP yang diketuai
Othman sokong pembentukan oleh Stephen Kalong
Malaysia. PANAS - dipimpin oleh Ningkan tentang cadangan PANAS, SNAP, BARJASA,
Datu Bandar Abang Haji Mustapha. pembentukan Malaysia 03 SCA dan PESAKA (Oktober
PESAKA – dipimpin oleh 1962) gabung bentuk Parti
Temenggung Jugah anak Barieng MENENTANG KEMUDIAN Perikatan Sarawak - sokong
dan SCA sokong Malaysia 02 MENYOKONG Malaysia. Parti politik Sarawak
Peringkat awal - SNAP tentang tubuhkan gabungan sokong
rancangan pembentukan Malaysia yang dinamakan
01 Malaysia. SNAP kemudiannya Sarawak Alliance (Januari 1963)
sokong - cadangan
Jawatankuasa Setia Kawan
Malaysia (JSKM)

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 19

 REAKSI TEMPATAN (SABAH)
MENENTANG MENYOKONG
Cadangan pembentukan Malaysia - kejutkan
pemimpin dan penduduk di Sabah - lahirkan
keinginan dapatkan kemerdekaan secara Menjelang pembentukan Malaysia - terdapat parti
berasingan - atau bentuk sebuah Kesatuan politik utama ditubuhkan - UNKO, USNO, Pasok
Negeri-negeri Borneo yang merdeka Momogun dan SCA. USNO dipimpin oleh Datu
Mustapha Datu Harun sokong idea pembentukan
Malaysia sejak awal lagi
Kebanyakan penduduk di Sabah anggap
Tanah Melayu terasing seperti Indonesia
dan Filipina. Mereka persoalkan keadaan Parti politik di Sabah - tubuhkan gabungan
pemimpin tempatan yang perlu sesuaikan sokong Malaysia - Sabah Alliance (Oktober
diri dengan kegiatan politik, pilihan raya 1962) Parti gabungan terdiri - UNKO, USNO,
dan berkerajaan sendiri yang sudah United Pasok Momogun (UPKO), Democratic
diamalkan di Singapura dan PTM. Jarak Party dan Sabah Indian Congres
antara Sarawak, Sabah dengan Kuala
Lumpur jauh juga timbulkan masalah

Disebabkan kebimbangan tersebut - para pemimpin di

Borneo bentuk Barisan Bersatu (United Front - 9 Ogos 1961)
cabar rancangan pembentukan Malaysia. Barisan Bersatu
dianggotai - Ong Kee Hui (Pengerusi SUPP), A.M. Azahari
(Parti Rakyat Brunei) dan Donald Stephens (Fuad Stephens
– UNKO). UNKO kemudiannya sokong Malaysia
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 20
 REAKSI TEMPATAN (SINGAPURA)
MENENTANG
• Parti Rakyat Singapura tentang
gagasan Malaysia
• Barisan Sosialis juga tentang
gabungan kerana anggap
pembentukan Malaysia -
penjajahan baharu
• Cadangkan agar pandangan
rakyat diperoleh sebelum
Singapura sertai Malaysia
MENYOKONG
• People’s Action Party (PAP)
02 01 dipimpin oleh Lee Kuan Yew
sambut baik rancangan ini
• Golongan pedagang dan
pengusaha industri - sokong
pembentukan Malaysia - buka
peluang pasaran lebih besar
kepada industri mereka.
• Parti lain - Parti Buruh Singapura
bersetuju tetapi anggap gabungan
ini sebagai suatu usaha yang
sukar dilaksanakan
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 21
 REAKSI TEMPATAN (BRUNEI)

01 02
Rakyat Brunei - peringkat awal
Sultan Brunei - Sultan Omar
berminat sertai gabungan ini.
Ali Saifuddin alu-alukan
Namun begitu, mereka ingin capai
cadangan pembentukan
kemerdekaan terlebih dahulu MENYOKONG
Malaysia

