BỆNH BẠI LIỆT

Thuyết trình bởi nhóm 14

Lâm Thanh Hương
Trần Thị Vân Kiều
Nguyễn Trần Yến Linh
Lê Hoàng Bảo Trân
Văn Thị Tâm Như
www.reallygreatsite.com
GIỚI THIỆU VỀ BỆNH BẠI LIỆT

BỆNH BẠI LIỆT LÀ GÌ?

Bệnh bại liệt (Poliomyelitis) là một bệnh nhiễm virus cấp tính lây
truyền theo đường tiêu hóa do virus Polio gây nên, thường từ
phân – miệng, có thể lây lan thành dịch. Bệnh được nhận biết qua
biểu hiện của hội chứng liệt mềm cấp. Từ sốt, buồn nôn, táo bón,
… bệnh có thể dẫn đến suy dinh dưỡng, mất nước, viêm phổi, teo
cơ, tê liệt, cơ thể trở nên mệt mỏi và kiệt sức, khó thở,… liệt cơ
hô hấp rồi tử vong.
Các bệnh nhân bị mắc bại liệt
BỆNH BẠI LIỆT ĐÃ CÓ TỪ RẤT LÂU TRONG LỊCH SỬ LOÀI NGƯỜI. CHỈ
TÍNH TỪ ĐẦU THẾ KỶ 20, BỆNH DỊCH ĐÃ XẢY RA Ở HẦU HẾT CÁC
CHÂU LỤC: TẠI CHÂU ÂU TỪ NA UY, THỤY ĐIỂN VÀO NĂM 1905 VÀ
SỐ BỆNH NHÂN TĂNG MẠNH VÀO CÁC THẬP NIÊN 1950-1955. Ở MỸ
RIÊNG NĂM 1952 CÓ 21.269 TRƯỜNG HỢP BẠI LIỆT ĐƯỢC GHI NHẬN.
TỪ 1955-1960 KHI CÓ VẮC XIN BẤT HOẠT VÀ VẮC XIN SỐNG GIẢM
ĐỘC LỰC THÌ TỶ LỆ MẮC VÀ CHẾT ĐÃ GIẢM ĐÁNG KỂ. TUY NHIÊN, Ở
CÁC NƯỚC ĐANG VÀ KÉM PHÁT TRIỂN BẠI LIỆT VẪN CÒN LÀ THÁCH
THỨC LỚN TỚI SỨC KHOẺ LOÀI NGƯỜI ĐẶC BIỆT Ở TRẺ EM. TẠI
TRUNG CẬN ĐÔNG NĂM 1988 CÓ 2.342 TRƯỜNG HỢP; 1988 VẪN CÒN
225 CA BẠI LIỆT. TẠI CHÂU PHI NĂM 1988 CÓ 4.564 CA MẮC, ĐẾN 2002
VẪN CÒN 214 CA MẮC. TẠI CHÂU Á: ẤN ĐỘ NĂM 2003 GHI NHẬN CÓ
1.600 CA BẠI LIỆT.
 Ở VIỆT NAM: NHỮNG NĂM TRƯỚC KHI CÓ VẮC XIN
ĐÃ XẢY RA CÁC DỊCH LỚN VÀO NĂM 1957-1959. TỶ
LỆ BẠI LIỆT NĂM 1959 LÀ 126,4/100.000 DÂN, TỪ NĂM
1962 KHI VIỆT NAM CHẾ TẠO THÀNH CÔNG VẮC XIN
BẠI LIỆT SỐNG GIẢM ĐỘC LỰC SABIN (OPV) THÌ TỶ
LỆ MẮC VÀ TỬ VONG ĐÃ GIẢM ĐÁNG KỂ VÀ KHÔNG
CÓ CÁC VỤ DỊCH XẢY RA. SAU THỐNG NHẤT ĐẤT
NƯỚC 1975, KIÊN TRÌ VÀ MỞ RỘNG CHƯƠNG TRÌNH
TIÊM CHỦNG MỞ RỘNG TRONG ĐÓ GẦN 100% TRẺ
EM ĐƯỢC UỐNG VẮC XIN BẠI LIỆT. ĐẾN NĂM 2000
TỔ CHỨC Y TẾ THẾ GIỚI TUYÊN BỐ VIỆT NAM ĐÃ
THÀNH CÔNG TRONG KHỐNG CHẾ BỆNH BẠI LIỆT
TRÊN TOÀN QUỐC. NGHĨA LÀ VIỆT NAM ĐÃ KHÔNG
CÒN MỘT BỆNH NHÂN BẠI LIỆT NÀO DO VI RÚT BẠI
LIỆT HOANG DẠI GÂY NÊN.
DỊCH TỄ HỌC
Bệnh bại liệt chủ yếu ảnh hưởng đến trẻ em dưới 5
tuổi. Virus lây truyền từ người sang người và lây lan
chủ yếu qua đường phân - miệng hoặc ít gặp hơn là
qua phương tiện thông thường (ví dụ: nước hoặc
thực phẩm bị ô nhiễm) và nhân lên trong ruột, từ đó
virus có thể xâm nhập vào hệ thần kinh và gây tê
liệt. Virus được thải ra bởi những người bị nhiễm
bệnh (thường là trẻ em) qua phân, nơi virus có thể
lây lan nhanh chóng, đặc biệt là ở những khu vực có
hệ thống vệ sinh và vệ sinh kém.
 Nguyên nhân gây bệnh
Virus polio có thể lây lan khi người bình thường tiếp xúc với thức
ăn hoặc nước có nhiễm phân của người bệnh. Đây là tình trạng
này thường thấy ở những nơi có hệ thống thoát nước không tốt.
Ngoài ra, nếu tiếp xúc trực tiếp với người vừa dùng vacxin bại
liệt đường uống hay người mang virus thì cũng có thể mắc bệnh.
NGUYÊN NHÂN
Theo đó, bất kỳ ai cũng có thể mắc bệnh bại
liệt khi:
- Đưa một vật nào đó có dính phân của người
mang mầm bệnh lên miệng hoặc dính phân
của người bệnh trên tay rồi đưa tay vào trong
miệng.
- Ăn phải thức ăn hoặc uống phải nước có
chứa phân của người nhiễm bệnh.
- Hít phải giọt bắn tiết ra từ người bị bại liệt
khi họ hắt hơi, ho.
 TRIỆU CHỨNG CỦA BỆNH BẠI
LIỆT
Triệu chứng bệnh bại liệt sẽ khác nhau phụ thuộc vào thể
bệnh. Dựa vào biểu hiện lâm sàng, bệnh bại liệt được
chia ra thành các thể sau

