Bài-giảng- Hệ Thống Cung Cấp Điện -SV_updated

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
VIỆN ĐIỆN
Bộ môn Hệ thống điện
HỆ THỐNG CUNG CẤP ĐIỆN

EE3425
DÀNH CHO HỆ ĐÀO TẠO CHÍNH QUI
Giảng Viên: TS. Nguyễn Hồng Nhung
07/06/2024
Đề cương mô n họ c
2
 Giới thiệu chung

 Chương 1: Tổ ng quan về hệ thố ng cung cấ p điện
 Chương 2: Xá c định phụ tả i điện
 Chương 3: Cá c sơ đồ và kết cấ u hệ thố ng cung cấ p điện
 Chương 4: Phâ n tích kinh tế - kỹ thuậ t trong cung cấ p điện
 Chương 5: Tính toá n về điện trong hệ thố ng cung cấ p điện
 Chương 6: Tính toá n ngắ n mạ ch trong hệ thố ng cung cấ p điện
 Chương 7: Lự a chọ n cá c thiết bị điện
 Chương 8: Bù cô ng suấ t phả n khá ng
 Chương 9: Bả o vệ rơle trong hệ thố ng cung cấ p điện
Điều kiện hoà n thà nh họ c phầ n
3
 Lý thuyết:
 Tham dự lớ p đầy đủ
 Thi giữ a kỳ
 Điểm bà i tậ p dà i(trọ ng số 30%)
 Thi cuố i kỳ
 Thi viết (trọ ng số 70%)
Tà i liệu mô n họ c
4
Tài liệu môn học

1. Giá o trình cung cấ p điện – Tá c giả :
TS. Ngô Hồ ng Quang
2. Bà i giả ng mô n họ c: Hệ thố ng cung
cấ p điện
Kiến thức cơ bản

Sinh viên có khả nă ng thiết kế, vậ n hà nh hệ
thố ng điện (U≤35kV)
+ Cung cấ p điện cho khu cô ng nghiệp
+ Cung cấ p điện cho Quậ n, huyện, xã , thô n
+ Cung cấ p điện cho Bệnh viện, trườ ng
họ c, tò a nhà …
5
Chương 01
Tổ ng quan về hệ thố ng cung cấ p
điện
1.1 Tổng quan về hệ thống điện Việt Nam
1.2 Lưới cung cấp điện
1.3 Các yêu cầu khi thiết kế lưới cung cấp
điện
1.1 Tổ ng quan về hệ thố ng điện Việt Nam
6
• Các khái niệm chung
−Hệ thống điện: là tập hợp các thiết bị điện

(nhà máy, trạm biến áp, đường dây, ….) được
nối với nhau thành hệ thống làm nhiệm vụ sản
xuất, truyền tải và phân phối điện.
−Lưới điện (mạng điện): là tập hợp các trạm

biến áp, trạm phân phối, các đường dây liên kết
với nhau làm nhiệm vụ liên kết giữa các nguồn
điện và tải điện năng từ nguồn đến các phụ tải.
−Phụ tải: là các thiết bị tiêu thụ điện năng để

biến đổi thành các dạng năng lượng khác.
Hệ thống điện = Nguồn điện + Lưới điện + Phụ tải điện

7
• Các đặc điểm công nghệ của hệ thống điện

− Điện năng nhìn chung không tích trữ được.
− Điện năng được tạo ra từ các nguồn năng lượng khác.
− Các quá trình điện xảy ra rất nhanh.
− Các chế độ của hệ thống điện là các quá trình động, liên tục thay đổi theo
thời gian như các thông số vận hành, nhu cầu phụ tải.
− Quan hệ chặt chẽ với tất cả các ngành của nền kinh tế
• Các vấn đề cơ bản của hệ thống điện
− Tần số cần giữ ổn định  Cần giữ cân bằng công suất.
− Các số liệu vận hành U, I, S cần được giữ trong một dải giá trị.
− Phụ tải của lưới điện sẽ thay đổi về cả thời gian và không gian
 Cần dự báo phụ tải
− Cần có hệ thống điều khiển và bảo vệ để đáp ứng kịp với tốc độ thay đổi
của các thông số vận hành lưới
8
• Các vấn đề cơ bản của hệ thống điện

− Tần số cần giữ ổn định  Cần giữ cân bằng công suất.
− Các số liệu vận hành U, I, S cần được giữ trong một dải giá trị.
− Phụ tải của lưới điện sẽ thay đổi về cả thời gian và không gian
 Cần dự báo phụ tải
− Cần có hệ thống điều khiển và bảo vệ để đáp ứng kịp với tốc độ thay
đổi của các thông số vận hành lưới
9
• Các yêu cầu cơ bản đối với hệ thống điện:

− Tin cậy:
• Đáp ứng được tối đa nhu cầu phụ tải cực đại ở bất cứ thời điểm
nào.
• Bao phủ phạm vi cần cấp điện
• Vận hành chắc chắn của các phần tử
− An toàn: cho cả người và thiết bị
− Chất lượng: Đảm bảo chất lượng điện năng (U, f).
− Có tính kinh tế cao.
− …..
Trong quá trình thiết kế và vận hành HTĐ cần cân nhắc đến yêu cầu thực tế
để phối hợp hài hòa giữa các yêu cầu.
10
• Kết cấu chung của hệ thống

điện:
Hệ thống điện gồm các khâu
chính sau đây:
− Sản xuất điện năng: Tại
nguồn điện gồm các nhà
máy điện.
− Truyền tải, phân phối
điện năng: Các hệ thống
lưới truyền tải và phân
phối điện.
− Tiêu thụ điện năng: Các
hộ tiêu thụ điện năng.
11
Một số ký hiệu sử dụng
• Lưới điện
– Nguồn (DC, AC)
– Đường dây (trên
không, cáp, thanh cái)
– Máy biến áp
– Máy cắt
– Cầu giao
– Cầu chì
– Thiết bị đo lường (điện
áp, dòng điện, công
suất, hệ số công suất)
– Phụ tải (bóng đèn,
động cơ)
12
1) Nguồn điện
Sản xuất điện năng từ các dạng năng lượng sơ cấp khác nhau
Thủy điện
Nhiệt điện
Nhà máy điện Điện hạt nhân

(Dựa vào dạng năng lượng sơ cấp)
Điện gió
Điện mặt trời
………..
 Trong các dạng nguồn điện, nhiệt điện và thủy điện vẫn là những nguồn chính,
chiếm tỷ lệ lớn về điện năng phát triển trên thế giới.
13
1) Nguồn điện
Thủy điện
Thế năng nước
Quay tua bin
Máy phát điện

14
15
1) Nguồn điện
Thủy điện
• Công suất của nhà máy thủy điện
P: Công suất (kW)

: hiệu suất của nhà máy
P = 9.81 m  Q H Q: Lưu lượng nước chảy (m3/s)
H: Chiều cao cột nước (m)
m: Khối lượng riêng của nước
• Phân loại
– Nhà máy thủy điện kiểu đập.
– Nhà máy thủy điện tích năng.
– Nhà máy thuỷ điện kiểu ống dẫn.
16
1) Nguồn điện
Thủy điện
– Nhà máy thuỷ điện kiểu ống
dẫn.
– Nhà máy thủy điện kiểu đập.

17
1) Nguồn điện
Thủy điện
– Nhà máy thuỷ điện kiểu tích năng
18
1) Nguồn điện
Thủy điện
• Ưu điểm:
+ Chi phí vận hành thấp, vận hành đơn giản, khả năng tự động hóa cao,
không cần nhiều nhân công nên giá thành điện năng thấp.
+ Khả năng huy động công suất nhanh (1 ÷ 2ph) => có thể phân cho
vài nhà máy thủy điện hoặc vài tổ máy của chúng làm nhiệm vụ điều
tần (gánh phụ tải đỉnh). Hiệu suất cao 85÷90%
+ Lượng điện tự dùng thấp do không có lò hơi và khâu xử lý nhiên liệu.
+ Không gây ô nhiễm.
+ Nhà máy thủy điện kiểu đập còn mang đến nhiều nguồn lợi khác như
điều tiết nước phục vụ thủy lợi, nuôi bắt thủy sản, cải tạo cảnh quan
môi trường, du lịch.
19
1) Nguồn điện
Thủy điện
• Nhược điểm:
- Giá thành xây dựng đắt do ngoài chi phí xây dựng nhà máy còn có chi phí xây
dựng các đường dây cao áp đưa điện từ nhà máy vào lưới, chi phí để di dân .
- Thời gian xây dựng lâu (10-20 năm).
- Thường phải xây dựng xa vùng phụ tải nên tổn thất trên hệ thống truyền tải
lớn.
- Nguồn nước cung cấp cho các nhà máy thủy điện (từ các dòng chảy tự nhiên)
thay đổi theo thời gian (phụ thuộc khí hậu, thời tiết) => gặp khó khăn
trong việc xây dựng phương án điều tiết tối ưu.
- Gây ảnh hưởng bất lợi đến môi trường sinh thái.
20
1) Nguồn điện
Thủy điện
• Kết luận:
– Xây dựng trên các dòng sông có độ lớn cao và chảy mạnh.
– Đồ thị phụ tải tự do, phần đỉnh và đáy đồ thị (tần số và thủy lợi).
– Tham gia phần đỉnh và phần đáy của ĐTPT hệ thống: phần đỉnh chạy
với mục đích điều tần, phần đáy chạy với mục đích đảm bảo các yêu
cầu thủy năng tối thiểu (cho giao thông, tưới tiêu)
– Điều tiết thủy lợi, lũ lụt khi thiết kế nhà máy.
– Việc xây dựng NMTĐ cần cân nhắc kỹ tiềm năng thủy điện, đánh giá
tác dụng trị thủy và nên có kế hoạch xây dựng và khai thác dài hạn.
21
1) Nguồn điện
Nhiệt điện
Nhiệt năng của nhiên Quay tua bin Máy phát điện
liệu (than, khí gas, dầu)
• Phân loại
− Dạng nhiên liệu:
− NMNĐ chạy than (nhiên liệu là than)
− NMNĐ chạy khí (nhiên liệu là khí gas)
− NMNĐ diesel (nhiên liệu là dầu)
− Theo phụ tải:
− NMNĐ ngưng hơi;
− NMNĐ rút hơi.
22
1) Nguồn điện
Nhiệt điện
23
1) Nguồn điện
Nhiệt điện
• Ưu điểm
+ Vốn đầu tư thấp, hiệu quả thu hồi vốn nhanh.
– Giá thành điện năng đắt do hiệu suất thấp (nhà máy nhiệt điện ngưng hơi có
hiệu suất 30 ÷ 40% ; nhà máy nhiệt điện trích hơi có hiệu suất cao hơn với
hiệu suất là 60 ÷ 70%).
• Nhược điểm
– Nhiên liệu đầu vào là loại nhiên liệu không tái tạo được.
– Gây ô nhiễm môi trường do khói, bụi ảnh hưởng tới một vùng khá rộng.
– Tỉ lệ điện tự dùng cao: 8÷10%
– Khả năng huy động công suất chậm, từ 4h đến 8h.
– Dải điều chỉnh công suất bị giới hạn bởi Pmin do kỹ thuật.
– Cần nhiều nhân công lao động.
24
1) Nguồn điện
Nhiệt điện
• Kết luận:
– Nhà máy nhiệt điện thường được xây dựng ở gần nguồn nhiên liệu.
– Nhà máy nhiệt điện thường làm việc với đồ thị phụ tải ít thay đổi.
– Đối với nhiệt điện rút hơi thì phải xây dựng gần phụ tải nhiệt.
– Nhà máy nhiệt điện phù hợp với điều kiện không có nhiều vốn và cần
phát điện nhanh.
– Yêu cầu an toàn với các nhà máy điện hạt nhân.
25
1) Nguồn điện Điện mặt trời

• Công nghệ quang điện dùng các tấm photovoltaics (PV)
26

27

28
• Công nghệ tập trung nhiệt mặt trời (CSP – concentrated solar power)
o Dùng máng hình parabol (parabolic

trough) để tập trung năng lượng mặt
trời
29

30
31
o Dùng tháp năng lượng mặt trời (solar tower) để tập trung năng lượng mặt trời
32
1) Nguồn điện Điện gió

33
2) Lưới điện
Tập hợp các trạm biến áp, trạm phân phối, các đường dây làm nhiệm vụ
truyền tải và phân phối điện năng đến hộ tiêu thụ điện
 Lưới điện Việt Nam có nhiều cấp điện áp (8 cấp):

0,4(kV), 6(kV), 10(kV), 22(kV), 35(kV), 110(kV), 220 (kV), 500(kV)
 Cấp điện áp thiết kế Uđm (kV) phụ thuộc vào chiều dài L (km) và công
suất truyền tải P(kW)
34
2) Lưới điện
 Chọn điện áp tải điện tối ưu thường gặp khi thiết kế cung cấp điện cho một
phụ tải.
-Công suất truyền tải (P, MW)
1000 -Chiều dài (L, km)
U  4,34. L  16.P U
500 2500 - VD: L = 20km, P = 2MW, U=?

L P
• Note:
o Phân biệt Uđm và Uvh.
0,9 Uđm ≤ Uvh ≤ 1.1 Uđm
o Điện áp lưới điện thường là điện áp dây, chỉ
trừ lưới hạ áp có xét cả điện áp dây và điện
áp pha
35
2) Lưới điện
 Phân loại lưới điện

 Theo cấp điện áp U (kV)
Lưới điện Việt Nam có nhiều cấp điện áp (8 cấp):
0,4(kV), 6(kV), 10(kV), 22(kV), 35(kV), 110(kV), 220 (kV), 500(kV)
Hạ áp Trung áp Cao áp Siêu cao áp
Lưới CCĐ Lưới TT

 Theo tính chất phụ tải
- Lưới điện công nghiệp: Cung cấp điện cho 1 khu công nghiệp, nhà máy
- Lưới điện đô thị
- Lưới điện nông thôn
37
Chương 01
điện
điện
1.2 Lướ i cung cấ p điện
38
Phạm vi: Là lưới điện trung và hạ áp làm nhiệm vụ phân phối và cung cấp điện
trực tiếp cho các hộ tiêu thụ điện
Khi thiết kế cần chú ý đến đối tượng mà lưới điện này cấp điện
-Lưới điện công nghiệp -Lưới điện nông thôn -Lưới điện đô thị
1) HTCCĐ đô thị
39
1) HTCCĐ đô thị
Ở các khu đô thị mới, các

đường dây đều dùng cáp
ngầm, có thể dùng sơ đồ
mạch vòng để nâng cao độ
tin cậy
40
2) HTCCĐ khu công nghiệp

41
2) HTCCĐ nông thôn

42
Chương 01
điện
điện
1.3 Cá c yêu cầ u khi thiết kế lướ i cung cấ p điện
43
1) Những yêu cầu đối với lưới cung cấp điện
 Độ tin cậy cung cấp điện → đáp ứng yêu cầu của từng loại hộ phụ tải
Khái niệm: Độ tin cậy cung cấp điện đặc trưng cho mức độ cung cấp điện liên tục
 Chất lượng điện năng→ U, f nằm trong phạm vi cho phép

- Tần số f (Hz) là chỉ tiêu toàn hệ thống Nhiệm vụ điều độ A0
f = fđm ± f với f ≤ fcp + Chế độ bình thường fcp= 0,2Hz
+ Chế độ sự cố fcp= 0,5Hz
U = Uđm ± U với U ≤ Ucp

+ Chế độ bình thường Ucp= 5%
+ Chế độ sự cố Ucp= 10%
44
Độ lệch điện áp→ là độ lệch của điện áp vận hành so với giá trị định mức
; %=. 100
Tổn thất điện áp→ là điện áp giáng trên phần tử của lưới điện xét trên
cùng cấp điện áp
Vd: Tổn thất điện áp trên đường dây 1-2: ∆U12 = U1 – U2
Thông thường điện áp đầu đường dây được điều chỉnh cao hơn định mức để độ
lệch điện áp của toàn tuyến nằm trong ngưỡng cho phép
1 2
VD1: U1= 400V, ∆U12 = 15V.

U (kV) Hỏi U2 và 2, 2%
U1
Uđm
VD2: U1= 390V. Hỏi ∆U12cp =?
U2 (SGK Tr.19)
45
 Kinh tế → Phương án kinh tế là phương án hài hòa vốn đầu tư và chi

phí vận hành
K: Chi phí đầu tư

Y: Chi phí vận hành
 An toàn
- An toàn cho người: người vận hành, cư dân có lưới điện đi qua
- An toàn cho thiết bị: Các phần tử của HT CCĐ, hành lang lưới điện
46
2) Trình tự khi thiết kế hệ thống cung cấp điện

48
2) Lưới điện
- Lưới điện 1 chiều
 Theo tính chất của dòng điện
- Lưới điện xoay chiều
Source Load
DC Đường dây truyền tải điện AC
AC 1 chiều DC
Converter Converter
Chiều dài đường dây từ 800kV trở lên sử dụng đường dây DC sẽ kinh tế hơn AC
Hòa Bình
Đường dây 500kV Việt Nam
(AC – 1487km)
Nho Quan Hà Tĩnh Đà Nẵng Pleyku

Liên kết lưới điện của 3 miền thành khối thống nhất
49
2) Lưới điện
- Mạng điện hở: Chỉ có 1 nguồn và không
 Theo cấu trúc lưới điện có mạch vòng kín
- Mạng điện kín
Mạng hở
MBA Phụ tải
Nguồn
Phụ tải
Phụ tải Phụ tải
Phụ tải
Mạng điện hở
Lưới CCĐ
Mạng điện kín Mạng điện kín
đơn giản phức tạp
Lưới ≥ 220kV
Note: Sơ đồ 1 sợi MBA 2
Máy phát MBA 3
cuộn dây MBA tự ngẫu Phụ tải
cuộn dây
50
3) Phụ tải điện

Đặc trưng bằng công suất tiêu thụ điện (Vd: Thiết bị điện, hộ gia đình,
nhà máy, khu đô thị…)
Q S
Phân biệt các đại lượng:
- Công suất hữu công: P (W, kW, MW)
ᵠ
- Công suất vô công: Q (VAr, kVAr, MVAr)
P
- Công suất biểu kiến: S (VA, kVA, MVA)
𝐒˙ =𝐏 ∗ 𝐣𝐐
- Hệ số công suất: cosᵠ
S
* Tính chất của phụ tải điện
Công suất tiêu thụ biến đổi theo thời gian (P(t), Q(t))
- Đồ thị phụ tải ngày đêm: 24h
- Đồ thị phụ tải tuần: 168h
- Đồ thị phụ tải năm: 8760h
51
Chương 02
Xá c định phụ tả i điện
2.1 Đặt vấn đề
2.2 Các đặc trưng của phụ tải điện
2.3 Các phương pháp xác định phụ tải tính toán
2.4 Dự báo phụ tải
2.1 Đặ t vấ n đề
52
- Phụ tải điện là gì?