01 02 03

Parti Rakyat Brunei - dipimpin
oleh A.M. Azahari tentang
cadangan tersebut - beliau lebih
berminat untuk gabungkan
Brunei, Sarawak, Sabah dan
Kalimantan Utara dalam satu
kesatuan
A.M. Azahari berpendapat -
pembentukan Malaysia
merupakan satu cara kerajaan
British kekalkan pengaruh
agar dapat kuasai ekonomi
dan menjamin keselamatan
MENENTANG
Mereka juga khuatir Brunei
akan hilang sebahagian
besar kekayaan sekiranya
sertai gabungan ini
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 22
 REAKSI NEGARA JIRAN
FILIPINA
02 Presiden Diosdado Pangan Macapagal (Macapagal)
dari Filipina tentang pembentukan Malaysia - tuntut
wilayah Sabah. Kerajaan PTM anggap tuntutan ini
adalah di bawah urusan British

01

INDONESIA
Peringkat awal - rancangan pembentukan
Malaysia, kerajaan Indonesia tidak
tentang. Dr. Mohammad Hatta, Naib
Presiden Indonesia dan Dr. Subandrio,
Menteri Luar Indonesia alu-alukan idea 03 THAILAND
Kerajaan Thailand beri reaksi positif dan
pembentukan Malaysia
terima idea pembentukan Malaysia - anggap
perkuat usaha ke arah keamanan di rantau
Asia Tenggara
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 23
0 KESIMPULANNYA

01 Pembentukan Malaysia dapat

reaksi daripada penduduk
tempatan dan juga negara jiran

02
Walau terdapat penentangan,
pembentukan ini tetap diteruskan
demi kebaikan rakyat

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 24

APLIKASI KBAT
DAN ELEMEN K
(K13.1.8)

Kesepakatan penting
untuk kestabilan
sesebuah negara.
Bahaskan.

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 25

 Pembentukan sistem
persekutuan di negara
kita merupakan
penerusan tradisi
sejarah yang berakar
umbi daripada
pemerintahan beraja.
APLIKASI KBAT Bincangkan.
CAKNA MINDA

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 26

5.4
LANGKAH
PEMBENTUKAN
MALAYSIA

Pada akhir pembelajaran,

murid akan dapat:

 Menjelaskan langkah-langkah
Pembentukan Malaysia

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 27

 PENGENALAN
• Usul pembentukan Malaysia - dibentangkan di Dewan Rakyat
(16 Oktober 1961) - dapat sokongan majoriti ahli dewan
• Sokongan ini bolehkan kerajaan PTM gerakkan usaha bentuk
Malaysia
• Pelbagai cara dilakukan untuk realisasikan pembentukan Malaysia
• Antaranya termasuklah:

1. Adakan lawatan
ke negeri yang ter-
libat
2. Tubuhkan
Jawatankuasa Setia
Kawan Malaysia
(JSKM)
3. Referendum
Singapura
4. Rundingan
London
5. Suruhanjaya
Cobbold 6. Jawatankuasa Antara
Kerajaan (JAK)
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 28
SIRI LAWATAN

02
PTM atur lawatan pemimpin Sarawak dan Sabah
ke PTM. Ogos 1962 - Datu Bandar Abang Haji
Mustapha, Temenggung Jugah anak Barieng,
Donald Stephens dan Datu Mustapha Datu Harun
04
adakan lawatan - tinjau kemajuan di PTM
Lawatan rombongan Dr.
Burhanuddin al-Helmi dan
Ghafar Baba ke Sarawak dan
03 Sabah. Lawatan tunjukkan
November 1962 : kesepakatan dalam kalangan
Lawatan Tunku ahli politik di Tanah Melayu
Abdul Rahman ke jelaskan gambaran sebenar
Sarawak dan Sabah tentang rancangan Malaysia
kepada penduduk Sarawak
01 dan Sabah
Julai 1961: Tunku Abdul Rahman
adakan lawatan ke Sarawak dan
Brunei. Lawatan - tinjau dan bertemu
dengan pemimpin tempatan -
terangkan rancangan pembentukan
Malaysia
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 29
 JAWATANKUASA SETIA KAWAN MALAYSIA (JSKM)

