BỘ MÔN: CƠ SỞ CÔNG NGHỆ CHẾ TẠO MÁY

PHƯƠNG PHÁP MÀI NGHIỀN,

MÀI KHÔN, MÀI SIÊU TINH
XÁCGVHD: PHAN THANH VŨ
 THÀNH VIÊN NHÓM:

1. PHẠM TẤN ĐỊNH 21144172

2. HỒ MINH KHÁNH 21144203
3. NGUYỄN NHẬT HOÀNG 21144185
4. NGUYỄN TUẤN CƯỜNG 21144159
5. NGUYỄN HÀ NGUYÊN PHƯƠNG
21144250
6. NGUYỄN VĂN HẠNH 20144383
 NỘI DUNG:

PHƯƠNG PHÁP MÀI NGHIỀN

PHƯƠNG PHÁP MÀI KHÔN
PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC
PHƯƠNG PHÁP MÀI NGHIỀN
 1. KHÁI NIỆM

PHƯƠNG PHÁP MÀI NGHIỀN

1. KHÁI NIỆM
Mài nghiền dùng để mô tả chuỗi các hoạt động giúp hoàn thiện bề mặt vật liệu
bằng việc cọ xát bề mặt cần mài với mặt phẳng của tấm Lapping dưới sự hỗ trợ
của bột mài ở tốc độ thấp.

PHƯƠNG PHÁP MÀI NGHIỀN

1. KHÁI
NIỆM
Quá trình cắt của hạt mài tự do chuyển động cưỡng bức dưới một áp lực xác
định giữa dụng cụ nghiên và bề mặt chi tiết gia công

PHƯƠNG PHÁP MÀI NGHIỀN

 3. BỘT NGHIỀN

PHƯƠNG PHÁP MÀI NGHIỀN

3. BỘT NGHIỀN
BỘT NGHIỀN LÀ HỖN HỢP CỦA HẠT MÀI VỚI MỘT CHẤT LỎNG NÀO
ĐÓ. TỶ LỆ CỦA HẠT MÀI VÀ CHẤT LỎNG DAO ĐỘNG KHOẢNG 1/5 ÷
1/1

PHƯƠNG PHÁP MÀI NGHIỀN

3. BỘT NGHIỀN

TÙY VÀO LOẠI VẬT LIỆU HẠT MÀI VÀ BỘT NGHIỀN ĐƯỢC CHIA RA:

BỘT MÀI CÓ KÍCH THƯỚC LỚN: BỘT MÀI CÓ KÍCH THƯỚC NHỎ:

NGHIỀN TINH
NGHIỀN THÔ

PHƯƠNG PHÁP MÀI NGHIỀN

4. DỤNG CỤ VÀ ĐIỀU KIỆN
NGHIỀN

PHƯƠNG PHÁP MÀI NGHIỀN

4. DỤNG CỤ VÀ ĐIỀU KIỆN NGHIỀN
VẬT LIỆU CHẾ TẠO DỤNG CỤ NGHIỀN: GANG, THÉP , ĐỒNG THAU, ĐỒNG VÀNG,
KÍNH THỦY TINH, CAO SU, DA, GỖ,…
ĐIỀU KIỆN VẬT DỤNG
NGHIỀN:

1 2 3 4 5
DỤNG CỤ NGHIỀN KHI NGHIỀN, HẠT DỤNG CỤ HẠT MÀI PHẢI CÓ DỤNG CỤ
PHẢI CÓ ĐỘ CỨNG MÀI CÓ KÍCH THƯỚC NGHIỀN PHẢI CÓ KHẢ NĂNG BÁM
THẤP HƠN ĐỘ CÀNG LỚN THÌ DỤNG CHẶT TRÊN BỀ
NGHIỀN PHẢI
CỤ NGHIỀN PHẢI CÓ TÍNH CHỐNG CÓ TÍNH CHẤT
CỨNG CỦA VẬT MẶT CỦA DỤNG CỤ
ĐỘ CỨNG CÀNG LỚN. MÒN CẦN THIẾT.
LIỆU GIA CÔNG NGHIỀN. MA SÁT TỐT