- Tại sao phải xác định phụ tải điện ?
Phụ tải điện

Khái niệm: Phụ tải điện đặc trưng bởi công suất tiêu thụ của hộ tiêu thụ điện
Ví dụ: Nhà máy, khu công nghiệp, nhà chung cư …..
Đây là số liệu đầu tiên và quan trọng nhất cần phải xác định để thiết
kế hệ thống CCĐ
- Lựa chọn các phương án cấp điện: U, sơ đồ cấp điện cao áp, hạ áp, lựa
chọn thiết bị điện…
53

• Cần đảm bảo tuổi thọ của các thiết bị điện
o Độ lớn của dòng điện tác động trực tiếp lên nhiệt độ của các thiết bị
truyền dẫn điện: dây dẫn, thanh cái, máy biến áp…
Nhiệt độ cao quá mức cho phépThiết bị điện bị hỏng
54

55

• Yêu cầu cơ bản đối với HTĐ: đảm bảo đáp ứng được nhu cầu phụ tải cực
đại ở bất cứ thời điểm nào.
 Ngay từ khâu thiết kế, cần đánh giá chính xác nhu cầu của phụ tải để lựa
chọn thiết bị điện phù hợp.
- Công suất tính toán quá nhỏ → Quá tải dẫn đến vận hành không tin cậy
và mất an toàn.
- Công suất tính toán quá lớn → Quá non tải, quá thừa khả năng cấp điện
gây ra tăng vốn đầu tư.
Phụ tải được dự báo trong giai đoạn thiết kế gọi là phụ tải tính toán.
56
- Định nghĩa:
• Phụ tải tính toán: là phụ tải cực đại dài hạn, không thay đổi theo thời
gian và tương đương với phụ tải thực tế về mặt phát nhiệt
• Việc xác định phụ tải tính toán dựa vào các đặc trưng của phụ tải được
tổng kết từ kinh nghiệm thiết kế và vận hành trong quá khứ (dưới dạng
sổ tay thiết kế).
Thông tin về đối tượng thiết kế cấp điện càng nhiều → Xác định phụ tải tính
toán càng chính xác
57
Phân loại phụ tải

58
Theo mức độ quan trọng:

59
Theo mức độ quan trọng:
ATS: Auto Transfer to Power Supply

(Thời gian thao tác vài giây)
UPS: Uninterruptible Power Supply

On-line: Không mất điện
Off-line: thời gian mất điện ¼ chu kì
đủ cho phần lớn các ứng dụng trung
tâm dữ liệu, máy tính
60
Theo chế độ làm việc

− Phụ tải làm việc theo chế độ dài hạn : nhiệt độ của thiết bị
tăng lên từ nhiệt độ môi trường, đạt đến chế độ xác lập và
duy trì trong một thời gian đủ dài (các máy bơm, máy nén
khí, quạt gió).
− Phụ tải làm việc theo chế độ ngắn hạn: nhiệt độ của thiết bị
chưa đạt đến nhiệt độ xác lập thì đã bị cắt khỏi lưới, nhiệt độ
thiết bị trở về nhiệt độ môi trường và duy trì trong một thời
gian đủ dài (một vài giờ trước khi được đóng lại vào lưới).
− Chế độ ngắn hạn lặp lại: nhiệt độ của thiết bị chưa đạt đến
nhiệt độ xác lập thì đã bị cắt ra khỏi lưới, nhiệt độ thiết bị
chưa trở về nhiệt độ môi trường thì lại được đóng vào lưới. Cứ
như vậy lặp đi lặp lại nhiều lần.
61
Theo chế độ làm việc

Chế độ dài hạn Chế độ ngắn hạn lặp lại
(oC) (oC)
 
1 1
C t(s) C O C O t(s)
tlv
Chế độ ngắn hạn T
(oC)
Hệ số đóng điện

.100  : Thời gian đóng điện
1 T : Chu kỳ công tác

C O t(s) Công suất qui đổi về dài hạn
𝑃 𝑞đ =𝑃 đ 𝑚 . √ 𝐾 đ %
62
- Theo số pha sử dụng điện

− Phụ tải 3 pha
− Phụ tải 1 pha
Cần quy đổi công suất phụ tải về 3 pha
Sử dụng điện áp pha Sử dụng điện áp dây

𝑃 𝑞đ =3. 𝑃 đ 𝑚𝑚𝑎𝑥( 𝐴 , 𝐵 , 𝐶) 𝑃 𝑞đ =√ 3 . 𝑃 đ 𝑚𝑚𝑎𝑥( 𝐴𝐵 , 𝐵𝐶 ,𝐶𝐴)
63
Chương 02
2.2 Cá c đặ c trưng củ a phụ tả i điện
64
1. Đồ thị phụ tải
Vai trò: Biểu diễn biến thiên của phụ tải theo thời gian
Điện năng tiêu thụ A (Wh, kWh, MWh)

Tmax: Thời gian sử dụng công suất lớn nhất
= Pmax . Tmax =
càng lớn phụ tải càng bằng phẳng
Ý nghĩa: Nếu phụ tải tiêu thụ công suất P(t) = Pmax
thì sau khoảng thời gian Tmax lượng điện năng do = 2000h phụ tải sinh hoạt
phụ tải tiêu thụ sẽ bằng lượng điện năng tiêu thụ thực = 4500h - 7000 phụ tải công nghiệp
tế
65
1. Đồ thị phụ tải

Các loại đồ thị phụ tải
66
2. Các đặc trưng công suất

* Công suất danh định (định mức) Pđm, Qđm, Sđm, Iđm: là công suất ghi trên
nhãn thiết bị dùng điện. Đây là công suất cực đại cho phép để thiết bị có
thể làm việc lâu dài mà vẫn đảm bảo chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật
− Đối với một thiết bị:
Pđm = Sđm . cosφđm
Qđm = Sđm . sinφđm
− Đối với một nhóm thiết bị:

67

* Công suất danh định (định mức) Pđm, Qđm, Sđm, Iđm:
Note: - Công suất ghi trên các động cơ là công
suất cơ trên trục động cơ, cần quy đổi sang
công suất điện.
- Công suất trên các máy biến áp hàn
thường là công suất toàn phần S (kVA).
- Công suất của các thiết bị điện 1 pha,
làm việc ở chế độ ngắn hạn lặp lại cần quy đổi
về dài hạn, 3 pha.
• Ba phụ tải một pha nối vào điện áp pha trên 3 pha
khác nhau
Pdmqu =3.Pdmpha-max
• Một phụ tải nối vào điện áp dây Pdmqu = 3.Pdmday
• Ba phụ tải nối vào điện áp dây Pdmqu = 3.Pdmday max

68

* Công suất đặt (công suất kết nối) :
69

* Công suất trung bình (Ptb)
Công suất trung bình của phụ tải trong thời gian T:
t n
 P(t).dt A
 P .Δt
i=1
i i
Ptb = 0
= P Ptb = n
t T
 Δt
i=1
i
Ptb đặc trưng cho giới hạn

dưới của công suất tính toán
của phụ tải. Biết Ptb cho phép
đánh giá mức độ sử dụng
thiết bị.
Chu kỳ đo thông thường là 15

phút hoặc 30 phút
70
 Công suất cực đại (Pmax)  Công suất đỉnh nhọn (Pđn )
- Là Ptb lớn nhất của phụ tải trong thời - Công suất cực đại của phụ tải
gian tương đối ngắn T (thông thường 30 xuất hiện trong thời gian rất ngắn
phút trở lên) ứng với thời gian khảo sát (vài giây)
- Dùng để tính tổn thất công suất lớn - Đối với động cơ thì đây là công
nhất, chọn dây dẫn theo điều kiện phát suất khởi động động cơ
nóng dài hạn
71

72
Pmin ≤ Ptb ≤ Ptt ≤ Pmax ≤ Pđm ≤ Pđặt

73
3. Các hệ số đặc trưng của phụ tải
* Hệ số tải Kt và hệ số cực đại Kmax
Ví dụ:
74

* Hệ số nhu cầu Knc: thường được đặt ra đối với các phụ tải lớn
• Đối với 1 phụ tải max max
Vì Ptt ≤ Pđm nên Knc ≤ 1

• Đối với một nhóm phụ tải
Note: Knc được cho trong bảng (Phụ lục 2, Tr. 263)
Vd: Tính phụ tải tính toán của Phân xưởng sửa chữa cơ khí Pđặt = 500kW
Tra: Knc =0,3 ; cosphi= 0,6

Qtt và Stt
Ptt =0,3.500 =150 kW ;
75
* Hệ số sử dụng trung bình Ksd: thường được đặt ra đối với từng thiết bị hoặc
nhóm thiết bị.
• Đối với 1 phụ tải: Ptb : Công suất trung bình
Pđm : Công suất định mức
Vì Ptb ≤ Pđm nên Ksd ≤ 1

• Đối với một nhóm phụ tải:
Note: Ksd được cho trong bảng (Phụ lục 1, Tr. 263)
76
* Hệ số sử dụng lớn nhất Ku: Theo
Ví dụ:
77

78

79

80

81

* Hệ số cực đại Kmax: thường được đặt ứng với ca làm việc có phụ tải lớn
nhất.
Note: Kmax được cho trong bảng theo nhq và ksd (Phụ lục 5, Tr. 265)
Số thiết bị dùng điện hiệu quả nhq (thông số giả tưởng): là số thiết bị có công
suất bằng nhau có cùng chế độ làm việc và gây ra một phụ tải tính toán đúng
bằng phụ tải tính toán do nhóm thiết bị thực tế gây ra
= Hoặc nhq có thể xác định thông qua n* , P*

Xem thêm SGK (Tr. 31)
;
Trong đó n1 số tb có cs ≥1/2 cs của tb có cs lớn nhất
82

* Hệ số đồng thời Kđt ( hoặc Ks): đặc trưng cho mức độ sử dụng điện đồng
thời của các phụ tải.
400kW
Công suất đo được
500kW
1320 kW
600kW
Bảng hệ số đồng thời của n phụ tải

* Hệ số không đồng thời DF
n = 1, 2 Kđt = 1
n = 3, 4, 5 Kđt = 0,9 – 0,95
n = 6 - 10 Kđt = 0,8 – 0,85
n > 10 Kđt = 0,7
Note: Hệ số đồng thời phụ thuộc vào loại và số lượng phụ tải
83

* Hệ số đồng thời Kđt:
84
Chương 02
2.3 Cá c phương phá p xá c định phụ tả i tính toá n
85
Mục đích: Xác định phụ tải tính toán dùng cho thiết kế, lựa chọn thiết bị.
Phụ tải tính toán là đối tượng cần được xác định để làm cơ sở cho việc
thiết kế hệ thống cung cấp điện.
Các vị trí thường dùng để xác định phụ tải tính toán
3 Lưới phân
Trung áp phối
Đường
nhánh
2
Tủ phân Hạ áp
phối
1 Máy biến
M M Thiết bị áp phân
phối
86
1. Xác định phụ tải tính toán theo hệ số sử dụng lớn nhất ku
Phạm vi áp dụng: đơn giản, thường được áp dụng với các phụ tải, thiết bị
điện đơn lẻ, đặc biệt là các động cơ. Có thể kết hợp phương pháp này với
phương pháp sử dụng hệ số đồng thời để xác định phụ tải tính toán cho
nhóm thiết bị
87
2. Xác định phụ tải tính toán theo Pđặt và Knc
Với 1 phụ tải
Với nhiều phụ tải
Phạm vi áp dụng: đơn giản, tuy nhiên kết quả không chính xác, thường
được dùng trong tính toán sơ bộ
Bài toán thường đặt ra trong giai đoạn xây dựng dự án công nghiệp
+ Biết diện tích phân xưởng
+ Biết công suất đặt của phân xưởng → Ptt được xác định theo hệ số nhu cầu và
công suất đặt
88
2. Xác định phụ tải tính toán theo Pđặt và Knc (tiếp)
Ví dụ mẫu:
Xác định PTTT của phân xưởng đúc có công suất đặt là Pđặt = 1800kW.
Giải:
Tra trong sổ tay, với phân xưởng đúc điển hình được Knc = 0,7; cosφ = 0,8.
Vậy đối với PX đúc cần tính toán, có:
Ptt = 0,7 x 1800 = 1260 kW
Với cosφ = 0,8 nên tgφ = 0,75; Qtt = Ptt. tgφ = 1260 x 0,75 = 945 kVar
103
4. Xác định phụ tải tính toán theo hệ số đồng thời

Do tính chất ngẫu nhiên của nhu cầu sử dụng điện nên tại một thời điểm,
không phải tất cả các thiết bị dùng điện đều được đóng điện.
Phạm vi áp dụng: Phương pháp này dùng để xác định phụ tải tính toán tại
các nút nhiều phụ tải như TBA các phân xưởng có công suất lớn, TBA trung
gian cấp cho các nhà máy, các khu công nghiệp …
n = 1, 2 Kđt = 1
Bảng hệ số đồng thời của n phụ tải n = 3, 4, 5 Kđt = 0,9 – 0,95
n = 6 - 10 Kđt = 0,8 – 0,85
n > 10 Kđt = 0,7
105
106
4. Xác định phụ tải tính toán theo hệ số đồng thời (tiếp)
107
4. Xác định phụ tải tính toán theo hệ số đồng thời (tiếp)
Bài tập
Một trạm biến áp phân phối cấp điện cho 4 nhà kho với Pđ lần lượt là 250 kVA,
200 kVA, 150 kVA và 400 kVA, cùng với cosφ = 0,9; Ku = 0,9; 0,8; 0,75 và
0,85. Hệ số không đồng thời DF = 1,5.
Tính phụ tải tính toán mà trạm biến áp cần tải.
Giải
108
5. Xác định phụ tải tính toán theo suất phụ tải trên một đơn vị diện tích
Trong đó:
p - Suất phụ tải trên một đơn vị diện tích sản xuất (kW/m2)
0
F - Diện tích sản xuất (m2)
Phạm vi áp dụng: tính toán sơ bộ đối với các phụ tải có mật độ tương đối đều
trên diện tích sử dụng. Đặc biệt tích toán phụ tải chiếu sáng
109
110
6. Xác định phụ tải tính toán theo suất tiêu hao trên một đơn vị sản phẩm
Trong đó:
M- Sản lượng (sản phẩm/năm)
a - Suất điện năng trên một đơn vị sản phẩm (kWh/sp)
Tmax - Thời gian sử dụng công suất lớn nhất (giờ)
Phạm vi áp dụng: tính toán sơ bộ phụ tải trong giai đoạn dự án khả thi
111
- Tại vị trí 1, sử dụng dòng định mức của động cơ hoặc có xét đến hệ số sử dụng
lớn nhất.
- Tại vị trí 2, sử dụng phương pháp xác định phụ tải tính toán theo hệ số sử dụng
lớn nhất&hệ số đồng thời hoặc phương pháp dùng hệ số nhu cầu của một nhóm
phụ tải.
- Tại vị trí 3, sử dụng phương pháp dùng hệ số đồng thời.
112
Ví dụ áp dụng
Xác định phụ tải tính toán khu công nghiệp
Phân xưởng Nhà máy Khu công nghiệp
Thứ tự tính toán

Nhóm thiết bị Phân xưởng Nhà máy Khu công nghiệp
113
Ví dụ áp dụng
Thứ tự tính toán
Tủ động lực Ptt xác định theo kđt,ku và Pđm
Nhóm thiết bị
Tủ chiếu sáng Ptt xác định theo suất phụ tải
trên 1 đơn vị diện tích
Nếu chưa có thiết Ptt xác định theo knc và Pđặt
Phân xưởng kế chi tiết
Đã có thiết kế 𝑃 𝑡𝑡𝑝𝑥 =𝑃 đ 𝑙 + 𝑃 𝑐𝑠𝑄𝑡𝑡𝑝𝑥 =𝑄đ 𝑙 +𝑄𝑐𝑠
chi tiết
𝑆𝑡𝑡𝑝𝑥 =√ 𝑃 2
𝑡𝑡𝑝𝑥 +𝑄 2 cos
𝑡𝑡𝑝𝑥
Nhà máy Tổng hợp phụ tải tính toán từ các
phân xưởng có xét đến Kđtpx .
.
Khu công nghiệp Tổng hợp phụ tải tính toán từ các
nhà máy có xét đến KđtNM
𝑆 𝑡𝑡= √ 𝑃 2𝑡𝑡 +𝑄𝑡𝑡2
114
Bài tập
2.3 Cá c phương phá p xá c định phụ tả i tính
115
toá n
Bài tập
116
Bài tập
n = 1, 2 Kđt = 1
117
n = 3, 4, 5 Kđt = 0,9 – 0,95
n = 6một
Xác định phụ tải tính toán của - 10phân xưởng
Kđt =nhỏ
0,8có
– 0,85
3 nhóm động cơ với công
suất định mức Pđm và hệ số nsử> dụng
10 lớn nhất KKu =được
0,7 cho trong bảng sau:
đt
Số thứ tự của thiết Công suất định mức Hệ số sử dụng lớn
bị (kW) nhất
1 6 0,9
2 2 1
Nhóm 1
3 8 0,8
4 4 0,8
5 7 1
6 3 1
Nhóm 2
7 6 0,8
8 6 0,8
9 5 0,8
10 3 0,8
11 3 0,8
Nhóm 3
12 5 0,8
13 4 1
14 4 1
118
119
Bài tập: Xác định phụ tải của phân xưởng có 2 tủ điện với
danh sách thiết bị trong từng tủ như trong bảng
120
 Bài 2.4. Một trạm biến áp cấp điện cho các phụ tải có công suất cực đại tương ứng
như sau:
- Phụ tải công nghiệp: 1500kW,
- Phụ tải thương mại: 750kW,
- Phụ tải dân cư: 100kW,
- Chiếu sáng và các dịch vụ công cộng: 450kW
 Biết công suất tải cực đại của trạm biến áp là 2500kW và lượng điện năng tiêu thụ
trong 1 năm là 4500MWh.
 Tính hệ số không đồng thời và hệ số tải của trạm.
121
 Bài 2.6. Một trạm biến áp trung gian cấp điện cho các phụ tải sau:
 1000 hộ dân có công suất đặt mỗi hộ là 1,5kW. Hệ số nhu cầu của mỗi hộ là 0,4. Hệ
số không đồng thời của các hộ dân là 2,5.
 1 nhà máy có công suất cực đại là 90kW.
 10 máy bơm có công suất cực đại là 7kW/máy bơm và vận hành cùng lúc vào buổi
sáng.
 Hệ số không đồng thời của 3 loại phụ tải trên là 1,2. Hỏi trạm biến áp cần có công
suất tối thiểu là bao nhiêu?
122
123
Kết luận
- Có nhiều phương pháp xác định phụ tải tính toán phụ thuộc các yếu tố
sau:
+ Đối tượng thiết kế: đa dạng (Chung cư, trường học, nông nghiệp,
công nghiệp….). Do đó dữ liệu kinh nghiệm đa dạng, đặc trưng cho
các loại phụ tải khác nhau
+ Mức độ chi tiết của đối tượng thiết kế → lựa chọn số
liệu cũng như phương pháp tính toán phù hợp
- Xác định phụ tải tính toán càng chính xác khi thông tin về đối tượng
thiết kế càng chi tiết
- Cơ sở xác định phụ tải tính toán dựa trên thông tin có được về đối
tượng thiết kế và các số liệu ghi chép từ kinh nghiệm vận hành trước đó
(số liệu tra bảng)
124
6. Biểu đồ phụ tải
Biểu diễn các phụ tải trên một mặt phẳng tọa độ, để giúp cho việc định hướng
vạch các phương án mạng trung áp
- Biết được phân bố phụ tải, tương quan giữa các phụ tải và tỉ phần chiếu
sáng
125
126
127

• Biểu đồ phụ tải: Là một vòng tròn có tâm trùng với tâm phụ tải, có
diện tích tỉ lệ với công suất phụ tải.
Phụ tải chiếu sáng STT của phụ tải
i
Stt = m.π.r2 => Phụ tải động lực ri Phụ tải tính toán
Trong đó:
m - Tỉ lệ xích (kVA/cm2)
r- Bán kính vòng tròn phụ tải xi, yi
Hình 2.10
Góc tỉ lệ công suất của thành phần phụ tải i tương ứng
360.Si
αi =
Stt
2.3 Cá c phương phá p xá c định phụ tả i tính
128
toá n
• Tâm phụ tải: Vị trí đặt TBATT hoặc TPPTT
n
 S .z
n n
 S .x i i  S .y i i
i=1
i i
x0 = i=1
y0 = i=1
n
z0 = n
n
S i S
i=1
i S
i=1
i
i=1
Trong đó:
x0, y0, z0 - Tọa độ của tâm phụ tải
xi, yi, zi - Tọa độ của phụ tải I
Chú ý: Trong thiết kế, cho phép bỏ qua tọa độ z khi khoảng các
chiều dài giữa các phụ tải ≥ 1,5 độ cao h của phụ tải.
129
Chương 02
2.4 Dự bá o phụ tả i
130
Trong thực tế, phụ tải không ngừng phát triển nên việc dự báo
đúng đắn sự phát triển của phụ tải là nhiệm vụ rất quan trọng đối
với người làm quy hoạch và thiết kế.
Có 3 loại dự báo sau:
- Dự báo ngắn hạn: từ 1 đến 2 năm. Loại dự báo này yêu cầu độ
chính xác cao, cho phép sai số 510 và được dùng trong thiết
kế.
- Dự báo trung hạn: từ 510 năm, dùng chủ yếu cho công tác
quy hoạch, sai số cho phép từ 1020.
- Dự báo dài hạn: từ 1020 năm, thường chỉ mang tính chiến
lược, chỉ nêu lên phương hướng phát triển chủ yếu.
131
Các phương pháp dự báo phụ tải
Phương pháp hệ số vượt trước: Tỷ số giữa nhịp độ phát triển năng lượng với
nhịp độ phát triển của toàn bộ nền kinh tế quốc dân (thường lấy 5 – 10
năm). Xác định hệ số vượt trước, từ đó xác định được điện năng ở năm dự
báo, phụ thuộc: xu hướng sử dụng điện, tiến bộ KHKT… Phương pháp hệ số
vượt trước chỉ nêu lên được xu thế phát triển trong tương lai với mức độ
chính xác không cao lắm.
Phương pháp tính trực tiếp: Xác định nhu cầu điện năng của năm dự báo
dựa trên tổng sản lượng của các ngành kinh tế năm đó và suất tiêu hao điện
năng cho một đơn vị sản phẩm. Phương pháp này cho ta kết quả chính xác
với điều kiện nền kinh tế phát triển có kế hoạch và ổn định. Phương pháp
này thường dùng cho các dự báo ngắn hạn khi biết tương đối rõ các yếu tố
của dự báo.
Ưu điểm: tính toán đơn giản, cho ta biết được tỉ lệ sử dụng điện năng trong các ngành kinh tế
như công nghiệp, nông nghiệp, dân dụng, v.v… và xác định được nhu cầu điện năng ở từng địa
phương (sử dụng thuận tiện trong qui hoạch)
Nhược điểm: Mức độ chính xác phụ thuộc nhiều vào việc thu thập số liệu của các ngành, địa
phương dự báo.
132
Phương pháp ngoại suy theo thời gian: nghiên cứu sự diễn biến của nhu
cầu điện năng trong quãng thời gian quá khứ tương đối ổn định, tìm ra
quy luật phát triển của nó rồi kéo dài sự phát triển đó cho tương lai.
Ví dụ qui luật phát triển có dạng hàm mũ biểu diễn như sau:
Phương pháp tương quan: lập quan hệ giữa tổng nhu cầu điện năng với
các chỉ số của nền kinh tế quốc dân như tổng sản lượng của một ngành (ví
dụ công nghiệp...) từ số liệu trong quá khứ. Từ đó nếu có dự báo của tổng
sản lượng ngành đó thì sẽ suy ra nhu cầu điện năng cho năm dự báo.
133
Phương pháp đối chiếu: Phương pháp này so sánh đối chiếu với sự phát
triển nhu cầu điện năng của các nước có hoàn cảnh tương tự. Phương
pháp này đơn giản và thích hợp cho dự báo ngắn hạn.
135
Chương 03
Cá c sơ đồ và kết cấ u hệ thố ng
cung cấ p điện
3.1 Giới thiệu chung
3.2 Sơ đồ cung cấp điện
3.3 Sơ đồ trạm điện
3.4 Kết cấu đường dây tải điện
3.1 Giớ i thiệu chung
136
• Yêu cầu đối với các sơ đồ cung cấp điện:

− Đảm bảo độ tin cậy cung cấp điện
− Vận hành an toàn đối với người và thiết bị
− Linh hoạt và thuận tiện trong lắp đặt, vận hành và sửa chữa.
− Dễ dàng phát triển để đáp ứng sự gia tăng của nhu cầu phụ tải.
− Hợp lý về mặt kinh tế.
• Các vấn đề chính khi thiết lập sơ đồ:
− Chọn nguồn điện
− Đặc điểm liên kết với nguồn điện
− Hình dạng sơ đồ cung cấp điện
− Các phương thức vận hành
137
• Đảm bảo độ tin cậy cung cấp điện

Những yếu tố bên ngoài tác động đến độ tin cậy cung cấp điện: Thờ i tiết, cây cố i,
độ ng vậ t, con ngườ i, …
80-90% các sự cố mất điện

xuất phát từ các sự cố trên hê
thống cung cấp điện
138
• Đảm bảo độ tin cậy cung cấp điện
Làm sao để nâng cao độ tin cậy cung cấp điện?
Sử dụng cáp ngầm

Cung cấp điện từ
thay cho đường dây
nhiều nguồn
trên không
Sử dụng máy phát Sử dụng hệ thống

dự phòng lưu trữ năng lượng
139
• Vận hành an toàn đối với người và thiết bị
Cá c yêu cầ u về an toà n phụ thuộ c và o loạ i hình phụ tả i ( dâ n cư, cô ng nghiệp, …),
mậ t độ dâ n cư
 tá c độ ng lên cá ch chọ n sơ đồ , kết cấ u và loạ i thiết bị điện trong lướ i.
- Cấ p điện á p? có dây trung tính hay khô ng?
- Dây dẫ n trầ n hay cá p?
- Loạ i trạ m biến á p?
- Loạ i thiết bị đó ng cắ t và bả o vệ: cầ u chì, máy cắ t, thiết bị chố ng rò điện (RCD)?

