Professional Documents
Culture Documents
Kasaysayan-Ng-Wikang-Filipino-ARALIN-6 (1)
Kasaysayan-Ng-Wikang-Filipino-ARALIN-6 (1)
Kasaysayan-Ng-Wikang-Filipino-ARALIN-6 (1)
KASA
N G F I L I P I NO
WIK A
SAMSAN TECH
24 HOUR
SOFTWARE
PRESENTASYON SA
KO M UNIK AS Y O
N
AT PANANALIKSIK
1
UL
I M
AN
P A
z
Malay, ng lahi ng India-Asiatic (Indian, Chinese, Siamese, Arabe) Nang dumating
ang mga Espanyol sa mga isla noong ika-15 siglo, ang mga industriya tulad ng
pagmimina, agrikultura, pangingisda at palayok ay nasa lugar na at ang mga
pakikipag-ugnayan sa ibang mga bansa sa Asya ay matagal nang itinatag.
PRE-
KOLONYAL
Ang mga Negrito ay maagang naninirahan at sinundan sila ng mga nagsasalita ng
mga wikang Malayo-Polynesian, isang sangay ng mga wikang Austronesian.
Pagsapit ng 1000 B.C. ang mga naninirahan sa kapuluan ng Pilipinas ay nakabuo sa
apat na magkakaibang uri ng mga tao: mga pangkat ng tribo, tulad ng Aetas,
Hanunoo, Ilongots at Mangyan.
z
Mga samahang mandirigma, tulad ng Isneg at Kalingas na nagsagawa ng ranggo
sa lipunan at ritwal na pakikidigma at gumala sa kapatagan.
Kulturang Pre-Kolonyal
Ang mga unang Pilipino ay binubuo ng iba't ibang mga pangkat na nagmula sa
iba't ibang bahagi ng Asya. Pagpapangkat sila sa iba't ibang mga pamayanan na
binubuo ng 50 hanggang 2,000 mga indibidwal at nagtatayo sila ng kanilang mga
kanlungan sa iba't ibang lugar ayon sa kanilang pamumuhay at mapagkukunan ng
pamumuhay. Karaniwan ay nakalagay ang mga ito sa tabi ng mga dagat, ilog,
kagubatan, mayabong na mga lugar sa lupa at maging sa mga yungib. Para sa
mga taong matatagpuan sa mga lugar ng lupaing sinasaka nila ang lupa at
nagtatanim ng palay, saging at mga pananim. Marahil ay nagbibigay ito ng ideya
na ang Pilipinas ay mayaman sa mga mapagkukunan para sa masaganang
pamumuhay.
PRE-
KOLONYAL
Paunang Damit ng Kolonyal
Sa panahong ito bago ang kolonyal ay nalaman ng mga historyador na mayroon
nang "Barong Tagalog" (damit ng Tagalog).Ang mga kalalakihan ay nagsusuot ng
isang manggas na doble na gawa sa Canga (magaspang na koton) na umabot nang
bahagyang mas mababa sa baywang. Ito ay walang kwelyo na may bukas na
z
harapan. Ang kanilang mga balakang ay natakpan ng isang pane na nakasabit sa
pagitan ng mga binti at gitna. Ang mga kababaihan ay nagsusuot din ng damit na
manggas ngunit mas maikli kaysa sa mga lalaki
Mga Sistema ng Pre-Kolonyal na Pagsulat
Sa panahon ng maagang panahon halos lahat ng tao sa lipunan-lalaki o babae ay
marunong magbasa at magsulat. Mayroon silang sariling pamamaraan ng
pagsulat na kung saan gumagamit sila ng matalas na gamit na mga kagamitan,
dahon, kawayan at balat ng puno ng kahoy.
Ang sistema ng pagsulat ay nagmula sa alpabeto ng Sumatra. Ang unang Visayan,
Tagalog, Ilocano at ilang mga pangkat ng etika ay may kani-kanilang dayalekto at
porma ng pagsulat din. Mayroon silang isang alpabeto na binubuo ng 17 mga letra;
3 sa mga ito ay patinig at 14 ay mga consonant.
