SHOKU HEMORAGJIK DHE KARDIOGJEN

Dr. Spec. Avdyl Pacolli (SMF)

07/12/2024 1
 Hyrje

• Shoku hipovolemik dhe ai kardiogjen janë ndër

urgjencat mjekësore më të shpeshta dhe serioze

• Në SHBA rreth 1 milion njerëz humbin jetën si

pasojë e shokut hemoragjik

• Fatalitet –vdekshmerite të lartë janë si pasojë e

hemoragjive të jashtme dhe të mbrendshme

07/12/2024 2
 Objektivat

• Definicioni, fazat dhe klasifikimi i shokut

• Shoku hemoragjik, shkaktarët

• Patofiziologjia

• Pasqyra klinike dhe ekzaminimi fizik

• Menaxhimi i shokut

• Përmbledhje

07/12/2024 3
 Definicioni i shokut

• Disa fjalë për shokun në përgjithësi

• Shoku paraqet-Insuficiencë cirkulatore akute dhe progresive,

gjatë së cilës zemra nuk është e aftë për të përmbushur nevojat
metabolike indore me oksigjen dhe materie ushqyese si dhe për
të marrë prej tij produktet përfundimtare

• Çdo herë kur nevojat e qelizës për oksigjen tejkalojnë

furnizimin, qeliza dhe organizmi kalojnë në gjendje shoku

07/12/2024 4
Fazat e shokut

1) Faza jo progresive – kompenzatore

2) Faza progresive

3) Faza ireverzibile

1.Faza jo progresive (kompenzatorë), mekanizmat

kompenzatorë normal do të rikthejnë komplet shokun
pa pasur nevojë për terapi
2.Faza progresive, në të cilën shoku përkeqësohet deri
në vdekje;
3.Faza ireverzibile, në të cilën shoku ka progreduar aq
shumë sa më nuk mund të riktheket pacienti.
07/12/2024 5
 Klasifikimi i shokut
1. Hipovolemik/ Hemoragjia
Hemoragjik Humbja e plazmës
Humbja e lëngjeve dhe elektrolitëve

Disritmia
insuficienca kardiake
2. Kardiogjen Disfunksioni akut i valvulave
Ruptura e septumit ventrikular

SHOKU
Pneumotoraksi tenziv
Tamponada e perikardit
3.Obstruktiv Sëmundjet vaskulare të pulmoneve
Tumori kardiak
sëmundjet obstruktive valvulare

Shoku septik
Shoku Anafilaktik
Shoku neurogjen
4. Distributiv
Shoku i shkaktuar nga barnat
vazodilatatore
Insuficienca adrenale akute

07/12/2024 6
 Shoku hemoragjik
• Shoku hemoragjik vjen si pasojë e humbjes së papritur dhe të shpejtë të
një sasie të konsiderueshme të gjakut
• ShH-Karakterizohet me
• perfuzion jo adekuat indor
• nuk arrihet të plotësohen nevojat metabolike të organizmit

• 50% e vdekjeve në vendin e ngjarjës ndodhin brenda disa minutave :

• Lëndimi i SNQ 40-50%
• Hemoragjia 30-40%

• 50% të rasteve vdesin pas arritjes në spital

• 60% të rasteve vdesin në 4 orët e para
• 84 % të rasteve vdesin në 12 orët e para
• 90% të rasteve vdesin në 24 orët e para

07/12/2024 7
 Shkaktarët e shokut hemoragjik

1 2 4 5

Clue: Clue: Clue: Clue:

Clue:

Gjakderdhjet Fraktura e Terapia

Gjakderdhjet Ruptura e Koagulo
Traumat nga Trakti eshtrave antti
Obstetrike aneurizmës patitë
GastroIntestinal të gjatë trombotike

Lëndimet e izoluara të kokës nuk shkaktojnë shok hemoragjik. Consult Ortho

Vetëm për ilustrim: frakturat e ekstremiteteve

DPL (+)
shkaktojnë
DPL (-)
gjakederdhje te medha dhe mund te
qojnë në shok hemoragjik si pasoje e humbjes se gjakut p.sh;fraktura e :
Bleeding not
controlled

Humerusit -750ml
Femurit- 1500ml
Pelvikut- 3000ml
07/12/2024 8
 PATOFIZIOLOGJIA
Sistemi kardiovaskular
• Zvogëlim të vëllimit minutor
• Zvogëlim të presionit të pulsit