140
Trạm biến áp kiểu kiosk
Trạm biến áp kiểu treo

141
Trạm biến áp kiểu cột

142

Thiết bị chố ng dò ng rò cầ n đượ c lắ p đặ t ở cấ p hạ á p
RCD 3 pha:
143
Chương 03
cung cấ p điện
3.2 Sơ đồ cung cấ p điện
144
K/n: Là sơ đồ đấu nối nguồn đến phụ tải.

Tùy vào quy mô và tính chất phụ tải → Lựa chọn sơ đồ, phương án cấp
điện phù hợp
Chọn nguồn điện
- Theo yêu cầu độ tin cậy

145
Chọn nguồn điện (tiếp)

- Theo quy mô phụ tải
146
Chọn nguồn điện (tiếp)

- Theo quy mô phụ tải
147
 Chọn sơ đồ cung cấp điện
1. Sơ đồ hình tia
Các phụ tải được cấp điện trực tiếp từ nguồn
Ưu điểm:
- Độ tin cậy cao (khi sự cố 1 đường dây thì
chỉ có đường dây đó bị cắt ra)
- Thiết kế chỉnh định bảo vệ rơ le đơn giản,
dễ tự động hóa
Nhược điểm:
- Vốn đầu tư lớn (chiều dài đường dây dài)
Ứng dụng: mạng điện cao áp cấp điện cho phụ tải
quan trọng (phụ tải công suất lớn), CÔNG NGHIỆP
148
149
 Chọn sơ đồ cung cấp điện (tiếp)
2. Sơ đồ đường trục chính

Các phụ tải được cấp điện từ một đường trục chính
• Ưu điểm: Vốn đầu tư giảm (chiều dài
đường dây và thiết bị đóng cắt)
• Nhược điểm: Máy cắt
- Độ tin cậy cung cấp điện thấp (khi sự

cố đường trục chính nhiều phụ tải mất
Recloser
điện)
- Kém linh hoạt khi vận hành
- Thiết kế chỉnh định bảo vệ rơ le phức
tạp
• Ứng dụng: cấp điện cho phụ tải ít quan
trọng (phụ tải loại 2,3)
150
3. Sơ đồ hỗn hợp
Kết hợp giữa sơ đồ hình tia và đường trục chính
 Có cả ưu nhược điểm của hai loại sơ

đồ trên
 Hợp lý hóa giữa chi phí đầu tư và độ
tin cậy cung cấp điện
• Ứng dụng: cấp điện trong công
nghiệp
151
4. Sơ đồ mạch vòng kín

• Ưu điểm:
- Nâng cao độ tin cậy (mỗi phụ tải cấp
điện từ 2 phía)
- Vốn đầu tư rẻ hơn
• Nhược điểm:
- Khi có sự cố đoạn đường dây gần
nguồn khó đảm bảo được chất lượng
điện năng và điện áp
- Vận hành phức tạp
- Thiết kế chỉnh định bảo vệ rơle phức
tạp
• Ứng dụng: cấp điện cho mạng cao áp để
tăng cường độ tin cậy.
152
5. Sơ đồ dẫn sâu
Đưa thẳng các đường dây cao áp tới tận phụ tải
• Ưu điểm:
- Giảm tổn thất trên lưới trung áp
- Vốn đầu tư cho trạm trung tâm rẻ hơn
(TBATG và TPPTT)
• Nhược điểm:
- Tăng vốn đầu tư của đường dây trung áp và TBAPP
- Vận hành phức tạp, khó quản lý
• Ứng dụng: cấp điện cho các phụ tải công suất lớn nằm sâu trong
khu vực phụ tải có mật độ thấp
153
6. Tính toán phạm vi cấp điện của lưới trung áp

154
6. Tính toán phạm vi cấp điện của lưới trung áp

155

7. Một số dạng điển hình của lưới trung áp và hạ áp
156

157

158
 Sơ đồ phân phối điện tại các trạm điện
1. Sơ đồ một hệ thống thanh góp
Thiết bị Thanh
đóng góp
cắt
+ Kết cấu đơn giản, rẻ

− Độ tin cậy không cao
− Không linh hoạt trong vận hành
− Khó khăn khi bảo dưỡng
 Dùng thiết kế các trạm ít quan trọng hoặc các tủ phân phối điện hạ
áp ít quan trọng
159
 Sơ đồ phân phối điện tại các trạm điện (tiếp)
2. Thanh góp có phân đoạn

PĐI PĐII
+ Nâng cao độ tin cậy cung cấp
điện.
− Giá thành tăng do phải thêm
MCPĐ
mạch phân đoạn.
 Thường dùng cho các phụ tải

quan trọng trong lưới trung và
hạ áp.
160
161
3. Hai thanh góp

+ Hai thanh góp
+ Mỗi mạch vào và ra có 1 máy cắt và 2
dao cách ly
+ Có máy cắt liên lạc giữa hai thanh góp
162
3. Hai thanh góp

+ Linh hoạt với 2 thanh góp. Thanh
góp chính có thể đưa ra bảo dưỡng.
− Vốn đầu tư cao do có thêm một
thanh góp và mỗi mạch ra cần thêm
1 dao cách ly.
− Khi sự cố trên đường dây thì cả 2
thanh góp sẽ mất điện.
163
Chương 03
cung cấ p điện
3.3 Sơ đồ trạ m điện
164
Sơ đồ bố trí thiêt bị
trong trạm điện
Trạm biến áp Trạm phân phối

+ Trạm biến áp tăng áp (Không biến đổi điên áp)
+ Trạm biến áp hạ áp Phân phối điện năng cho các
đường dây trung áp, TBA phân phối
TBA trung gian

- Biến đổi điện áp trong cấp trung áp
Vd: TBATT (đặt ở tâm phụ tải)
- Trạm treo: SđmBA < 400kVA

TBA phân phối
- Biến đổi TA/0,4kV - Trạm bệt
- Phân phối trực tiếp đến hộ tiêu thụ - Trạm trong nhà
165
Các thiết bị cơ bản trong trạm trung gian

(1 nguồn, 1 máy biến áp và 4 lộ ra).
166
167
168
Các phần tử trong trạm

1. Máy biến áp
2. Máy cắt
3. Máy biến dòng và máy biến điện áp
4. Chống sét van
5. Cầu giao cao áp: Cách li các bộ phận trong trạm biến áp trong quá trình
bảo trì hoặc sửa chữa, mở và đóng đối với dòng điện bình thường (tải
bị phá hỏng) hoặc khi không có dùng điện (không tải).
Giảm điện áp và dòng điện cấp điện cho các đồng hồ và thiết bị bảo
vệ.
6. Thiết bị phân phối trung áp (thanh cái)
Thường đặt trong hộp hoặc vị trí thích hợp, bao gồm cầu giao, máy
cắt và các thanh cái, thiết bị bảo vệ và điều khiển.
7. Dây dẫn, cáp…
169
170
Lựa chọn công suất của MBA

Điều kiện làm việc bình thường Khi sự cố 1 máy biến áp
𝑆max 𝑆 max sc
𝑛 𝑆 𝑀𝐵𝐴 ≥ ( 𝑛 −1 ) . 𝑆 𝑀𝐵𝐴 ≥
𝐾𝑡 𝐾 𝑞𝑡 . 𝐾 𝑡
t  t0 Sn: Công suất của máy biến áp (VA)
Kt  1  Smax: Công suất cực đại của tải
100
n: Số lượng máy biến áp
Kt : Hệ số nhiệt độ hiệu chỉnh.
t: Nhiệt độ môi trường
t0: Nhiệt độ môi trường thiết kế
Kqt: Hệ số quá tải thiết kế của máy biến áp
171
Chương 03
cung cấ p điện
3.4 Kết cấ u đườ ng dây tả i điện
172
Hai loại đường dây tải điện cơ bản:

- Đườ ng dây trên khô ng (overhead line)
- Cá p ngầ m (underground cables)

173
Đường dây trên không: Đườ ng dây bao gồ m dây dẫ n (dây trầ n hoặ c dây bọ c cá ch
điện) mang điện đượ c đỡ hoặ c treo trên khô ng bở i sứ cá ch điện trên cá c kết cấ u cơ khí
như xà và cộ t điện.
Đường dây ba pha
Đường dây một pha

174
Đường dây trên không:
• Yêu cầ u kỹ thuậ t : phả i có độ dẫ n điện tố t, độ bền cơ họ c cao, có khả nă ng chịu đự ng

tá c độ ng củ a mô i trườ ng và có giá thà nh hợ p lý.
• Vậ t liệu dây dẫ n : Nhô m, đồ ng hoặ c dây nhô m lõ i thép, dây hợ p kim nhô m lõ i thép.
• Kết cấ u dây dẫ n : Đượ c chế tạ o theo kiểu mộ t hay nhiều sợ i vặ n xoắ n, đượ c quấ n
thà nh nhiều lớ p quanh mộ t sợ i lõ i.
175
• Ký hiệu dây dẫ n :
- Ký hiệu củ a Nga : A - Dây nhô m, AC - Dây nhô m lõ i thép, M - Dây đồ ng.

- Ký hiệu củ a Tây Â u - Mỹ : ACSR - Dây nhô m lõ i thép, AAC - Dây nhô m, AAAC (All
Aluminium Alloy Conductor) - Dây hợ p kim nhô m.
- Số kèm theo sau là thiết diện dây dẫ n.
A16 : Dây nhô m thiết diện 16mm2.
AC50/8 : Dây nhô m lõ i thép có thiết diện phầ n nhô m là 50mm2, phầ n thép là
8mm2.
Thiết diện tiêu chuẩ n: 1; 1,5; 2,5; 4; 6; 10; 16; 25; 35; 50; 70; 95; 120; 150;
185; 240; 300; 400; 500; 600; 700 (mm2).
176

• Kết cấ u xà và cộ t:
177
Cáp ngầm: - Dây dẫ n đượ c cá ch điện và bả o vệ bằ ng lớ p vỏ bọ c ngoà i.
- Lắ p đặ t trên bề mặ t nổ i củ a cá c cô ng trình hoặ c đặ t ngầ m trong đấ t, trong

cá c mương cá p dướ i đấ t hoặ c trong nướ c.
Phâ n loạ i cá p:
- Cá ch điện củ a cá p: PVC và XLPE.
- Cá p trung á p hoặ c cao á p: cá p mộ t lõ i hay 3 lõ i
- Cá p hạ á p: cá p 1, 2, 3 hoặ c 4 lõ i
- Lõ i cá p có thể bằ ng đồ ng hoặ c bằ ng nhô m.
Ký hiệu cá p:
- Cá p đồ ng 35kV XLPE(3x240) : Cá p đồ ng, 35kV, cá ch điện XLPE, 3 lõ i, thiết diện mỗ i
lõ i là 240mm2.
- Cá p đồ ng 0,6/1kV PVC(3x25+1x16) : Cá p đồ ng hạ á p cá ch điện PVC, 4 lõ i, 3 lõ i thiết
diện 25mm2 (3 pha), 1 lõ i thiết diện 16mm2 (trung tính).
178
179
180
Đườ ng dây trên khô ng Cá p ngầ m

Giá thà nh Chi phí đầ u tư cho dây Chi phí cho giả i phó ng
dẫ n thấ p mặ t bằ ng thấ p
Tuổ i thọ có thể đạ t đến 30 - 50 20-40 nă m
nă m
Chi phí vậ n hà nh, bả o Cao do chịu ả nh hưở ng Thấ p do ít chịu tá c độ ng

dưỡ ng củ a thờ i tiết, cây cố i, độ ng từ bên ngoà i
vậ t ….
Độ tin cậy Dễ bị sự cố nhưng thờ i Ít khi bị sự cố nhưng khó
gian sử a chữ a ngắ n phá t hiện vị trí bị sự cố .
Thờ i gian sử a chữ a dà i
Khả nă ng chịu tả i Chịu quá tả i tố t hơn cá p
Độ an toà n Thấ p Cao
Tổ n thấ t điện á p Thấ p hơn đườ ng dây trên
khô ng do điện khá ng rấ t
nhỏ
3.3 Sơ đồ bố trí cá c thiết bị trong trạ m điện
181
Bài tập về nhà
Nhóm 1: Tìm hiểu về bố trí thiết bị trong trạm biến áp trung

gian
Nhóm 2: Tìm hiểu về bố trí thiết bị trong trạm biến áp phân
phối
- Sơ đồ đấu nối trong trạm: nguyên lý, mặt bằng, mặt cắt (qui
định khoảng cách an toàn)
- Các thiết bị trong trạm: Công dụng, hình ảnh thực tế
183
Chương 04
Phâ n tích kinh tế - kỹ thuậ t
trong cung cấ p điện
4.1 Khái niệm chung
4.2 Các phương pháp tính toán kinh tế -
kỹ thuật
4.1 Khá i niệm chung
184
Bài toán kinh tế - kỹ thuật trong cung cấp điện

Tính kinh tế là một trong những yên cầu cơ bản đối với một hệ thống cung
cấp điện
Hệ thống
cung cấp điện
Điều kiện cần: Đảm bảo yêu cầu về kỹ thuật

Điều kiện đủ: Đảm bảo yêu cầu về kinh tế
Lựa chọn phương án cấp điện tối ưu, ta thực hiện các bước sau:
Bước 1: Vạch tất cả các phương án hợp lý (định tính)
Bước 2: Sơ bộ tính toán kỹ thuật, loại bỏ các phương án

không thỏa mãn yêu cầu kỹ thuật
Bước 3: So sánh kinh tế các phương án đạt yêu cầu kỹ thuật

185
Các thành phần chi phí của dự án
Vốn đầu tư Phí tổn vận hành

Tổng chi phí = + (O&M)
(Z) (V)
(Y)
- Vốn đầu tư mua sắm - Chi phí quản lý vận hành

thiết bị hàng năm (Cvh)
- Xây dựng và lắp đặt - Chi phí tổn thất điện (CE)
công trình điện.
- Tổn thất kinh tế do điện
năng không đảm bảo (H)
Note: Vốn đầu tư và phí tổn vận hành thường tỷ lệ nghịch với nhau
(VD: tiết diện dây dẫn liên quan đến tổn thất điện năng trên đường dây)
→ Các phương pháp phân tích KT-KT nhằm tìm lời giải tối ưu, phối hợp hài
hòa hai mặt trên
186
Vốn đầu tư: V
V = Vtb + Vxd
– Vốn đầu tư mua sắm thiết bị Vtb (đường dây, trạm biến áp,
bảo vệ, đóng cắt …)
– Vốn đầu tư cho công tác xây dựng và lắp đặt công trình V xd.
Ví dụ
Vốn đầu tư cho đường dây
VD = m. v0 . L Trong đó:
m: hệ số phản ánh số mạch đường dây
m = 1,6 với đường dây 2 mạch v0: Suất vốn đầu tư đường dây (VND/km)
L: Chiều dài đường dây
Trường hợp TBA nhiều MBA thì m
thường lấy bằng 1,8
187
Chi phí vận hành: Y

• Phí tổn vận hành là chi phí vận hành của thiết bị hoặc công trình trong
suốt thời gian sử dụng
• Nếu giả thiết Y của các năm ít thay đổi thì có thể biểu thị phí tổn vận hành
dưới dạng phí tổn vận hành hàng năm Y0
Y0 = Cvh+ CE+ H
– Chi phí quản lý vận hành hàng năm (Cvh )
– Chi phí tổn thất điện (CE ).
– Tổn thất kinh tế do điện năng không đảm bảo (H) (khó định lượng do
phạm vi rộng của các hiện tượng chất lượng điện năng).
188
Chi phí vận hành: Y

• Chi phí vận hành có thể biểu diễn như sau:
Y = kvh . V + ∆A. A
Chi phí quản lý vận hành Chi phí tổn thất điện năng
(O&M cost)
Trường hợp hệ số vận hành của đường dây kvhD và TBA kvhT khác nhau
Y = kvhD . VD + kvhT . VTBA + ∆A. A
Trong đó: kvhD = 0,04; kvhT = 0,1

(khi không nắm rõ hệ số vận hành có thể lấy k vh= 0,1 cho tât cả các thiết bị
trong lưới )
𝛼A– Giá tiền 1KWh điện năng tổn thất (VND/kWh)
∆A: Tổn thất điện năng (kWh)
189
Chương 04
Phâ n tích kinh tế - kỹ thuậ t
trong cung cấ p điện
4.2 Các phương pháp tính toán kinh tế -
kỹ thuật
4.2 Cá c phương phá p tính toá n kinh tế - kỹ thuậ t
190
So sánh các phương án cung cấp điện, có thể sử dụng các

phương pháp sau
1. Không xét đến sự thay đổi của giá trị dòng tiền theo thời gian (So sánh
tĩnh)
 Hàm chi phí tính toán hàng năm (Z)
2. Có xét tới sự thay đổi giá trị dòng tiền theo thời gian (So sánh động)
 Chi phí vòng đời, giá trị hiện tại của dòng tiền (NPV: Net Present Value),
tỷ suất hoàn vốn nội tại (IRR: Internal rate of return), tỉ số lợi ích/chi phí
(B/C: Benefit/cost)
3. So sánh sử dụng xác suất thống kê (tính bất định)
1. Phương pháp dùng hàm chi phí tính toán hàng năm (Z)
Lựa chọn phương án có chi phí
Z = V0 + Y0
tính toán nhỏ nhất
So sánh phương án liên quan đến đường dây và TBA: Vốn đầu tư và
chi phí vận hành tính cho 1 năm
Vốn đầu tư tính cho 1 năm V0 = ktc V = ktc (VD + VTBA)

Chi phí vận hành hàng năm Y0 = kvhD . VD + kvhT . VTBA + ∆A. A
ktc : hệ số hiệu quả thu hồi vốn đầu tư
(Ttc : thời gian thu hồi vốn tiêu chuẩn: thương khoảng 5- 8 năm đối với lưới
CCĐ)
Z = (ktc + kvhD). VD + (ktc +kvhT). VTBA + ∆A. A

192
2. Phương pháp dùng hàm chi phí vòng đời
Giá trị qui đổi của dòng tiền
Thời gian Giá qui đổi Trong đó

r : hệ số chiết khấu (lãi suất
Hiện tại P ///// P/(1+r)n ngân hang 7% - 10%)
Năm 1 P + P.r = P.(1+r)
Qui đổi dòng tiền từ tương lai về
Năm 2 P.(1+r). (1+r) = P.(1+r) 2
hiện tại (NPV)
… …
1
Năm n F = P.(1+r)n P P  F.
1  i )n
///////
((1+r)
193
Các chi phí qui đổi về hiện tại Lựa chọn phương án có
chi phí nhỏ nhất
- Vốn đầu tư K giả sử thực hiện tron 1 năm (Năm thứ 0)
- Chi phí vận hành

+ Năm thứ 1, chi phí vận hành là Y1
…..
+ Năm thứ N, chi phí vận hành là YN (N: tuổi thọ của lưới cung cấp)
Cần qui đổi chi phí vận hành Y1 →YN về năm thứ 0
; ; ;
4.2 Cá c phương phá p tính toá n kinh tế - kỹ
194
thuậ t
t*
V   v j .(1  i ) t* j
j 0

yk
Y 
k 1 (1  i )
k
( = T - t* )
Quy đổ i về thờ i điểm đưa cô ng trình và o vậ n hà nh t*
Chi phí qui đổi về hiện tại của dự án 𝑵𝑷𝑽 =𝑽 +𝒀

196
Chương 05
Tính toá n về điện trong hệ
thố ng cung cấ p điện
5.2 Sơ đồ thay thế của hệ thống cung cấp điện
5.3 Phân bố công suất trên mạng điện
5.4 Tổn thất điện áp trên mạng điện
5.5 Tổn thất công suất trên mạng điện
5.6 Tổn thất điện năng trên mạng điện
197
Nội dung chính chương 5
Truyền tả i điện nă ng
gây tổ n thấ t điện á p
Sau khi thiết kế, cầ n kiểm tra xem các thông số chế độ của hệ thống cung cấp
điện bao gồ m điện á p tạ i cá c nú t và dò ng cô ng suấ t trên tấ t cả cá c nhá nh củ a sơ
đồ cung cấ p điện có đả m bả o yêu cầ u chấ t lượ ng điện nă ng hay khô ng?
198
Nội dung chính chương 5 (tiếp)