Jawatankuasa ini - peranan

penting dalam berikan kefahaman
kepada pemimpin tempatan dan
dapatkan sokongan terhadap Malaysia Solidarity Consultative
pembentukan Malaysia 05 Committee (MSCC) – Jawatankuasa Setia
Kawan Malaysia (JSKM) ditubuhkan
01 ketika Persidangan Ahli-ahli Parlimen
Komanwel di Singapura (23 Julai 1961)
Mesyuarat kedua - JSKM
buat keputusan sokong
rancangan Malaysia 04

02 Mesyuarat JSKM - 4 kali di Jesselton,

Kuching, Kuala Lumpur dan Singapura

Jawatankuasa terdiri - wakil pemimpin dari

PTM, Singapura, Sarawak dan Sabah.
03
Donald Stephens pengerusi JSKM

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 30

 TUJUAN PENUBUHAN JSKM

Yakinkan penduduk Sarawak

dan Sabah tentang
pembentukan Malaysia
Sediakan ruang 01
perbincangan - dapatkan
kata sepakat terhadap 02
pembentukan Malaysia
Kumpulkan pandangan
03 tentang pembentukan
Malaysia

Sebarkan maklumat 04
berkaitan dengan Malaysia
Pupuk aktiviti hebahan dan
05 cepatkan pembentukan
Malaysia

Aktiviti penghebahan seperti mendedahkan perkembangan kemajuan

dalam bidang pentadbiran serta projek pembangunan di PTM
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 31
 REFERENDUM SINGAPURA

Rundingan antara kerajaan PTM

dengan Singapura diadakan pada
Ogos 1962 - September 1962,
01 hasilkan persetujuan Singapura
sertai Malaysia

REFERENDUM Satu referendum diadakan di Singapura

SINGAPURA 02 (September 1962) nyatakan bentuk
pilihan Singapura sertai Malaysia

Keputusan referendum - rakyat Singapura

03 bersetuju untuk bergabung bentuk Malaysia
seperti syarat yang ditetapkan oleh kerajaan
Singapura dan PTM. Keputusan ini bolehkan
Singapura sertai Malaysia

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 32

 RUNDINGAN LONDON

Kedua-dua kerajaan bersetuju November 1961 - rundingan

tubuhkan sebuah suruhanjaya pembentukan Malaysia
bagi tinjau reaksi penduduk di 02 01 diadakan di London - kerajaan
Sarawak dan Sabah PTM dengan kerajaan British

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 33

 SURUHANJAYA COBBOLD

Suruhanjaya dibentuk secara rasmi -

Januari 1962. Suruhanjaya Cobbold - wakil
yang dilantik oleh kerajaan British dan PTM
Referendum
Pungutan suara rakyat
berhubung dengan sesuatu
dasar politik dan sebagainya 01
• Lord Cobbold - Pengerusi
02 • Ahli-ahli - Sir Anthony Abell, Sir David Watherston,
Muhammad Ghazali Shafie dan Wong Pow Nee
Antara kandungan Laporan Suruhanjaya Cobbold • Suruhanjaya ini lawat 35 pusat lawatan (20 di Sarawak
ialah: dan 15 di Sabah)
• Dua pertiga penduduk sokong pembentukan • Jun 1962 - Suruhanjaya Cobbold serahkan laporan
Malaysia kepada kerajaan British dan PTM
• Syorkan agar Perlembagaan PTM 1957 dijadikan
asas Perlembagaan Persekutuan yang baharu
• Cadangkan kuasa autonomi dan jaminan khas
diberi kepada Sarawak dan Sabah - tidak boleh
dipinda atau dibatalkan oleh Kerajaan Persekutuan
tanpa dapat persetujuan daripada Kerajaan Negeri
berkenaan
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 34
 PEMBENTUKAN JAWATANKUASA ANTARA KERAJAAN (JAK)

