1

Chu chuyển vốn quốc tế là?

Cần trang bị những kiến thức liên quan ra sao?
 CHU CHUYỂN VỐN QUỐC
TẾ
Các giao dịch phát sinh từ kinh doanh quốc tế gây ra dòng tiền từ nước này sang nước khác và quá trình
di chuyển vốn giữa các quốc gia với nhau được gọi là chu chuyển vốn quốc tế.

1. Jeff Madura, International financial Management, 11th Edition, Cengage Learning, 2012.
2.https://kinhtevimo.vn/chu-chuyen-von-quoc-te-la-gi-chu-chuyen-von-quoc-te-o-viet-nam
 CÁN CÂN THANH TOÁN
(BOP)

Cán cân thanh toán là

một báo cáo thống kê
tổng hợp, đo lường tất
cả các giao dịch giữa
cư dân trong nước và
cư dân nước ngoài qua
một thời kỳ quy định.

Jeff Madura, International financial Management, 11th Edition, Cengage Learning,

2012.
 CÁC THÀNH PHẦN ĐƯỢC QUAN TÂM CỦA
BOP
Tài khoản vãng lai
Đo lường các hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ; thu nhập thuần; các
khoản chuyển giao vãng lai.
● Thanh toán cho hàng hóa và dịch vụ
● Thu nhập
● Chuyển giao vãng lai một chiều

Tài khoản vốn

Tóm tắt dòng tiền phát sinh từ việc bán tài sản giữa một quốc gia với các quốc gia
khác trong một khoảng thời gian cụ thể.

Tài khoản tài chính

Dùng để chỉ các loại hình đầu tư đặc biệt, bao gồm FDI và đầu tư gián tiếp.
Jeff Madura, International financial Management, 11th Edition, Cengage Learning,
2012.
 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG
ĐẾN HOẠT ĐỘNG THƯƠNG MẠI QUỐC
TẾ

Chi phí Thu Chính Tỷ giá

Lạm
lao nhập sách hối
phát
động quốc Chính đoái
dân Phủ

Jeff Madura, International financial Management, 11th Edition, Cengage Learning,

2012.
 Các công ty ở các quốc gia có chi phí lao động thấp thường
Chi phí lao
có lợi thế khi cạnh tranh toàn cầu.
động

Tài khoản vãng lai của một quốc gia sẽ giảm đi nếu như
Lạm lạm phát của quốc gia đó tăng cao hơn quốc gia khác,
phát trong khi các yếu tố khác không đổi.

Tài khoản vãng lai của một quốc gia sẽ giảm nếu như thu
Thu nhập quốc
nhập quốc dân của quốc gia đó tăng.
dân

Jeff Madura, International financial Management, 11th Edition, Cengage Learning,

2012.
 Chính phủ của một quốc gia gia tăng các biện pháp hạn chế
mậu dịch dẫn đến tài khoản vãng lai của quốc gia đó sẽ
Chính
tăng.
● Hàng rào thuế quan: áp đặt các loại thuế nhằm tăng
sách
Chính nguồn thu ngân sách, ngăn chặn hàng nhập khẩu và
phủ bảo vệ hàng trong nước.
● Hàng rào phi thuế quan: áp đặt những rào cản kỹ
thuật.

Tài khoản vãng lai của quốc gia giảm nếu như đồng tiền quốc
Tỷ giá hối
gia đó tăng giá tương đối so với các ngoại tệ khác.
đoái