Tính toán các thông số của mạng điện trong chế độ xác lập
. I. 12 .
. S1 S2 .
U1 . . U2
∆U12 ∆S12 ∆A12
- Xác định dòng công suất (chiều và trị số) → xác định đ ược mức độ
mang tải của thiết bị (quá tải hay không)
- Xác định tổn thất điện áp (∆U) và U tại các nút trên mạng điện →
chất lượng điện áp tại các nút.
- Xác định tổn thất công suất (∆P) và tổn thất điện năng (∆A) trên
mạng điện
Chế độ xác lập: là chế độ tồn tại lâu dài, các thông số chế độ (U, I, P, Q, f,
…) biến đổi chậm quanh giá trị trung bình.
→ Thành lập sơ đồ thay thế của mạng điện để tính toán các
thông số chế độ xác lập
199
Bài toán đặt ra

• Số liệu ban đầu
– Sơ đồ lưới điện,
– Các thông số của đường dây và máy biến áp,
– Điện áp nguồn Uo
– Công suất các nút phụ tải.
• Nhiệm vụ tính toán
– Dòng điện và công suất chạy trên các nhánh
– Tổn thất công suất trên các nhánh
– Tổn thất điện áp các nhánh và điện áp các nút trên lưới.
– Tổn thất điện năng trên lưới điện.
200
Chương 05
5.2 Sơ đồ thay thế củ a hệ thố ng cung cấ p điện
201
1. Sơ đồ thay thế đường dây
Thông số đường dây đặc trưng cho quá trình vật lý xảy ra trong dây dẫn
khi có điện áp đặt lên hoặc dòng điện xoay chiều đi qua.
– Phát nóng do hiệu ứng Joule: Điện trở (r0)
– Dòng điện XC gây nên từ trường tự cảm của từng dây dẫn và hỗ
cảm giữa các dây dẫn với nhau. Điện kháng (x0)
– Điện áp cao áp gây ra điện trường lớn trên bề mặt dây dẫn (hiện
tượng ion hóa không khí quanh dây dẫn, hiện tượng vầng quang)
gây ra tổn hao: Điện dẫn (go)
– Điện áp xoay chiều gây nên điện trường giữa các dây dẫn với
nhau và với đất như các bản tụ điện: Dung dẫn (b0)
202
203
204

Sơ đồ thay thế và cách xác định các thông số
– Mạng 2 cửa hình 
 Tổng trở: Z=R+jX=(r0+jx0).l
 Tổng dẫn: Y=G+jB=(g0+jb0).l
 (l: Chiều dài, km) Điện trở
Điện khá ng
R L
Dung dẫ n B G B G
2 2 2 2 Điện dẫ n
205
R L
• Điện trở C G C G
2 2 2 2
– Điện trở một chiều (/m):
– Điện trở thay đổi theo nhiệt độ:
 : Điện trở suất của dây dẫn (.m)
R t  R 0 [1  α(t  t 0 )] F : Thiết diện dây dẫn (m2)
t0 : Nhiệt độ thiết kế (20oC)

R0 : Điện trở ở t0 ()
 : Hệ số nhiệt của điện trở
– Điện trở xoay chiều: mật độ dòng điện phân bố không đều do hiệu
ứng bề mặt, Rxc > Rdc. Ở tần số 50Hz, sự khác nhau không đáng
kể (~0÷2%) nêu coi Rxc~Rdc
Trong thiết kế, tra điện trở đơn vị r0 do nhà sản xuất cung cấp.
RD = r0l
206
207
R L
C G C G
• Điện kháng 2
2 2 2
Trong thiết kế, tra điện kháng đơn vị x0 do nhà

sản xuất cung cấp.
XD = x0l
208
209
210
R L
Sơ đồ thay thế và cách xác định các thông số C G C G
• Dung dẫn 2 2 2 2
2 ε 0 109 1
C  (F/km) ; Xc  (/km)
Dm D 2fC
ln 18  ln m
r r
1
0 : Khoảng cách không gian ( ε0  9
F/m)
36    10
r: Bán kính ngoài của dây dẫn (m)
Dm : Khoảng cách trung bình hình học giữa các dây dẫn (GMD) (m)
• Điện dẫn
Pc 0 Pc0 : Suất tổn thất vầng quang (W/km)

G (1/km)
U n2 Un : Điện áp định mức (kV)
211
1
Tổng trở của đường dây có n mạch song song: 𝑍 𝐷= .( 𝑅𝐷 + 𝑗 𝑋 𝐷 )
𝑛
212

Note:
– Hệ thống phân phối (U≤35kV) → Đường dây trên không bỏ qua G và
C do trị số nhỏ
𝑍 𝐷=𝑅 𝐷 + 𝑗 𝑋 𝐷
– Điện kháng của cáp nhỏ hơn rất nhiều DDK do khoảng cách giữa các
pha rất gần nhau. Đường dây trung áp có:
x0DDK ≈ 0,4 (Ω/km) x0cap ≈ 0,1 (Ω/km)
 Đối với cáp hạ áp x0 << r0 có thể bỏ qua thành phần điện kháng
𝑍𝑐= 𝑅𝑐
- Tổng trở của đường dây có n mạch song song:

1
𝑍 𝐷= .( 𝑅𝐷 + 𝑗 𝑋 𝐷 )
𝑛
213
2. Sơ đồ thay thế MBA

Sơ đồ thay thế
RB XB
Cấu tạo:
1.Cuộn dây
2.Lõi thép Xm Rc
3.Dầu MBA
4.Vỏ máy
Sơ đồ thay thế gần đúng

Đặc trưng vật lý của các thông số MBA
UC ZB = RB + jXB UH
ZB : đặc trưng cho tổn thất trên cuộn dây của MBA
(phát nóng, từ hóa 2 cuộn dây)
∆S0: Tổn thất trong Lõi thép (tổn thất không tải)
S0
R b , Xb : Điện trở và điện kháng vòng dây
MBA lý tưởng
R c: Điện trở do tổn thất trong lõi thép
Xm: Điện kháng do từ trường
214
215
216
2. Sơ đồ thay thế MBA

∆P0
Các số liệu kỹ thuật của MBA 2 cuộn dây INM = Iđm
- Điện áp định mức: Ucđm/ Uhđm (kV)
- Công suất định mức: Sđm (kVA)
- Các thông số kỹ thuật thí nghiệm MBA
+ Thí nghiệm ngắn mạch (∆PN , UN%)
+ Thí nghiệm không tải (∆P0 , I0%)
TN ngắn mạch TN không tải
 được cung cấp bởi nhà sản xuất
2
𝑍 𝑏=𝑅 𝑏 + 𝑗 𝑋 R
𝑏 =ΔP .
U c đm
PN, P0: Tổn thất có tải và không tải
b N 2
Sđm
UN%: Điện áp ngắn mạch (%)
𝑈 𝑁 % . 𝑈 2𝑐 đ 𝑚
𝑋 𝑏= I0: Dòng điện không tải (từ trường)
100 𝑆đ 𝑚 ❑
𝐼 0 % . 𝑆đ 𝑚 Sơ đồ m MBA làm việc //
∆ 𝑄 0=
1 00
Δ 𝑆 0= Δ 𝑃 0 + 𝑗 Δ 𝑄0 ,
217
3. Ví dụ
Lập sơ đồ thay thế của mạng điện sau
B2
2AC - 120 AC - 70
N
6 km 4 km .
- Uđm = 22kV (Dtb = 2,5m)
S2
500 kVA
Cosφ 2 = 0,6
- B1: Sđm = 2500 kVA; Uđm 22/ 0,4kV
B1 B1
- B2: Sđm = 1000 kVA; Uđm 22/0,4kV
.
S1
1000 kVA
Cosφ1 = 0,8
Loại dây ro (Ω/km) xo (Ω/km) Sđm ∆P0 ∆PN I0% UN%

MBA (kW) (kW)
AC-70 0,46 0,396 (kVA)
AC-120 0,24 0,379 1000 1,57 9,5 1,3 5
2500 3,3 20,41 0,8 6
218
3. Ví dụ
Giải
B2
2AC - 120 AC - 70 Z01 Z12 2 Z24 4
N
4 km
0
6 km . .
S2
500 kVA
1 .
ΔS01
.
ΔS02
S2
Cosφ 2 = 0,6
B1 B1
Z13
3
.
S1 .
1000 kVA S1
Cosφ1 = 0,8
219
3. Ví dụ
Kết quả
Z01 = 0,72 +j 1,137 (Ω) ∆S01 = 6,6 +j 40 (kVA)

Z12 = 1,84 +j 1,584 (Ω) ∆S02 = 1,57 +j 13 (kVA)
Z13 = 0,79 +j 5,81 (Ω) S1 = 800 +j 600(kVA)
S2 = 300 +j 400 (kVA)
Z24 = 4,6 +j 24,2 (Ω)
220
Chương 05
5.3 Phâ n bố cô ng suấ t trên mạ ng điện
221
Trong lưới cung cấp điện, cho phép Bỏ qua tổn thất công suất khi
tính toán dòng công suất chạy trong mạng điện
* Mạng điện hở → đã biết chiều dòng công suất
221 Nguyên tắc chung: Tính từ phía phụ tải về 6 .
phía nguồn và áp dụng định luật Kirchoff I tại S6
các nút: .
Tổng dòng công suất vào bằng tổng dòng . .
5 7 S7 3 S3
công suất ra S5
Dòng công suất trên các nhánh: 0 1 2

S 23  S 3 S 24  S 4 V0 .
. S4
.
S 56  S 6 S 57  S 7 S1 S2
4
S 12  S 2  S 22  S 24  S 2  S 3  S 4
S 15  S 5  S 56  S 57  S 5  S 6  S 7
S 01  S 1  S 12  S 15  S 1  S 2  S 3  S 4  S 5  S 6  S 7
222
Trong lưới cung cấp điện, cho phép Bỏ qua tổn thất công suất khi tính
toán dòng công suất chạy trong mạng điện 0
* Mạng điện kín→ chưa biết chiều dòng công suất
222
Bài toán→ Biết 1, 2 cần tìm 01, 02, 12
S 01 S 02
Nguyên tắc chung: Áp dụng định luật Kirchoff S 12
I, II để tìm dòng công suất chảy trên các nhánh
1 2
Định luật Kirchhoff I tại nút phụ tải 1 và 2
S 1 S 2
S 01  S 12  S 1  0 (1)
S 02  S 12  S 2  0 (2)
Định luật Kirchhoff II cho mạch vòng (3)

Trong đó

     
I 01 
S 01


S 01 I 12 
S12
I 02 
S 02
 S 01 .Z01  S12 .Z12  S 02 .Z02  0 (3’)
3 U0 3 Ur 3 Ur 3 Ur
223
Giải hệ 3pt, 3 ẩn số suy ra nghiệm 0
Ṡ01 − Ṡ12 − Ṡ 1=0 S 01 S 02

223
Ṡ02 + Ṡ1 2 − Ṡ 2=0 S 12
∗ ∗ ∗
S01 .Z01 + S12 .Z12 − S 02 . Z02=0 1 2
Ṡ01 =Ṡ 12+ Ṡ 1 S 1 S 2

Ṡ02 =Ṡ 2 − Ṡ 1 2
¿ ˙
Ṡ . Z − Ṡ¿
^2 . Z^
02
¿ 1 01
Ṡ = Điểm phâ n cô ng suấ t
Z^ 0 1 + Z^ 1 2 + Z^ 02
12
Ṡ01 =Ṡ 12+ Ṡ 1

Ṡ02 =Ṡ 2 − Ṡ 1 2
224
Lưới kín dạng tổng quát có n nút, trong đó n-1 nút là nút phụ tải, nút 0≡n là
nút nguồn
224
Công suất trên hai nhánh đầu tiên nối với nút nguồn
n 1
 S i .Zˆi,n
S 0,1  i 1
Zˆ 
n 1
 S .Zˆi

0,i
S 0,n 1  i 1
Zˆ 
5.3 Tổ n thấ t điện á p trên mạ ng điện
225
Bài tập
Tính phân bố dòng công suất trên mạng điện sau
Hai phụ tải 1 và 2 lấy điện từ lưới 35kV

S1 = 25+j20 MVA
S2 = 15+j12 MVA
Thông số đường dây:
- Đoạn 01: AC-120, 30km
- Đoạn 12: AC-95, 30km
- Đoạn 02: AC-95, 40km
226
Bài tập
Tính phân bố dòng công suất trên mạng điện sau
Lấy khoảng cách trung bình hình

học giữa các pha là 3m
(có thể chọn con số khác)
Z01 = 8,1 +j.12,69 ()

Z12 =9,9 +j.12,87 ()
Z0’2 =13,2+ j.17,16()
Z =31,2 +j.42,7 ()
S01 = 23,5689 +j19,8283
S02= 16,4504 +j12,1725
S12 = -1,4311 - j0,1717iMVA < 0  nút 1 là điểm phân công suất
227
Chương 05
228
a. Công thức tổng quát

Sơ đồ thay thế Biểu diễn véc tơ
VS R+jX VL
P+jQ PL+jQL
.
. I .
U1 U2
.
∆U12
) I* →
S* = P - jQ
=
Coi
= → Số thực
= +j
229

* Một số giả thiết gần đúng khi tính tổn thất điện cho lưới CCĐ
1. Khi tính tổn thất ∆V coi điện áp lưới bằng Vđm
2. Bỏ qua tổn thất công suất → dòng công suất là dòng cung cấp cho các phụ tải
3. Trong biểu thức tính ∆bỏ qua thành phần ảo do có giá trị nhỏ
Kết luận
R, X: Điện trở và điện kháng
V1: Điện áp nút 1 (điện áp dây)
= V2: Điện áp nút 2 (điện áp dây)
V: Điện áp định mức của mạng điện (điện
áp dây)
I: Dòng tải ( trên 1 pha)
V P, Q: công suất tải 3 pha kW và kVAr chạy
trên đoạn đường dây giữa hai nút
( cần phân biệt với công suất phụ tải – xem
slide tiếp theo)
230

Tổn thất điện áp trên đường dây có nhiều phụ tải
- Tính dòng công suất

-
231

Note: Tổn thất điện áp trên đường dây có phụ tải phân bố đều
Xác định tổn thất điện áp do công suất tác l

dụng gây trên đoạn đường dây dx tại chiều
dx x
dài đường dây x từ cuối
𝑃 𝑥 . 𝑑 𝑅𝑥 𝑃 0 . 𝑥 .𝑟 0 . 𝑑𝑥
𝑑 Δ 𝑉 𝑃𝑥= = L/2 L/2
𝑉đ𝑚 𝑉đ𝑚
Tổng tổn thất điện áp do công suất tác dụng Nguồn
P = P0.l
𝑙 2
𝑃 0 .𝑟 0 . 𝑥.𝑑𝑥 𝑃 0 .𝑟 0 .𝑙 𝑃 . 𝑅
Δ 𝑉 𝑃 =∫ =¿ = ¿
0 𝑉đ𝑚 2.𝑉 đ𝑚 2.𝑉 đ 𝑚
𝑄. 𝑋
Tương tự, Δ 𝑉 𝑄 =
2. 𝑉 đ 𝑚
𝑃 . 𝑅+𝑄. 𝑋 Tương đương phụ tải
Δ 𝑉 =Δ 𝑉 𝑃 + Δ𝑉 𝑄= tập trung ở vị trí L/2
2.𝑉 đ 𝑚
232
b. Tổn thất điện áp lớn nhất của mạng điện ∆Umax

Định nghĩa: là tổn thất điện áp tính từ nguồn đến điểm có điện áp thấp
nhất trong mạng điện
6 .
Điểm có khả năng điện áp thấp nhất: S6
{3; 4; 6; 7} .
. .
5 7 S7 3 S3
S5
=
0 1 2
Tính tổn thất từ nguồn đến các điểm trên V0 .
. S4
.
∆U0-3 = ∆U0-1 + ∆U1-2 + ∆U2-3 S1 S2
4
∆U0-4 = ∆U0-1 + ∆U1-2 + ∆U2-4
∆Umax = max{∆U0-3; ∆U0-4; ∆U0-6; ∆U0-7}
∆U0-6 = ∆U0-1 + ∆U1-5 + ∆U5-6
∆U0-7 = ∆U0-1 + ∆U1-5 + ∆U5-7
233
c. Tổn thất điện áp trên tổng trở của máy biến áp
UC ZB = RB + jXB U’H UH
St
S0 St=Pt+jQt
MBA lý tưởng
=
- Biết điện áp phía hạ áp UH, tính điện áp phía cao áp:
- Biết điện áp phía cao áp UC, tính điện áp phía hạ áp:

234
d. Ví dụ
Loại dây ro (Ω/km) xo (Ω/km)
Biết V1 = 10,3 kV. Tính VN và V2 AC-70 0,46 0,4
AC-120 0,24 0,4
2AC - 120 1
AC - 70 2
N
6 km 4 km
. .
S1 S2
1000 kVA 500 kVA
Cosφ1 = 0,8 Cosφ 2 = 0,6
235
d. Ví dụ
Đáp án
2AC - 120 1
AC - 70 2
N
6 km 4 km
. .
S1 S2
1000 kVA 500 kVA
Cosφ1 = 0,8 Cosφ 2 = 0,6
Tổ n thấ t điện á p
Phâ n đoạ n Ro xo số mạ ch l (km) R X P Q (V)
N-1 0.24 0.4 2 6 0.72 1.2 1100 1000 199.2
1-2 0.46 0.4 1 4 1.84 1.6 300 400 119.2
Tổ ng 318.4
Udm(kV) S1 Cosy1 P1 Q1
10 1000 0.8 800 600
S2 Cosy2 P2 Q2
500 0.6 300 400
V1 (V) 10300
VN 10499.2
V2 10180.8
236
Chương 05
5.5 Tổ n thấ t cô ng suấ t trên mạ ng điện
237
a. Tổn thất công suất trên đường dây
∆ VS R+jX VL
P+jQ
- Tổn thất công suất tác dụng
P+jQ
( )
2
2 𝑆❑
Δ 𝑃 ≅ 3. 𝐼 . 𝑅=3×
❑ ×𝑅
√3 𝑉 𝐿 R, X: Tổng trở 1 pha
2 2 2 V: Điện áp định mức
S❑ P❑ +Q❑
¿ 2 ×R ≅ 2
×R VS: Điện áp nguồn
VL V❑ VL: Điện áp tải
- Tổn thất công suất phản kháng
I: Dòng điện tải
2 2
𝑃 +𝑄 ❑ ❑ P, Q: Công suất tác dung và phản
Δ 𝑄= 2
×𝑋 kháng của phụ tải 3 pha
𝑉❑
∆
238
239
a. Tổn thất công suất trên đường dây

Note: Tổn thất công suất của đường dây có phụ tải phân bố đều
Mật độ phụ tải I0 (A/m), chiều dài l (m)
Tổn thất công suất trên vi phân dx của đường dây
d ( Px )  3. I x2 .Rx  3.( I 0 . x ) 2 .r0 .dx

Tổn thất trên toàn tuyến:
l
P   3. I 02 .r0 . x 2 .dx I 02 .r0 .l 3  I 2 .R
0
Tương tự ta có
∆
Tương đương phụ tải tập trung ở
vị trí L/3
240
b. Tổn thất công suất trên MBA

Tổn thất công suất trên MBA gồm có 2 thành phần: trạm m máy
- Tổn thất công suất không tải (tổn hao sắt)
Δ S 0 =m(Δ P0 + jΔQ 0) 2
U c đm 𝑈 𝑁 % . 𝑈 2𝑐 đ 𝑚
R b= Δ P N . 2 𝑋 𝑏=
- Tổn thất công suất có tải (tổn hao đồng) S đ mBA 100 𝑆đ 𝑚𝐵𝐴
+ j) 𝐼 0 % . 𝑆❑
đ 𝑚𝐵𝐴
∆ 𝑄 0=
1 00
Nếu MBA có Ucđm = V (điện áp định mức của mạng điện)
𝐼 0 % × 𝑆 𝑑𝑚𝐵𝐴 1 𝑈 𝑁 % ×𝑆❑
2
Δ S BA = Δ P❑ + jΔ Q❑
Δ 𝑄=𝑚× + ×
100 𝑚 100 𝑆 đ 𝑚𝐵𝐴
PN, P0: Tổn thất có tải và không tải
UN%: Điện áp ngắn mạch (%)
I 0: Dòng điện không tải (từ trường)
241
c. Ví dụ
Ví dụ 2.4 tr. 78
Tính tổn thất công suất và tổn thất điện áp của đường dây hạ áp trên. Biết loại
dây là cáp PVC mã 4G70 do Lens chế tạo
4G70 ro (Ω/km) xo (Ω/km)
0,268 0,1
Po (W/m)
Phụ tải phân bố đều
300 0,85
242
c. Đáp án
Tổn thất điện áp Tổn thất công suất
Tổn thất điện áp (V) Tổn thất điện áp (kVA)

N-1 N-1
1-2’ 1-2’
2’-2 2’-2
243
c. Ví dụ
Ví dụ 2.5 tr. 80
Tính tổn thất công suất trên lưới điện trên. Biết MBA 22/0,4kV do
Công ty thiết bị điện Đông Anh chế tạo
244
Giải
Trình tự thực hiện
Bước 1: Thành lập sơ đồ thay thế
- Chuyển đổi phụ tải phân bố đều về phụ tải tập trung
- Tra các thông số kỹ thuật của đường dây và MBA
Bước 2: Tính toán phân bố dòng công suất qua các tổng trở
Bước 3: Tính toán tổn thất điện áp và tổn thất công suất trên các phần tử
245
Chương 05
5.6 Tổ n thấ t điện nă ng trên mạ ng điện
246