Timbalan pengerusi ialah Jawatankuasa -

PENGENALAN Tun Abdul Razak Hussein 02 dipengerusikan oleh Lord
• Kerajaan British dan
Lansdowne, Menteri Tanah
PTM umumkan 01 Jajahan
penubuhan
Inter-Governmental
Committee -
Jawatankuasa Antara
Kerajaan (JAK - Ogos
1962)
• Jawatankuasa - diwakili
oleh kerajaan British,
PTM, Sarawak dan
Sabah
03
• Tujuan - sediakan
rangka perlembagaan Wakil Sarawak - Ketua Setiausaha, 04
dan bentuk keperluan Peguam Negeri, Setiausaha
lindungi kepentingan Kewangan, Datu Bandar Abang Haji Wakil Sabah - Ketua Setiausaha,
Sarawak dan Sabah Mustapha, Temenggung Jugah Anak Peguam Negeri, Setiausaha Kewangan,
Barieng, Pengarah Montegrai, Ling Datu Mustapha Datu Harun, Donald
Beng Siew dan Chia Chin Sin Stephens dan Koo Siak Chiew

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 35

PEMBENTUKAN JAWATANKUASA ANTARA KERAJAAN (JAK)

JAK punya 5 jawatankuasa kecil:

1. Perlembagaan
2. Kewangan
3. Perkhidmatan Awam
01 4. Perundangan dan Kehakiman
5. Organisasi Jabatan

Jawatankuasa - adakan mesyuarat

pertama di Jesselton (Kota Kinabalu),
JAK 02 Sabah - 30 Ogos 1962. Mesyuarat
terakhir di Kuala Lumpur pada 18 - 20
September 1962

03 Jawatankuasa - usulkan 18 perkara bagi

Sarawak dan 20 perkara bagi Sabah - perlu
dimasukkan ke dalam Perlembagaan
Persekutuan - jamin hak serta kepentingan
rakyat Sarawak dan Sabah
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 36
 PEMBENTUKAN JAWATANKUASA ANTARA KERAJAAN (JAK)
Antara perkara 18 perkara
bagi Sarawak dan 20 perkara
bagi Sabah jadi teras utama
dalam perlembagaan:
05
04 Kuasa imigresen
01 terletak di bawah
03 Dalam Parlimen Kerajaan
Persekutuan tetapi
Islam - agama 02 Malaysia, sebanyak
24 kerusi hendaklah Sarawak dan
Persekutuan Malaysia
Sistem pendidikan kekal diperuntukkan Sabah diberi kuasa
(dikecualikan kepada
di bawah kawalan kepada Sarawak, 16 tersendiri untuk
Sarawak dan Sabah) Bahasa Melayu - bahasa
Kerajaan Persekutuan kerusi kepada kendalikan hal
rasmi Persekutuan
kecuali di Sarawak dan Sabah dan 15 ehwal imigresen
Malaysia (bahasa
Sabah. Sistem kerusi kepada
Inggeris juga digunakan -
pendidikan di Sarawak Singapura
bahasa rasmi di Sarawak
dan Sabah kekal di
dan Sabah)
bawah kawalan
Kerajaan Negeri
sehingga Majlis Negeri
buat pindaan
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 37
 KESIMPULANNYA

Sikap toleransi yang ditunjukkan

02 perlu diamalkan oleh generasi muda
bagi jamin kesejahteraan negara

Pelbagai langkah diambil bagi

merealisasikan pembentukan 01
Malaysia. Langkah ini libatkan semua
pihak sama ada pemimpin mahupun
rakyat
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 38
APLIKASI KBAT
DAN ELEMEN K
(K13.1.9)
Sikap bersedia menerima
dan meraikan idea serta
pandangan yang berbeza
penting untuk menjayakan
sesuatu organisasi.
Jelaskan.

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 39

 Sikap toleransi kunci
menjayakan
Pembentukan
Persekutuan Malaysia.
Bincangkan.