Jeff Madura, International financial Management, 11th Edition, Cengage Learning,

2012.
 CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC
NGOÀI

Thay đổi trong hạn chế

Tư nhân
hóa

Tốc độ tăng trưởng tiềm năng

Thuế
suất

Tỷ giá hối đoái

Jeff Madura, International financial Management, 11th Edition, Cengage Learning,

2012.
 CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN ĐẦU TƯ DANH MỤC ĐẦU TƯ
QUỐC TẾ

Thuế suất đối với tiền lãi hoặc cổ

tức

Lãi suất

Tỷ giá hối đoái

Jeff Madura, International financial Management, 11th Edition, Cengage Learning,

2012.
 CÁC TỔ CHỨC GIÁM SÁT VIỆC CHU CHUYỂN VỐN QUỐC
TẾ

Jeff Madura, International financial Management, 11th Edition, Cengage Learning,

2012.
 2

Trước khi đi sâu vào Đầu tư quốc tế,

chúng ta cần nắm những khái niệm gì?
 Khái niệm đầu tư quốc tế

Phân loại đầu tư quốc tế

Vũ Chí Lộc (2011), Giáo trình đầu tư quốc tế, Đại học Ngoại thương
 Khái niệm đầu tư quốc
tế
Theo quỹ Tiền tệ quốc tế IMF ( International Monetary Fund )

Một hoạt động đầu tư xuyên biên giới được thực hiện nhằm đạt được
những lợi ích lâu dài trong một doanh nghiệp hoạt động trên lãnh thổ của
một nền kinh tế khác nền kinh tế nước chủ đầu tư.

Tổ chức thương mại quốc tế WTO ( World Trade Organization )

Đầu tư quốc tế xảy ra khi một nhà đầu tư từ một nước (nước chủ đầu tư)
có được một tài sản ở một nước khác (nước thu hút đầu tư) cùng với
quyền quản lý tài sản đó.

Vũ Chí Lộc (2011), Giáo trình đầu tư quốc tế, Đại học Ngoại thương
 Đầu tư quốc tế là việc các nhà đầu tư của một nước (pháp nhân hoặc cá
nhân) đưa vốn hoặc bất kỳ hình thức giá trị nào sang một nước khác để thực
hiện các hoạt động sản xuất kinh doanh hoặc các hoạt động nhằm thu lợi
nhuận và đạt được các hiệu quả trong xã hội.

Vũ Chí Lộc (2011), Giáo trình đầu tư quốc tế, Đại học Ngoại thương
 PHÂN LOẠI ĐẦU TƯ QUỐC
TẾ

Đầu tư tư Đầu tư
nhân quốc phi tư
tế nhân
quốc tế

Đầu tư Hỗ trợ
trực tiếp Tín chính thức
(FDI ) Đầu tư dụng Hỗ trợ (OA )
tiếp gián quốc tế phát triển
(FPI ) chính thức
(ODA)

Vũ Chí Lộc (2011), Giáo trình đầu tư quốc tế, Đại học Ngoại thương
 Đầu tư Đầu tư toàn bộ hay một phần vốn đầu tư
trực tiếp đủ lớn của dự án nhằm giành quyền điều
(FDI ) hành hoặc tham gia điều hành

Đầu tư Chủ đầu tư nước ngoài đầu tư bằng hình

Đầu tư tư
tiếp gián
nhân quốc (FPI )
thức mua cổ phần của các công ty nước sở
tế tại

Chủ đầu tư ở một nước cho đối tượng tiếp

Tín
nhận đầu tư ở một nước khác vay vốn trong
dụng
quốc tế một khoảng thời gian nhất định

Vũ Chí Lộc (2011), Giáo trình đầu tư quốc tế, Đại học Ngoại thương
 Hỗ trợ Là một khoản viện trợ hoặc tín dụng ưu đãi
phát triển từ chủ đầu tư cho các nước đang và chậm
chính thức phát triển.
(ODA)

Đầu tư
phi tư
nhân
quốc tế
Tương tự như hỗ trợ phát triển chính thức
Hỗ trợ ODA, tuy nhiên đối tượng tiếp nhận đầu tư
chính thức
sẽ là một số nước có thu nhập cao như
(OA )
Israel, New Caledonia.

Vũ Chí Lộc (2011), Giáo trình đầu tư quốc tế, Đại học Ngoại thương
 3

Đầu tư quốc tế bắt nguồn từ đâu?