* Theo đồ thị phụ tải
• Tổn thất điện năng
– Định nghĩa (A) :
T
A   P (t )dt
0
P(t) : Tổn thất công suất của lưới điện
T: Khoảng thời gian trên đồ thị phụ tải
Nhận xét:
- Chính xác
- Tính toán nhiều
- Chỉ áp dụng được khi biết đồ thị phụ tải
247
* Theo đồ thị phụ tải

248

* Theo thời gian tổn thất lớn nhất
249
b. Tổn thất điện năng trên đường dây

– Tổn thất điện năng:
.
Hoặc tính theo đồ thị phụ tải
250
c. Tổn thất điện năng trên MBA

Tổn thất điện năng trên MBA gồm 2 thành phần
- Tổn thất điện năng không tải (trên lõi thép)
.t
P0: Tổn thất công suất tác dụng không tải

t: Thời gian vận hành MBA (trong 1 năm
t=8760h)
m: Số MBA làm việc //
- Tổn thất điện năng phụ thuộc tải (trên cuộn dây MBA)
.
= .
Hoặc tính theo đồ thị phụ tải

251
d. Ví dụ 1
Ví dụ 2.6 tr. 91
Tính giá tổn thất điện năng trên đường dây 10kV cấp điện cho 2
nhà máy. Biết giá c = 1000đ/kWh.
252
d. Ví dụ 2
Tính giá tổn thất điện năng cho TBA cung cấp cho phụ tải có đồ thị
như trên hình vẽ.
Biết thông số MBA: Sđm = 1000kVA, ∆P0 = 4,9 (kW), ∆PN = 15
(kW), c = 1000đ/kWh. Tính cho 2 trường hợp:
1. Vận hành // 2 máy suốt năm
2. Vận hành theo chế độ kinh tế
Suy ra
Nếu S > Sgh vận hành 2 máy và ngược lại

Bài tập
255
256
257
258
259
260
261
263
Chương 06
TÍNH TOÁ N NGẮ N MẠ CH TRONG
HỆ THỐ NG CUNG CẤ P ĐIỆ N

6.2 Tính toán ngắn mạch trong lưới trung áp
6.3 Tính toán ngắn mạch trong lưới hạ áp
264
Hiện tượng ngắn mạch

Đây là hiện tượng các pha chập nhau, chập đất hoặc chập dây trung tính
 Tổng trở của hệ thống giảm đi
 Dòng điện đi qua thiết bị tăng cao rất nhiều lần so với dòng định mức
265

266

Phân loại:
267
Xác xuất xuất hiện các hiện tượng ngắn mạch:
Dạng ngắn mạch Xác xuất xuất hiện
NM SLG 70%
NM L-L 15%
NM 2 LG 10%
NM 3 5%
Thường dòng NM 3 pha có giá trị Tính toán để kiểm tra lựa chọn thiết
lớn nhất bị điện
6.2 Tính toá n ngắ n mạ ch trong lướ i trung á p
268
Utb
PCC XHT
2
𝑈 𝑡𝑏
𝑋 𝐻𝑇 =
𝑆𝑁
269
Các bước tính toán ngắn mạch 3 pha

Bước 1: Xác định điểm ngắn mạch. Utb
Lưu ý việc tính toán ngắn mạch liên qua

đến lựa chọn các thiết bị điện như cáp, máy cắt, XHT
dao cách ly, thanh góp
Bước 2: Vẽ sơ đồ thay thế và biến đổi về Hình (1)

270
Các bước tính toán ngắn mạch 3 pha

Utb
Bước 3: Tính các tổng trở từ hệ thống đến điểm
ngắn mạch
XHT
Utb : Điện áp trung bình của lưới trung áp ra khỏi trạm

nguồn nối với hệ thống điện; Utb = 1,05 Udm
SN : Công suất ngắn mạch của HTĐ tại điểm chọn U tb

Bước 4: Tính trị số dòng ngắn mạch
𝑈 𝑡𝑏
𝐼𝑁=
√3 𝑍Σ
Tính dòng NM xung kích
kxk: Hệ số xung kích.
𝐼 𝑥𝑘 =𝑘𝑥𝑘 √ 2 𝐼 𝑁 kxk =1.8 với lưới trung áp trở lên
kxk = 1.2÷1.3 đối với lưới hạ áp
271
Bài tập: Tính ngắn mạch tại hai điểm N1 và N2 của lưới điện 22kV như
hình dưới.
Cho công suất ngắn mạch của hệ thống SN = 250MVA.
6.3 Tính toá n ngắ n mạ ch trong lướ i hạ á p
272
Trong đó:
- Điện áp dùng để tính ngắn mạch là điện áp định
mức của lưới hạ áp: Uđm =0.38kV UC ZB = RB + jXB
- Trong ZN phải tính đến tổng trở TBAPP theo công UH

thức sau: S0
2
Uh đ m 𝑈 𝑁 % . 𝑈 2h đ 𝑚
R b= Δ P N . 2 𝑋 𝑏=
Sđ m 100 𝑆 đ 𝑚
273
Trong đó:
274
Bài tập: Tính dòng ngắn mạch tại hai điển

N1 và N2 ở trong lưới điện hình bên
275
276
277
278
279
* Tính toán ngắn mạch

Ixk → kiểm tra ổn định động
INM (0,5s, 1s, 2s) → kiểm tra khả

năng cắt NM, khả năng chịu
đựng của cách điện trong
thời gian dòng NM đi qua.
Diễn biến của dòng NM theo thời gian
Ngắn mạch trong lưới cung cấp điện là NM xa nguồn. (Dòng NM đi từ các nhà
máy điện qua rất nhiều đường dây và TBA các cấp) → Thành phần không chu
kỳ đã tắt → INM chỉ còn thành phần chu kỳ.
280

Các bước tính toán NM 3 pha
Bước 1: Xác định điểm NM → Tìm dòng NM lớn nhất qua thiết bị
Bước 2: Vẽ sơ đồ thay thế để tính NM → Tính các tổng trở từ hệ thống

đến điểm NM
281

Bước 3: Tính các tổng trở từ hệ thống đến điểm NM
Utb : Điện áp trung bình của lưới trung áp ra khỏi trạm nguồn
nối với hệ thống điện; Utb = 1,05 Udm
SN : Công suất ngắn mạch của HTĐ tại điểm chọn Utb
282

Bước 4: Tính trị số dòng NM
𝑈 𝑡𝑏
𝐼𝑁=
√3 𝑍Σ
Ixk = kxk
kxk: Hệ số xung kích. kxk =1.8 với lưới trung áp trở lên
283

Ví dụ: 5.2 tr.150 SGK
Tính NM chọn và kiểm tra DCL và CC cao áp cho 2MBA 22/0,4kV.
Máy cắt xuất tuyến có IcddmMC = 40kA
284
Chương 07
LỰ A CHỌ N THIẾ T BỊ ĐIỆ N
7.2 Lựa chọn tiết diện dây dẫn
7.3 Lựa chọn máy biến áp
7.4 Lựa chọn các thiết bị phân phối điện
285
Trong trình tự thiết kế lưới điện,

sau khi tính toán phụ tải, cần
xác định kích cỡ của đường dây,
máy biến áp, máy cắt, … và
kiểm tra xem các thiết bị có đảm
bảo các điều kiện vận hành hay
không.
286
Trong vận hành, thiết bị điện có thể làm việc ở các chế độ cơ bản: lâu dài, quá
tải và ngắn mạch.
• Chế độ làm việc lâu dài: Thiết bị điện sẽ làm việc tin cậy nếu được chọn
theo điện áp định mức và dòng điện định mức.
• Chế độ làm việc quá tải: Khả năng quá tải của thiết bị nằm trong giới hạn
cho phép.
• Chế độ ngắn mạch: Thiết bị điện sẽ đảm bảo làm việc tin cậy nếu được
lựa chọn theo độ bền nhiệt và điện động.
287
1. Chọn thiết bị theo điều kiện làm việc lâu dài

• Chọn điện áp định mức: điện áp định mức của thiết bị phải lớn hơn điện
áp định mức của lưới + (10÷15)%
𝑈 đ 𝑚. 𝑇𝐵 Đ ≥ ( 110÷ 115 ) % 𝑈 đ 𝑚. 𝑚
• Chọn dòng điện định mức:
𝐼 đ 𝑚 .𝑇𝐵 Đ ≥ 𝐼 𝑙𝑣 . max
• Đối với mạch kép có một mạch sự cố
• Đối với MBA làm việc với khả năng quá tải của nó
• Đối với thanh góp, thanh dẫn, làm việc với chế độ vận hành xấu nhất
• Đối với máy phát điện vận hành ở chế độ quá tải lớn nhất cho phép.
• 10, 22, 35
288
2. Chọn thiết bị theo dòng điện ngắn mạch

Dòng ngắn mạch ảnh hưởng nghiêm trọng đến độ bền nhiệt và độ bền cơ của
thiết bị  Cần kiểm tra khả năng chịu đựng dòng ngắn mạch
• Kiểm tra ổn định động:

Iôđđ: Dòng điện ổn định động của thiết bị (do nhà sản xuất cung cấp
Ixk: Giá trị lớn nhất có thể xảy ra của dòng ngắn mạch
• Kiểm tra ổn định nhiệt:

hoặc
hoặc
Iôđn: Dòng điện ổn định nhiệt ứng với thời gian tôđn
tqđ: Thời gian qui đổi nhiệt của dòng điện ngắn mạch
BN: Xung lượng nhiệt do dòng điện ngắn mạch gây ra
I∞: Dòng điện ngắn mạch xác lập
tqd =0.5s
289
Dòng ngắn mạch ảnh hưởng nghiêm trọng đến độ bền nhiệt và độ bền cơ
của thiết bị  Cần kiểm tra khả năng chịu đựng dòng ngắn mạch
• Kiểm tra ổn định động: I odđ  ixk

Iôdđ: Dòng điện ổn định động
Ixk: Giá trị lớn nhất có thể xảy ra của dòng ngắn mạch
• Kiểm tra ổn định nhiệt: I ôdntôdn  BN
hoặc 2
I ôdn tôdn  I 2 t qd
Trong đó:
hoặc 𝐼 ôđ 𝑛 ≥ 𝐼 ∞
√ 𝑡 𝑞𝑑
𝑡 ô 𝑑𝑛
Iôdn: Dòng điện ổn định nhiệt ứng với thời gian tôdn,
I∞: Dòng điện ngắn mạch xác lập,
tqd: Thời gian qui đổi nhiệt của dòng điện ngắn mạch,
BN: Xung lượng nhiệt do dòng điện ngắn mạch gây ra
290

Ixk → kiểm tra ổn định động
INM (0,5s, 1s, 2s) → kiểm tra khả

năng cắt NM, khả năng chịu
đựng của cách điện trong
thời gian dòng NM đi qua.
Diễn biến của dòng NM theo thời gian
Ngắn mạch trong lưới cung cấp điện là NM xa nguồn. (Dòng NM đi từ các nhà
máy điện qua rất nhiều đường dây và TBA các cấp) → Thành phần không chu
kỳ đã tắt → INM chỉ còn thành phần chu kỳ.
291

Bước 1: Xác định điểm NM → Tìm dòng NM lớn nhất qua thiết bị
Bước 2: Vẽ sơ đồ thay thế để tính NM → Tính các tổng trở từ hệ thống

đến điểm NM
292

Bước 3: Tính các tổng trở từ hệ thống đến điểm NM
Utb : Điện áp trung bình của lưới trung áp ra khỏi trạm nguồn
nối với hệ thống điện; Utb = 1,05 Udm
SN : Công suất ngắn mạch của HTĐ tại điểm chọn Utb
293

Bước 4: Tính trị số dòng NM
𝑈 𝑡𝑏
𝐼𝑁=
√3 𝑍Σ
Ixk = kxk
kxk: Hệ số xung kích. kxk =1.8 với lưới trung áp trở lên
294

Ví dụ: 5.2 tr.150 SGK
Tính NM chọn và kiểm tra DCL và CC cao áp cho 2MBA 22/0,4kV.
Máy cắt xuất tuyến có IcddmMC = 40kA
295
Chương 07
7.2 Lự a chọ n tiết diện dây dẫ n
296
Khái quát chung

- Vốn đầu tư dây dẫn chiếm khoảng 30% tổng vốn đầu tư cho đường dây
→ Lựa chọn dây dẫn phù hợp là rất quan trọng.
- Tiêu chí lựa chọn dây dẫn khác nhau phụ thuộc:
+ Cấp điện áp U
+ Loại đường dây (DDK, Cáp)
+ Tính chất phụ tải ( công nghiệp, đô thị, nông thôn)
- Phương pháp lựa chọn tiết diện dây dẫn thường dung:
+ Theo điều kiện phát nóng dài hạn
+ Theo tổn thất điện áp cho phép của mạng điện
+ Theo mật độ dòng điện kinh tế
297
1. Lựa chọn theo điều kiện phát nóng dài hạn

298

299

300

301

302

Khi áp dụng cho mạng điện hạ áp trong nhà: tiết diện dây dẫn cần phối hợp
với các thiết bị bảo vệ (Cầu chì, aptomat)
• Theo tiêu chuẩn cũ của Liên Xô:
- Khi bảo vệ bằng cầu chì
Idc: Dòng điện định mức của dây chảy
𝐼 𝑑𝑐 Icp: Dòng điện cho phép
𝐼 𝑐𝑝 ≥
𝛼 : Hệ số phụ thuộc đặc điểm của mạng điện.
= 0.8 (sinh hoạt), 3 (mạng động lực)
- Khi bảo vệ bằng áp tô mát
𝐼 𝑘𝑑𝑛 Ikdn: Dòng điện khởi động nhiệt ATM

𝐼 𝑐𝑝 ≥ Ikdt: Dòng điện khởi động điện từ của ATM
1.5
303

Khi áp dụng cho mạng điện hạ áp trong nhà: tiết diện dây dẫn cần phối hợp
với các thiết bị bảo vệ (Cầu chì, aptomat)
• Theo tiêu chuẩn IEC 60364:
304

• Theo tiêu chuẩn IEC 60364:
305
2. Lựa chọn theo điều kiện mật độ kinh tế của dòng điện
Tiết diện được chọn là tiết diện theo chuẩn thiết kế và gần giá trị tiết diện kinh
tế nhất.
Quan hệ giữa mật độ dòng điện kinh tế và tiết diện kinh tế

I lv
Fkt 
J kt
306
2. Lựa chọn theo điều kiện mật độ kinh tế của dòng điện
Mật độ dòng điện kinh tế ứng với các loại dây khác nhau được cho trong bảng
307
Bài tập 1
Mạng điện 110kV cung cấp điện cho 3 phụ tải với công suất cho trên hình
vẽ. Xác định tiết diện các dây nhôm lõi thép của các đoạn đường dây. Giả
thiết cả 3 phụ tải có cùng hệ số cosphi và thời gian sử dụng công suất cực
đại là 4200h.
1 2 3
N
4,8MVA 5,2MVA 13,5MVA

308
Bài tập 1
23,5MVA 1 18,7MVA 2 13,5MVA 3
N
123,48A 98,3A 71A
4,8MVA 5,2MVA 13,5MVA
Tmax = 4200h
Mật độ kinh tế của dòng điện là 1,1A/mm2
Dây nhôm lõi thép
309
3. Lựa chọn theo điều kiện tổn thất điện áp cho phép
Tổn thất điện áp trên đường dây
𝑃 ⋅ 𝑅 +𝑄 ⋅ 𝑋
Δ 𝑈= =Δ 𝑈 𝑃 + Δ 𝑈 𝑄 ≤ ∆ 𝑈 𝑐𝑝
𝑈 𝑑𝑚
– Tổn thất điện áp do công suất phản kháng
Δ 𝑈 𝑄=
𝑄 ⋅ 𝑋 𝑄 ⋅𝑥 0 ⋅𝑙
𝑈 𝑑𝑚
=
𝑈 𝑑𝑚
𝑥 0=
{
0.35 ÷ 0.42(Ω/𝑘𝑚)(trên không)
0.07 ÷ 0.1 (Ω/𝑘𝑚)
(cáp)
– Tổn thất điện áp do công suất tác dụng

𝑃 ⋅ 𝑅 𝑃 ⋅ 𝜌 ⋅𝑙 𝑃 ⋅ 𝜌 ⋅𝑙
Δ 𝑈𝑃= =
∗
≤ Δ 𝑈 𝐶𝑃 − Δ𝑈 𝑄 =Δ𝑈 𝑃 𝐹≥ ∗
𝑈 𝑑𝑚 𝑈 𝑑𝑚 ⋅ 𝐹 𝑈 𝑑𝑚 ⋅ Δ𝑈 𝑃
Dây nhôm lõi thép AC có :  = 31,5 mm2/km

310
 Đối với mạng điện hạ áp, x0 rất bé, chiều dài l ngắn do đó có thể bỏ qua
ΔUQ
 Đối với đường dây trục cấp điện cho nhiều phụ tải
Nếu toàn bộ đường dây chọn cùng một thiết diện
  pk  l k
F k
U dm  U CP  x0  qk  lk
k
* Note: lk chiều dài đường dây tính từ nguồn đến phụ tải
311
 Đối với mạng điện hạ áp, x0 rất bé, chiều dài l ngắn do đó có thể bỏ qua
ΔUQ
Nếu toàn bộ đường dây chọn cùng một thiết diện
Có thể dùng công thức sau:

312
Nếu toàn bộ đường dây chọn cùng một mật độ dòng điện
313
4. Kiểm tra điều kiện phát nóng khi ngắn mạch (chỉ dành cho cáp)
Điều kiện ổn định nhiệt của cáp
314
Điều kiện ổn định nhiệt của cáp theo tiêu chuẩn IEC 60364
315
Điều kiện ổn định nhiệt của cáp theo tiêu chuẩn IEC 60364
316
5. Các điều kiện kỹ thuật của dây

• Độ bền cơ học (áp dụng với đường dây trên không từ 110kV trở lên)
• Vầng quang điện: chỉ áp dụng với đường dây trên không U dm ≥110kV
110kV: ; 220kV:
• Điều kiện ổn định nhiệt của cáp
• Tổn thất điện áp cho phép
317
6. Phạm vi ứng dụng của các phương pháp chọn tiết diện dây
318
Trình tự tính toán đối với đường dây trung áp cấp cho phụ tải
tập trung có Tmax lớn
Bước 1 Tính dòng điện trên đường dây trong chế độ làm việc bình
thường
Bước 2 Từ vật liệu dây và Tmax trang bảng được Jkt

Bước 3 Tính tiết diện kinh tế → chọn tiết diện tiêu chuẩn gần nhất với
tiết diện kinh tế
Bước 4 Kiểm tra các điều kiện kỹ thuật của dây

+ Với cáp : Điều kiện phát nóng lâu dài, điểu kiện ổn định nhiệt, điều kiện
tổn thất điện áp cho phép
+ Với DDK: Độ bền cơ học, phát nóng lâu dài, tổn thất điện áp cho phép
319
Trình tự tính toán đối với đường dây hạ và trung áp cấp cho phụ tải phân
tán, đường dây dài
Bước 1 Lựa chọn dây theo điều kiện tổn thất điện áp
Bước 2 Kiểm tra lại điều kiện phát nóng
Bước 3 Kiểm tra các điều kiện kỹ thuật của dây

320
Trình tự tính toán đối với đường dây hạ áp
Bước 1 Lựa chọn dây theo điều kiện phát nóng
Bước 2 Nếu đường dây dài cần kiểm tra lại điều kiện tổn thất điện áp
của dây
Bước 3 Kiểm tra các điều kiện kỹ thuật khác của dây
321
Bài tập 1
322
Bài tập 2
Đường dây trên không 10kV có chiều dài 2,5km dùng dây nhôm trần cung
cấp điện cho phụ tải S = 750+j600kVA. Khoảng cách trung bình hình học
của các dây là 1m. Tổn thất điện áp cho phép là 4,5%. Xác định tiết diện
dây nhôm
323
Bài tập 2
Tổn thất điện áp cho phép:
Giả thiết x0 = 0,38.
𝑄 ⋅ 𝑋 𝑄 ⋅ 𝑥 0 ⋅ 𝑙 600 × 0.38 ×2.5

Δ 𝑈 𝑄= = = =57 𝑉
𝑈 𝑑𝑚 𝑈 𝑑𝑚 10
Chọn dây A-16 có r0 = 1,98 và x0 = 0,39 và Icp=105A

Kiểm tra lại điều kiện tổn thất điện áp:
Kiểm tra lại điều kiện phát nóng: I = 55.5A<Icp

324
Bài tập 3
vẽ. Các đoạn dây dùng dây nhôm với cùng một tiết diện, khoảng cách
trung bình hình học giữa các dây pha là 800mm. Tổn thất điện áp cho
phép là 4%.
5km 1 2km 2
N
20A 15A
cosphi=0.8 cosphi=0.8
325
Bài tập 3
Chọn dây A-70 có r0 = 0.46 và x0 = 0,33 và Icp=265A

Kiểm tra lại điều kiện tổn thất điện áp: …
Kiểm tra lại điều kiện phát nóng: ….
326
Bài tập 4
vẽ. Các đoạn dây dùng dây nhôm lõi thép, khoảng cách trung bình hình
học giữa các dây pha là 3m. Tổn thất điện áp cho phép là 6%. Xác định
các tiết diện dây dẫn theo mật độ không đổi của dòng điện.
15km 1 10km 2
N
40A 60A
cosphi=0.9 cosphi=0.9
327
Bài tập 4
Kiểm tra lại điều kiện phát nóng: ….