APLIKASI KBAT
CAKNA MINDA

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 40

5.5
PERJANJIAN
JULAI 1963 DAN
PERISTIWA
PENGISYTIHARAN
MALAYSIA
Pada akhir pembelajaran,
murid akan dapat:

 Menghuraikan kandungan
Perjanjian Julai 1963 dan
peristiwa Pengisytiharan
Malaysia BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 41
 PENGENALAN

04
Sabah setuju iktiraf bahasa Melayu -
bahasa kebangsaan - sebagai balasan
01
dibenarkan guna bahasa Inggeris Perjanjian Julai 1963 - Perjanjian
dalam tempoh 10 tahun (1963). Malaysia atau Malaysia Agreement
1970 - Datu Mustapha Datu Harun (MA63) - sebuah dokumen yang
jadikan bahasa Melayu - bahasa ditandatangani oleh kerajaan British,
pengantar pendidikan ikut Dasar PTM, Sarawak, Sabah dan Singapura
Pendidikan Kebangsaan.
1971 - Dewan Undangan Sabah
luluskan Bahasa Melayu - bahasa
dalam urusan rasmi negeri Sabah

03
Prinsip utama perjanjian ini
iktiraf hak yang sama kepada
semua negeri dalam Malaysia
02
Perjanjian - ditandatangani 9 Julai
1963 di London. Kandungan
perjanjian ini adalah seperti yang
dikemukakan oleh JAK

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 42

 INTI PATI PERJANJIAN MALAYSIA
Antara inti pati Perjanjian Malaysia termasuklah:

Kerusi Parlimen diberikan kepada Tarikh pembentukan Malaysia

Singapura sebanyak 15 kerusi; Sarawak - 31 Ogos 1963
24 kerusi; dan Sabah 16 kerusi 06 01

Peruntukkan tempoh masa peralihan, Sarawak, Sabah dan Singapura

contohnya dalam bidang pentadbiran akan jadi ahli dalam Persekutuan
awam serta pendidikan kepada
05 02 Malaysia bersama-sama PTM
Sarawak dan Sabah

04 03
Berikan kelebihan kepada Sarawak Kerajaan British - iktiraf kedaulatan
dan Sabah tubuhkan kabinet negeri Sarawak, Sabah dan Singapura
dalam Malaysia
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 43
 MISI PERTUBUHAN BANGSA-BANGSA BERSATU (PBB)

04
Pembentukan
Malaysia yang
02 03 sepatutnya
diisytiharkan pada
U Thant - Setiausaha Laurence 31 Ogos 1963
Agung PBB umum Michelmore - ditangguhkan kerana
tubuhkan - United Duta Amerika laporan Setiausaha
Nations Malaysia Syarikat di PBB PBB hanya dapat
05
01 Mission (UNMM) pada ketuai rombongan disiapkan pada
- buat tinjauan di 14 September 1963 - misi
12 Ogos 1963 untuk 14 September 1963 ini terbitkan laporan
Indonesia buat bantahan nilai dan buat laporan Sarawak dan penduduk Sarawak dan
rasmi pembentukan Sabah
Sabah yang terima
Malaysia di Pertubuhan pembentukan Malaysia
Bangsa-Bangsa Bersatu
(PBB)

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 44

 PERISTIWA PENGISYTIHARAN MALAYSIA
Kuala Lumpur
Yang di-Pertuan Agong bacakan
Pengisytiharan Malaysia di
Stadium Merdeka - disaksikan
oleh Tunku Abdul Rahman Putra
al-Haj
Sarawak
Datu Abang Haji Openg Abang Sapiee
angkat sumpah jawatan Yang di-Pertua
Negeri Sarawak. Pengisytiharan Malaysia
dibaca oleh Khir Johari wakil Kerajaan
Persekutuan di Kuching, Sarawak. Turut
hadir ialah anggota kabinet negeri
Sabah
Datu Mustapha Datu Harun umumkan
Pengisytiharan Malaysia di Kota
Kinabalu, Sabah serta tandatangani
surat sumpah jawatan sebagai Yang
di-Pertua Negeri Sabah yang pertama.
Tun Abdul Razak Hussein mewakili
Kerajaan Persekutuan
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 45
 KESIMPULANNYA

Pembentukan Malaysia - Kita perlu menjaga kepentingan

dilakukan dengan cara yang kesepakatan - untuk pastikan
teratur - melibatkan semua pihak kestabilan negara terpelihara
01 03

02
Penduduk yang terlibat - diberi peluang
untuk suarakan pandangan mereka bagi
menjaga kepentingan bersama
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 46
 Rakyat perlu diberi
peluang untuk
menyuarakan
pandangan/ pendapat
masing-masing bagi
menjaga kepentingan
bersama. Bersetujukah
APLIKASI KBAT anda? Bincangkan.
CAKNA MINDA