Tại sao một tổ chức quyết định thực hiện đầu tư quốc tế?
 Trình độ phát Sự phát triển của
Quá trình cuộc cách mạng
triển giữa
toàn cầu hoá khoa học - kỹ
các quốc gia
thuật

Tránh hàng rào Hạn chế rủi Tận dụng

Nâng cao uy mậu dịch ro chính sách
tín quốc gia thuế
 Trình độ phát triển không đồng đều của lực lượng sản xuất
Trình độ phát
và phân bố không đều giữa các yếu tố sản xuất.
triển

Quá trình toàn cầu hóa ngày càng phát triển mạnh mẽ tạo
Quá trình nên môi trường thuận lợi cho sự di chuyển các nguồn lực,
toàn cầu
hóa trong đó có sự đầu tư giữa các nước.

Tác động của cách mạng khoa học kĩ thuật được thể hiện
Khoa
học Kỹ trên hai phương diện: Yêu cầu đầu tư cho khoa học kĩ thuật
thuật ngày càng lớn & Vòng đời công nghệ ngày càng ngắn

Đầu tư quốc tế là một hình thức quan trọng nhằm nâng cao
Uy tín quốc
uy tín quốc tế và thực hiện các mục đích chính trị - xã hội
gia
 Đầu tư quốc tế để tránh hàng rào bảo hộ mậu dịch xâm
Hàng
nhập và chiếm lĩnh thị trường, bành trướng sức mạnh của
rào mậu
dịch các công ty xuyên quốc gia (TNCs).

Tuân theo nguyên tắc cơ bản trong kinh doanh là “không bỏ

Hạn chế rủi tất cả trứng vào một giỏ” - đa dạng hóa các địa bàn đầu tư
ro

Nhà đầu tư sẽ chọn địa bàn mà có mức thuế ưu đãi với họ,
Chính sách đồng thời họ sẽ tiến hành tối thiểu hóa toàn bộ số thuế trên
thuế toàn bộ tập đoàn.
 4

Những vai trò của Đầu tư quốc tế.

Những tác động tiêu cực có thể xảy ra.
Đối với nước
xuất khẩu
vốn

Đối với nước

tiếp nhận vốn
đầu tư
Đối với nước xuất khẩu
vốn
Mục tiêu căn bản nhất của nhà đầu tư nước ngoài là tối đa lợi nhuận và tránh
các rủi ro phát sinh khi đầu tư kinh doanh ở nước ngoài.

Nhà đầu tư nước ngoài có thể hướng việc bán máy móc và công nghệ cũ kỹ,
lạc hậu hoặc bị hao mòn vô hình do thời gian với giá cao nhưng lại là mới đối
với nước nhận đầu tư (khi nước đầu tư là nước đang hoặc chậm phát triển).
Đối với nước tiếp nhận vốn đầu
tư
Chuyển giao nguồn lực (vốn, công nghệ và kỹ thuật quản lý )

Công nghệ mới được du nhập vào nước nhận đầu tư; chuyên gia cùng với các kỹ
năng quản lý sẽ góp phần nâng cao hiệu quả của công nghệ này, từ đó doanh
nghiệp bản địa có thể học hỏi kinh nghiệm của họ.

Tăng năng suất, thu nhập quốc dân và thúc đẩy cạnh
tranh, nâng cao hiệu quả kinh tế
- Tốc độ quay của vòng vốn nhanh hơn, do vậy sản phẩm cũng được sản xuất
ra nhiều hơn và tiêu thụ cũng nhiều hơn.
- Cải thiện cán cân thanh toán, đặc biệt khi doanh nghiệp tại quốc gia nhận
đầu tư tăng lợi nhuận từ hoạt động xuất khẩu.
Đối với nước tiếp nhận vốn đầu
tư
Khuyến khích năng lực kinh doanh trong nước

Muốn tồn tại, các nhà đầu tư trong nước phải đổi mới cả quá trình sản xuất của mình từ
khâu sản xuất đến khâu tiêu thụ bằng việc cải tiến công nghệ và nâng cao trình độ,
phương pháp quản lý để có thể trụ vững trên thị trường.