Kiểm tra lại điều kiện tổn thất điện áp: …
338
Chương 07
6.3 Lự a chọ n máy biến á p
339
Lựa chọn công suất của MBA

Điều kiện làm việc bình thường Khi sự cố 1 máy biến áp
𝑆max 𝑆max
𝑛 𝑆 𝑀𝐵𝐴 ≥ ( 𝑛 −1 ) . 𝑆 𝑀𝐵𝐴 ≥
𝐾𝑡 𝐾 𝑞𝑡 . 𝐾 𝑡
t  t0 Sn: Công suất của máy biến áp (VA)
Kt  1  Smax: Công suất cực đại của tải
100
n: Số lượng máy biến áp
Kt : Hệ số nhiệt độ hiệu chỉnh.
t: Nhiệt độ môi trường
t0: Nhiệt độ môi trường thiết kế
Kqt: Hệ số quá tải thiết kế của máy biến áp
340
Chương 07
7.4 Lự a chọ n cá c thiết bị phâ n phố i điện
341
1. Chọn thanh cái
Thanh cái (Thanh góp)
• Chức năng:
là thiết bị dùng để tiếp nhận và

phân phối điện năng.
• Ở cấp trung áp trở xuống thường

được chế tạo ở dạng thanh góp
cứng bằng đồng hoặc nhôm
• Thanh góp được cách điện với các

phần khác bằng sứ đỡ
342
Điều kiện chọn:

- Phát nóng dài hạn
343

- Phát nóng khi ngắn mạch (ổn định nhiêt)
344

- Ổn định động
• Lực điện động tác động lên thanh góp

Fmax
345

- Ổn định động
• Mô men uốn tác động lên phần giữa hai bát sứ

đỡ
• Yêu cầu cho ổn định động: Ứng suất tính toán

phải nhỏ hơn ứng suất cho phép của vật liệu
làm thanh góp
346
2. Chọn sứ đỡ

- Điều kiện cách điện:
- Điều kiện về độ bền cơ học: Lực tác động
lên thanh cái cũng trực tiếp tác động lên
sứ  cần kiểm tra độ bền cơ khi có ngắn
mạch
347
3. Chọn máy cắt trung áp

• Chức năng:
Dùng để đóng cắt mạch điện có (2)
dòng điện phụ tải và cắt dòng (1)
điện ngắn mạch
• Phân loại:
– Theo công nghệ dập hồ
quang: Dầu (1), không khí
(2), chân không và khí SF6
(Sulphur hexafluoride) (3)
– Lắp đặt: Ngoài trời (3),
trong nhà (4)
(4)
(3)
348
3. Chọn máy cắt điện

349
3. Chọn máy cắt trung áp

350
4. Chọn cầu dao trung áp (dao cách ly)

351
5. Chọn áp tô mát (máy cắt hạ áp)

352
5. Chọn áp tô mát (máy cắt hạ áp)

353
6. Chọn cầu dao hạ áp

354
7. Chọn cầu chì

355

356

357
2. Chọn máy cắt điện

• Điều kiện chọn máy cắt cao áp
358
3. Chọn máy cắt phụ tải

Lựa chọn MCPT kết hợp với cầu chì
- MCPT → đóng cắt dòng phụ tải
- Cầu chì → cắt dòng ngắn mạch
359
4. Chọn dao cách ly

• Cách ly về điện giữa các phần tử
trong mạch điện(Dao cách ly)
Đóng cắt mạch điện khi không tải.
360

• Chức năng: Cắt dòng điện quá tải và ngắn mạch
Note: Với cầu chì hạ áp, chọn Ivỏ lớn hơn Idc vài cấp → chỉ thay dây
chảy chứ không thay vỏ
361
6. Chọn aptomat
• Chức năng: đóng cắt điện hạ áp
362
7. Ví dụ chọn thiết bị phân phối

Tham khảo các ví dụ chương 6 sách giáo trình.
363
364
Chương 08
BÙ CÔ NG SUẤT PHẢ N KHÁ NG
8.2 Các biện pháp nâng cao hệ số công suất
8.3 Phân phối dung lượng bù
8.4 Chọn tụ điện
1. Hệ số công suất
• Hệ thống xoay chiều, phụ tải nhận điện từ nguồn bao gồm:
– Công suất tác dụng (kW).
– Công suất phản kháng (kVAr). (máy biến áp hoặc động cơ…, dùng
để tạo ra từ trường)
• Tam giác công suất và hệ số công suất
𝑃 𝑃
cos 𝜑= = 2 2 ≤ 1
𝑆 √ 𝑃 +𝑄
2. Nhu cầu sử dụng công suất phản kháng
• Máy biến áp (20%): Từ hóa trong lõi thép, điện năng điện năng .
• Đường dây (5%): Tự cảm, hỗ cảm.
• Động cơ ( điện năng cơ năng) và các tải khác như đèn huỳnh quang, các
quá trình hồ quang điện, kháng điện,….. (75%)
367
3. Những lợi ích do tăng hệ số công suất
- Giảm tổn thất điện áp
P . R+Q . X
ΔV =
V
- Giảm tổn thất công suất và tổn thất điện năng (đường dây và máy biến áp)
2 2 2 2
P +Q ↓ P +Q ↓
ΔP = 2
⋅R Δ A= 2
⋅R . τ
V V
- Tăng khả năng truyền tải công suất tác dụng của đường dây
𝐼 𝑐𝑝 = √ 𝑃= √ 3.𝑈 . 𝐼 −𝑄
2 2
𝑃 +𝑄 2 2 2
𝑐𝑝
√3 . 𝑈
- Giảm áp lực phát Q của nguồn điện
- Tránh quá tải lưới điện, trì hoãn đầu tư cho phát triển lưới điện
Nâng cao hệ số công suất được thực hiện bằng cách bù công suất
phản kháng.
4. Các định nghĩa cosφ phụ tải
370
Chương 07
8.2 Cá c biện phá p nâ ng cao hệ số cô ng suấ t
1. Nâng cao hệ số công suất tự nhiên
Bù cosφ tự nhiên là thuật ngữ chỉ những giải pháp không cần đặt thiết bị bù
mà làm cho trị số cosφ tăng lên
Các giải pháp nâng cao cosφ tự nhiên

* Đối với động cơ: Cosφ tỷ lệ với hệ số tải của động cơ → nâng cao hệ số tải cũng đồng
thời nâng cao cosφ của xí nghiệp
- Thay đổi và cải tiến qui trình công nghệ của thiết bị điện sao cho hợp lý nhất.
- Hạn chế động cơ chạy không tải theo hai cách:
+ Hợp lý hóa các thao tác để các máy công tác có thời gian mang tải tối đa.
+ Đặt thiết bị hạn chế thời gian không tải.
- Thay động cơ KĐB chạy non tải bằng các động cơ KĐB có công suất nhỏ phù hợp hơn.
- Dùng động cơ đồng bộ cho những ứng dụng ít phải thay đổi tốc độ như máy nén khí,
máy bơm….
* Đối với máy biến áp: Thay MBA non tải bằng các MBA có công suất nhỏ hơn, áp dụng
bài toán vận hành kinh tế trạm biến áp khi công suất phụ tải thay đổi.
1. Nâng cao hệ số công suất tự nhiên
Bù cosφ tự nhiên là thuật ngữ chỉ những giải pháp không cần đặt thiết bị bù
mà làm cho trị số cosφ tăng lên
Các giải pháp nâng cao cosφ tự nhiên

* Đối với máy biến áp: Cosφ tỷ lệ với hệ số tải của động cơ → nâng cao hệ số tải cũng
đồng thời nâng cao cosφ của xí nghiệp
- Thay đổi và cải tiến qui trình công nghệ của thiết bị điện sao cho hợp lý nhất.
- Hạn chế động cơ chạy không tải theo hai cách:
+ Hợp lý hóa các thao tác để các máy công tác có thời gian mang tải tối đa.
+ Đặt thiết bị hạn chế thời gian không tải.
- Thay động cơ KĐB chạy non tải bằng các động cơ KĐB có công suất nhỏ phù hợp
hơn.
- Dùng động cơ đồng bộ cho những ứng dụng ít phải thay đổi tốc độ như máy nén
khí, máy bơm….
2. Nâng cao bằng bù công suất phản kháng
Xác định dung lượng bù công suất phản kháng:
2. Nâng cao bằng bù công suất phản kháng
Các thiết bị bù CSPK:
377
Chương 08

8.3 Phâ n phố i dung lượ ng bù
1. Chọn vị trí đặt thiết bị bù
Thiết bị bù thường được đặt gần với phụ tải cần bù, có 2 quan điểm đặt:
Đặt tập trung Đặt phân tán

Thường tại các trạm biến áp. Tại các tủ phân phối, tủ động lực
hoặc tại từng phụ tải.
Ưu điểm: dễ vận hành và tự động
hóa, tận dụng hết công suất Ưu điểm: giảm được tổn thất trên hệ
thống cung cấp điện
1. Chọn vị trí đặt thiết bị bù
Xây dựng bài toán phân phối tối ưu dung lượng bù:
Hai trường hợp phân phối dung lượng bù trong mạng điện xí nghiệp công
nghiệp:
• Tính dung lượng bù đặt ở phía cao áp và hạ áp của máy biến áp
• Phân phối dung lượng bù trong mạng điện hình tia và liên thông
2. Bài toán phân phối dung lượng bù phía cao áp và hạ áp của trạm
biến áp
Dựa trên hệ số cosφ đã tính được lượng công suất cần bù là .
 Giả thiết:
– Ảnh hưởng của đến hệ số tải nhỏ, bỏ
qua.
S
– Tổng dung lượng bù không đổi.
Q
𝑄 𝑏=𝑄 𝑏𝐶 +𝑄𝑏𝐻 =𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡
QbC QbH
 Hàm chi phí:
S Q - Qb Q - QbH
𝑍 =𝑍 1+ 𝑍 2 +𝑍 3 ⇒ 𝑀𝑖𝑛 Rd RB
Q
QbC QbH
biến áp
– Vốn đầu tư cho thiết bị bù:
¿
VC và VH : Suất vốn đầu tư cho một đơn vị dung lượng bù phía cao áp và
hạ áp (đ/kVAr).
– Chi phí tổn thất điện năng hàng năm của thiết bị bù:
𝑍 2=𝑄 𝑏 . 𝛥 𝑃 𝑏 .𝑇 𝑏 . 𝛼 𝐴
Pb : Suất tổn thất công suất tác dụng cho một đơn vị dung lượng bù,
(kW/kVAr)
Tb : Thời gian vận hành thiết bị bù (1 năm = 8760h)
biến áp
– Chi phí tổn thất điện năng hàng năm của lưới điện sau khi đặt thiết bị bù:
{ }
2 2
( 𝑄 − 𝑄 𝑏𝐻 ) ( 𝑄 − 𝑄𝑏𝛴 )
𝑍 3= 2
. 𝑅𝐵+ 2
. 𝑅𝑑 . 𝜏𝑏 . 𝛼𝐴
𝑈 𝑈
b : Thời gian tổn thất công suất lớn nhất của lưới điện khi có
đóng thiết bị bù.
A : Giá điện năng (đ/kWh)
U : Điện áp lưới phía cao áp của trạm
RB: Điện trở của trạm
Rd : Điện trở của đường dây
biến áp
– Dung lượng bù phía cao và hạ áp của trạm là nghiệm của:
𝑑𝑍 2. ( 𝑄 −𝑄 𝑏𝐻 )
= ( 𝑉 𝐻 −𝑉 𝐶 ) . ( 𝑘𝑣h + 𝑘𝑡𝑐 ) − . 𝑅 𝐵 . 𝜏 𝑏 . 𝛼 𝐴 =0
𝑑 𝑄 𝑏𝐻 2
𝑈 2
( 𝑉 𝐻 −𝑉 𝐶 ) .(𝑘𝑣h + 𝑘𝑡𝑐 ) .𝑈
𝑄 𝑏𝐻 =𝑄 −
2. 𝑅 𝐵 .𝜏 𝑏 . 𝛼 𝐴

𝑄 𝑏𝐶 =𝑄 𝑏 − 𝑄𝑏𝐻
¿
𝑍 2=𝑄 𝑏 . 𝛥 𝑃 𝑏 .𝑇 𝑏 . 𝛼 𝐴
{ }
2 2
( 𝑄 − 𝑄 𝑏𝐻 ) ( 𝑄 − 𝑄𝑏𝛴 )
𝑍 3= 2
. 𝑅𝐵+ 2
. 𝑅𝑑 . 𝜏𝑏 . 𝛼𝐴
𝑈 𝑈
3. Bài toán phân phối dung lượng bù trong lưới hình tia
Dựa trên hệ số cosφ đã tính được lượng công suất cần bù là .
𝑛
𝑄 𝑏=∑ 𝑄𝑏𝑖 =𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡 1
Q1
𝑖 =1 r1 Qb1
Hàm chi phí: Do các thiết bị cùng cấp điện áp 0 r2 2

nên chỉ xét đến Z3 Q2
.. Qb2
2 rn .
𝑛
( 𝑄 𝑖 −𝑄 𝑏𝑖 ) n
𝑍 3=∑ 2
.𝑟 𝑖 .𝜏 𝑏 .𝛼 𝐴 = 𝑓 (𝑄 𝑏𝑖 ,𝑖=1,𝑛)→ 𝑀𝑖𝑛 Qn
𝑖=1 𝑈 Qbn
Dung lượng bù trên mỗi nhánh:
Trong đó
( 𝑄−𝑄 𝑏 ¿ . 𝑅𝑒𝑞
| (∑ )
𝑛 −1
1
𝑄𝑏𝑖 =𝑄 𝑖 − 𝑅 𝑒𝑞=
𝑟𝑖
𝑟𝑖 𝑖 =1, 𝑛
𝑖=1
Ví dụ
VD. 1. Mạng hình tia bốn nhánh, tổng dung lượng bù cho mạng là
1200kVAr. Thông số các nhánh như sau:
r1 = 0.1; Q1 = 400 kVAr
r2 = 0.05 ; Q2 = 400 kVAr Xác định Qc1, Qc2, Qc3,
Qc4
r3 = 0.06 ; Q3 = 500 kVAr
r4 = 0.2 ; Q4 = 200 kVAr
Giải : Q = Q1 + Q2 + Q3 + Q4 = 1500 kVAr
Tương tự, Qb2 = 283,6kVAr ; Qb3 = 403kVAr ; Qb4 = 170,9kVAr

4. Bài toán phân phối dung lượng bù trong lưới liên thông
n-1 n
( 𝑄 (𝑛− 1¿𝑛 − 𝑄𝑏(𝑛−1)𝑛 ¿ . 𝑅𝑡𝑑𝑛
𝑄 𝑏𝑛=𝑄 𝑛 − Q(n-1)n
𝑟𝑛 rn
Qb(n-1)n
Trong đó
Qn Qbn
Q(n-1)n : CSPK chạy từ nút n-1 đến nút n
Qb(n-1)n : Tổng CSPK bù cần phân phối tại nút n. Hãy nhìn và giải sơ đồ
liên thông như thể nhiều
Rtđn : Điện trở tương đương của phần mạch
sơ đồ hình tia liên tiếp
giữa nút n và các phụ tải phía sau.
nhau
388
VD. 2. Tổng dung lượng bù là 250kVAr. Thông số đường dây
r3 = 0.025 ; Q3 = 50 kVAr
r2 = 0.012 ; Q2 = 250 kVAr Xác định Q b1, Qb2,
Qb3
r12 = 0.004 ; Q12 = Q2 + Q3=300 kVAr Q12; Qb12
Giải : Q = Q = Q12
r11 + = 400
0.008 ;kVAr
Q1 = 100 kVAr 1 2 Q3
𝑅 𝑒𝑞 2=𝑟 2 /¿𝑟 3=0.008 Ω Q;Qb r12 r3

r1 r2 Qb3
𝑅 𝑒𝑞 1=𝑟 1 /¿(𝑅𝑒𝑞 2 +𝑟 12)=0.0048 Ω
(𝑄 − 𝑄𝑏 ). 𝑅𝑒𝑞 1
𝑄 𝑏1=𝑄1 −
( 40 0−𝑟250)×
1 0.0048 Q1
Qb1
Q2
Qb2
¿ 100 − =10 𝑘𝑉𝐴𝑟
0.008
𝑄 𝑏12=𝑄𝐶 −𝑄 𝑏1=250 −10=240 𝑘𝑉𝐴𝑟
( 𝑄 12 −𝑄 𝑏12 ) . 𝑅 𝑒𝑞 2 ( 30 0 − 240 ) ×0.008
𝑄 𝑏2=𝑄 2 − =250 − =209 , 5 𝑘𝑉𝐴𝑟
𝑟2 0.012
𝑄 𝑏3=𝑄 𝑏12 −𝑄 𝑏2 =30 , 5 𝑘𝑉𝐴𝑟
390
391
392
Chương 08
8.4 Chọ n tụ điện
1. Kết cấu và đấu nối
2. Dòng điện xung kích khi đóng tụ vào lưới
- Khi đóng 1 tụ vào lưới:
Dòng điện đóng tụ: Im (inrush current)
- So sánh với dòng định mức của tụ

- Khi đóng 1 tụ vào lưới:
Tần số dao động sau khi đóng tụ:
Ví dụ: Đóng tụ bù cố định 250kVAr với Uđm =6kV vào lưới có công suất ngắn
mạch tại điểm đóng tụ là SN = 250MVA
3. Nguyên tắc đóng cắt tụ điện
3. Nguyên tắc đóng cắt tụ điện
 Vận hành tụ điện:
• Đối với lưới điện cao áp tụ điện được đặt trong phòng riêng.
• Đối với lưới điện hạ áp, tụ được lắp trong tủ tụ bù, có thể đặt cạnh các
tủ phân phối điện.
• Lưu ý chống cháy nổ tụ điện khi vận hành (do quá điện áp đặt lên tụ)
hoặc phát nóng do tổn thất công suất tác dụng của bản thân tụ.
Bài tập 8.1
Một xí nghiệp có mặt bằng cấp điện như hình. Yêu cầu tính toán thiết kế bù
dùng tụ điện sao cho cosphi của nhà máy lên 0,95
Giải
Với hệ thống cấp điện trên, tối ưu hơn cả là bù phân tán tại 3 điểm: phân xưởng 1,
phân xưởng 2 và cực động cơ máy khuấy 30 kW.
Công suất tổng của xí nghiệp:

S  24  j 32  42  j 56  30  j 30  96  j118 kVA
96
Hệ số công suất của xí nghiệp: cos    0, 63
96  118
2 2
Dung lượng bù tổng: Qb  P.(tg1  tg2 )  96.(1, 23  0,33)  86 kVAr

0, 009
Công suất bù tại PX1: Qb1  32  (118  86)  28, 4 kVAr
0, 08
0, 009
Công suất bù tại PX2: Qb 2  56  (118  86)  32 kVAr
0, 012
0, 009
Công suất bù tại PX3: Qb 3  30  (118  86)  25, 6 kVAr
0, 062
Qbi , kVAr

Bài 8.2
Qbi , kVAr

Giải
Qbi , kVAr

Giải
Qbi , kVAr

Bài 8.3
Qbi , kVAr

Giải
Qbi , kVAr

Giải
Qbi , kVAr

Bài 8.4
Thông số các phụ tải là công suất cực đại. Thời gian đóng điện của tụ lấy bằng T max
Qbi , kVAr

Giải
 ?????
 Điều chỉnh dung lượng bù:

• Điều chỉnh theo điện áp: phương pháp này vừa nâng cao được hệ
sô, vừa ổn định được điện áp nên được dùng phổ biến.
• Điều chỉnh theo thời gian. Chỉ áp dụng đối với các phụ tải có ĐTPT
tương đối ổn định.
• Điều chỉnh theo dòng điện phụ tải
• Điều chỉnh theo hướng của công suất phản kháng.
 Vận hành tụ điện:
• Đối với lưới điện cao áp tụ điện được đặt trong phòng riêng.
• Đối với lưới điện hạ áp, tụ được lắp trong tủ tụ bù, có thể đặt cạnh
các tủ phân phối điện.
• Lưu ý chống cháy nổ tụ điện khi vận hành (do quá điện áp đặt lên
tụ) hoặc phát nóng do tổn thất công suất tác dụng của bản thân
trụ.
415
Chương 09
BẢ O VỆ RƠ LE VÀ TỰ ĐỘ NG HÓ A TRONG
9.2 Các nguyên tắc bảo vệ trong hệ thống CCĐ
9.3 Bảo vệ các thiết bị trong hệ thống CCĐ
9.4 Tự động hóa trong hệ thống CCĐ
416
1. Các sự cố và làm việc không bình thường

 Ngắn mạch:
 Quá tải:
 Các chế độ không bình thường khác:

417
2. Nhiệm vụ của các thiết bị bảo vệ
 Chế độ làm việc bình thường:

Các thiết bị bảo vệ không được phép tác động.
 Chế độ làm việc không bình thường:
Các thiết bị bảo vệ có thể cảnh báo xong không được phép tác động
khi thời gian cho phép chưa hết ( ví dụ: quá trình khởi động động cơ).
 Chế độ sự cố:
Hệ thống không cho phép làm việc trong chế độ này vì vậy cần loại
trừ thiết bị hoặc phần bị sự cố của hệ thống ra khỏi lưới càng nhanh
càng tốt để hạn chế tối đa tác hại của nó.
418
3. Các yêu cầu chung đối với hệ thống bảo vệ

419
3. Các yêu cầu chung đối với hệ thống bảo vệ

Các nguyên lý đảm bảo tính chọn lọc của bảo
vệ trong lưới phân phối
- Thời gian tác động
- Dòng điện
- Logic
420
4. Phân loại bảo vệ
Rơ le trung gian, thời gian, tín hiệu…

421

422

423

424
5. Cấu trúc cơ bản
Cảnh
Rơ le báo
DK từ xa
Rơ le
425
425
Chương 09
9.2 Cá c nguyên tắ c bả o vệ trong HTCCĐ
427
1. Bảo vệ quá dòng

