GENÇ WERTHER’İN ACILARI

GOETHE

BİLGE ÖZKAN 10-C 1600

Johann Wolfgang Von Goethe
• Goethe, şiir, drama, hikâye (düzyazı ve dörtlük
şeklinde), otobiyografik, estetik, sanat ve edebiyat
teorisi, ayrıca doğa bilimleri olmak üzere birçok esere
imza atmıştır. Bununla birlikte, zengin bir içeriğe sahip
olan mektup çeşidi, önemli edebi eserlerindendir.
‘Fırtına ve Coşku’ (Sturm und Drang) döneminin en
önemli öncüsü ve temsilcisi olmuştur. 1774 yılında
‘Genç Werther’in Acıları’ adlı eseri ile bütün Avrupa’da
ün yapmıştır. Daha sonra, 1790 yılından itibaren,
Friedrich Schiller ile birlikte ortak ve dönüşümlü bir
şekilde, içeriksel ve biçimsel olarak, Antik kültür
anlayışı üzerinde yoğunlaşarak, Weimar Klasik’in en
önemli temsilcisi olmuştur. Goethe, aynı zamanda,
yurt dışında da Alman edebiyatı’nın temsilcisi olarak
kabul edilmiştir.
 Johann Wolfgang Von Goethe
• Değeri, ölümünden sonra azalmaya
başladığı sıralarda, Goethe, 1871
yılından itibaren, Alman ulusal
kimliğiyle, Alman Kraliyet’inde
taçlandırılmıştır. Sadece eserlerine
yönelik değil, aynı zamanda örnek
alınacak yaşantısına yönelik de bir
hayranlık oluşmuştur. Goethe, bugüne
kadar, en önemli Alman edebiyatçı
olarak kabul edilmiş, eserleri ise dünya
edebiyatı zirvesinde yerini almıştır.
GENÇ WERTHERİN ACILARI
• Genç Werther’in Acıları adlı roman ünlü yazar Goethe’ye
sahip olduğu şöhreti kazandıran romandır. Genç Werther’in
Acıları romanı piyasaya ilk çıktığı zaman, o günün
Almanya’sında büyük etki bırakır ve Alman toplumundaki
melankolik, duygusal kişilerin sarı pantolon ve mavi ceket
giyerek sokaklarda dolaşmasına sebep olacak bir moda
akımına sebep olur. Moda akımı olmasını bir yana bırakacak
olursak Genç Werther’in Acıları adlı roman piyasaya çıktığı
dönemde birçok kişinin intihar etmesinin asıl sebebi olarak
gösterilir. Roman piyasaya çıktıktan sonra Almanya’da intihar
vakalarının büyük oranda arttığı görülür.
GENÇ WERTHER’İN ACILARI
• Goethe’nin Genç Werther’in Acıları
romanını kaleme alırken kendi
yaşanmışlıklarını yazdığı
bilinmektedir. Henüz 25 yaşında genç
bir avukat olan Goethe, Wetzler
Mahkemesinde birlikte çalıştığı
arkadaşının nişanlısı Charlotte Buff
ismindeki kadına aşık olur. Başına
gelen bu karşılıksız aşk sonucunda
düştüğü duygu ve ahlak karmaşasını
Genç Werther’in Acıları adlı romanda
anlatmaya çalışır
Genç Werther’in Acıları Romanının Konusu

• Aydın bir genç olan Werther’in

şehirden ve toplumdan kaçarak sessiz
sakin bir yere yerleşir. Romanda
Werther, taşındığı küçük yerde
tanıştığı Lotte’ye aşık olur. Ancak bir
problem vardır ki o da Lotte’nin
nişanlı olmasıdır. Romanda
Werther’in, Lotte’ye olan imkansız
aşkı yüzünden intihara
sürüklenmesini arkadaşı Wilhelm’e
yazdığı mektuplardan okuruz
Genç Werther’in Acıları Romanının Özeti

