Tham vấn, giáo dục

giới tính cho học sinh

Tuổi thanh thiếu niên là lứa tuổi từ khoảng 14, 15 đến 17, 18 tuổi. Đây là lứa tuổi
học sinh ở cuối cấp phổ thông cơ sở và trung học phổ thông, đó là lứa tuổi bước
vào thời kì chín muồi tính dục, từ khi bắt đầu cho đến khi kết thúc thời kì này. Bởi
vậy đời sống giới tính của lứa tuổi này rất phức tạp, bao gồm cả sự khủng hoảng
mất cân bằng của giai đoạn phát dục, và cả những nét đặc trưng của hoạt động giới
tính, tính dục của giai đoạn trưởng thành sinh dục. Bởi vậy ở lứa tuổi này, những
đặc trưng cơ bản của đời sống giới tính đều được biểu hiện khá rõ nét.
Sự phát dục và những vấn đề giới tính
1 2
Sự phát dục sớm
Sự phát dục bắt đầu diễn ra ở lứa
tuổi sớm hơn (12 – 13 tuổi). Chính
sự phát triển này đã đưa các em vào
đời sống tính dục và thúc đẩy hoạt
động tâm lý tính dục. Ngay từ tuổi
thiếu niên đã xuất hiện những “vấn
đề giới tính” trong đời sống tâm lý,
sinh lý của các em.
Sự quan tâm đến người
khác giới
Giáo sư A.V. Petrovxki đã khẳng
định sự phát dục kích thích, phát
triển sự quan tâm đến người khác
giới, làm xuất hiện những cảm xúc,
tình cảm mới.
3
Ảnh hưởng của môi
trường
Nhiều công trình nghiên cứu cho
thấy ngay ở tuổi thiếu niên các em
đã có thể quan tâm tới những quan
hệ bạn khác giới, tình yêu, đến việc
đọc sách báo, tranh ảnh khiêu dâm,
thậm chí, đã có thể quan tâm đến
vấn đề sinh dục, tình dục. Ngay từ
khi có kinh lần đầu, hoặc có tinh
trùng, tức là từ lúc bắt đầu dậy thì,
các em đã có thể quan tâm đến
những vấn đề về giới tính, kể cả
Sự phát triển của đời sống giới tính ở tuổi
thanh niên
1 Quan hệ yêu đương
Đến tuổi thanh niên, học sinh, đời sống tính dục và quan hệ yêu đương còn thể hiện rõ ràng, phong phú
và phát triển ở mức cao hơn. Nhiều em đã có những biểu hiện khá sâu sắc của đời sống tính dục, thậm
chí, bước vào hoạt động tình dục. “Đa số nam nữ thanh niên lứa tuổi này đã ở vào thời kỳ trưởng thành
tính dục”. Vì thế những mối quan hệ yêu đương và quan hệ tính dục rất có thể xảy ra ở các em.

2 Sự quan tâm sớm đến người khác giới

Mặt khác, do hiện tượng “gia tốc” phát triển, ngày nay, hiện tượng yêu đương hoặc quan tâm đến người
bạn khác giới có thể xuất hiện rất sớm ở thanh thiếu niên.

3 Nhu cầu về tình bạn khác giới

Ở tuổi thanh niên, học sinh, ngoài những biểu hiện vệ sinh lý tính dục như biến đổi hình dáng cơ thể,
xuất hiện những “rung động thầm kín”, mộng tinh, thủ dâm… nhu cầu về tình bạn khác giới ngày càng
tăng. Đặc biệt là quan hệ yêu đương.

4 Sự xuất hiện của tình yêu

Bên cạnh sự âu yếm thơ ngây của trẻ em (những cái nhìn, những lá thư ngắn…) đã xuất hiện những say
mê thực sự dầu tiên, những nhu cầu thực sự về tình yêu và sự kích thích tò mò trước những rung động
thầm kín. Hiện tượng này thậm chí, có thể có ngay cá ở các em học sinh từ lớp 7 trở đi.
Sự phức tạp của tình yêu ở tuổi thanh
niên
Tình yêu thực sự
Nhiều nhà tâm lý học trên thế giới trong những công trình nghiên cứu của mình đều thừa nhận rằng trong
các em có tình yêu thực sự, mạnh mẽ, sâu sắc. Tình yêu nam nữ của các em không phải chỉ xuất phát từ
những nhu cầu tính dục, nhu cầu sinh lý, mà là sự thống nhất hài hoà của sự say mê những “cảm giác tính
dục” với nhu cầu giao tiếp về nhân cách, nhu cầu về tình cảm sâu sắc và sự hoà hợp với người yêu.

Tình yêu thanh cao

Nhiều trường hợp, “tình yêu bằng tâm hồn, bằng rung động của tình cảm, tình yêu thanh cao, thuần khiết,
trong sáng đến trước, và là chủ yếu trong quan hệ yêu đương của các em”. Trong khi ấy tình yêu do sự
“đòi hỏi về sinh lý” thường đến sau và có khi rất mờ nhạt.