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 47

5.6
KONFRONTASI
DAN USAHA
MENANGANI

Pada akhir pembelajaran,

murid akan dapat:

 Menerangkan usaha-usaha
menangani konfrontasi

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 48

PENGENALAN

Kerajaan Indonesia - tidak tentang pada peringkat

01 awal rancangan pembentukan Malaysia

Tentangan mula - selepas Pemberontakan Brunei 7

Disember 1962 -Tunku Abdul Rahman Putra al-Haj
02 buat kenyataan bahawa Indonesia terlibat bantu
pemberontakan

Partai Komunis Indonesia gunakan kesempatan ini selar

03 rancangan Malaysia sebagai penerusan dasar
neokolonialisme yang dirancang oleh British

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 49

 KONFRONTASI

KONFRONTASI
20 Januari 1963 - Dr.
Subandrio, Menteri
Luar Indonesia
umumkan
dasar konfrontasi
terhadap Malaysia
- dengan alasan
mengancam
kedudukan
Indonesia

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 50

PERISTIWA PENENTANGAN

20 Januari 1963
01 Lancarkan dasar konfrontasi terhadap Tanah
Melayu “Ganyang Malaysia”

INDONESIA 02
16 Januari 1963 - 27 Mac 1963
Tentera Indonesia lancarkan
serangan gerila di Sarawak

Ogos - Disember 1964

03
Pendaratan gerila di Johor

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 51

 PERISTIWA PENENTANGAN

2 September 1964 Dr. Ismail Abdul Rah-

man bawa isu seran-
Peristiwa pendaratan
gan ini ke dalam Majlis
12 April 1963 29 Disember 1963 seramai 30 orang ger-
Keselamatan PBB.
Peristiwa berbalas ila Indonesia di Labis,
Tindakan ketenteraan Kaedah provokasi tidak
tembakan antara Johor. Gerila Indone-
terawal - pendaratan ubah pendirian
tentera Malaysia sia yang masuk ke
tentera dan separa Malaysia untuk bertin-
dengan Indonesia Johor ditahan oleh
tentera Indonesia di dak selain cara diplo-
Tebedu, Sarawak di Kal- pasukan tentera matik
abakan, Sabah Malaysia

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 52

 LANGKAH MENAMATKAN KONFRONTASI

Indonesia umumkan penamatan konfrontasi

Tunku Abdul Rahman hadiri mesyuarat dengan Presiden
- 4 Ogos 1966. Tun Abdul Razak Hussein
Soekarno dan Presiden Macapagal di Manila (31 Julai - 5
tandatangani perjanjian Persetujuan
Ogos 1963) - Hasil penerimaan kerajaan Indonesia dan
Normalisasi Hubungan Indonesia - Malaysia
Filipina terhadap pembentukan Malaysia selepas penilaian
di Jakarta (1 Ogos 1966)
dibuat oleh PBB terhadap Sarawak dan Sabah
05 06 07 08
Tun Abdul Razak Hussein hadiri mesyuarat
peringkat Menteri Luar di Manila (7-11 Jun Rundingan Malaysia, Peralihan kepimpinan di
1963) bagi cari penyelesaian konfrontasi. Dr. Indonesia dan Filipina Indonesia (30 September 1965)
Subandrio - Menteri Luar Indonesia, hadir 04 (1964) libatkan 2 tamatkan konfrontasi. Jeneral
bagi pihak negaranya persidangan peringkat Suharto lantik Jeneral Ali
menteri di Bangkok Moertopo dan Adam Malik -
Tunku Abdul Rahman
dan satu sidang berunding tamatkan konfrontasi
terima undangan
01 02 03 Presiden Soekarno kemuncak di Tokyo.
bertemu di Tokyo 1963. Peranan utama
Usaha awal - U Thant, Presiden Macapagal Dalam pertemuan ini, dimainkan oleh Thanat
Setiausaha Agung anjurkan rundingan Tunku Abdul Rahman Khoman, Menteri Luar
PBB - utus wakilnya C.V. peringkat pegawai di terangkan tujuan Thailand anjurkan
Narasimhan (Februari 1963) Manila (9 April 1963). pembentukan Malaysia pertemuan dengan
untuk berunding dengan Negara kita diwakili Menteri Luar Indonesia
pemimpin kerajaan oleh Muhammad
Indonesia dan PTM Ghazali Shafie
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 53
LANGKAH MENAMATKAN KONFRONTASI