Zvogëlim të vëllimit në qarkullim

Nxit refleksin baroreceptorë në harkun e aortës dhe atrium
•
• Rritet stimulimi simpatetik

• Rritje të frekuencës kardiake

• Vazokonstriksion
• Te hemoragjia-gjakderdhjet akute aktivizohen baroreceptorët në harkun e
aortës dhe atrium të cilët nxisin uljen e vëllimit minutor dhe presionit të
pulsit, e kjo zvogëlon vëllimin qarkullues
• Shoku hemoragjik kryesisht zvogëon kthimin venoz.
07/12/2024 9
 Sistemi nervor
simpatik
• Shkakton vazokonstriksion progresiv
• Lëkurë
• Muskuj
• Shtratin splanik

o Ruan qarkullimin e gjakut në zemër dhe sistemin nervor qëndror

PËRGJIGJE HORMONALE MULTISISTEMIKE
• Kateholaminat: Epinephrine dhe Norepinephrine
• Rrisin frekuencën kardiake dhe kontraktilitetin
• Inhibojnë lirimin dhe aktivitetin e insulinës → rritje të glukozës në gjak

• Stimulimi i s.n.simpatetik si rezultat i humbjes së gjakut është me

natyrë kompenzatore

07/12/2024 10
 Përgjigje hormonale multisistemike
• - Veshkët përgjigjen në shok hemoragjik duke stimuluar rritjen e
sekretimit të reninës nga aparati jukstaglomerular
Renin Mushkëri dhe mëlqi

Angiotensinogjen Angiotensin I Angiotensin II

Angiotenzina II ka 2 efekte:
1. Shkaton vazokonstriksion të muskujve të lëmuar arteriolar
2. Stimulon sekretimin e aldosteronit nga korteksi cerebral

07/12/2024 11
 Përgjigje hormonale multisistemike
• Sistemi neuroendokrin
- Rritje të hormonit antidiuretik – ADH dhe
aldosteronit

- ADH lirohet në përgjigje të zvogëlimit të shtypjes

së gjakut ( që detektohet nga baroreceptorët) dhe
zvogëlimit të koncentirimit të Na⁺

- ADH indirekt qon në rritjen e reabsorbimit të ujit

dhe Na+ nga tubujt distal, tubujt mbledhës dhe ansa
e Henleut

07/12/2024 12
 Përgjigja qelizore në shok

Humbja e
Acidozë gjakut Perfuzioni
jodekuat

Edemë
qelizore Hipoksi
qelizore

Acidi Metabolizm Metabolizm

Laktik i Anaerob i aerob
Në nivel qelizor, perfuzioni dhe oksigjenimi jo adekuat bën që qelizat të vuajnë
për substancat esenciale që lirohen nga metabolizmi aerob dhe prodhimi i
energjisë.
Fillimisht ndodh kompenzimi me anë të metabolizmit anaerob, ku formohet acidi
laktik 07/12/2024
dhe vjen deri te acidoza metabolike 13
Nëse shoku zgjat mandej vjen deri te edema e qelizës dhe vdekja.
 Patofiziologjia e shokut
Permbledhje e gjithe procesit patofiziologjik te shokut
Perfuzioni joadekuat

Hipoksi indore

Deficit energjetik

Grumbullim i ac.laktik dhe ulje e PH Metabolizëm

anaerob
Vazokonstriksion Acidozë metabolike

Disfunksion i membranës qelizore dhe i pompës së

Dëmtim i Na⁺
Dalje e K⁺
sfinkterëve
prekapilar Lirimi i lizozomeve intracelulare dhe enzimeve Hyrje e
digjestive
Na⁺dhe ujit
Grumbullim Substancat toksike hyjnë në qarkullim
periferik I gjakut
Dëmtohet endoteli i kapilarëve

07/12/2024 Shkatërrim , disfunksion dhe vdekje e 14

qelizës
 Pasqyra klinike
• Vëllimi normal i gjakut
• Adultët: 7% të peshës ideale trupore
( p.sh personi 70kg ka vëllim gjaku prej 5 L)
• Fëmijët: 80ml/kg të peshës trupore
• Foshnjet: 9% të peshës ideale
• Shenjat dhe simptomet e para

07/12/2024 15
 Shoku hemoragjik
Hemorrhagic Shock: “The Classes”

“Shkalla I” “Shkalla II” “Shkalla III” “Shkalla IV”