PRE-
KOLONYAL
BAYBAYIN
z
PRE-
KOLONYAL
Pre-Kolonyal na Anyo ng Pamahalaan
Bago dumating ang mga Kastila sa Pilipinas ay mayroon nang kultura ng mga
Pilipino na hindi nakilala ng karamihan sa mga filipino lalo na para sa mga bagong
ipinanganak na mamamayang pilipino. Bilang yunit ng pamahalaan, ang isang
barangay ay binubuo mula 30 hanggang 100 na pamilya. Pinamunuan ito ng isang
z
datu at malaya sa ibang pangkat Karaniwan, maraming mga barangay ang nakatira
malapit sa bawat isa upang matulungan ang bawat isa sa kaso ng giyera. Mayroon
siyang karaniwang responsibilidad na pamunuan at protektahan ang mga kasapi ng
kanyang barangay. Noong unang panahon, ang isang datu ay mayroong isang
konseho ng mga matatanda upang payuhan siya, lalo na tuwing nais niyang
magpatupad ng isang batas. Ang batas ay isinulat at inihayag sa buong barangay na
tinatawag na umalohokan.
Mga Klase sa Panlipunan
Ang istrukturang panlipunan ay binubuo ng isang maliit na maharlika. Mayroong
dalawang uri ng mga alipin noon: ang mga mayroong sariling tirahan, ang aliping
namamahay, at ang mga nakatira sa bahay ng kanilang panginoon, ang aliping
sagigilid. Ang isa ay nakakuha ng katayuan ng isang alipin sa pamamagitan ng
mana, pagkabigo na magbayad ng mga utang at pagkilala, paggawa ng mga krimen
at pagkabihag sa mga giyera sa pagitan ng mga barangay.
NANA N M ESPAN
PANA
KOP G GA YOL
Philippine Spanish
Ito ang wika ng Rebolusyong Pilipino at ang unang opisyal na wika ng bansa, tulad ng ipinahayag sa
Konstitusyon ng Malolos ng Unang Republika ng Pilipinas noong 1899. Ito ang wika ng komersyo, batas,
politika at sining noong panahon ng kolonyal at hanggang sa ika-20 siglo.
Na ang Pilipinas ay na-sibilisado bago pa dumating ang mga Kastila ay napatunayan ng isang sinaunang
porma ng Tagalog na mayroong isang maginoo na sistema ng pagsulat na kilala bilang Baybayin, ginamit sa
iba`t ibang mga pangkat etniko, pati na rin ang malawak na karunungan sa pagsulat bago ang
kolonisasyong Espanya ( Gonzales at Cortes 1988; Tan 1993).
Ang wikang Kastila sa Pilipinas ay nakaimpluwensya hindi lamang sa wikang Standard Tagalog kundi pati
na rin sa iba pang mga pagkakaiba-iba na sinasalita sa iba`t ibang bahagi ng bansa. Ngayon, mayroong
higit sa dalawang milyong nagsasalita ng Espanya sa Pilipinas bukod sa mga nagsasalita ng ilang uri ng
diyalekto ng Spanish Creole.
Ang wikang Kastila sa Pilipinas ay nakaimpluwensya hindi lamang sa wikang Standard Tagalog kundi pati
na rin sa iba pang mga pagkakaiba-iba na sinasalita sa iba`t ibang bahagi ng bansa. Ngayon, mayroong
higit sa dalawang milyong nagsasalita ng Espanya sa Pilipinas bukod sa mga nagsasalita ng ilang uri ng
diyalekto ng Spanish Creole.
NANA N M ESPAN
PANA
KOP G GA YOL
Sa panahon ng Kastila, lalong nagkawatak-watak ang Pilipino. Matagumpay na nahati at nasakop ng
mga dayuhan ang mga katutubo. Napanatili nila sa ilalim ng kanilang kapangyarihan ang mga Pilipino nang
humigit-kumulang sa tatlongdaang taon. Hindi nila itinanim sa isipan ng mga Pilipino ang kahalagahan ng
isang wikang magbibigkas ng kanilang mga damdamin. Sa halip, ang mga prayleng Kastila ang mga nag-
aaral ng katutubong wika ng iba’t ibang etnikong grupo. Ang wika ng mga katutubo ang naging midyum ng
komunikasyon sa panahong iyon; ang naturang wika ang siyang ginamit ng mga prayleng kastila sa
pakikipag-ugnayan at pakikipagtalastasan sa mga katutubong Pilipino.
Hindi rin itinuro ng mga Espanyol ang kanilang wika, ang wikang Kastila, sa mga katutubo na takot na
magkabuklod-buklod ang mga damdamin ng mga mamamayan at manunulat sa tunay na mga
pangyayaring nagaganap sa kanilang lipunan at tuloy matutong maghimagsik laban sa kanilang
pamamahala. Sa panahon ng propaganda(1872), Tagalog ang wikang ginamit sa mga pahayagan.