• Werther yaşadığı şehri terk ederek sessiz sakin bir yer olan Wahlheim’e
yerleşir. Burada yaşadıklarını ve hislerini en yakın arkadaşı olan
Wilhelm’a mektup yazarak anlatır. Werther keşfettiği bu yerden çok
memnundur. İstediği gibi kafasını dinleyebilmekte ve istediği gibi
resim yapabilmektedir. İlk zamanlar eğitimli biri ile sohbetler eden
Werther, bu genç ile hiç anlaşamaz. Daha sonra tanıştığı Prensin
memurlarından adı romanda S.. olarak geçen 9 çocuklu bir adam ile
tanışır. Bu adamı çok sever ve adamın onu evine davet etmesi üzerine
muhakkak geleceğini söyler. Adam eşinin ölümünden sonra şehirden
uzaklaşmak için Prensin av köşklerinden birine taşınarak 9 çocuğu ile
birlikte yaşamaya başlamıştır. Werther, adamın en büyük kızı hakkında
büyük övgüler duyar
Genç Werther’in Acıları Romanının Özeti
• Resim yapmak için çıktığı bir gün hareketsiz oturan çocukları çizmeye başlar. Akşama
doğru çocuklara bir kadın yaklaşır. Kadın çocukların annesidir. Eşinin miras davası için
şehre gittiğini söyler. Werther, çocukların her birine para verir. Werther, kasabanın
çocukları ile iyi geçinmek ve çocuklara kendini kabullendirmek için özellikle çaba sarf
eder. İlerleyen günlerde bir genç ile daha tanışır. Genç, dul bir kadının işlettiği handa
çalışmaktadır. Werther, Wilhelm’e yazdığı mektupta genç adamın kadına hissettiği
duyguların saflığını kelimeler ile anlatamayacağını söyler. Wahlheim’e iyice alışan
Werther, bir baloya davet edilir. Baloya katılmak için yanına bir partner bulur. Kiraladığı
araba ile partneri ve partnerinin teyzesi ile yola koyulur. Baloya varmadan önce
partnerinin bir arkadaşını da almaya gideceklerdir. Araba ormanın içindeki eve doğru
yola devam eder. Partnerinin teyzesi, almaya gittikleri kıza dikkat etmesi ve aşık
olmaması konusunda Werther’i uyarır. Werther merakla bu uyarının sebebini
sorduğunda kızın nişanlı olduğunu öğrenir. Kızın evinin önüne geldiklerinde hizmetliler
biraz beklemelerini rica eder. Werther kızı almak için eve girer. Evde küçük çocuklara bir
ekmeği pay etmekte olan Charlotte S..’yi görür. Bu kız daha önce tanıştığı danışman
S..’nin kendisinden övgü ile bahsedilen en büyük kızıdır. Werther, Charlotte’ye ilk
gördüğü anda aşık olur.
Genç Werther’in Acıları Romanının Özeti

• Partnerinin teyzesinin uyarısını çoktan unutur. Charlotte ile tanıştıktan sonra arabaya binerek
yollarına devam ederler. Arabada sohbet devam eder. Balo yerine vardıklarına Chorlette’nin ve
teyzenin kavalyeleri onları beklemektedir. Birkaç danstan sonra Werther, Charlotte’nin
kavalyesinden izin alarak Charlotte ile dans etmeye balar. Bütün gece Charlotte ile vakit geçiren
Werther, Charlotte’yi evine bıraktığında tekrar görüşebilmek için Charlotte’nin onayını alır. Bu
buluşmalar bir defa ile de kalmaz.