PHƯƠNG PHÁP MÀI NGHIỀN

5. QUÁ TRÌNH VÀ ĐẶC ĐIỂM
CỦA QUÁ TRÌNH NGHIỀN

PHƯƠNG PHÁP MÀI NGHIỀN

5. QUÁ TRÌNH VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA QUÁ TRÌNH NGHIỀN
A. QUÁ TRÌNH NGHIỀN:

- QUÁ TRÌNH HÓA HỌC: DIỄN RA NHANH DO ĐƯỢC LỚP MÀNG AXIT HẤP THỤ MỎNG TRÊN BỀ MẶT GIA CÔNG
- QUÁ TRÌNH PHÁ VỠ MÀNG: NHỜ VÀO LẤY ĐI LỚP HẤP THỤ MỎNG Ở TRÊN DO CƠ HỌC.

B. ĐẶC ĐIỂM CỦA QUÁ TRÌNH NGHIỀN:

- QUÁ TRÌNH ĐỘNG HỌC CỦA HẠT PHỨC TẠP, CÁC VẾT XÓA NHAU NHIỀU LẦN -> ĐỘ NHẴN BÓNG BỀ MẶT
KHÔNG CAO
- NHIỀU HẠT MÀI THAM GIA, LỚP KIM LOẠI CẮT ĐI MỎNG, LỰC VÀ VẬN TỐC CẮT KHÔNG CAO -> NHIỆT CẮT
KHÔNG CAO
- NGHIỀN CHỈ CẮT ĐƯỢC LƯỢNG DƯ RẤT NHỎ (0,02) NÊN KHÔNG SỬA ĐƯỢC VỊ TRÍ TƯƠNG QUAN.

PHƯƠNG PHÁP MÀI NGHIỀN

5. QUÁ TRÌNH VÀ ĐẶT ĐIỂM CỦA QUÁ TRÌNH NGHIỀN
B. ĐẶC ĐIỂM CỦA QUÁ TRÌNH NGHIỀN:
- CHẤT LƯỢNG SẢN PHẨM CAO -> LƯỢNG DƯ MÀI NGHIỀN PHẢI NHỎ.

PHƯƠNG PHÁP MÀI NGHIỀN

6. CÁC PHƯƠNG PHÁP NGHIỀN

PHƯƠNG PHÁP MÀI NGHIỀN

6. CÁC PHƯƠNG PHÁP NGHIỀN

1. CHI TIẾT GIA CÔNG 2. DỤNG CỤ NGHIỀN

PHƯƠNG PHÁP MÀI NGHIỀN

7. CÁC LOẠI MÁY MÀI NGHIỀN

PHƯƠNG PHÁP MÀI NGHIỀN

7. ƯU VÀ NHƯỢC ĐIỂM

PHƯƠNG PHÁP MÀI NGHIỀN

7. ƯU VÀ NHƯỢC ĐIỂM

ƯU ĐIỂM NHƯỢC ĐIỂM

TẠO BỀ MẶT CÓ ĐỘ PHẲNG TUYỆT ĐỐI

CHI PHÍ ĐẦU TƯ KHÁ CAO

CÓ THỂ SỬ DỤNG CHO VIỆC SẢN XUẤT HÀNG

LOẠT

ĐỂ ĐẠT ĐỘ BÓNG CHÍNH XÁC CẦN THỜI GIAN

DÀI

THIẾT BỊ ĐƠN GIẢN, VẬN HÀNH DỄ DÀNG

CẦN THỜI GIAN ĐỂ TẠO QUY TRÌNH CHO TỪNG

MẪU
 8. ỨNG DỤNG

PHƯƠNG PHÁP MÀI NGHIỀN

8. ỨNG DỤNG
- GIA CÔNG CÁC BỀ MẶT TINH: SAU MÀI, DOA, TIỆN TRONG, KHOÉT, PHAY,…
- GIA CÔNG CÁC BỀ MẶT CHI TIẾT MAY BAY, BÁNH RĂNG, XI LANH, BƠM CAO ÁP,…
- NGOÀI RA ỨNG DỤNG CỦA PHƯƠNG PHÁP MÀI NGHIỀN LUÔN LUÔN ĐƯỢC
KHUYẾN NGHỊ KHI GIA CÔNG CHI TIẾT RẤT CHÍNH XÁC VỚI BỀ MẶT PHẲNG HAY
SONG SONG