Tiếp cận với thị trường nước ngoài

- Khi có FDI, các doanh nghiệp trong nước nhận thấy rất nhiều nơi cần cái họ đang
có và ngược lại họ cũng đang cần những cái ở nơi đối tác đang có dẫn tới nhu cầu
phải tăng cường hợp tác giữa doanh nghiệp trong nước và ngoài nước.
- Việc trao đổi thương mại thúc đẩy các công cuộc đầu tư quốc tế giữa các nước.
Đối với nước tiếp nhận vốn đầu
tư
Tạo sự chuyển đổi c cấu kinh tế trong nước
- Góp phần tích cực trong việc chuyển đổi cơ cấu kinh tế của nước sở tại theo chiều
hướng tích cực, thường tập trung vào những ngành công nghệ cao có sức cạnh
tranh như công nghiệp hay thông tin.
- Giải quyết một số mất cân đối về phát triển giữa các vùng lãnh thổ, đưa những
vùng kém phát triển thoát khỏi tình trạng nghèo đói, phát huy tối đa những lợi thế
so sánh về tài nguyên, đưa những tiềm năng chưa khai phá vào quá trình sản xuất
và dịch vụ và làm bàn đạp thúc đẩy những vùng khác nhau cùng phát triển.
Đối với nước
xuất khẩu
vốn

Đối với nước

tiếp nhận vốn
đầu tư
Đối với nước xuất khẩu vốn đầu
tư
Tác động đến cán cân thanh toán (Balance of
Payments)
BOP của nước chủ đầu tư có thể chịu tác động xấu theo 3 hướng
- Hạng mục vốn của BOP bị ảnh hưởng do dòng chảy vốn ban đầu để đầu tư FDI.
-Hạng mục vãng lai của BOP bị ảnh hưởng nếu mục đích của đầu tư nước ngoài
là để phục vụ cho thị trường nước chủ đầu tư từ những cơ sở sản xuất chi phí
thấp.
-Hạng mục vãng lai của BOP bị ảnh hưởng nếu đầu tư FDI là để thay thế cho xuất
khẩu trực tiếp

Tác động đến việc làm

- Đầu tư FDI để thay thế cho sản xuất trong nước: việc làm ở nước chủ đầu tư giảm
đi.
- Đầu tư FDI được thực hiện để phục vụ thị trường nước chủ đầu tư
Đối với nước tiếp nhận vốn đầu
tư
Về nguồn lực
Các doanh nghiệp FDI có thể cung cấp rất ít hoặc cung cấp những
nguồn lực và tài sản không phù hợp.

Năng lực kinh doanh

Các năng lực kinh doanh, phương thức quản lý và thói quen làm việc
nước ngoài không thích nghi với/khi có thể, thay đổi văn hóa kinh doanh
tại địa phương.
Đối với nước tiếp nhận vốn đầu
tư
Cán cân thanh toán
Bằng việc làm trầm trọng
hơn cán cân thanh toán
thông qua việc hạn chế
xuất khẩu và xúc tiến
nhập khẩu và loại trừ các
công ty bản địa xuất khẩu
nhiều hơn nhập khẩu.

Chủ quyền & tự trị quốc gia

Bằng việc gây bất ổn hoặc phân chia chính trị, xã hội và văn hóa; bằng việc
đưa ra các giá trị (ví dụ như về quảng cáo, tập quán kinh doanh, thói quen lao
động và tiêu chuẩn môi trường); và bằng việc can thiệp trực tiếp của các công
ty nước ngoài vào thể chế chính trị hoặc quy trình bầu cử của nước chủ nhà.