Pinagtibay ng Konstitusyon ng Biak-na-bata noong 1899 ang wikangTagalog bilang wikang opisyal.
AMERICAN
Sa panahon ng Amerikano, ingles ang wikang ginamit na midyum ng pagtuturo sa mga paaralang-pampubliko.
OCCUPATION
Bukod sa paggamit ng ingles bilang wikang panturo, ang mga paksan pinag-aralan sa loob ng kalse ay tungkol sa mga
Amerikano, ang kanilang kasaysayan, literature, kultura, ekonomiya at pulitaka. Sa panahong ito, ipinagbawal ang
pag-aaral sa ano mang bagay na Pilipino kaya interesado ang mga estudyante ang mga estudyante sa mga bagay na
may kaugnayan sa Pilipino. Higit nilang tinangkilik ang mga bagay na Amerikano. Ito ang naging simula ng
pagkakaroon ng kolonyal a mentalidad ng mga katutubong mamamayan.
Dumami na ang natutong magbasa at magsulat sa wikang ingles dahil ito ang naging tanging wikang panturo batay
sa rekomendasyon ng Komisyong Schurman noong Marso, 4, 1899. Noong 1935 halos lahat ng kautusan,
proklamasyo at mga batas ay nasa wikang ingles na. Noog Marso, 24, 1934, pinagtubay ni Pangulong Fraklin D.
Roosevelt ng Estados Unidos ang Batas Tydings-Mcduffle na nagtatadhanang pagkakalooban ng Kalayaan ang
Pilipinas matapos ang Sampung taong pag-iral g pamamahalang komonwelt.
Artikulo XIV Seksyon 3 ng Konstitusyon ng 1935 Sa Saligang-Batas ng Pilipinas, nagtadhana ng tungkol sa wikang
Pambansa: “….ang kongreso ay gagawa nng mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at pagpapatibay ng isang
wikang Pambansa na batay sa isa sa mga umiiral na katutubong wika.”
OCCUPATION
Itinagubilin ng Pangulong Manuel Louis M. Quezon sa kanyang mensahe sa National Assembly ang paglikha
ng isang Surian ng wikang Pambansa na gagawa ng isang pag-aaral
Nobyembre 13, 1936
Pinagtibay ng batasang-Pambansa ang Batas Komonwelt na lumikha ng isang Surian ng Wikang Pambansa,
at itinakda ang mga kapangyarihan at tunfkulin naiyon.
z
SEK. 7. Ukol sa mga layunin ng komunikasyon at pagtuturo, ang mga wikang
opisyal ng Pilipinas ay Filipino at, hangga’t walang ibang itinatadhana ang
batas, Ingles.
1987
Pinalabas ng kalihim Lourdes R. Quisumbing ng Departamento ng Edukasyon, Kultura at
Palakasin ang Kautusan blg. 52, na nag-uutos sa paggamit ng Filipino bilang wikang
panturo sa lahat ng antas sa mga paaralan kaalinsabay ng ingles na nakatakda sa
patakarang edukasyong bilinggwal.
Hulyo, 1997
Nilagdaan at ipinalabas ni pangulong Fidel V. Ramos ang Proklaman blg. 1041 na
nagtatakda na ang buwan ng Agosto taon-taon ay magiging Buwang ng Wikang Filipino at
nagtatagubilin sa iba’t iabng sangay ng pamahalaan at sa mga paaralan na magsagawa ng
mga Gawain kaugnay sa taunang pagdiriwang.
1
TA
TA
AG S
P PO
Ang wikang Pilipino ay isa sa dapat nating ipagmalaki sapagkat ito ang ating
Wikang Pambansa. Maraming pinagdaanan ang ating Wikang Pambansa upang
maka abot ito sa ngayong panahon. Maraming tao ang nag tulong tulong upang
hindi ito mawala nang tuluyan sa atin at mapalawig pa ito ng husto. Kaya bilang
isang manggagamit ng wikang ito palawigan pa natin ang ating wika nang
sagayon ay hindi ito mawala sa atin.
M M
E E
M M
B B
E E
R R
SAND BOX SAND BOX
GROUP SIX
Komunikasyon At Pananaliksik
Geri Angelique Nunag
TH
E SA
UULITIN
S A LA M
AT! TAPOS
EN