I lehtë I moderuar I rëndë Shumë I rëndë
EBL EBL EBL EBL

<750 ml 750ml – 1500ml 1.5L – 2L >2L

<15% e PT 15 – 30% e PT 30 – 40% e PT >40% e PT

S&S S&S S&S

S&S

Frek. kardiake- ↔ Frek. Kardiake ↑ Frek. Kardiake ↑ Frek. Kardiake ↑

Presioni I pulsit ↔ Presioni I pulsit ↓ Presioni i pulsit ↓ Presioni i pulsit ↓
Presioni arterial
Tx ↔ Presioni arterial ↔ Presioni arterial ↓ Presioni arterial ↓
Tx Tx Tx
Diureza ↔ Diureza ↔ Diureza ↓ Diureza anuri
Stat. mental: normal Stat.mental:Anksioz Stat.mental: konfuz Stat.mental:Letargjik

PT-pesha trupore: ↔- nuk ndryshon; ↓ - Zvogëlohet; ↑- Rritet

Përmbledhje e simptomeve varesisht nga shkalla e shokut
07/12/2024 16
 Ekzaminimi fizik
• Fillohet menjëherë

• Thelbësore – lokalizimi i burimit të gjakderdhjes

• Treguesit klinik janë shenjat vitale jo normale

• Ekzaminimi fizik bëhet në pacient të zhveshur komplet duke ekzaminuar secilin sistem

• Identifikohen problemet që rrezikojnë jetën

• Frymëmarrja, prania e trupit të huaj në gojë e faring, etj

• Ekzaminimi sekondar – synim identifikimin e të gjitha lëndimeve

• Treguesit klinik të shokut në përgjithësi janë shenjat vitale jo normale si:
hipotensioni, tahikardia, diurezë e zvogëluat, ndryshime në statusin mendor,
të cilat janë si efekte sekondare të insuficiencës cirkulatore.
• Ekzaminimi sekondar fillohet nga koka deri te këmbët,. Qëlimi I tij është
identifikimi I cdo problemi që nuk është vërejtur gjatë ekzaminimit filestar.
07/12/2024 17
 Analizat
laboratorike
• Hemoglobina/Hematokriti
• Jo reale te humbja akute e gjakut
• Mund të shërbejë vetëm për krahasim me vlerat paraprake

• Laktatet : >1.0 mEq/L korelon me shkallën e shokut

• pH arteriale
• Acidozë metabolike : pH<7.35 dhe HCO3 <24mmol/L
• pH<7.20 shoqërohet me
• Deprimim të kontraktilitetit të miokardi
• Zvogëlim të vëllimit minutor
• Zvogëlim të qarkullimit renal dhe hepatik

Hematokriti nuk bie per shkak se ne të njëjtën kohë humben eritrocite dhe plazmë.
Kemi Hemokoncentrim
Laktatet : >1.0 mEq/L i pergjigjet shkallës se shokut. Dmth sa me shumë të
progredojë gjendja e shokut laktatet rriten më shume
07/12/2024 18
 Ekzaminimet radiologjike
Ekzaminimet radiologjike realizohen për të identifikuar burimin e gjakderdhjes

• Rtg toraksit

• Tomografia e kompjuterizuar - CT

• Ezofagogastroduodenoskopia

• Kolonoskopia

• Ultrazëri

• Angiografia

07/12/2024 19
 MENAGJIMI I SHOKUT HEMORAGJIK

oDuhet filluar pothuajse në të

njëjtën kohë me diagnostifikimin
e tij.

oPrincipet bazë të trajtimit janë:

o ndalja e gjakderdhje, dhe
o zëvendësimi i vëllimit të humbur

07/12/2024 20
• Qëllimi i trajtimit – Mbajtja adekuate e perfuzionit të indeve

Menagjimi i shokut pavarësisht nga shkaktari fillon me

ABC….
 Airway- Pastrimi dhe mbajtja hapur e rrugëve të
frymëmarrjes
Breathing-Frymëmarrja, ventilimi adekuat i mushkërive, mund të jetë
ndihmë
Circulacioni-mbajtja e qarkullimit të gjakut, që nënkupton mbajtjen e
vëllimit të gjakut

07/12/2024 21
 Objektivi i parë

• Lokalizimi i vendit të gjakderdhjes - 5 pikat jete kercnuese:

• toraks, abdomen, pelvik dhe retroperitoneum, eshtrat e medha dhe gjakderdhjet e jashtme

• Kontrollimi i gjakderdhjes
• Imobilizimi i ekstremiteteve me frakturë
• Fashimi me anë të komprimimit të drejtpërdrejtë të gjakderdhjes
• Ndërhyrja kirurgjike

• Qasja venoze
• Kanila me diametër të madh
• Mundësojnë reanimimin e shpejtë me lëngje dhe transuzion

07/12/2024 22
 Apliko presion direkt:
• me dorrëza,
• fasha sterile.