1
Thể liệt mềm cấp
2
Thể nhẹ
3
Thể viêm màng não
4
Thể ẩn
điển hình vô khuẩn
TRIỆU CHỨNG

01
THỂ LIỆT MỀM CẤP ĐIỂN HÌNH
chiếm 1% với các triệu chứng sốt, chán ăn, nhức
đầu, buồn nôn, đau cơ các chi, gáy và lưng, dần
dần mất vận động dẫn đến liệt không đối xứng.
Mức độ liệt tối đa là liệt tủy sống, liệt hành tủy
dẫn đến suy hô hấp và tử vong. Liệt ở chi, không
hồi phục làm bệnh nhân khó vận động hoặc mất
vận động.
TRIỆU CHỨNG

02
THỂ NHẸ:
Sốt, khó ngủ, nhức đầu, buồn nôn, nôn,
táo bón, có thể phục hồi trong vài ngày.
TRIỆU CHỨNG

THỂ VIÊM MÀNG NÃO VÔ KHUẨN

03 Sốt, nhức đầu, đau cơ, cứng gáy.

THỂ ẨN

04 Không rõ triệu chứng là thể thường gặp,

song thể nhẹ có thể biến chuyển sang nặng.
CÁC YẾU TỐ ĐƯỢC XEM LÀ TĂNG
NGUY CƠ BỊ BẠI LIỆT
- Đi du lịch đến nơi có dịch bại liệt hay vùng có sự tồn tại
của virus polio.
- Chung sống với người có mầm bệnh trong cơ thể.
- Bị suy giảm hệ miễn dịch.
- Đã từng cắt amidan.
- Tham gia hoạt động với cường độ nặng hoặc bị stress kéo
dài sau đó tiếp xúc với virus bại liệt khiến cho sức đề kháng
bị suy giảm.
-Người chưa tiêm chủng (chích ngừa) vắc xin bại liệt.
CÁC MỐC THỜI GIAN
- Thời kỳ ủ bệnh: Từ 7-14 ngày, đối với các
trường hợp có dấu hiệu liệt thực thể. Tuy nhiên
thời kỳ ủ bệnh có thể dao động từ 3-35 ngày.
- Thời kỳ lây truyền: Chưa xác định, nhưng có
thể kéo dài trong thời gian vi rút còn tồn tại
trong cơ thể và đào thải ra ngoài. Sau khi xâm
nhập vi rút có trong dịch tiết hầu họng sau 36
giờ, trong phân sau 72 giờ; ở trong phân vi rút
thường tồn tại từ 3-6 tuần hay lâu hơn. Lây
truyền có thể từ 7-10 ngày trước khi xuất hiện
các triệu chứng lâm sàng.
 BỆNH BẠI LIỆT CÓ ĐIỀU TRỊ
ĐƯỢC KHÔNG?
BỆNH BẠI LIỆT LÀ BỆNH LÂY NHIỄM DO VIRUS NÊN
HIỆN CHƯA CÓ BIỆN PHÁP ĐIỀU TRỊ ĐẶC HIỆU.
BỆNH NHÂN ĐƯỢC ĐIỀU TRỊ NÂNG ĐỠ VÀ ĐIỀU TRỊ
TRIỆU CHỨNG:
• BẤT ĐỘNG HOÀN TOÀN.
• TĂNG CƯỜNG VÀ NÂNG CAO THỂ TRẠNG BẰNG
SINH TỐ VÀ DỊCH TRUYỀN.
• HỖ TRỢ HÔ HẤP NẾU CÓ DẤU HIỆU CỦA LIỆT
TỦY.
• ĐIỀU TRỊ KHÁNG SINH NẾU CÓ BỘI NHIỄM VI
KHUẨN, CỤ THỂ THEO CHỈ ĐỊNH CỦA BÁC SĨ
LÂM SÀNG.
• PHỤC HỒI CHỨC NĂNG VÀ KHẮC PHỤC DI
CHỨNG.
 DỰ PHÒNG