Charlotte S.’e herkez Lotte diye hitap eder. Werther ve Lotte balodan sonra hemen hemen her gün
buluşur ve birlikte vakit geçirirler. Lotte’nin bir yere gitmesi ya da birini ziyaret etmesi gerektiğinde
yanındaki refakatçisi her zaman Werther olur. Yaşlı kadını ziyaretlerinde, Kasabanın Papazı ve eşini
ziyaret ettiklerinde ya da Lotte’nin akordu bozuk olan piyanosunun tamiri için Werther her zaman
Lotte’nin yanındadır. Werther, Lotte’den ayrı kalamamaktadır. Her gün bir bahane ile Lotte’nin yaşadığı
orman içindeki evine gider. Lotte’nin kardeşleri de Werther’i kabullenir ve Lotte’ye duydukları sevgiyi
Werther’e de gösterirler.
Genç Werther’in Acıları Romanının Özeti
• Werther’in korku ile beklediği gün gelir ve Lotte’nin nişanlısı Albert
kasaba’ya geri döner. Werther, Lotte ile olan dostluğunu Albert’in
yanında da göstermek zorunda kalır. Ne zaman Lotte’yi ziyarete evine
gitse Albert evin bahçesindeki çardakta oturmaktadır. Werther,
Albert’i Lotte ile arasındaki tek engel olarak görse de Albert’e kızamaz
ya da ondan nefret edemez. Çünkü Albert’in ne kadar iyi ve dürüst bir
insan olduğunu istemese de kabullenmek zorundadır. Lotte ile ne
kadar iyi bir dostluk kurduysa Albert ile de o kadar iyi bir dostluk
kurar. Werther, Albert’e karşı asla kötü düşünmez. Albert’te Werther’i
sever ve dostluğunu kabul eder. Yine de Werther, “Acaba yalnız
kaldıklarında Lotte’yi kıskançlık krizleri ile bunaltıyor mu?” diye
aklından geçirmeden edemez.
Genç Werther’in Acıları Romanının Özeti
• Albert ve Lotte’yi birlikte görmeye daha fazla dayanamayan Werther,
Wahlheim’den gitme kararı alır. Albert ve Lotte’ye veda eden Werther, saraya dahil
bir işe girer. Geleceği olan ve yükselme garantili bir işe. Yeni taşındığı yerde Kont
ile çok iyi anlaşırlar. Ancak sevmediği insanlarda oldukça fazladır. Froylayn B.
adında bir kız ile tanışır. Kıza karşı olumlu sıcak duygular hisseder. Bu arada Lotte
ve Albert’in evlendiği haberini alır. Aradan geçen zamanda çalıştığı yer Werther’e
ağır bir yük gibi gelmeye başlar. Kont’un düzenlendiği bir baloya bizzat Kont’un
davetlisi olarak katılır. Ancak davetteki hiç kimse Werther’in orada olmasını
istememektedir. Werther’de o kadar burjuva insanının arasında olmaktan
memnun değildir. O saate kadar kalmasının tek sebebi Froylayn B..’dir. Kont,
Werther’den, nazikçe balodan ayrılmasını ister. Kont da Werther’e söyledikleri
için üzgündür. Werther, o gece baloda olanları Froylayn’dan öğrenir. Kaldığı şehre
ve işine daha fazla dayanamayan Werther, istifasını verir.
Genç Werther’in Acıları Romanının Özeti

• Veliaht Prens’in davetini kabul ederek onun sarayında vakit geçirmeye karar verir. Yol sırasında da
doğduğu şehre uğrayarak çocukluk hatıraları arasında bir süre kaybolur. Prens ile de fazla
dayanamayan Werther, huzuru ve aşkı bulduğu Wahlheim’e dönme kararı alır. Wahlheim’e
döndüğünde ilk karşılaştığı kişiler, romanın başında resmini çizdiği çocuklar ve annesi olur.
Çocukların en küçük olanının sefaletten öldüğünü, miras davası için şehir dışına çıkan baba ise eli boş
döndüğünü öğrenir. Ne yapacağını bilemeyen Werther, küçüğe hediyeler vererek oradan uzaklaşır.

Daha sonrada hancı kadına aşık olan adamı merak eder. Ancak kimse o genç adam hakkında
konuşmak istemez. Genç adamı başka bir yerde gören Werther, genç adamdan olayların aslını
öğrenmek ister. Genç adam tutkusuna yenik düşerek Hancı kadına aşkını itiraf eder ve kadın ile
birlikte olmaya çalışır. Ancak kadın onu reddeder. O sırada da genç adamı hiç sevmeyen ve hancı
kadının mirasında gözü olan küçük kardeşi bu olayı adamdan kurtulmak için fırsat bilir ve genç
adama iftira atar. Adam kasabayı terk etmek zorunda kalır. Hancı kadın ise kendine yeni bir yardımcı
bulur.
Genç Werther’in Acıları Romanının Özeti

• Albert ile Lotte ile arkadaşlığını Hancı kadının eski yardımcısının yeni
devam ettiren Werther, bir gün şehir yardımcıyı öldürdüğünü duyduğunda
dışında bir gezintiye çıkar. Çayırda
hemen olay yerine giden Werther,
zihinsel engelli biri ve annesi ile
tanışır. Ancak kadının yakalanan suçluyu savunmaya başlar. O
anlattıklarının tamamını adamı kendi yerine koymaktadır. Çünkü
dinlemeden oradan ayrılır. Daha Lotte’ye olan aşkının kendisini Albert’i
sonra o engelli adamın Lotte’nin öldürmeye götürebileceğinin
babası ile çalışan biri olduğunu ve farkındadır.
Lotte’ye olan aşkı yüzünden işten
kovulduğunu öğrenir. Adam bütün
bunların sonucu aklını yitirerek akıl
hastanesine yatırılmıştır.
Genç Werther’in Acıları Romanının Özeti