Jo Gjakëderdh. u ndal? Jo

Ngrite gjymtyren
• mbi zemër,
Vazhdo presion direkt
Jo Gjakëderdh. u ndal?

Lokalizo pikën e presionit,

Apliko presion
• mbaj presion direkt mbi plagë

Jo Gjakëderdh. u ndal?

Gjakëderdh. nga Trajto për shok:

ekstremitetet? Po • përpunim i plagës,
• trajtim definitiv
Apliko turniket
Jo Mundësia e fundit

07/12/2024
Terapi definitive 23
 Administrimi i lëngjeve
Shumica e autorëve mendojnë që të fillohet me dhënjen e lëngjeve kritaloideve. 1-2L bolus, mandej të
vazhdohet me koloide dhe gjak

Administrimi në fazën e hershme të shokut me kristaloide

• Te adultët: 1-2 L bolus
• Fëmijët: 20ml/kg PT

• Lloji i lëngjeve
• Kristaloidet :
• Solucione izotonike (NaCl izotonike ose Ringer Laktat)
• Rregulli: 3:1 të vëllimit të humbur
• Përparësi: të lira, të sigurta, lehtë ruhen, rrisin vëllimin intravaskuar
• Mangësi: koagulopati dilutive, nuk bartin O2,

• Koloidet:
• Përparësitë: Mbesin më gjatë në hapësirën intravaskulare, mbajnë vëllimin vaskular
• Mangësitë: rrisin gjakderdhjen, të shtrenjta, insuficiencë renale, reaksione hipersenzitive

07/12/2024 24
 Zëvendësimi i gjakut
Te hemoragjia, administrimi I lëngjeve pa transfuzion gjaku vetëm përkeqëson gjërat.
Nëse gjaku humbet, gjaku duhet zëvendësuar.Bëhet interaksioni i plotë i gjakut

• Administrimi gjakut – te humbjet >30% (shkalla 3)

• Te rastet kur nuk mund të pritet të bëhet interaksioni administrohet gjak me grup
0(zero) negativ për femra dhe 0 (zero) pozitiv për meshkuj

• Komplikimet e transfuzionit të gjakut: zvogëlimi i imunitetit dhe rritja e

mundësisë së infeksionit, problemet me sëmundjet që barten me gjak,
inkompatibiliteti,

• Prag për dhënjen e gjakut është niveli i hemoglobinës në mes 6-8g/dl

• 1 Njësi (300ml) Eritrocite të koncentruara rrit Hgb 1g/dl dhe Htc 3%

07/12/2024 25
 ShokuShock:
Hemorrhagic hemoragjik
“The Classes”

“Shkalla I” “Shkalla II” “Shkalla III” “Shkalla IV”

EBL EBL EBL EBL

<750 ml 750ml – 1500ml 1.5L – 2L >2L

<15% e PT 15 – 30% e PT 30 – 40% e PT >40% e PT

S&S S&S S&S

S&S

Frek. kardiake- ↔ Frek. Kardiake ↑ Frek. Kardiake ↑ Frek. Kardiake ↑

Presioni I pulsit ↔ Presioni i pulsit ↓ Presioni I pulsit ↓ Presioni i pulsit ↓
Presioni arterial
Tx ↔ Presioni arterial ↔ Presioni arterial ↓ Presioni arterial ↓
Tx Tx Tx
Diureza ↔ Diureza ↔ Diureza ↓ Diureza anuri
Stat. mental: normal Stat.mental:Anksioz Stat.mental: konfuz Stat.mental:Letargjik

1. Kristaloide(1 – 2L)
2. Transfuzion (1 – 2 njësi)
Kristaloide Kristaloide 3. Gjetja e burimit të
gjakëderdhjes
PT-pesha trupore: ↔- nuk ndryshon; ↓ - Zvogëlohet; ↑- Rritet Përmbledhje e trajtimit
1. Kristaloide (2L)
2. Transfuzion (2 – 4 njësi)
3. Gjetja e burimit të
gjakëderdhjes
4. Salla operative
26
 Masat tjera terapeutike
• Parandalimi i hipotermisë
• Trajimi i hipoksemisë me anë të administrimit të O 2
• Te hipotension– administrimi i substancave vazoaktive
dhe inotrope
• Korigjimi i çrregulimeve elektroilitike

Pacientët në shok hemoragjik zakonisht janë hipotermik.