Tanggungjawab
menyusun strategi
diserahkan kepada Konfrontasi berikan
Penting bagi rakyat
Kementerian Luar pengalaman kepada
Malaysia bersatu
Negeri - diketuai oleh negara kita - urus
padu - untuk pastikan
Muhammad krisis pada peringkat
kestabilan negara dan
Ghazali Shafie serantau dan
elakkan ancaman luar
antarabangsa

01 02 03 04 05 06

Malaysia gunakan Tugas utama Komitmen tinggi yang

pendekatan kementerian ini - untuk diberikan oleh pemimpin
diplomatik dalam mematahkan kempen dan pegawai kerajaan -
usaha tangani propaganda dan berjaya elakkan
konfrontasi dapatkan sokongan masalah ini jadi konflik
negara luar yang lebih besar

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 54

 KESIMPULANNYA

• Sokongan diberikan oleh rakyat bolehkan

pembentukan Malaysia diisytiharkan dengan jayanya
• Keterlibatan pemimpin, pegawai kerajaan dan
masyarakat tempatan - hasilkan satu persetujuan
melalui Perjanjian Malaysia 1963
• Malaysia berjaya diisytiharkan - 16 September 1963
• Pengajaran utama - ialah kepentingan kesepakatan
untuk kestabilan negara

• Pembentukan Malaysia - usaha gabungkan PTM,

Sarawak, Sabah dan Singapura dalam
Persekutuan Malaysia
• Usaha pembentukan Malaysia - hadapi cabaran
terbesar - dapatkan sokongan dan kerjasama
daripada semua rakyat
• Pembentukan Malaysia turut hadapi cabaran pada
peringkat antarabangsa - Indonesia dan Filipina
tentang pembentukan ini

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 55

APLIKASI KBAT
DAN ELEMEN K
(K13.1.10)
Sikap berwaspada
terhadap anasir luar
penting demi
kemakmuran negara
dan kesejahteraan
rakyat. Bahaskan.

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 56

 Pembentukan Malaysia
dianggap memperkuat
usaha ke arah
keamanan di rantau
Asia Tenggara.
Bincangkan.
APLIKASI KBAT
CAKNA MINDA

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 57

LATIHAN PEN-
GUKUHAN
AKHIR BAB 5
#USAHATANGGAKEJAYAAN
#SELAMATMAJUJAYA

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 58

 SOALAN OBJEKTIF (ANEKA PILIHAN)
Baca soalan dengan teliti, pilih dan tandakan jawapan yang tepat bagi setiap soalan

1. Apakah matlamat Mal- 2. Mengapakah 3. Faktor yang mena- 4. Penggabungan

colm MacDonald men-
cadangkan penggabungan
semua tanah jajahan British
di Asia Tenggara?
Indonesia melancarkan matkan konfrontasi In- Persekutuan Tanah
konfrontasi? donesia dan Malaysia Melayu dengan Sarawak,
ialah… Sabah, Singapura dan
Brunei untuk merdeka
dalam satu sistem Kera-
jaan Persekutuan di-
cadangkan oleh…

A. Menuntut wilayah
A. Memajukan ekonomi Sabah A. penubuhan ASEAN
B. Memudahkan B. Mengancam B. resolusi Majlis
kedudukan Indonesia A. Sir Geofroy Tory
pentadbiran Keselamatan PBB
C. Mengurangkan kuasa B. Dr. Burhanuddin
C. Melaksanakan C. peralihan kepimpinan
politik Melayu al-Helmi
dekolonisasi di Indonesia
D. Menggagalkan C. Tunku Abdul Rahman
D. Mengelakkan ancaman D. amaran Amerika
gagasan Melayu Raya Putra al-Haj
komunis Syarikat kepada
D. Sir Gerald Templer
Indonesia