PHƯƠNG PHÁP MÀI NGHIỀN

PHƯƠNG PHÁP MÀI NGHIỀN
 NỘI DUNG:

PHƯƠNG PHÁP MÀI NGHIỀN

PHƯƠNG PHÁP MÀI KHÔN
PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC
PHƯƠNG PHÁP MÀI KHÔN
 KHÁI NIỆM

- MÀI KHÔN LÀ SỰ CẮT PHOI VỚI HẠT MÀI ĐƯỢC KẾT DÍNH DƯỚI SỰ TIẾP XÚC LIÊN
TỤC VỚI BỀ MẶT CỦA ĐÁ MÀI.
- CHUYỂN ĐỘNG CẮT GỒM 2 CHUYỂN ĐỘNG: TỊNH TIẾN QUA LẠI VÀ TRÒN VỚI TỈ
LỆ QUY ĐỊNH
 KHÁI NIỆM

- ĐỘ CHÍNH XÁC CỦA MÀI KHÔN CÓ THỂ CẤP CHÍNH XÁC 6 ÷ 7 VÀ ĐỘ

BÓNG Ra = 0.4 ÷ 0.05 µm.
- MÀI KHÔN CHỦ YẾU DÙNG ĐỂ GIA CÔNG LỖ, CÓ THỂ GIA CÔNG LỖ
CÓ ĐƯỜNG KÍNH TỪ 6÷1500mm VÀ CHIỀU DÀI LỖ TỪ 100÷2000mm.
- MÀI KHÔN LÀ SỰ PHÁT TRIỂN MỘT BƯỚC CỦA MÀI NGHIỀN.
 02
NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG
CỦA MÀI KHÔN
NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA MÀI KHÔN
 03
NHỮNG LƯU Ý
TRONG QUÁ TRÌNH
MÀI KHÔN
 NHỮNG LƯU Ý TRONG QUÁ TRÌNH MÀI
KHÔN

- PHẢI CUNG CẤP DỊCH TRƠN NGUỘI ĐỀU ĐẶN VÀ LIÊN TỤC
- PHẢI CHỌN KHOẢNG NHÔ RA CỦA ĐÁ SO VỚI HAI ĐẦU CỦA LỖ THÍCH
HỢP
- SAU KHI MÀI KHÔN PHẢI LÀM SẠCH BỀ MẶT LỖ CẨN THẬN.
NHỮNG LƯU Ý TRONG QUÁ TRÌNH MÀI
KHÔN

BẢNG LƯỢNG DƯ MÀI KHÔN

 04
ƯU ĐIỂM VÀ NHƯỢC ĐIỂM
CỦA PHƯƠNG PHÁP MÀI
KHÔN
 ƯU ĐIỂM VÀ NHƯỢC ĐIỂM CỦA PHƯƠNG PHÁP MÀI
KHÔN

ƯU ĐIỂM NHƯỢC ĐIỂM

- NĂNG SUẤT CAO HƠN MÀI NGHIỀN. VÌ CÁC HẠT
MÀI CÓ QUỸ ĐẠO XÁC ĐỊNH, CÓ NHIỀU HẠT MÀI
CÙNG THAM GIA CẮT.
- LỖ MÀI ĐẢM BẢO ĐỘ TRÒN CAO VÌ ĐỘ CỨNG
VỮNG CỦA ĐẦU KHÔN TỐT, QUÁ TRÌNH CẮT ÊM.
- KHÔNG SỬA ĐƯỢC CÁC SAI LỆCH VỀ VỊ TRÍ
TƯƠNG QUAN.
- KHÔNG PHÙ HỢP GIA CÔNG KIM LOẠI MÀU VÌ
PHOI CỦA VẬT LIỆU SẼ LẤP KÍN TRÊN ĐÁ MÀI RẤT
NHANH.
 NỘI DUNG:

PHƯƠNG PHÁP MÀI NGHIỀN

PHƯƠNG PHÁP MÀI KHÔN
PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC
PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC
1. KHÁI
NIỆMMÀI SIÊU TINH XÁC LÀ MỘT TRONG NHỮNG PHƯƠNG PHÁP GIA
CÔNG CƠ ĐEM LẠI ĐỘ BÓNG CAO, CHI TIẾT KHÔNG BỊ BIẾN DẠNG
DẺO.

PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC

PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC
PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC
 2. NGUYÊN LÝ CƠ BẢN

PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC

2. NGUYÊN LÝ CƠ
BẢNKHI GIA CÔNG, THỎI ĐÁ THỰC HIỆN CHUYỂN ĐỘNG DAO ĐỘNG VỚI
VẬN TỐC Vd VÀ CHUYỂN ĐỘNG TỊNH TIẾN ĐI LẠI DỌC THEO ĐƯỜNG
SINH CỦA BỀ MẶT CHI TIẾT VỚI TỐC ĐỘ Vt. CHI TIẾT QUAY VỚI TỐC
ĐỘ Vc.

PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC

 2. NGUYÊN LÝ CƠ
BẢN MÀI SIÊU TINH XÁC ĐƯỢC ĐẶC TRƯNG BỞI 3 GIAI ĐOẠN:

THỜI GIAN 0,5 ÷ 2 GIÂY TẠO BỀ MẶT CẮT MỚI.

THỜI ĐIỂM BAN ĐẦU KHI GIA CÔNG, BỀ MẶT GIA
GIAI ĐOẠN THỨ CÔNG CÓ ĐỘ NHÁM LỚN HƠN BỀ MẶT CẮT CỦA THỎI
NHẤT: ĐÁ. VÌ THẾ LÀM CHO MỘT SỐ HẠT MÀI BỊ GÃY HOẶC
BỊ PHÁ HỦY
-> BỀ MẶT THỎI ĐÁ TỰ MÀI SẮC LẠI.
-> GIAI ĐOẠN NÀY CƯỜNG ĐỘ BÓC TÁCH KIM LOẠI
LÀ CỰC ĐẠI

PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC

 2. NGUYÊN LÝ CƠ
BẢN MÀI SIÊU TINH XÁC ĐƯỢC ĐẶC TRƯNG BỞI 3 GIAI ĐOẠN:

THỜI GIAN 2 ÷ 15 GIÂY CẮT TẾ VI VÀ BIẾN DẠNG

DẺO ĐÀN HỒI CỦA CHI TIẾT.
GIAI ĐOẠN THỨ ĐÁ KHÔNG TỰ MÀI SẮT NÊN DIỆN TÍCH TIẾP XÚC
HAI: TĂNG, ÁP LỰC VÀ CƯỜNG ĐỘ BÓC TÁCH KIM LOẠI
GIẢM.
-> BIẾN DẠNG DẺO ĐÀN HỒI QUYẾT ĐỊNH ĐỘ NHẴN
BÓNG CỦA CHI TIẾT

PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC

 2. NGUYÊN LÝ CƠ
BẢN MÀI SIÊU TINH XÁC ĐƯỢC ĐẶC TRƯNG BỞI 3 GIAI ĐOẠN:

DIỆN TÍCH TIẾP XÚC CỦA ĐÁ LÊN CHI TIẾT LỚN

GIAI ĐOẠN THỨ NHẤT. QUÁ TRÌNH CẮT TẾ VI VÀ BIẾN DẠNG DẺO
BA: NGỪNG HẲN. QUÁ TRÌNH GIA CÔNG KẾT THÚC VÀ
ĐỘ NHÁM BỀ MẶT ĐẠT CỰC TIỂU.

PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC

3. ĐẶC TRƯNG CÔNG NGHỆ

PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC

3. ĐẶC TRƯNG CÔNG
NGHỆ
- ĐƯỢC SỬ DỤNG RỘNG RÃI.
- CHẾ ĐỘ CẮT CÓ THỂ CHỌN TRONG PHẠM VI RỘNG.
- ĐEM LẠI HIỆU QUẢ TỐI ƯU TRONG NGÀNH GIA CÔNG CẮT GỌT Ở
NGUYÊN CÔNG SAU CÙNG.

PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC

 4. DỤNG CỤ CẮT

PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC

4. DỤNG CỤ CẮT

- NGƯỜI TA THƯỜNG DÙNG HẠT MÀI CÁCBÍT SILIC (GIA CÔNG THÉP
DẺO) HOẶC KORUM ĐIỆN TRẮNG (GIA CÔNG THÉP NHIỆT LUYỆN VÀ
VẬT LIỆU CÓ ĐỘ CỨNG CAO)

PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC

4. DỤNG CỤ CẮT

- GIA CÔNG THÔ CHỌN DAO CÓ ĐỘ HẠT M40 ÷ M20

- GIA CÔNG TINH: M14 ÷ M1

PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC

5. THÔNG SỐ CÔNG NGHỆ CỦA
QUÁ TRÌNH GIA CÔNG

PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC

5. THÔNG SỐ CÔNG NGHỆ CỦA QUÁ TRÌNH GIA
CÔNG
KÍCH THƯỚC ĐƯỢC LÀM THEO TIÊU CHUẨN:
- CHIỀU DÀI 50 ÷ 70mm, 100 ÷ 120mm.
- CHIỀU RỘNG PHỤ THUỘC ĐƯỜNG KÍNH CHI TIẾT

PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC

6. KHẢ NĂNG CÔNG NGHỆ

PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC

6. KHẢ NĂNG CÔNG NGHỆ

LƯỢNG DƯ ĐỂ MÀI SIÊU TINH XÁC CHỈ KHOẢNG 5÷7μm. KHI MÀI SIÊU
TINH, ĐỘ NHÁM BỀ MẶT GIA CÔNG CÓ THỂ ĐƯỢC NÂNG LÊN ĐỘ
NHÁM CẤP 3÷4.

PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC

 7. ƯU VÀ NHƯỢC ĐIỂM

PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC

7. ƯU VÀ NHƯỢC ĐIỂM

ƯU ĐIỂM NHƯỢC ĐIỂM

- KHÔNG SỬA ĐƯỢC SAI LỆCH VỀ HÌNH DÁNG VÀ

- ĐỘ BÓNG CAO
VỊ TRÍ TƯƠNG QUAN.
- THỜI GIAN GIA CÔNG TƯƠNG ĐỐI THẤP
- KHÔNG KHỬ ĐƯỢC KHUYẾT TẬT DO NGUYÊN
- CÁC THỎI ĐÁ TỰ MÀI SẮC ĐƯỢC
CÔNG TRƯỚC ĐỂ LẠI.
- PHẠM VI CHẾ ĐỘ CẮT CỘNG
- HẠT CÓ ĐỘ CỨNG CAO, GIAI ĐOẠN THỨ NHẤT
HẠT KHÔNG TỰ MÀI SẮC ĐƯỢC

PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC

8. PHẠM VI ÁP DỤNG CỦA
PHƯƠNG PHÁP

PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC

8. PHẠM VI ÁP DỤNG CỦA PHƯƠNG PHÁP
- ĐƯỢC ỨNG DỤNG GIA CÔNG TINH MẶT TRỤ, MẶT CÔN, MẶT PHẲNG VÀ MẶT CẦU.
- MÀI TRỤ TRƠN CÓ THỂ DÙNG PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC VÔ TÂM.
- MẶT PHẲNG VÀ MẶT CẦU BẰNG ĐÁ MÀI HÌNH CHẬU

A) MẶT CÔN
B) MẶT PHẲNG
C,D) MẶT CẦU

PHƯƠNG PHÁP MÀI SIÊU TINH XÁC

 1. PHẠM TẤN ĐỊNH 21144172
2. HỒ MINH KHÁNH 21144203
3. NGUYỄN NHẬT HOÀNG 21144185
Thank you 4. NGUYỄN TUẤN CƯỜNG 21144159
5. NGUYỄN HÀ NGUYÊN PHƯƠNG21144250
6. NGUYỄN VĂN HẠNH 20144383

58