Parandalimi i hipotermisë bëhet me ngrohjen e lëngjeve deri në 39˚C
para administrimit të tyre.
Dopamina për shkak të efekteve α dhe β adrenergjike është bar i
zgjedhjes-Hipokalcemia

07/12/2024 27
 Përmbledhje
• Shoku hemoragjik si një gjendje emergjente kërkon qasje të shpejtë dhe
adekuate

• Diagnostifikimi dhe evaluimi i hershëm

• Trajtimi të filloi sa më shpejtë që është e mundur

• Të përdoren protokolet për transfuzion masiv

(niveli i Hgb në mes 6-8g/dl pragu për transfuzion)

• Të korigjohen komplikimet e shokut

• TË NDALET GJAKDERDHJA

07/12/2024 28
• SHOKU KARDIOGJEN

07/12/2024 29
 Shoku kardiogjen
Hyrje

• Nëse zemra juaj papritmas nuk është në gjendje të pompojë gjak të

mjaftueshëm për të përmbushur nevojat e trupit tuaj, ju mund të
keni një gjendje të njohur si shok kardiogjenik.
• Kjo gjendje zakonisht shkaktohet nga një sulm i rëndë në zemër,
por jo të gjithë që kanë përjetuar një sulm në zemër kanë shok
kardiogjen.
• Lëndimi i zemrës është arsyeja kryesore për pamundësinë e saj për
të pompuar mjaft gjak në organet vitale të trupit.

07/12/2024 30
 Hyrje
• Kur zemra nuk është në gjendje të pompojë gjak të mjaftueshëm per
ti përmbushur nevojat e trupit tuaj, per shkak të kësaj gjendje,
presioni i gjakut do të bije dhe organet e tjera të trupit mund të
fillojnë të dështojnë.
• Sidoqoftë, kjo gjendje është shumë e rëndë dhe kërkon kujdes të
menjëhershëm mjekësor pasi është e rrezikshme për jetën.
• Sot, më shumë se 50 përqind e njerëzve me shok kardiogjenik do të
mbijetojnë për shkak të trajtimeve të përmirësuara dhe njohjes më të
shpejtë të simptomave.

07/12/2024 31
 Shkaqet, faktorët e rrezikut dhe ndërlikimet

• Shkaku më i zakonshëm i shokut kardiogjenik është një sulm

në zemër, kur rrjedha e gjakut nëpër arterie kufizohet ose
bllokohet nga një substancë dylli e quajtur pllakë.
• Shkaqe të tjerë dhe faktorët e rrezikut të shokut kardiogjenik
përfshijnë:
• Emboli pulmonare (bllokim i menjëhershëm i arteries në mushkëri)
• Tamponada perikardiale (grumbullimi i lëngjeve rreth zemrës, duke
zvogëluar aftësinë e tij të mbushjes)
• Rregullimi i papritur valvular (dëmtimi i valvulave që lejon
kthimin e gjakut)
• Miokardit (inflamacion i zemrës)

07/12/2024 32
Shkaqet, faktorët e rrezikut dhe
ndërlikimet
• Endokarditi (infeksioni i valvulave të zemrës)
• Prishja e murit të zemrës (për shkak të presionit të rritur)
• Pamundësia e muskujve të zemrës për të punuar si duhet (ose fare
në disa raste)
• Fibrilacioni ventrikular (një aritmi në të cilën dhomat e poshtme
fibrilohen ose dridhen)
• Takikardi ventrikulare (një aritmi ku barkushet munden shumë
shpejt)
• Mbidozimi i drogës ose helmimi që ndikon në aftësinë e zemrës
për të pompuar gjak

07/12/2024 33
 Shkaqet, faktorët e rrezikut dhe ndërlikimet

• Thyerja e hapur, (këputja) e muskulit të zemrës për shkak të

dëmtimit nga sulmi në zemër
• Lotim ose këputje e muskujve ose tetivave që mbështesin
valvulat e zemrës, veçanërisht valvulën mitrale
• Lotim ose këputje e murit (septumit) midis barkusheve të majta
dhe të djathta (dhomat e poshtme të zemrës)
• Bradikardia (ritëm shumë i ngadaltë i zemrës) ose problem me
sistemin elektrik të zemrës (bllok zemre)
• Njerëzit që janë më të moshuar, kanë një histori të dështimit të
zemrës ose sulmeve, kanë diabet ose presion të lartë të gjakut
dhe janë femra kanë një rrezik më të lartë të shfaqjes së shokut
kardiogjenik.