• Werther sadece kendi hayatına

son vermeye karar verir. Önce
Lotte’ye aşkını açık açık itiraf
eder. Ancak Lotte o kadar iyilik
meleği timsali biridir ki
Werther’e karşı boş olmasa da
Albert’e ihanet etmeyi kabul
edemez. Reddedilen Werther,
Albert’ten tekrar aldığı silahı
doldurarak intihar eder.
ROMAN TAHLİLİ

• Goethe’nin kendi hayatından esinlenerek yazdığı bu roman, mektuplar

halinde yazılır. Bu hali ile bile döneminde yazılan eserlerden ayrılabilir. Belli
bir noktadan sonra ise romanın anlatımı, Werther intihar edeceği için romanı
derleyen kişi ağzından devam eder.
• Sanatsal bir dille yazılan bu romanda mekan, duygu ve düşünce tasvirinin
anlatımında süslü bir dile sahip olduğu kolayca görülebilmektedir.
ROMANIN FELSEFEYLE OLAN İLİŞKİSİ

• “Böyle mi olmalıydı: İnsanın

mutluluğu aynı zamanda
kederinin kaynağı mı
olmalıydı? Yaşam dolu
doğanın içinde yüreğimi saran
içten ve sıcak duygular, beni
bir zamanlar öyle sevinçlere
boğuyor, çevremdeki dünyayı
benim için öyle bir cennete
dönüştürüyordu ki; ama şimdi
bu duygular, hiçbir yerde Werther adlı bir gencin, evli bir kadın olan Lotte’ye duyduğu aşkı Wilhelm
peşimi bırakmayan dayanılmaz isimli arkadaşına mektuplarla anlatmasını konu alan romanın temel
bir işkence, bana acı çektiren meselesi, alt metninde yer alan anlamı, yeni doğmakta olan insanın feodal
bir hayalet haline dönüştü toplumla kurduğu ilişkideki çelişkidir. Werther’in doğaya kaçışının nesnel
nedeni burada aranmalıdır: doğaya kaçış imgesi Goethe’de, bir yandan
Romantik bir imge olarak, ülküselleştirilmiş doğa olarak karşımıza
çıkarken, bir yandan toplumsal bir çelişkiyi açığa vurur:
• Genç Werther’in Acıları’nın Alman aydınlanmasının önderlik rolünün bir temsili
olduğunu tanıtlayan enteresan bir pasajdır bu. Werther isimli bu genç, yeni
doğmakta olan burjuva toplumunun bir göstergesidir; aydınlanmacıdır o, serpilmek,
gelişmek, özgürleşmek ister fakat önünde bazı engeller vardır:
• “Beni en çok sinirlendiren şey, bu içinden çıkılmaz toplumsal ilişkiler”
Ve devam eder Werther:
• “Gerçi herkes gibi ben de sınıf farklılıklarının ne kadar gerekli olduğunu biliyorum”

İşte bu çelişkidir Werther’in sonunu getiren ve elbet burjuvazininkini getirecek olan.

WERTHER VE KALP

• Onun için “aşksız hayatın ne anlamı olur? Işık vermeyen büyülü bir fener gibi!”olandır hayat aşksız,
“geçici hayalet gölgelerden başka bir şey olmasalar da…” Geçici olduğunu söylerken aşkın, onsuz
yaşayamaz Werther. Devamlı sevmek, kalbinin ön planda olmasını ister. İlla da aşk olmayabilir bu
önde olan Werther için. Fırtına ve coşku döneminden referans alırsak kalple yapılan her şeyi
benimser akılla yapılanlara Werther/Goethe. Böylelikle geçici olsa bile ölümüne tercih edilesi bu
duygu ve sezgiler neden bu kadar önem taşır?