Nguyên lý làm việc
428

Bảo vệ quá dòng cắt nhanh
429

Bảo vệ quá dòng có thời gian
• Để đảm bảo tính chọn lọc
Sau khi sự cố đã được loại trừ, một số

phụ tải động lực được cấp điện qua
mạch có đặt bảo vệ sẽ khởi động trở lại.
Kmm: Hệ số mở máy, xét đến ảnh hưởng của các động

cơ trong lưới
Kmm = 15. Kmm5 khi Đ gần BV
Kmm 1 khi Đ xa BV
430

 Dòng trở về
Kat: Hệ số an toàn (dự trữ) tính đến sai số của bảo vệ,
từ 1,1 (đối với rơ le tĩnh) đến 1,2 (đó với rơ le điện cơ)
• Dòng khởi động (phía sơ cấp)
Kv: Hệ số trở về (Itv/Ikđ)
Đối với rơ le điện cơ, Kv  1. Đối với rơ le tĩnh và rơ le số, Kv = 1

Để tính dòng khởi động phía thứ cấp, cần biết tỉ số biến dòng
431

 Để đảm bảo độ nhạy của bảo vệ, cần
có
INmin: Dòng ngắn mạch nhỏ nhất đi qua thiết

bị bảo vệ
432

Đối với lưới điện hở có một nguồn cấp, đảm bảo

tính chọn lọc bằng việc phối hợp thời gian tác
động giữa các bảo vệ: bảo vệ càng gần nguồn thì
thời gian tác động càng lớn.
433

434

Bảo vệ quá dòng có thời gian: Đặc tính thời gian độc lập
435

Bảo vệ quá dòng có thời gian: Đặc tính thời gian phụ thuộc
436

437

438

Bảo vệ quá dòng thứ tự không
439
2. Bảo vệ so lệch
- Là loại bảo vệ cắt nhanh

- Biên độ dòng điện ở hai đầu phần tử được bảo vệ được so sánh
với nhau.
- Nếu sai lệch vượt quá trị số cho trước bảo vệ sẽ tác động
440
2. Bảo vệ so lệch
- Là loại bảo vệ cắt nhanh

- Biên độ dòng điện ở hai đầu phần tử được bảo vệ được so sánh
với nhau.
- Nếu sai lệch vượt quá trị số cho trước bảo vệ sẽ tác động
452
452
Chương 09
9.3 Bả o vệ cá c thiết bị trong hệ thố ng CCĐ
453
1. Bảo vệ lưới điện trung áp

454
455
457

458

459

460

461

462

463

464

465
Sơ đồ đường dây phân

phối và vị trí của các
thiết bị bảo vệ
Sự phối hợp đặc tính tác

động của các thiết bị
bảo vệ
466

Khi có thêm nguồn năng lượng mặt trời hoặc gió đặt ở phía phụ
tải (nhà dân) sẽ khiến cho các bảo vệ tác động sai
Trường hợp 1:
Giải pháp: Sử dụng bảo vệ quá dòng có

hướng cho các máy cắt đầu nguồn
467

Khi có thêm nguồn năng lượng mặt trời hoặc gió đặt ở phía phụ
tải (nhà dân) sẽ khiến cho các bảo vệ tác động sai
Trường hợp 2:
Yêu cầ u:
Cầ n đả m bả o sự phố i hợ p giữ a recloser và cầ u chì trong mọ i
chế độ vậ n hà nh củ a DG.
Giả i phá p:
Xây dự ng mố i liên hệ giữ a cô ng suấ t phá t lớ n nhấ t cho phép
củ a DG tương ứ ng vớ i mộ t đườ ng đặ c tính nhấ t định củ a recloser và
cầ u chì. Từ đó đưa ra phương phá p chọ n recloser và cầ u chì thỏ a
mã n yêu cầ u trên.
468
2. Bảo vệ lưới điện hạ áp

469

470

471

472

473

474

475

476
2. Bảo vệ động cơ điện

477

478

479

480

481

482

483
3. Bảo vệ MBA điện lực

• Một số loại sự cố chính trong MBA:
- Quá tải MBA
- Thùng dầu bị thủng hoặc rò dầu
- Ngắn mạch giữa các pha hoặc pha với vỏ ở bên trong hoặc tại đầu cực
MBA
- Chập giữa các vòng dây trên cùng một pha
- Tùy theo công suất MBA, vị trí và vai trò trong hệ thống điện để lựa
chọn phương thức bảo vệ thích hợp.
484

 Bảo vệ chống ngắn mạch trong MBA
485

 Bảo vệ chống ngắn mạch trong MBA
- Đối với trạm biến áp phân phối (công suất nhỏ) →sử dụng cầu chì cao
áp (cầu chì tự rơi hoặc thạch anh dạng ống có lắp kèm cầu dao cách ly)
- Đối với máy biến áp trung gian (tùy vai trò)→ các bảo vệ gồm:
- Bảo vệ so lệch có hãm (bảo vệ chính)
- Bảo vệ quá dòng có thời gian (dự phòng cho so lệch)
- Bảo vệ quá dòng tránh quá tải MBA
- Bảo vệ chống chạm đất sử dụng rơ le quá dòng (b)
486
 Bảo vệ chống chạm chập các vòng dây,

thủng thùng dầu → Rơ le hơi (rơ le
Buchholz)
Chống được các hư hỏng như: quá tải,
chạm chập các vòng dây, thủng thùng
dầu thường làm cho dầu bốc hơi và
chuyển động.
487

Nguyên lý làm việc của Rơ le hơi (rơ le Buchholz)
- Đối với MBA có công suất từ 500kVA đến 5MVA, sử dụng rơ le

khí cấp 1 tác động.
- MBA công suất trên 5MVA sử dụng 2 cấp tác động, cấp 1 báo tín
hiệu cảnh báo sự làm việc không bình thường (quá tải, cạn
dầu…), cấp 2 tác động đi cắt các máy cắt.
488

• Loại sự cố trong động cơ: ngắn mạch giữa các cuộn dây pha,
chập các vòng dây hoặc cuộn dây chạm vỏ (đất). Sự cố bê ngoài
(thường là ngắn mạch hoặc sụt giảm điện áp, các chế độ không đối
xứng)
- Bảo vệ quá tải →(rơ le nhiệt hoặc bảo vệ quá dòng điện)
+ Động cơ hạ áp→ dùng khởi động từ bảo vệ quá tải
+ Cao áp (công suất lớn) dùng rơ le quá dòng điện thời gian
phụ thuốc.
- Bảo vệ ngắn mạch dùng cầu chì hoặc áp tô mát có rơ le quá
dòng cắt nhanh. Động cơ có công suất nhỏ hơn 200kW sử dụng
cầu chì.
489

- Bảo vệ tránh sụt áp, của mạng cung cấp điện cho động cơ
dùng rơ le điện áp thấp (cắt động cơ ra khỏi lưới do: yêu cầu
công nghệ hoặc cần cắt một số động cơ không quan trọng).
- Bảo vệ chống mất đồng bộ: dùng bảo vệ động cơ điện đồng
bộ.
490

- Bảo vệ tránh sụt áp, của mạng cung cấp điện cho động cơ
dùng rơ le điện áp thấp (cắt động cơ ra khỏi lưới do: yêu cầu
công nghệ hoặc cần cắt một số động cơ không quan trọng).
- Bảo vệ chống mất đồng bộ: dùng bảo vệ động cơ điện đồng
bộ.
491
491
Chương 09
9.4 Tự độ ng hó a trong hệ thố ng CCĐ
492
 Tự động hóa nhằm

• Nâng cao độ tin cậy cung cấp điện (giảm thiểu thời gian mất điện)
• Chất lượng điện năng
• Tối ưu hóa việc vận hành các thiết bị điện
 Các thao tác tự động

• Tự động đóng lại (TĐL)
• Tự động đó nguồn dự trữ (TĐD)
• Tự động điều chỉnh điện áp
• Tự động sa thải phụ tải theo tần số
493
1. Tự động đóng lại (TĐL)

• Loại sự cố trong mạng điện áp định mức 35kV , 60-80% là sự cố
thoảng qua (sét đánh, gió, cây rơi …)
- Thời gian tồn tại sự cố ngắn
- TĐL có thể tác động 1 hoặc nhiều lần
- Thời gian đóng lại thường lấy bằng 0,2 giây.
TDL
Đóng
HTĐ
Cắt
BV
494
2. Tự động đóng lại dự trữ (TĐD)

- Thời gian đóng lại thường lấy bằng 0,5 đến 1,5 giây. Nếu chậm hơn thì
các phụ tải động sẽ khởi động khó khăn hơn
495
3. Tự động điều chỉnh điện áp
Việc tự động điều chỉnh điện áp có thể được thực hiện theo nhiều cách tùy
thuộc vị trí và loại thiết bị tự động điều chỉnh điện áp.
• Tại các TBA trung gian: có thể sử dụng MBA điều áp dưới tải.
• Trong lưới: tự động điều chỉnh đóng cắt các bộ tụ điện để tham gia điện
áp.
• Tại máy phát đồng bộ: điện áp máy phát có thể được tự động điều chỉnh
bằng hệ thống kích từ máy phát.
496
4. Tự động sa thải phụ tải
 HTĐ quá tải do mất cân bằng giữa công suất phát và công suất tiêu thụ
(PF < Pt).
 Mất cân bằng biểu hiện thông qua sự suy giảm tần số của lưới điện.
 Để lập lại cân bằng PF=Pt bằng cách cắt bớt phụ tải.
 Thiết bị sa thải phụ tải theo tần số: bộ bảo vệ rơ le tần số, có thể cắt bớt
phụ tải theo nhiều cấp suy giảm tần số, thường có 4 cấp.
497
Bài tập
498
Dòng khởi động của BV1:
Dòng khởi động của BV2:
Thời gian tác động của BV2 khi ngắn mạch ở B:
 Thời gian tác động của BV2 khi ở đầu đường dây AB:
Để đảm bảo tính chọn lọc thì khi sự cố tại A, thời gian tác động của BV1 là 0.67+0.3 = 0.97s
 Tp1 =????
500
Chương 10
Tính toá n chiếu sá ng
10.2 Các định nghĩa và đặc trưng của chiếu sáng
10.3 Thiết bị chiếu sáng
10.4 Thiết kế chiếu sáng chung
 Chiếu sáng điện và phụ tải chiếu sáng
• Chiếu sáng điện
– Chiếu sáng đối với một công trình được tạo ra từ chiếu sáng tự nhiên
và chiếu sáng nhân tạo.
– Chất lượng chiếu sáng điện ảnh hưởng đến nhiều mặt trong đời sống
cũng như các chỉ tiêu kinh tế - kỹ thuật như:
– Sức khỏe, năng lực và tinh thần của con người khi làm việc
– Điều kiện an toàn
– Ảnh hưởng đến mỹ quan và môi trường
• Đặc điểm chung của phụ tải chiếu sáng
– Đồ thị phụ tải chiếu sáng bằng phẳng
– Phụ tải chiếu sáng phụ thuộc vị trí địa lý
– Phụ tải chiếu sáng phụ thuộc thời tiết.
 Chiếu sáng điện và phụ tải chiếu sáng
• Đặc điểm chung của phụ tải chiếu sáng
– Đồ thị phụ tải chiếu sáng bằng phẳng
– Phụ tải chiếu sáng phụ thuộc mua do thời gian ban
ngày thay đổi theo mùa
– Phụ tải chiếu sáng phụ thuộc vị trí địa lý do tác
động của thời tiết.
 Phân loại chiếu sáng nhân tạo
• Theo yêu cầu chiếu sáng
– Chiếu sáng chung: chiếu sáng tạo độ rọi đồng đều trên toàn điện tích
cần chiếu sáng.
 Đặc điểm bố trí: đèn được treo cao, theo qui luật nhất định (hình
vuông, hình thoi,…)
 Phạm vi ứng dụng: dùng cho những nơi có diện tích rộng, không đòi
hỏi mắt phải phân biệt các chi tiết nhỏ.
– Chiếu sáng cục bộ: Chiếu sáng tạo độ rọi lớn trong phạm vi không gian
hẹp.
 Đặc điểm bố trí: đèn chiếu sáng nơi cần quan sát, đặt trên máy
công cụ hoặc cầm tay di động.
 Phạm vi ứng dụng: Nơi cần quan sát tỉ mỷ, chính xác, phân biệt rõ
ràng các chi tiết.
– Chiếu sáng hỗn hợp: là kết hợp của hai loại chiếu sáng chung và chiếu
sáng cục bộ
 Phân loại chiếu sáng nhân tạo (tiếp)
• Chiếu sáng làm việc (CSLV) và chiếu sáng sự cố (CSSC)
– Ngoài CSLV, phải đặt thêm CSSC, độ rọi của CSSC phải lớn hơn ít nhất
10% độ rọi của CSLV. Đặc điểm chính của CSSC:
– Cấp điện để công việc tiếp tục trong thời gian sửa chữa CSLV.
– Đảm bảo cho phép công nhân rời khỏi các khu vực nguy hiểm,
– CSSC được cấp nguồn độc lập với CSLV.
• Chiếu sáng trong nhà (CSTN) và ngoài trời (CSNT)
- Thiết bị chiếu sáng ngoài trời cần chịu được tác động của thời tiết
- Cần xét đến khả năng phản xạ ánh sáng của các bề mặt gần thiết bị
chiếu sáng ( đặc biệt đối với chiếu sáng trong nhà)
505
Chương 10
10.2 Cá c định nghĩa và đặ c trưng chiếu sá ng
 Các đại lượng cơ bản
• Ánh sáng: Là những bức xạ có bước sóng từ 380-780 nm mà mắt
người có thể cảm thấy được.
• Nguồn sáng: Có hai loại nguồn sáng: Sơ cấp ( thiết bị chiếu sáng) và thứ
cấp ( các bề mặt hoặc vật có khả năng phản xạ ánh sáng).
• Mầu sắc: Là do cảm nhận của mắt đối với một nguồn sáng.
• Vật thể nóng sáng: Là nguồn sáng sơ cấp mà bức xạ phát ra của nó được
suy ra từ nhiệt độ của vật thể
• Góc khối (Ω): Đơn vị Steradian (Sr). Góc khối
biểu thị cho không gian mà nguồn sáng bức xạ
năng lượng.
• Quang thông (Ф): Đơn vị lumen (lm) là thông
lượng của quang năng của nguồn sáng mà mắt
người có thể nhận biết được.
Đường cong hiệu quả ánh sáng:

- Đường 1: ban ngày
- Đường 2: ban đêm
• Cường độ sáng (I): Đơn vị Candela (Cd).
Thông lượng quang năng tính trong một
đơn vị góc khối
Thể hiện độ sáng của nguồn sáng
• Độ rọi (E): Đơn vị Lux(Lx).
Mật độ quang thông rơi trên bề mặt được
chiếu sáng.
Đặc trưng cho nhu cầu của đối tượng được
chiếu sáng.
• Độ chói (L): Đơn vị Cd/m2
Đặc trưng cho sự tác động của một mặt chiếu
sáng đối với mắt người.
Mặt chiếu sáng có thể là nguồn sáng sơ cấp hoặc
thứ cấp.
Độ chói là thông số quan trọng để đánh giá tiện
nghi nhìn.
Độ chói nhỏ nhất để được nhìn thấy là 10-5 cd/m2
Độ chói bắt đầu gây lóa mắt 5000cd/ m 2
 Các hệ số
 Các hệ số
 Các hệ số
 Các hệ số
 Các hệ số
• Hệ số sử dụng: ksd thể hiện tỷ số giữa quang thông rơi xuống mặt
phẳng làm việc và toàn bộ quang thông thoát ra khỏi đèn. Hệ số
này phụ thuộc vào
- Loại đèn
- Hệ số phản xạ của trần, tường, sàn.
- Chỉ số kích thước của phòng
516
Chương 10
10.3 Thiết bị chiếu sá ng
 Đèn sợi đốt

 Đèn phóng điện

 Đèn LED
 Chao đèn
 Đèn sợi đốt
• Nguyên tắc cấu tạo: Phát sáng vì nhiệt,
khi dòng điện chạy qua sợi kim loại bị đốt
nóng và khi nhiệt độ đạt tới giới hạn nhất
định thì sợikim loại sẽ phát sáng (bước sóng
mà mắt có thể cảm nhận được)
• Đặc điểm cấu tạo:
• Dây kim loại (dây tóc): kim loại khó
nóng chảy và ít bốc hơi (tungsteng,
wolfram …). Nhiệt độ >27000C có ánh
sáng trắng (nhiệt độ nóng chảy của
wolfram 36500K
• Bóng thủy tinh: nạp khí trơ để giảm sự
bốc hơi (chỉ dùng đối với bóng đèn công
suất lớn). Với công suất <75W dùng
bóng đèn hút chân không.
 Bóng đèn: Huỳnh quang
• Đặc điểm cấu tạo:
• Ống phóng điện: nạp argon và vài giọt Hg ở áp suất thấp (0,01mmHg), khí
trơ để giảm điện áp phóng điện đặt trong ống, Hg tạo ra các bức xạ tử ngoại
khi bị kích thích do phóng điện. Thành bên trong được phủ bột huỳnh quang.
Hai điện cực làm bằng wolfram có phủ chất dễ giải phóng điện tử.
• Stắc-te: là bóng đèn nhỏ có hai cực đặt sát nhau.
• Chấn lưu: là cuộn kháng để tạo quá điện áp đặt trên hai cực của đèn làm
mồi cho quá trình phóng điện và tạo phân áp để duy trì điện áp.
• Nguyên tắc hoạt động: nguyên lý phát quang dựa trên sự phóng điện
trong chất khí và nguyên lý huỳnh quang.
• Sự lão hóa của đèn: tuổi thọ của bóng đèn được quyết định do sự hao
mòn chất phủ trên các cực.
• Ưu điểm:
• Hiệu suất cao (40-100lm/W), tuổi thọ cao
• Diện tích phát quang lớn
• Quang thông ít chịu tác động của điện áp
• Nhược điểm:
• Kết cấu phức tạp, giá thành cao, cosφ thấp
• Phạm vi phát quang phụ thuộc nhiệt độ
• Độ hiển thị màu thấp.
• Đèn chớp 100 lần/giây sẽ tạo ảo giác về thiết bị đứng yên tương
đối.
• Khi đóng điện đè không sáng ngay.
 Bóng đèn: compact
• Bóng đèn compact: đèn được
cải tiến có hiệu quả phát quang
cao, kích thước được thu gọn
nhờ:
• Lớp bột huỳnh quang min
tạo nên phát xạ ra ba dải
hẹp (đỏ, xanh lơ và xanh lá
cây) tạo ra ánh sáng trắng
• Hiếu quả phát sáng cao
80lm/W (tiêu thụ điện năng
thấp), kích thước nhỏ gọn,
tuổi thọ rất cao, lắp đặt đơn
giản.
 Chao đèn
• Chao đèn là bộ phận bao bọc bên
ngoài của bóng đèn
• Chức năng chính:
• Phân phối lại quang thông của bóng đèn
một các hợp lý theo yêu cầu
• Bảo vệ cho mắt khỏi bị chói
• Bảo vệ cho bóng đèn không bị va đập,
bám bụi, phá hủy
• Thẩm mỹ
528
Chương 10
10.4 Thiết kế chiếu sá ng chung
 Các yêu cầu ban đầu khi thiết kế
• Yêu cầu chiếu sáng:
• Không bị chói mắt đối với cả ánh sáng sơ cấp và thứ cấp
• Không có bóng tối
• Tạo được độ rọi đồng đều trên bề mặt và đạt trị số tối thiểu theo yêu
cầu
• Phải tạo được ánh sáng gần giống ban ngày
• Số liệu ban đầu:
• Kích thước không gian cần chiếu sáng (a x b x h), khả năng phản xạ
• Bố trí các thiết bị trong không gian chiếu sáng
• Yêu cầu chiếu sáng (độ rọi, độ chói ….)
 Thiết kế sơ bộ
• Bố trí thiết bị chiếu sáng:
hlv – khoảng cách từ mặt nền đến mặt
công tác (thường được cho trong
số liệu ban đầu)
hc – khoảng cách từ đèn đến trần
H – khoảng cách từ đèn tới mặt công

tác, khoảng cách này phụ thuộc
loại đèn, số lượng đèn, khoảng
cách giữa các đèn và các yêu cầu
về chiếu sáng
L – khoảng cách nhỏ nhất giữa các
đèn
 Các yêu cầu ban đầu khi thiết kế
• Bố trí thiết bị chiếu sáng:
L – khoảng cách nhỏ nhất giữa các đèn
Bảng tra L/H phụ thuộc vào loại đèn  chọn khoảng cách L phù hợp
 Phương pháp hệ số sử dụng
 Phương pháp hệ số sử dụng
 Các phương pháp thiết kế chiếu sáng
• Phương pháp hệ số sử dụng: dùng để tính toán chiếu sáng chung,
theo phương pháp này quang thông được tính như sau
Ф- quang thông của một đèn

E – độ rọi, thường yêu cầu độ rọi tối thiết Emin
S – diện tích cầm chiếu sáng (m2)
Z=Etb/Emin - hệ số qui đổi phụ thuộc loại đèn và tỷ số L/H, Z=1-1,4.
Kdt - hệ số dự trữ tính đến sự suy thoái quang thông, kdt =1,2-1,4
Ksd – hệ số sử dụng, phụ thuộc vào hệ số phản xạ của trần, tường và chỉ
số phòng φ=ab/(H(a+b)) trong đó a,b là kích thước của phòng
Từ loại đèn, chỉ số phòng, hệ số phản xạ trần và tường tra sổ tay được ksd
• Thủ tục thiết kế:
Bước 1: Thông số ban đầu: Emin, loại đèn, kdt, klv, a, b.
Bước 2: Chọn H, thường H=3. Từ đặc điểm đối tượng cần chiếu sáng
và loại đèn, tra L/H trong sổ tay tùy thuộc loại đèn và số dãy tính L
Bước 3: Xác định chỉ số phòng φ và sau đó xác định ksd
Bước 4: Dựa vào a, b, L chọn cách bố trí đèn và xác định số đèn b
(khoảng cách giữa tường và đèn nên lấy trong phạm vi l=(0,3÷0,5)L)
Bước 5: Tính quang thông Ф. Lựa chọn công suất Pđ và quang thông
tiêu chuẩn Ф tc của từng đèn
Bước 6: Tính công suất tính toán của chiếu sáng Pcs=Pđ.n
 Phương pháp gần đúng
• Dùng để tính toán chiếu sáng cho các phòng nhỏ hoặc chỉ số phòng <0.5 và
yêu cầu tính toán không cần chính xác. Có thể tính toán gần đúng theo 2 cách
như sau:
• Cách thứ nhất: dựa trên việc tra suất chiếu sáng w0 trong sổ tay để tính
toán chiếu sáng, thủ tục thiết kế như sau:
Bước 1: Thông số ban đầu: a, b, h, hlv, ρtr, ρtg.
Bước 2: Với đối tượng cần thiết kế, tra sổ tay xác định suất chiếu sáng
w0 yêu cầu. Từ đó Pcs=S.w0 (S – diện tích chiếu sáng)
Bước 3: Chọn loại đèn và xác định quang thông Фđ và công suất đèn Pđ,
từ đó xác định số đèn n=Pcs/Pđ
Bước 4: Tính H, φ, L và bố trí đèn dựa trên n, L, a, b từ đó suy ra k sd