07/12/2024 34
Simptomat dhe diagnoza
• Disa simptoma të shokut kardiogjenik përfshijnë:
- frymëmarrje të shpejtë,
- dhimbje gjoksi,
- gulçim të rëndë, takikardi (rrahje të menjëhershme të shpejtë të
zemrës),
- humbje të vetëdijes,
- puls të dobët, presion të ulët të gjakut,
- lëkurë të zbehtë, djersitje, ekstremitete të ftohta dhe
- oliguri (urinim më pak se normalja ose aspak).
- Shenjat dhe simptomat e tjera përfshijnë konfuzion dhe ankth, lodhje
dhe madje edhe gjendje kome nëse shoku nuk trajtohet dhe ndalet
shpejt.
• Një diagnozë shoku kardiogjenik zakonisht kryhet në një mjedis
urgjence.
• Në këto situata, mjekët do të kontrollojnë për shenja dhe simptoma të
07/12/2024 35
shokut dhe do të kryejnë teste të caktuara për të gjetur shkakun.
 Simptomat dhe diagnoza
Këto teste mund të përfshijnë sa vijon:

• Matni presionin e gjakut: Personat me shok kardiogjenik kanë

presion shumë të ulët të gjakut.
• Elektrokardiograma (EKG): Regjistron aktivitetin elektrik të
zemrës për të zbuluar nëse muskuli është i dëmtuar.
• Nëse është, ose nëse ka probleme elektrike ose grumbullim të
lëngjeve rreth zemrës, nuk do të kryejë impulse elektrike normalisht.
• Rrezet X të gjoksit: Lejon mjekun tuaj të vëzhgojë madhësinë dhe
formën e zemrës tuaj dhe enëve të saj të gjakut.
• Ndihmon gjithashtu mjekun të shohë nëse ka lëng në mushkëritë
tuaja.
• Tërheqjet e gjakut dhe testet: Kryhet për të kontrolluar dëmtimin e
organeve, infeksionin dhe sulmin në zemër.
• Nivelet e oksigjenit në gjak gjithashtu mund të maten duke përdorur
këto teste (testi i gazit arterial të gjakut).
07/12/2024 36
 Diagnoza

• Ekokardiogramet:ECHO- Valët e zërit të përdorura në këtë provë

prodhojnë një imazh të zemrës suaj, e cila mund të ndihmojë në
identifikimin nëse zemra juaj është dëmtuar nga një sulm në zemër.
• Angiograma (kateterizimi kardiak): Kontrasti (nje boje) në
formën e një lëngu injektohet në arteriet e zemrës tuaj përmes një
tubi të hollë të gjatë që futet përmes një arterie në këmbën tuaj.
• Kontrasti-Boja i bën arteriet tuaja të dukshme në një rreze X, duke
treguar nëse ka zona të bllokimit ose ngushtimit.
• Testi i enzimës kardiake: Kur qelizat e zemrës vdesin, ato lëshojnë
enzima në gjak të njohura si shënjues ose biomarkerë.
• Duke matur këto shënues, mjekët mund të zbulojnë nëse zemra juaj
është dëmtuar.

07/12/2024 37
 Opsionet e trajtimit
• Trajtimi i shokut kardiogjenik përqendrohet në minimizimin e dëmtimit nga
mungesa e oksigjenit në muskulin e zemrës dhe organet e tjera.
• Meqenëse diagnoza ndodh shpesh në rast urgjence, pacientët do të lidheshin me
një ventilator dhe do të merrnin ilaçe dhe lëngje përmes një linje intravenoze në
krah. Disa ilaçe të përdorura përfshijnë sa vijon:
• Agjentët inotropikë: Dopamina ose norepinefrina janë ilaçe që jepen për të
përmirësuar funksionin e zemrës derisa trajtimet e tjera të fillojnë të funksionojnë.
• Aspirina / Ilaçe kundër trombociteve: Përdoret zakonisht nga punonjësit e
urgjencës mjekësore për të zvogëluar menjëherë mpiksjen e gjakut dhe për të
mbajtur gjakun që rrjedh nëpër një arterie edhe nëse është ngushtuar.
• Trombolitikët: Të njohur gjithashtu si shpërndarës të mpiksjes ose fibrinolitisk,
këto ilaçe jepen për të ndihmuar në tretjen e një mpiksje gjaku që parandalon
gjakun të rrjedhë në zemrën tuaj.
• Sa më shpejt të merrni këtë lloj ilaçi pas një sulmi në zemër, aq më të mëdha do të
jenë shanset tuaja për të mbijetuar.

