MGA

KARAPATANG
PANTAO
ALLIANA JOY D. ORTIZ
GURO II, ARALING PANLIPUNAN
 HISTORIKAL NA KONSEPTO NG
KARAPATANG PANTAO

Cyrus’ Cylinder
- Naging malaya ang mga alipin
- Nagkaroon ng karapatan na pumili ng
nais na relihiyon
- Nagkaroon ng pagkakapantay-pantay ng
lahi.
- Tinagurian ito bilang “World’s First
Charter of Human Rights.”
HISTORIKAL NA KONSEPTO NG KARAPATANG
PANTAO

MAGNA CARTA (1215,

ENGLAND)
- isang dokumentong naglalahad ng
ilang karapatan ng mga taga-England.
- hindi maaaring dakpin, ipakulong, at
bawiin ang anumang ari-arian ng
sinuman nang walang pagpapasiya ng
hukuman
HISTORIKAL NA KONSEPTO NG KARAPATANG
PANTAO

MAGNA CARTA (1215)

-sa dokumentong ito,
nilimitahan ang
kapangyarihan ng hari ng
bansa.
HISTORIKAL NA KONSEPTO NG KARAPATANG
PANTAO

PETITION OF RIGHTS (1628,

ENGLAND)
-hindi pagpataw ng buwis nang walang
pahintulot ng Parliament,
-pagbawal sa pagkulong nang walang sapat na
dahilan
at hindi pagdeklara ng batas militar sa panahon
ng kapayapaan.
HISTORIKAL NA KONSEPTO NG KARAPATANG
PANTAO

BILL OF RIGHTS (1791, U.S)

-Ito ang nagbigay-proteksiyon sa mga
karapatang pantao ng lahat ng
mamamayan at maging ang iba pang
taong nanirahan sa bansa.
HISTORIKAL NA KONSEPTO NG KARAPATANG
PANTAO

Declaration of the Rights of Man and of

the Citizen (1789)
-nagtagumpay ang French Revolution ng
wakasan ang ganap na kapangyarihan ni
Haring Louis XVI. Sumunod ang
paglagda ng Declaration of the Rights of
Man and of the Citizenna naglalaman ng
mga karapatan ng mamamayan.
HISTORIKAL NA KONSEPTO NG KARAPATANG
PANTAO

The First Geneva Convention

(1864)
Noong 1864, isinagawa ang
pagpupulong ng labing-anim na
Europeong bansa at ilang estado ng
United States sa Geneva, Switzerland.
May layuning isaalang-alang ang
pag-alaga sa mga nasugatan at may
sakit na sundalo nang walang anumang
diskriminasyon.
HISTORIKAL NA KONSEPTO NG KARAPATANG
PANTAO

Ang Universal Declaration of Human

Rights (UDHR)
Noong 1948, itinatag ng United
Nations ang Human Rights Commission
sa pangunguna ni Eleanor Roosevelt,
asawa ng yumaong Pangulong Franklin
Roosevelt ng United States.
Sa pamamagitan ng naturang
komisyon, nilagdaan at ipinatupad ang
dokumentong tinawag naUniversal
Declaration of Human Rights.
ANG UNIVERSAL
DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS
 ANG UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS KULTURAL
SIBIL
Ito ay isa sa mahalagang
dokumentong naglalahad ng
mga karapatang pantao ng
bawat indibiduwal na may
kaugnayan sa bawat aspekto
SOSYAL
ng buhay ng tao.
EKONOMIKO
POLITIKAL
 UNITED NATIONS
Nang itatag ang United Nations noong Oktubre 24,
1945, binigyang-diin ng mga bansang kasapi nito na
magkaroon ng kongkretong balangkas upang matiyak na
maibabahagi ang kaalaman at maisakatuparan ang mga
karapatang pantao sa lahat ng bansa. Ito ay naging bahagi
sa adyenda ng UN General Assembly noong 1946.
 ELEANOR ROOSEVELT
Nabuo ang UDHR nang maluklok bilang
tagapangulo ng Human Rights Commission ng
United Nations si Eleanor Roosevelt – ang biyuda ni
dating Pangulong Franklin Roosevelt ng United
States.
UDHR
Binalangkas ng naturang
komisyon ang talaan ng mga
pangunahing karapatang pantao at
tinawag ang talaang ito bilang
Universal Declaration of Human
Rights.
 UDHR 1948
Malugod na tinanggap ng UN General
Assembly ang UDHR noong Disyembre 10, 1948
at binansagan ito bilang “International Magna
Carta for all Mankind.”
UDHR  SALIGANG BATAS