Werther, kitapta, aşık olmuş bir gençten bahseder. O genç tüm gücünü ve mal varlığını aşık olduğu
kişiye harcar. Devamlı o duygu içinde yaşamalıdır çünkü. Ve sonra devlet memuru gibi titiz biri gelir
ve ona zamanını bölmesini ve çalışmasını, sevdiğine de belirli bir miktar zaman ayırmasını söyleyerek
gencin aksine (Aydınlanma dönemine gönderme yapılarak) daha akılcı bir tutum sergiler. Werther’in
buna cevabı ise şöyledir, memurun önerdiği bu tutum kişiyi kalbinden zamanla uzaklaştırır ve bunun
sonucu olarak aşkın, örneğin bir sanatçının da sanatının, bitmesine yol açar.
WERTHER VE AŞK
“yüreğimden ziyade zekamı ve yeteneklerimi takdir
ediyor (prens), oysa o benim tek gurur vesilem, her
şeyin, her yeteneğin, her mutluluğun, her acının tek
başına kaynağı. Ah, benim bildiklerimi herkes
bilebilir-bana özgü olansa yalnızca yüreğim”

• Werther bir noktaya kadar haklı olsa da şöyle bir sıkıntı var ki Werther aşık
olunan kişiyi metalaştırır. Onu hoş eden o duyguyu bir an önce tüketmek ister.
Burada umursadığın o kişi mi yoksa sadece o his mi? Sadece o hisse, o kişiyi
sömürmekten başka bir şey olmaz sanki Werther’in bu savunduğu. Bu hissin
Werther içinki önemini ‘sanatçının sanatının kaybolması’ cümlesinden
anlayabiliriz. Werther’a göre duygu ve sezgiler kreativiteyi arttıran elementlerdir.
WERTHER VE DEPRESYON

• Werther’ın ikinci zihinsel evresini de Albert’in kasabaya dönüşü şekillendirir.

Werther ilk evrede Lotte ile sık sık zaman geçirse bile nişanlısına sadık olan Lotte’un
Werther’a onun istediği yönde karşılık vermemesi onun canını sıkar ve zihni yavaşça
ümitsiz bir aşka doğru yol alır: depresyona girer. Albert’in varlığı sonucunda da
Werther, Lotte’un ondan ne kadar uzakta olduğunu zamanla fark eder ve depresyonu
ağırlaşmaya başlar.

Werther bir mektubunda Wilhelm’a şöyle yazar, “beni yaralayan

çalılıklardan, oramı buramı çizen dikenlerden hoşlanıyorum”(11).
Werther öyle bir mental evreye gelmiştir ki daha kendine zarar
veremiyordur ama canının yanmasını da umursamıyordur.
WERTHER VE İNTİHAR

“Sağ gözünün üstünden kafasına ateş ettiğinden beyni dışarıya fırlamış…bir

de kolundaki bir damardan kan akıtılmış.” Werther intihar etmiştir. O kendini
Lotte’a adamış, intihar ederek bu duyguyu, ona olan biricik aşkını, sonsuza
dek yaşatmıştır böylelikle

Goethe bunu, Werther’ın intiharı öncesi Albert ile intihar üzerine yaptığı bir
tartışmada sunar. Albert intiharın bir zayıflık göstergesi, bir aptallık olduğunu
savunur. Bunun üzerine Werther aptalın ne olduğu üzerinden iyinin ve kötünün ne
olduğunu tartışır ve bir şeyin içerik bağlamında iyi veya kötü olduğunun
değişkenlik gösterdiğini vurgular. Werther “burada sorun kişinin zayıf ya da güçlü
olması değil, ister psikolojik, ister fiziksel olsun, duyduğu üzüntünün miktarına
tahammül edebilmesi ya da edememesi”
 SONUÇ:
• Goethe, depresif bir karakter yaratmış ve bundan direk bahsetmese de kitapta
depresyona dair anlatıda bulunmuş ve psikoloji’nin tarihinde önemli bir yer
edinmiştir. Werther’ın depresyona doğru olan yolculuğunda kalp ve akıl ikilemi
üzerine tartışılmış ve kitapta Werther’ın kendini aşka kaptırması ile kalbe verilen
önem gösterilmiş, ama Goethe’nin Werther’ı sağlıklı bulmamasından dolayı kalp ile
akıl arasında gidip gelen zihinsel bir süreç anlatılmıştır.

O gün bugündür güneş,ay ve yıldızları kendi düzenine

bıraktım,ne gündüz ne gece kaldı benim için;bütün dünya
çevremde yitip gidiyor
İnsan aslında karmaşık bir varlık değil . Çoğunluğu
zamanın büyük bir bölümünü yaşamak için kullanıyor,
geriye kalanı ise , özgür oldukları küçük zaman
diliminden öyle korkuyor ki , ondan kurtulmanın her
türlü yolunu deniyor. İşte insanın değişmez yazgısı !