07/12/2024 38
 Procedurat mjekësore
• Disa trajtime përfshijnë:
• Angioplastika dhe stentimi: Një tub i gjatë, i hollë ose kateter i pajisur me
një tullumbace speciale futet përmes arterie radiale/femorale ne këmbën tuaj
dhe depërtojm në një arterie të bllokuar në zemr.
• Sapo atje te arrin tullumbace fryhet shkurtimisht për të hapur bllokimin.
• Pompë me tullumbace: Mjeku do të fusë një pompë tullumbace në arterien
kryesore të zemrës suaj, e njohur si aortë.
• Pompa do të fryhet dhe shfryhet brenda aortës, duke lejuar rrjedhjen e gjakut
dhe duke hequr disa nga ngarkesat e punës nga zemra juaj.
• Mbështetje mekanike e qarkullimit të gjakut: Metoda më të reja se ato të
përmendura më sipër po përdoren për të përmirësuar qarkullimin dhe për të
furnizuar me oksigjen trupin.
• Një nga këto metoda të reja dhe me te avansuara njihet si oksigjenimi i
membranës ekstrakorporeale (ECMO).

07/12/2024 39
Kirurgjia është forma e tretë e trajtimit
Këtu janë disa nga operacionet që lidhen me këtë gjendje:
• Kirurgjia e baypasit të arteries koronare: Qepja e venave dhe arterieve në
vend në një vend përtej një arterie koronare të bllokuar.
• Kjo procedurë e baypassit mund të rekomandohet pasi zemra të jetë rikuperuar
nga një sulm në zemër, por kryhet herë pas here në mënyrë emergjente.
• Kirurgjia për të riparuar një dëmtim të zemrës: Nëse zemra është copëtuar
në një nga dhomat e saj, ose nëse keni një valvul të dëmtuar të zemrës, mund
të ndodhë shok kardiogjenik.
• Kirurgjia mund të korrigjojë problemin.
• Pajisja ndihmëse ventrikulare: Mbjellë në bark dhe ngjitet në zemër për ta
ndihmuar atë të pompojë gjak.
• Ky operacion mund të zgjasë dhe të përmirësojë jetën e atyre me insuficiencë
kardiake në fazën përfundimtare, të cilët janë duke pritur ose nuk janë në
gjendje të bëjnë një transplantim të zemrës.
• Transplantimi i zemrës: Nëse zemra është aq e dëmtuar saqë asnjë trajtim
tjetër nuk funksionon, transplantimi i zemrës mund të jetë opsioni i fundit.
07/12/2024 40
 Parandalimi
• Ndërsa ka trajtime për shok kardiogjenik, gjendja është jashtëzakonisht e
rëndë. Parandalimi i shkaqeve rrënjësore të tij është thelbësor për të siguruar
që nuk mund të vuani kurrë nga shoku kardiogjen.
• Disa nga këto shkaqe rrënjësore përfshijnë hipertensionin, mbipesha, pirjen e
duhanit dhe kolesterolin e lartë.
• Për ata me një histori të mëparshme të sulmit në zemër, mjeku juaj mund të
përshkruajë ilaçe që mund t'ju ndihmojnë të parandaloni nga një goditje
kardiogjenike.
• Këtu janë disa këshilla të rëndësishme për t'ju ndihmuar të parandaloni
shokun kardiogjenik:
• Mos pini duhan dhe shmangni pirjen e duhanit.
• Disa vjet pas lënies së duhanit, rreziku juaj do të ulet në të njëjtin nivel të një
jo-duhani.
• Mbipesha kontribuon në faktorë të tjerë të rrezikut për sulm në zemër dhe
shok kardiogjenik, duke përfshirë presionin e lartë të gjakut, sëmundjet
kardiovaskulare dhe diabetin.
• Nëse humbni vetëm 10 pikë, do të ulni presionin e gjakut dhe do të
përmirësoni nivelet e kolesterolit.
07/12/2024 41
• Humbja e peshës është një zgjidhje efektive parandaluese.
 Parandalimi
• Kufizoni marrjen e kolesterolit dhe yndyrës së ngopur për të
zvogëluar rrezikun e sëmundjes së zemrës.
• Yndyra trans duhet të shmanget gjithmonë.
• Kufizoni sheqerin dhe alkoolin e shtuar për të shmangur kaloritë e
dobëta nga lëndët ushqyese dhe për t'ju ndihmuar të mbani një peshë
të shëndetshme.
• Ushtrimet e rregullta mund të ulin presionin e gjakut, të rrisin nivelin
e kolesterolit me dendësi të lartë lipoproteine ​(HDL) dhe të
përmirësojnë shëndetin e enëve të gjakut dhe zemrës.
• Puna deri në 30 minuta aktivitet në ditë, madje edhe me ushtrime të
lehta si ecja, vrapimi, biçikleta ose noti, mund t'ju ndihmojë të mbani
një zemër më të shëndetshme.