Bước 5: Kiểm tra độ rọi
Nếu chưa thỏa mãn thì quay lại Bước 3, chọn lại đèn
 Phương pháp gần đúng
• Dùng để tính toán chiếu sáng cho các phòng nhỏ hoặc chỉ số phòng <0.5
và yêu cầu tính toán không cần chính xác. Có thể tính toán gần đúng
theo 2 cách như sau:
• Cách thứ hai: tương tự cách thứ nhất, chỉ khác Bước 2 và 3. Trong đó
suất chiết sáng ứng với độ rọi yêu cầu tối thiểu là
Trong đó k là hệ số an toàn k>1

Từ đó tính được công suất hệ thống chiếu sáng P cs = S.w0 và số
lượng đèn theo n=Pcs/Pđ
Thủ tục thiết kế:
Bước 1: Thông số ban đầu: a, b, h, hlv, ρtr, ρtg.
Bước 2: Với đối tượng cần thiết kế, tra sổ tay xác định suất chiếu sáng
w0 yêu cầu. Từ đó Pcs=S.w0 (S – diện tích chiếu sáng)
Bước 3: Chọn loại đèn và xác định quang thông Фđ và công suất đèn Pđ,
từ đó xác định số đèn n=Pcs/Pđ
Bước 4: Tính H, φ, L và bố trí đèn dựa trên n, L, a, b từ đó suy ra ksd
Bước 5: Kiểm tra độ rọi
Nếu chưa thỏa mãn thì quay lại Bước 3, chọn lại đèn
• Cách thứ hai, tương tự cách thứ nhất, chỉ khác Bước 2 và 3. Trong
đó suất chiết sáng ứng với độ rọi yêu cầu tối thiểu là
Trong đó k là hệ số an toàn k>1

Từ đó tính được công suất hệ thống chiếu sáng Pcs = S.w0 và số lượng
đèn theo n=Pcs/Pđ
Bà i tậ p
 Bài 1
Bà i tậ p
 Bài 2
Bà i tậ p
 Bài 3
546
Chương 09
NỐ I ĐẤT VÀ CHỐ NG SÉ T
9.1 Khái niệm về nối đất
9.2 Tính toán nối đất trong hệ thống CCĐ
9.3 Bảo vệ chống sét
9.1 Khá i niệm về nố i đấ t
 Các loại nối đất
• Khái niệm về nối đất: Tác dụng của nối đất là tản dòng
điện và giữ mức điện thế thấp trên các vật được nối đất
• Theo chức năng:
– Nối đất làm việc
– Nối đất an toàn
– Nối đất chống sét
– Nối đất làm việc: đảm bảo sự làm việc bình
thường của thiết bị điện theo chế độ làm việc đã
được quy định sẵn.
– Nối đất trung tính của MBA
– Nối đất MBA đo lường
– Nối đất kháng điện bù ngang trên các đường
dây truyền tải điện đi xa.
Việc nối đất trung tính ảnh hưởng trực tiếp đến độ
lớn của trị số dòng điện ngắn mạch và quá điện
áp trên các pha dây dẫn khi xảy ra ngắn mạch
không đối xứng.
– Nối đất an toàn đảm bảo an toàn cho người khi
cách điện bị hư hỏng. Thực hiện bằng cách đem nối
đất mọi bộ phận kim loại bình thường không mang
điện.
– Cách điện hư hỏng gây ra điện thế.
– Nối đất chống sét tản dòng điện sét trong đất (khi
có sét đánh vào cột thu sét hay đường dây) giữ cho
điện thế tại mọi điểm trên thân cột không quá lớn
tránh hiện tượng phóng điện ngược từ thiết bị nối
đất.
– Thiết bị nối đất: nối đất tự nhiên và nối đất nhân
tạo.
 Sơ đồ thay thế nối đất
• Các loại nối đất có thể là các thiết bị nối đất riêng hoặc
sử dụng chung một thiết bị nối đất (tùy theo vị trí nối
đất và đối tượng cần được bảo vệ)
• Nhìn chung đều có các điện cực chôn trong đất và được
nối với vật cần được bảo vệ.
• r và L là điện trở tác dụng và điện cảm của điện cực nối đất.
• g là điện dẫn tản của môi trường xung quanh điện cực.
• Nhìn chung, r thường rất nhỏ so với điện kháng và điện trở tản
nên có thể bỏ qua.
• Thành phần điện cảm L của điện cực chỉ có tác dụng trong thời
gian quá độ T:
l: chiều dài điện cực
• Với dòng điện một chiều hoặc xoay chiều thì ảnh hưởng của L
không đáng kể, hình thức nối đất được thể hiện bởi điện trở tản R
• Với dòng điện biến thiên với tốc độ cao (dòng điện sét), tác dụng
của L chỉ phải xét nếu (ứng với các hệ thống nối đất có điện
cực dài). Khi đó xét tổng trở nối đất Z thay vì điện trở tản.
• Nếu (ứng với các hệ thống nối đất có điện cực ngắn) thì tới
lúc cần xét (khi dòng điện đạt tới trị số cực đại) quá trình quá độ
đã kết thúc và nối đất cũng chỉ thể hiện như một điện trở tản R
 Xác định trị số điện trở tản xoay chiều của nối đất
• Điện cực nối đất hình bán cầu (trường hợp đơn giản nhất), dòng
điện I đi qua bộ phận nối đất xuống đất (có thể do dòng điện ngắn
mạch, dòng điện chạm vỏ thiết bị điện …) sẽ tạo điện áp giáng
trên bộ nối đất U=IR với R là điện trở tản của nối đất.
• Dòng điện I tản trong đất sẽ tạo nên các mặt đẳng thế hình bán
cầu đồng tâm với tâm điện cực.
• Trị số điện trở tản của lớp đấ giới
hạn bởi các mặt đẳng thế r và
r+dr là:
Trong đó: Điện trở suất của đất
• Vậy điện trở tản của nối đất hình

bán cầu bán kính r0 sẽ là:
Trị số điện trở tản của đất phụ thuộc kích thước điện cực và
trị số điện trở suất của đất
- Chú ý: Ngoài điện trở tản, phân bố - Có hai trị số điện áp quan trong:
điện thế trên mặt đất theo khoảng Điện áp bước và điện áp tiếp xúc:
cách đến vị trí nối đất

I .
rtx
I .  1 1 
U r  f (r )  I . dR  U tx  I .  dR    
2 .r r0
2  r0 rtx 
r
r b
I .  1 1 
U b  I .  dR    
r
2  r (r  b) 
rtx: Khoảng cách giữa vị trí chân người

tiếp xúc (với vật được nối đất) với vị
trí thiết bị nối đất
b: Độ dài bước chân người
• Nếu trị số điện trở tản tản của

nối đất hình bán cầu bán kính r0
vẫn chưa đạt theo yêu cầu thì
phải dung hình thức nối đất tổ
hợp gồm nhiều điện cực. I I
b
2 2
• Tuy nhiên, khi có nhiều điện cực
đạt gần nhau thì hiệu quả tản
dòng điện trong đất của điện trở
giảm do hiệu ứng màn chắn.
- Điện trở tản của hệ thống (hai I I
cực song song): b
U   1 1 2 2
Rht     
I 4  r0 b 
b: Khoảng cách giữa hai cực
- Hệ số sử dụng (tỷ số giữa trị số

điện trở tản khi có xét và không xét
đến ảnh hưởng giữa các điện cực):
1 Ảnh hưởng lẫn nhau giữa
R các điện cực nối đất
1
 n 
Rht 1  r0
b
(Trường hợp hai điện cực
bán cầu đặt gần nhau)
• Thực tế, hệ thống nối đất bao gồm nhiều cọc liên kết với nhau
bởi thanh dạng hình tia hoặc mạch vòng.
Trong đó: Rc - Điện trở tản của cọc (tính theo bảng)
• Rt: Điện trở tản của mạch liên kết các cọc (tia hoặc mạch vòng):
Trong đó: L - chiều dài tia hoặc mạch vòng.
Ngoài ra, nếu thanh thép dẹt thay với b là chiều rộng của
thép dẹt
n: số cọc
ηt : hiệu suất sử dụng của cọc
ηc : hiệu suất sử dụng của tia hoặc vòng
(ηt và ηc được tra trong sổ tay kỹ thuật phụ thuộc số cọc trong mạch
vòng hoặc tia nối đất và tỷ số a/l (trong đó a là khoảng cách giữa
các cọn và l là chiều dài cọc_)
561
Chương 09
9.2 Tính toá n nố i đấ t trong HTCCĐ
 Yêu cầu điện trở bộ nối đất
• Điện trở tản của bộ nối đất càng bé thì càng thực hiện tốt
nhiệm vụ tản dòng điện trong đất và giữ được mức điện thế
thấp trên các thiết bị được nối đất.
• Tuy nhiên, giảm điện trở tản tốn kém nhiều kim loại và công
tác thi công, xử lý đất trong vùng gần bộ nối đất.
• Xác định các yêu cầu nối đất sao cho hợp lý cả về mặt kỹ
thuật và kinh tế.
 Yêu cầu điện trở bộ nối đất
• Tiêu chuẩn nối đất an toàn được qui định:
• U≥1000V có Inm chạm đất lớn (trung tính trực tiếp nối
đất), điện trở nối đất cho phép:
• U≥1000V có Inm chạm đất bé (trung tính cách điện):

Nếu phần nối đất chỉ dùng cho các thiết bị cao áp
Nếu phần nối đất này dùng chung cho cả các

thiết bị cao và hạ áp, nhưng không được quá
10Ω.
• U≤1000V, điện trở nối đất tại mọi thời điểm trong năm không
được quá 4Ω.
 Trình tự tính toán thiết kế nối đất
• Bước 1: Xác định điện trở cho phép của bộ nối đất theo các
tiêu chuẩn của Quy phạm trang bị điện.
• Bước 2: Xác định hệ thống nối đất tự nhiên (nếu có).
Nếu thì không cần thực hiện nối đất nhân tạo
Nếu thì phải thực hiện nối đất nhân tạo. có xét đến nối đất tự nhiên
mắc song song được xác định:
(Chú ý: Hệ thống nối đất nhân tạo thường có kết cấu dưới dạng các điện cực thẳng đứng (cọc)
và điện cực nằm ngang (thanh), do hiệu quả tản dòng điện cũng như tính kinh tế của dạng kết
cấu này. Trình tự thiết kế nối đất nhân tạo được bắt đầu từ bước Bước 3)
• Bước 3: Xác định điện trở tính toán của đất
Trong đó:
: Trị số điện trở suất trung bình của đất
: Hệ số nâng cao điện trở suất của đất đối với các môi trường có độ ẩm khác nhau.
• Bước 4: Chọn chiều dài cọc nối đất, thường chọn l=2-3m. Xác định
trị số điện trở tản của một cọc riêng biệt Rc theo các công thức
trong bảng đối với cọc hình tròn hoặc thanh
• Hoặc đối với thanh nằm ngang được xđ dưa theo công thức:
• Nếu cọc là thép góc thì có thể quy đổi về dạng tròn với đường kính
tính toán chính xác như sau: dqđ = 0,95.b
• Bước 5: Sơ bộ xác định số cọc như sau
Trong đó : hệ số sử dụng của cọc khi không xét đến ảnh

hưởng của thanh được tra trong sổ tay.
• Bước 6: Thiết kế sơ đồ nối đất. Từ a/l, suy ra a và chọn sơ đồ nối

đất dựa trên mặt bằng nơi thực hiện nối đất. Từ đó xác định điện
trở nối đất của thanh như sau
Trong đó: Rt : Điện trở tản của thanh

ηc : Hệ số sử dụng của thanh (tra trong sổ tay): phụ thuộc dang
sơ đồ, tỷ số a/l và số cọc n (được xác định từ bước 5)
• Bước 7: Xác định lại điện trở cọc cần thiết có xét đến tác dụng
của thanh
• Bước 8: Tính chính xác lại số cọc theo công thức
Trong đó Rc : điện trở tản của một cọc được xác định từ bước
4. Trị số n được xác định sơ bộ từ bước 5
574
Chương 09
9.3 Bả o vệ chố ng sét
 Quá điện áp khí quyển và đặc tính của sét
• Sét là hiện tượng phó điện trong khí
quyển giữa các đám mây với nhau và
đất
• Nguyên nhân sinh ra sét
• Do sự phân chia và tích lũy rất mạnh
điện tích trong các đám mây giông
(do tác dụng của các luồng không
khí nóng bốc lên và sự ngưng tụ hơi
nước trong các đám mây).
• Đám mây mang điện là kết quả phân
cực và tích tụ các điện tích trái dấu.
• Phần dưới đám mây tích điện âm,
cùng với đất tạo thành một tụ điện
mây-đất.
• Nếu điện trường đạt tới trị số tới hạn
25 – 30 kV/cm thì không khí bị ion
• Quá trình phóng điện: chia ra làm 3
giai đoạn
Phóng điện tiên đạo : bắt đầu bằng sự
xuất hiện dòng tiên đạo mang điện tích
âm từ đám mây phát triển xuống đất.
- Đầu dòng điện tích đạt tới hàng triệu
Vôn.
- Điện trường của tiên đạo hình thành sự
tập trung điện tích dương lớn tương ứng
ở dưới mặt đất.
• Quá trình phóng điện: chia ra làm 3
giai đoạn
Giai đoạn hai bắt đầu khi dòng tiên đạo
phát triển tới đất. Khi đó các điện tích
dương từ đất phát triển ngược lên với
tốc độ 6.104 – 105 km/s để trung hòa
điện tích âm của dòng tiên đạo. Sự
phóng điện: dòng điện lớn, sự phát sáng
mãnh liệt, không khí bị nung nóng đến
10000C, dãn nở đột ngột tạo thành sóng
âm.
Giai đoạn cuối, dòng điện tích dương từ

đất phóng ngược lên đám mây, nơi bắt
đầu sự phòng điện. Sự lóe sáng biến mất
• Các tham số đặc trưng:
• Biên độ sét Is
• Độ dốc đầu sóng a=dis/dt
• Độ dài đầu sóng τđs
Biên độ dòng điện sét không vượt quá 200-

300kA và hiếm khi vượt quá 100kA, do
đó thường lấy từ 50 – 100kA
Độ dốc đầu sóng sét không vượt quá
50kA/μs và thường tỷ lệ thuận với biên
độ Is
Đối với Is≥100kA, lấy a=30kA/μs
Đối với Is<100kA, lấy a=10kA/μs
• Quá điện áp khí quyển:
Là hiên tượng quá điện áp do sét đánh trực tiếp vào thiết bị điện hoặc
cảm ứng của sét gần nơi đặt các thiết bị điện.
Để bảo vệ thường sử dụng hệ thống cột thu lôi để bảo vệ chống sét
đánh trực tiếp và thiết bị và các thiết bị khác như chống sét van….
Để hạ thấp quá điện áp xuống dưới đặt tính chịu đựng của cách
điện
 Bảo vệ chống sét cho đường dây tải điện
• Các đường dây kéo dài trong không gian rộng và xác suất sét đánh
trực tiếp rất lớn.
• Đường dây U≥110kV treo dây chống sét trên toàn tuyến (đường dây
trên không)
• Đường dây U≤35kV thường không treo dây, tuy nhiên cột phải nối
đất. Tiêu chuẩn nối đất cột điện theo điện trở suất
• Để tăng cường khả năng chống sét cho đường dây, có thể đặt thêm
chống sét ống ở những nơi cách điện yếu, cột vượt cao, gần trạm
cách điện.
 Bảo vệ chống sét cho đường dây tải điện
• Phạm vi bảo vệ của hệ thống thu sét
0.2h 2
h , bx  0.6h1  x 
h
Dây đơn: Nếu hx 
3  h
Nếu hx  2 h , bx  1.2h 1  x 
h h
bx
hx 3  0.8h 
0.6h
1.2h 0.2h R a  4h
a
h0  h 
Dây đôi: h 4
h0 bx
hx
0.6h
1.2h a
 Bảo vệ chống sét cho trạm biến áp
• Bảo vệ chống đánh trực tiếp vào trạm biến áp
Phạm vi bảo vệ của một cột thu sét:
0.2h
Mô hình thực nghiệm,
1. 6
rx  ( h  hx )
h h
1 x p
2
3 h rx
h hx
h: Độ cao cột thu sét 0.75h

h x: Độ cao của vật cần được bảo vệ 1.5h
rx: Bán kính phạm vi bảo vệ ở độ cao hx
rx
p: Hệ số phụ thuộc h.
p=1 (h≤30m)
P=5.5/ h
2
h , rx  0.75. p.h 1  x 
h
Nếu hx 
3  h
2  hx 
Nếu hx  h , rx  1 . 5. p.h  1  
3  0. 8h 
a
Phạm vi bảo vệ của nhiều cột thu sét: h0  h 
7
Nếu a<7h
0.2 R
h 0.2h
h rx 0 0,75
h h h0
hx
x 0
0.75 a 1.5
1.5 h
h h0
ro
x
1
2
R 3 h1 a'
h0  h2 
7
h2
h0
a'
a1
a
1
ro1 2
Nhiều cột phối hợp:
Điều kiện để khoảng không giữa D 8ha
ro2
ba cột thu sét được bảo vệ đến
độ cao hx sẽ là: ro3 a2
a3
D  8(h - hx) = 8ha (h≤30m)
3
D  8(h - hx).p = 8ha.p (h>30m)
• Bảo vệ chống sét truyền từ
đường đây vào trạm U
Đặc tính V-S của
bảo vệ
Quá điện áp
set
Ures = Is.R 2
t
• Bảo vệ chống sét truyền từ
đường đây vào trạm
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640

Bài-giảng- Hệ Thống Cung Cấp Điện -SV_updated

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Bài-giảng- Hệ Thống Cung Cấp Điện -SV_updated

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI

HỆ THỐNG CUNG CẤP ĐIỆN

DÀNH CHO HỆ ĐÀO TẠO CHÍNH QUI

Giảng Viên: TS. Nguyễn Hồng Nhung

 Giới thiệu chung

Tài liệu môn học

Kiến thức cơ bản

• Các khái niệm chung

−Hệ thống điện: là tập hợp các thiết bị điện

−Lưới điện (mạng điện): là tập hợp các trạm

−Phụ tải: là các thiết bị tiêu thụ điện năng để

Hệ thống điện = Nguồn điện + Lưới điện + Phụ tải điện

• Các đặc điểm công nghệ của hệ thống điện

• Các vấn đề cơ bản của hệ thống điện

• Các yêu cầu cơ bản đối với hệ thống điện:

• Kết cấu chung của hệ thống

Một số ký hiệu sử dụng

Nhà máy điện Điện hạt nhân

Điện mặt trời

Thế năng nước

Quay tua bin

Máy phát điện

P: Công suất (kW)

– Nhà máy thủy điện kiểu đập.

1) Nguồn điện Điện mặt trời

1) Nguồn điện Điện mặt trời

1) Nguồn điện Điện mặt trời

• Công nghệ quang điện dùng các tấm photovoltaics (PV)

1) Nguồn điện Điện mặt trời

o Dùng máng hình parabol (parabolic

1) Nguồn điện Điện mặt trời

1) Nguồn điện Điện mặt trời

1) Nguồn điện Điện mặt trời

1) Nguồn điện Điện gió

 Lưới điện Việt Nam có nhiều cấp điện áp (8 cấp):

 Phân loại lưới điện

Hạ áp Trung áp Cao áp Siêu cao áp

Lưới CCĐ Lưới TT

Ở các khu đô thị mới, các

2) HTCCĐ khu công nghiệp

2) HTCCĐ nông thôn

1) Những yêu cầu đối với lưới cung cấp điện

 Chất lượng điện năng→ U, f nằm trong phạm vi cho phép

U = Uđm ± U với U ≤ Ucp

1) Những yêu cầu đối với lưới cung cấp điện

VD1: U1= 400V, ∆U12 = 15V.

1) Những yêu cầu đối với lưới cung cấp điện

 Kinh tế → Phương án kinh tế là phương án hài hòa vốn đầu tư và chi

K: Chi phí đầu tư

2) Trình tự khi thiết kế hệ thống cung cấp điện

Nho Quan Hà Tĩnh Đà Nẵng Pleyku

3) Phụ tải điện

- Phụ tải điện là gì?

Phụ tải điện

- Tại sao phải xác định phụ tải điện ?

- Tại sao phải xác định phụ tải điện ?

- Tại sao phải xác định phụ tải điện ?

Phân loại phụ tải

Phân loại phụ tải

Theo mức độ quan trọng:

Phân loại phụ tải

Theo mức độ quan trọng:

ATS: Auto Transfer to Power Supply

UPS: Uninterruptible Power Supply