-Thực hiện tuyên truyền sâu rộng trong cộng đồngvề bệnh bại liệt,
cách nhận biếtvà biện pháp phòng chống.
-Giữ gìn vệ sinh cá nhân, ăn chín, uống chín
-Trong thời gian dịch xảy ra:
+Cách ly bệnh nhân: 2-4 tuần
+Xử lý triệt đeẻ phan bênh nhân bằng dd hóa chất khử khuẩ có Clo
1,25%-2,5% hoạt tính tỉ lệ 1:1
+Sát trùng tẩy uế vật dụng, sàn bằng dd hóa chất khử khuẩ có Clo
0,5% hoạt tính
-Theo dõi những trẻ sốt, viêm xuất tiết đường hô hấp, rối loạn tiêu hóa
chưa rõ nguyên nhân
-Theo dõi những người tiếp xúc và chăm sóc bênh nhân
ĐỂ CHỦ ĐỘNG PHÒNG CHỐNG BỆNH BẠI LIỆT, CỤC Y TẾ DỰ PHÒNG, BỘ Y TẾ
KHUYẾN CÁO NGƯỜI DÂN CẦN THỰC HIỆN TỐT CÁC KHUYẾN CÁO SAU:
1. Phòng bệnh chủ động cho trẻ dưới 5 tuổi bằng uống vắc xin phòng bệnh bại
liệt ít nhất 3 lần theo hướng dẫn của Bộ Y tế.
2. Người chăm sóc trẻ cần thường xuyên rửa tay với xà phòng, đặc biệt là khi
cho trẻ ăn, sau khi đi vệ sinh.
3. Thường xuyên lau sạch các bề mặt, vật dụng, đồ chơi, dụng cụ học tập, bàn
ghế, sàn nhà bằng xà phòng hoặc các chất tẩy rửa.
4. Đảm bảo an toàn thực phẩm, sử dụng nguồn nước sạch, nhà tiêu hợp vệ sinh,
không phóng uế ra môi trường. Phân của trẻ em cũng phải được thu gom và
đổ vào nhà tiêu hợp vệ sinh.
5. Khi trẻ có dấu hiệu sốt, buồn nôn, cứng gáy, đau chi và cơ bắp hoặc liệt mềm
cấp đưa trẻ đến ngay các cơ sở y tế gần nhất để được khám, tư vấn và điều trị
kịp thời.
CÁC VẮC XIN
PHÒNG NGỪA
1.Các triệu chứng của bệnh bại liệt là gì?
A. Sốt
B. Đau đầu
C. Mệt mỏi
D. Tất cả đều đúng

2. Poliovirus lây truyền chủ yếu bằng đường?

A. Hô hấp
B. Tiêu hoá
C. Đường máu
D. Thần kinh

3. Chứng bại liệt hành não có tỷ lệ tử vong cao vì?

A. Gây thương tổn cho những dây thần kinh sọ
B. Gây thương tổn tâm hô hấp và vận mạch
C. Gây thương tổn cho tế bào của sừng trước của tuỷ sống
4.Độ tuổi thường dễ mắc bệnh bại liệt?
A. 5 tuổi
B. 100 tuổi
C. 18 tuổi
D. bất cứ độ tuổi nào miễn Virus thích là xâm nhập

5. Cách để phòng bệnh bại liệt?

A. Ăn cá xiên ngoài lề đường
B. Ăn cơm mẹ nấu
C. Không rửa tay trước và sau khi ăn
D. Không dọn dẹp nhà
 Thank You
cảm ơn thầy và các bạn đã lắng nghe
bài thuyết trình của nhóm em