07/12/2024 42
 Prognoza

• Shoku kardiogjenik është shkaku kryesor i vdekjes pas një

sulmi në zemër, me norma deri në 70 deri në 90 për qind pa
kujdes agresiv.
• Duke vëzhguar hipotensionin, mungesën e hipovolemisë
dhe shenjat klinike të perfuzionit të dobët të indeve, mjekët
mund ta diagnostikojnë këtë gjendje shpejt.

07/12/2024 43
 Prognoza

• Duke vërejtur shenjat gjatë një ekzaminimi fizik, mjekët

mund të njohin gjendjen dhe të fillojnë veprimin për të
siguruar trajtim dhe zgjidhje, por sa më shpejt të
diagnostikoheni, trajtimet më efektive do të jenë.
• Ashtu si me të gjitha kushtet shëndetësore dhe sëmundjet,
është e rëndësishme të jetoni një mënyrë jetese të
shëndetshme për të parandaluar një sulm në zemër në radhë
të parë.

07/12/2024 44
 Literatura e konsultuar
• 1. Arthur C. Guyton, MD, John E. Hall, Ph.D. Textbook of Medical Physiology, ninth edition,
Phyladephia – London-Toronto-Montreal-Tokyo, W.B.Saunders Company 24(285-293
• 2. John Udeani, MD, FAAEM; Chief Editor: John Geibel, MD, DSc, MSc, MA March 2015
Hemorhagic Shock Medscapehttp://emedicine.medscape.com/article/432650-overview
• 3. Prof. Ass.Dr. Nehat Baftiu, Principet e Trajtimit të Shokut Hemoragjik Prishtinë, Shtëpia
Botuese Libri Shkollor 2014, (5-34)
• 4. Guillermo Gutierrez1, H David Reines2 and Marian E Wulf- Gutierrez3 (2004) Clinical
review: Hemorrhagic shock 10.1186/cc2851
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1065003/
• 5. Rachel.Nall and Ana GotterMedically Reviewed by Judi Marcin, MD on April 28, 2016
Hypovolemik Shock http://www.healthline.com/health/hypovolemic-shock
• 6. Dr. Nehat Baftiu, Anesteziologjia dhe Reanimacioni Prishtinë, Shtëpia Botuese Libri
Shkollor 2014, (281-288)
• 7. Prof.ass.dr.Isuf Bajrami, Mjekësia Emergjente Paraspitalore, Shtsh.Vision Print, Prishtinë
2016, Tekst Univerzitar, (211-317) ISBN 978-9951-8808-2-4
• 8. Krausz MM. Initial resuscitation of hemorrhagic shock. Ëorld J Emerg Surg. 2006 Apr 27.
1(1):14.http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1488835/
• 9. Prof.Asoc. Ilir Ohri, Terapia Intenzive Tiranë Shtëpia Botuese Dituria 2011 6( 79-95)
• 10. Isuf Bajrami, Ndihma e parë, shtsh.Artini, Prishtinë 2022, libër univerzitar, bot. KSHM
Rezonanaca, (125-127) ISBN 978-9951-8968-6-3
07/12/2024 45
 FALEMINDERIT
?

07/12/2024 46