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 59

 SOALAN OBJEKTIF (ANEKA PILIHAN)
Baca soalan dengan teliti, pilih dan tandakan jawapan yang tepat bagi setiap soalan

5. Antara berikut yang man- 6. Antara berikut yang man-
akah merupakan faktor akah merupakan parti politik
pembentukan Malaysia? di Sarawak yang menen-
tang idea pembentukan
Malaysia pada peringkat
awal?
7. Apakah faktor yang 8. Antara negara jiran yang
mengukuhkan sistem memberikan reaksi ter-
persekutuan? hadap pembentukan
Malaysia ialah..

A. Kerjasama Kerajaan
Persekutuan dan
A. Melicinkan pentadbiran A. Barisan Rakyat Jati Kerajaan Negeri
British Sarawak (BARJASA) B. Melalui penggubalan A. Singapura
B. Membangunkan B. Sarawak National Party undang-undang B. Myanmar
ekonomi serantau (SNAP) C. Peranan Yang C. Thailand
C. Ancaman Komunis di C. Sarawak Chinese di-Pertuan Agong D. Vietnam
Sabah Association (SCA) D. Konsep keluhuran
D. Mempercepatkan D. Parti Pesaka Anak Perlembagaan
kemerdekaan Sarawak (PESAKA) Persekutuan

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 60

 SOALAN STRUKTUR
Baca soalan dengan teliti dan jawab soalan mengikut peruntukan markah yang ditetapkan

1. Pembentukan Malaysia bermula daripada cetusan idea c) Jelaskan dua sebab mengapa pegawai British mahu
yang akhirnya berjaya direalisasikan melalui kerjasama menggabungkan semua tanah jajahan British di Asia
pelbagai pihak. Tenggara? (2m)
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….

a) Senaraikan dua idea gagasan Malaysia yang anda e) Pembentukan Malaysia membuktikan pemimpin dan
tahu (2m) rakyat mempunyai fikiran yang jauh untuk merancang
i) …………………………………………….………………. masa hadapan yang lebih baik. Bincangkan. (4m)
ii) ……………………………………………………………. ……………………………………………………………….
……………………………………………………...............
……………………………………………………………….
b) Namakan dua tokoh yang turut menyumbang idea ……………………………………………………………….
pembentukan Malaysia (2m) ……………………………………………………………….
i) ..............................………………………………………. ……………………………………………………………….
ii) ……………….……………………………………………. ……………………………………………………………….

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 61

 SOALAN STRUKTUR
Baca soalan dengan teliti dan jawab soalan mengikut peruntukan markah yang ditetapkan

2. Pelbagai cara dilakukan untuk merealisasikan c) Jelaskan dua tujuan penubuhan Jawatankuasa Setia
pembentukan Malaysia Kawan Malaysia (JSKM)? (2m)
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….

d) Namakan suruhanjaya yang berperanan dalam

pembentukan Malaysia (1m)
……………………………………………………………….

a) Apakah bukti kerajaan Persekutuan Tanah Melayu

mendapat sokongan untuk memulakan usaha d) Bersetujukah anda bahawa sikap toleransi adalah kunci
pembentukan Malaysia? (1m) kejayaan Pembentukan Persekutuan Malaysia? Berikan
……………………………………………………………… hujah anda. (4m)
……………………………………………………………….
b) Senaraikan dua langkah pembentukan Malaysia yang ……………………………………………………………….
dilaksanakan oleh kerajaan Persekutuan Tanah Melayu ……………………………………………………………….
(2m) ……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM 62

 Unit Sejarah

+603-8884 2000

unitsejarahbpk@gmail.com

http://bpk.moe.gov.my/

TERIMA KASIH
BPK Peneraju Pendidikan Negara

Bahan sokongan ini hanya boleh digunakan untuk tujuan PdP Sejarah sahaja. TIDAK DIBENARKAN
untuk menggunakan mana-mana bahagian bahan ini untuk tujuan komersial dan penerbitan semula