Sa kauna-unahang pagkakataon, pinagsama-sama at

binalangkas ang lahat ng karapatang pantao ng indibiduwal sa
isang dokumento. Ito ang naging pangunahing batayan ng mga
demokratikong bansa sa pagbuo ng kani-kanilang Saligang-batas.
Umabot nang halos dalawang taon bago nakumpleto ang
mga artikulong nakapaloob sa UDHR
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS
Sa pamamagitan ng deklarasyong ito, kinikilala ng pamahalaan
ang kanilang obligasyon na siguraduhing lahat ng mga tao, mayaman
at mahirap, lalaki o babae, at mula sa anumang lahi at relihiyon, ay
tatratuhin nang pantay.
 Inilahad ang likas na karapatan ng lahat
Preamble at Artikulo 1 ng tao tulad ng pagkakapantay-pantay at
pagiging Malaya.
Binubuo ng mga karapatang sibil at
Artikulo 2 hanggang 21 pulitikal.
Artikulo 22 hanggang 27 Nakadetalye ang mga karapatang
ekonomiko, sosyal, at kultural.
Tumutukoy sa tungkulin ng tao na
itaguyod ang mga karapatan ng ibang tao.
Artikulo 28 hanggang 30
• Sibil-ang mga karapatan ng tao upang
mabuhay na malaya at mapayapa.
• Politikal-ang mga karapatan ng tao na
makisali sa mga proseso ng pagdedesisyon ng
pamayanan.
• Ekonomiko(pangkabuhayan)- ang mga
karapatan ukol sa pagsusulong ng kabuhayan
at disenteng pamumuhay.
• Sosyal (panlipunan)-ang mga karapatan
upang mabuhay ang tao sa isang lipunan at
isulong ang kanyang kapakanan.
• Kultural- ang mga karapatan ng taong
lumahok sa buhay kultural ng pamayanan at
magtamasa ng siyentipikong pag-unlad ng
pamayanan.
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS
Ang lahat ng tao'y isinilang na malaya
Artikulo 1 at pantay-pantay sa karangalan at mga
malaya at pantay- karapatan. Sila'y pinagkalooban ng katwiran
pantay (free and equal) at budhi at dapat magpalagayan ang isa't isa
sa diwa ng pagkakapatiran.
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS
Ang bawat tao'y karapat-dapat sa lahat ng
karapatan at kalayaang nakalahad sa Pahayag na
Artikulo 2
kalayaan mula sa
ito, nang walang ano mang uri ng pagtatangi, gaya
diskriminasyon (freedom ng lahi, kulay, kasarian, wika, relihiyon, kuro-
from discrimination) kurong pampulitika o iba pa, pinagmulang bansa o
lipunan, ari-arian, kapanganakan o iba pang
katayuan.
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS

Artikulo 3 Ang bawat tao'y may karapatan sa buhay, kalayaan

at kapanatagan ng sarili.
karapatan sa buhay (right
to life)
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS

Artikulo 4 Walang sino mang aalipinin o bubusabusin;

ipagbabawal ang ano mang anyo ng pang-aalipin at
kalayaan mula sa pang-aalipin
(freedom from slavery); ang pangangalakal ng alipin.
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS

Artikulo 5 Walang sino mang pahihirapan o lalapatan ng

kalayaan mula sa malupit,di-makatao o nakalalait na pakikitungo sa
pagpapahirap (freedom parusa.
from torture)
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS

Artikulo 6 Ang bawat tao'y may karapatang kilalanin

saan mang dako bilang isang tao sa harap ng batas.
karapatang kilalanin sa harap ng
batas (right to recognition before
the law);
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS
Artikulo 7
karapatan sa pagkakapantay-
pantay sa harap ng batas (right
to equality before the law);
Ang lahat ay pantay-pantay sa harap ng batas at may
karapatan sa walang pagtatangi ng pangangalaga ng batas.
Ang lahat ay may karapatan sa pantay na pangangalaga
laban sa ano mang pagtatangi-tanging nalalabag sa Pahayag
na ito at laban sa ano mang pagbubuyo sa gayong
pagtatangi-tangi.
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS
Ang bawat tao'y may karapatan sa mabisang
Artikulo 8 lunas ng karampatang mga hukumang pambansa
karapatan sa mabisang lunas ng tungkol sa mga gawang lumalabag sa pangunahing
karampatang mga hukumang
pambansa (access to justice);
mga karapatan na ipinagkaloob sa kanya ng
saligang batas o ng batas.
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS

Artikulo 9 Walang sino mang ipaiilalim sa di-

kalayaan mula sa ‘di-
makatwirang pagdakip, pagpigil o pagpapatapon.
makatwirang pagdakip (freedom
from arbitrary detention);
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS
Ang bawat tao'y may karapatan sa ganap na
pagkakapantay-pantay, sa isang makatarungan at
Artikulo 10
hayag na paglilitis ng isang hukumang malaya at
karapatan sa isang makatarungan at
hayag na paglilitis (right to a fair
walang kinikilingan, sa pagpapasiya ng kanyang
trial);
mga karapatan at panangutan at sa ano mang
paratang na kriminal laban sa kanya.
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS
Ang bawat taong pinararatangan ng
Artikulo 11 pagkakasalang pinarurusahan ay may karapatang
ituring na walang-sala hanggang di-napatutunayang
karapatang ituring na walang-
sala hanggang ‘di nagkasala alinsunod sa batas sa isang hayag na
napatutunayang nagkasala
alinsunod sa batas (presumption paglilitis na ipinagkaroon niya ng lahat ng
of innocence);
garantiyang kailangan sa kanyang pagtatanggol.
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS
Walang taong ituturing na nagkasala ng
Artikulo 11 pagkakasalang pinarurusahan dahil sa ano mang gawa o
pagkukulang na hindi isang pagkakasalang pinarurusahan,
karapatang ituring na walang- sa ilalim ng batas pambansa o pandaigdig, noong
sala hanggang ‘di
napatutunayang nagkasala panahong ginawa iyon. Hindi rin ipapataw ang parusang
alinsunod sa batas (presumption lalong mabigat kaysa nararapat nang panahong magawa
of innocence);
ang pagkakasalang pinarurusahan.
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS
Walang taong isasailalim sa di-makatwirang
panghihimasok sa kanyang pananhimik, pamilya,
Artikulo 12 tahanan o pakikipagsulatang ni sa tuligsa sa
karapatan sa ‘di-makatwirang kanyang karangalan at mabuting pangalan. Ang
panghihimasok (right to privacy);
bawat tao'y may karapatan sa pangangalaga ng batas
laban sa gayong mga panghihimasok o tuligsa.
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS
Artikulo 13
kalayaan sa pagkilos at paninirahan
(freedom of movement);
1.Ang bawat tao'y may karapatan sa kalayaan ng
pagkilos at paninirahan sa loob ng mga
hanggahan ng bawat estado.
2.Ang bawat tao'y may karapatang umalis sa alin
mang bansa, pati na sa kanyang sarili, at bumalik
sa kanyang bansa.
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS
1.Ang bawat tao'y may karapatang humanap at
Artikulo 14 magtamasa sa ibang bansa ng pagpapakupkop laban sa
pag-uusig.
karapatang humanap at
magtamasa sa ibang bansa ng 2.Ang karapatang ito'y hindi mahihingi sa mga pag-uusig
pagpapakupkop laban sa pag- na tunay na nagbubuhat sa mga pagkakasalang di-
uusig (right to asylum);
pampulitika o sa mga gawang nasasalungat sa mga
layunin at simulain ng mga Bansang Nagkakaisa.
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS
1.Ang bawat tao'y may karapatan sa isang
pagkamamamayan.
Artikulo 15
2.Walang sino mang aalisan ng kanyang
karapatan sa isang
pagkamamamayan (right to pagkamamamayan ng walang katwiran ni
nationality);
pagkakaitan ng karapatang magpalit ng kanyang
pagkamamamayan.
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS
Artikulo 16
karapatang mag-asawa at
magpamilya (right to marriage
and to found a family);
Ang mga lalaki't babaeng may sapat na gulang
ay may karapatang mag-asawa at magpamilya nang
walang ano mang pagtatakda dahil sa lahi, bansang
kinabibilangan o relihiyon. Nararapat sila sa pantay-
pantay na karapatan sa pag-aasawa, sa panahong may
asawa at pagpapawalang bisa nito.
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS
1.Ang pag-aasawa'y papasukan lamang sa
pamamagitan ng malaya at lubos na pagsang-
Artikulo 16
ayon ng mga nagbabalak magkapangasawahan.
karapatang mag-asawa at
magpamilya (right to marriage 2.Ang pamilya ay likas at pangunahing pangkat sa
and to found a family);
sangay ng lipunan at karapat-dapat sa
pangangalaga ng lipunan at ng Estado.
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS
1.Ang bawat tao'y may karapatang mag-angkin ng
ari-arian nang mag-isa gayon din na kasama ng
Artikulo 17 iba.
karapatang mag-angkin ng ari-
arian (right to own property) 2.Walang sino mang aalisan ng kanyang ari-arian
nang walang katwiran.
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS
Ang bawat tao'y may karapatan sa kalayaan ng
pag-iisip, budhi at relihiyon; kasama sa karapatang ito
Artikulo 18 ang kalayaang magpalit ng kanyang relihiyon o
kalayaan ng pag-iisip, budhi at paniniwala maging nag-iisa o kasama ang iba sa
relihiyon (freedom of religion or
belief); pamayanan upang ipakilala ang kanyang relihiyon o
paniniwala sa pagtuturo, pagsasagawa,pagsamba at
pagtalima.
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS
Ang bawat tao'y may karapatan sa kalayaan ng
Artikulo 19 pagkukuro at pagpapahayag; kasama ng karapatang ito
ang kalayaan at kuru-kuro nang walang panghihimasok
kalayaan ng pagkukuro at
pagpapahayag (freedom of
at humanap, tumanggap at magbigay ng impormasyon at
expression); kaisipan sa pamamagitan ng alin mang paraan ng
pagkakalat at walang pagsasaalang-alang ng mga
hanggahan.
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS
1.Ang bawat tao'y may karapatan sa kalayaan sa
Artikulo 20 mapayapang pagpupulong at pagsasamahan.
kalayaan sa mapayapang 2.Walang sino mang pipiliting sumapi sa isang
pagpupulong at pagsasamahan
(freedom of assembly); kapisanan.
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS
1.Ang bawat tao'y may karapatang makilahok sa
pamahalaan ng kanyang bansa, sa tuwiran o sa
Artikulo 21 pamamagitan ng mga kinatawang malayang pinili.
karapatang makilahok sa
pamahalaan (right to partake in 2.Ang bawat tao'y may karapatan sa pantay na
public affairs pagpasok sa paglilingkod pambayan ng kanyang
bansa.
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS
Ang kalooban ng bayan ang magiging saligan ng
kapangyarihan ng pamahalaan; ang kaloobang ito'y
Artikulo 21 ipahahayag sa tunay na mga halalan sa pana-panahon sa
karapatang makilahok sa pamamagitan ng pangkalahatan at pantay-pantay na
pamahalaan (right to partake in paghahalal at idaraos sa pamamagitan ng lihim na balota
public affairs
o sa katumbas na pamamaraan ng malayang pagboto.
 UNIVERSAL DECLARATION OF
HUMAN RIGHTS
Ang bawat tao, bilang kasapi ng lipunan, ay may
karapatan sa kapanatagang panlipunan at nararapat na
Artikulo 22 makinabang sa pamamagitan ng pambansang pagsisikap at
karapatan sa kapanatagang pakikipagtulungang pandaigdig at alinsunod sa pagkakabuo at
panlipunan (right to social mga mapagkukunan ng bawat Estado, sa mga karapatang
security);
pangkabuhayan, panlipunan at pangkalinangan na lubhang
kailangan para sa kanyang karangalan at sa malayang
pagpapaunlad ng kanyang pagkatao.
BAKIT BA MAHALAGA
ANG HUMAN RIGHTS?
 KAHALAGAHAN NG UDHR