Sự khác biệt giữa nam và nữ

Nhiều nhà khoa học cũng khẳng định rằng, biểu hiện về tình yêu của nam và nữ ở lứa tuổi thanh niên, học
sinh cũng khác nhau. Ở các em nữ, mặc dù xuất hiện những chức năng tính dục sớm hơn nhưng do sự phát
triển chậm hơn và từ từ, và do đặc điểm tâm lý tính dục, tâm lý giới tính, nhu cầu về “tình yêu thanh cao”
thường lớn hơn và lấn át sự yêu đương “chung đụng thể xác”. Trong khi đó ở các em nam “những hứng
thú và say mê tình dục lại đến sớm hơn và chỉ sau đó mới xuất hiện khả năng kết hợp chung với sự giao
cảm sâu sắc”.
Ảnh hưởng của môi trường đến tình yêu

Môi trường không lành mạnh

Tình yêu ở lứa tuổi thanh niên, học sinh về cơ bản là một tình cảm dẹp đẽ, lành mạnh, trong
sáng, là bình thường và tất yếu trong sự phát triển của con người. Tuy nhiên, nếu các em sống
trong một môi trường không được lành mạnh”, bị ảnh hưởng nhiều bởi văn hoá phẩm đồi trụy,
hoặc bởi những nếp sống ăn chơi đua đòi… tình yêu của các em dễ bị “tầm thường hoá”, “vật
chất hoá”, dễ chỉ trở thành sự thoả mãn những cảm giác thấp hèn và có thể đưa các em đến sự
sa ngã, tan vỡ, đau khổ.

Sự cần thiết của sự giúp đỡ

Quan hệ bạn khác giới, quan hệ tình yêu và đời sống tính dục của thanh niên, học sinh quan hệ
mật thiết với đời sống sinh lý, tâm lý của các em. Đó là những quan hệ phức tạp, đa dạng và
mang tính quy luật. Những quan hệ đó “đưa họ đến gần với vấn đề đạo đức, từ thủ tục săn đón,
tỏ tình cho đến các vấn đề tinh thần trách nhiệm là tinh thần kỉ luật, đạo đức, tự giác”. Các em
thường rất dễ bị lúng túng, bối rối, đôi khi là sự bế tắc, sự sai lầm trong cách giải quyết vấn đề,
trong việc xử lý các “tình huống gay cấn”.

Vai trò của người lớn

Do đó, “các em rất cần sự giúp đỡ của người lớn trước hết là của cha mẹ và thầy cô giáo”.
Người lớn còn biết cầm giúp đỡ, hướng dẫn các em. Người lớn không nên can thiệp thô bạo,
cấm đoán, phá hoại những tình cảm thiêng liêng này của các em. “Bất luận trong trường hợp
Sự đa dạng của đời sống giới tính

Sự chín muồi tính dục Đặc điểm giới tính

Đời sống giới tính của thanh niên, học sinh rất phức tạp, đa Do đặc điểm của đời sống, hoạt động và nhiều nguyên nhân
dạng. Ở lứa tuổi này diễn ra toàn bộ quá trình chín muồi tính tâm lý xã hội phức tạp khác, các em đã thể hiện rõ rệt những
dục, từ thời kì phát dục đến khi hoàn thiện những chức năng đặc điểm giới tính, đã thể hiện đầy đủ những vấn đề giới tính
sinh dục. điển hình nhất ở con người.
Những vấn đề giới tính điển hình

Quan hệ bạn khác giới

Có thể nói, đời sống giới tính ở lứa tuổi thanh niên, học sinh chủ yếu là những đặc điểm về tính dục, đời sống
tâm lý giới tính và những quan hệ giới tính đặc trưng, trong đó có quan hệ tình bạn khác giới và tình yêu nam
nữ.

Tình yêu nam nữ

Đây là những vấn đề, những mối quan hệ phổ biến, điển hình, quan trọng đặc trưng cho đời sống giới tính ở các
em.

Vai trò quan trọng

Chúng có ý nghĩa lớn đến đời sống, sinh hoạt, có vai trò quan trọng trong sự phát triển nhân cách, tài năng, đạo
đức của các em, nhất là trong điều kiện tình hình kinh tế, xã hội, giáo dục ở nước ta hiện nay.
Sự cần thiết của giáo dục
giới tính
Giúp học sinh Hỗ trợ học sinh Nâng cao nhận
hiểu biết về cơ phát triển kỹ thức về trách
thể, sức khỏe sinh năng giao tiếp, nhiệm, đạo đức
sản và các vấn đề ứng xử trong các và pháp luật
liên quan đến mối quan hệ bạn trong các vấn đề
giới tính. bè, tình yêu. giới tính.
Phương pháp giáo dục giới tính hiệu quả

Phương pháp tích cực Tạo môi trường an toàn Kết hợp với gia đình

Sử dụng các phương pháp giáo dục Kết hợp với gia đình, nhà trường,
tích cực, khuyến khích học sinh tham Tạo môi trường an toàn, tôn trọng, cộng đồng để tạo thành hệ thống giáo
gia thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm, cởi mở để học sinh có thể đặt câu dục toàn diện về giới tính cho học
giải quyết vấn đề. hỏi, chia sẻ tâm tư, nguyện vọng. sinh.
Kết luận
Giáo dục giới tính cho học sinh là nhiệm vụ quan trọng, cần được thực
hiện một cách khoa học, phù hợp với lứa tuổi và văn hóa của học sinh.
Việc giáo dục giới tính hiệu quả sẽ giúp học sinh phát triển toàn diện,
sống lành mạnh, hạnh phúc và góp phần xây dựng xã hội văn minh, tiến
bộ.