Ang mga karapatang nakapaloob sa UDHR, maging ito

man ay aspektong sibil at politikal o ekonomiko, sosyal at
kultural, ay tunay na nagbibigay-tangi sa tao bilang nilalang na
nagtatamasa ng kalayaan at mga karapatang maghahatid sakanya
upang makamit ang kanyang mga mithiin sa buhay at magkaroon
ng mabuting pamumuhay.
 KAHALAGAHAN NG UDHR

Naging sandigan ng maraming bansa ang nilalaman ng

UDHR upang panatilihin ang kapayapaan at itaguyod ang
dignidad at karapatan ng bawat tao. Naging inspirasyon din ang
deklarasyong ito sa maraming opisyal ng pamahalaan at mga
mambabatas upang magkaroon ng mas mabuting pamumuhay ang
tao.
 BILL OF RIGHTS

Ang Katipunan ng mga Karapatan o Bill of Rights ng

Konstitusyon ng ating bansa ay listahan ng mga
pinagsamasamang karapatan ng bawat tao mula sa dating
konstitusyon at karagdagang karapatan ng mga indibiduwal na
nakapaloob sa Seksyon 8, 11, 12, 13, 18 (1), at 19.
TATLONG URI NG
KARAPATAN
(AYON SA AKLAT NI DE LEON, ET.AL (2014)
 CONSTITUTIONAL RIGHTS
Karapatang Politikal – Kapangyarihan ng mamamayan na
makilahok, tuwiran man o hindi, sa pagtatag at pangangasiwa
ng pamahalaan.
Karapatang Sibil – mga karapatan na titiyak sa mga pribadong
indibidwal na maging kasiya-siya ang kanilang pamumuhay sa
paraang nais nang hindi lumalabag sa batas
 CONSTITUTIONAL RIGHTS
Karapatang Sosyo-ekonomiko – mga karapatan na sisiguro
sa katiwasayan ng buhay at pang-ekonomikong kalagayan
ng mga indibiduwal.
Karapatan ng akusado – mga karapatan na magbibigay-
proteksyon sa indibidwal na inakusahan sa anomang
krimen.