CUDZOZIEMCY

CUDZOZIEMCY
Zróżnicowany status prawny cudzoziemców:
CUDZOZIEMCY:
1. Posiadający status dyplomatyczny;
2. Będący obywatelami UE;
3. Poszukującymi ochrony na terytorium RP;
4. Posiadający Kartę Polaka.
 CUDZOZIEMCY
Cudzoziemcy posiadający status
dyplomatyczny:
- Wynika z norm prawa międzynarodowego;
Regulacje te są rozwinięte przez:
Konwencję Wiedeńską o stosunkach
dyplomatycznych z 1965 roku
 CUDZOZIEMCY
Cudzoziemcy posiadający status
dyplomatyczny:
Normy te dotyczą sytuacji prawnej:
- Szefów i członków personelu misji
dyplomatycznych;
- Kierowników urzędów konsularnych i
członków personelu konsularnego.
 CUDZOZIEMCY
Cudzoziemcy będący obywatelami UE
- Podobny status do obywateli polskich, ze
względu na wymogi prawa UE, dotyczy to:
1. Praw wyborczych (częściowo);
2. Swoboda przepływu osób.
 CUDZOZIEMCY
Cudzoziemcy będący obywatelami UE
Ad. 2 – Swoboda przepływu osób:
- Przemieszczanie się po UE;
- Podejmowanie pracy / działalności
gospodarczej w UE; co dotyczy:
Swoboda ta dotyczy obywateli UE oraz członków
ich rodzin.
 CUDZOZIEMCY
Cudzoziemcy będący obywatelami UE
Gwarancje związane z swobodą przepływu osób:
1. Dostęp do rynku pracy;
2. Uznawanie dyplomów i kwalifikacji
zawodowych;
3. Koordynacja systemu zabezpieczeń
społecznych.
 CUDZOZIEMCY
Cudzoziemcy posiadający Kartę Polaka
Karta Polaka – dokument potwierdzający
przynależność do Narodu Polskiego.
 CUDZOZIEMCY
Cudzoziemcy posiadający Kartę Polaka
Warunki uzyskania Karty Polaka:
1. Brak obywatelstwa polskiego;
2. Wykaże związek z polskością (jęz. polski, polskie tradycje i
zwyczaje);
3. Złoży pisemną deklarację o przynależności do Narodu
Polskiego;
4. Przodek posiadał narodowość polską lub obywatelstwo
polskie;
5. W dniu złożenia wniosku jest obywatelem państwa, które
kiedyś było w ZSRR
 CUDZOZIEMCY
Cudzoziemcy posiadający Kartę Polaka
Uprawnienia:
- Nauka w polskiej szkole / uczelni wyższej;
- Podejmowanie pracy / działalności
gospodarczej;
- Opieka zdrowotna;
Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Nadanie statusu uchodźcy

USTAWA
z dnia 13 czerwca 2003 r.
o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Nadanie statusu uchodźcy

Przesłanki nadania statusu uchodźcy:
- jeżeli na skutek uzasadnionej obawy przed:
- prześladowaniem w kraju pochodzenia z
powodu rasy, religii, narodowości, przekonań
politycznych lub przynależności do określonej
grupy społecznej
- nie może lub nie chce korzystać z ochrony tego
kraju (art. 13 ust. 1 ust.ochr.).
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Nadanie statusu uchodźcy

Uzasadniona obawa przed prześladowaniem w kraju
pochodzenia może istnieć,
- chociażby cudzoziemiec nie posiadał cech
powodujących prześladowanie z powodu rasy, religii,
narodowości, przekonań politycznych lub
przynależności do określonej grupy społecznej,
- jeżeli takie cechy są mu przypisywane przez
podmioty dopuszczające się prześladowań. (art. 14
ust. 3 ust.ochr.).
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Nadanie statusu uchodźcy

Przy ocenie powodów prześladowania bierze się
pod uwagę:
- Rasę (grupę etniczną);
- Religię;
- Narodowość;
- Przekonania polityczne;
- Grupa społeczna (art. 14 ust. 1 ust.ochr.).
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Nadanie statusu uchodźcy

Cudzoziemcowi, który nie spełnia warunków do nadania
statusu uchodźcy, można udzielić ochrony
uzupełniającej, gdy:
1) orzeczenie kary śmierci lub wykonanie egzekucji,
2) tortury, nieludzkie lub poniżające traktowanie albo
karanie,
3) poważne i zindywidualizowane zagrożenie dla życia
- i ze względu na to ryzyko nie może lub nie chce korzystać
z ochrony kraju pochodzenia (art. 15 ust.ochr.).
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Nadanie statusu uchodźcy

Podmiotami dopuszczającymi się prześladowań,
(art. 13), lub wyrządzającymi poważną
krzywdę, (art. 15), mogą być:
1) organy władzy publicznej kraju pochodzenia;
2) ugrupowania lub organizacje kontrolujące kraj
pochodzenia.
(art. 16 ust. 1 ust.ochr.).
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Nadanie statusu uchodźcy

Cudzoziemcowi odmawia się nadania statusu uchodźcy,
jeżeli:
1) nie istnieje uzasadniona obawa przed prześladowaniem
w kraju pochodzenia;
2) korzysta z ochrony lub pomocy organów lub agencji ONZ;
3) istnieją poważne podstawy, aby sądzić że popełnił
zbrodnię;
4) ma polskie obywatelstwo.
(art. 19 ust. 1 ust.ochr.).
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Postępowanie o nadanie statusu uchodźcy

- Postępowanie w sprawie nadania statusu
uchodźcy wszczyna się na wniosek cudzoziemca,
- Wniosek o nadanie statusu uchodźcy rozpatruje
się równocześnie jako wniosek o udzielenie
ochrony uzupełniającej (art. 23 ust.ochr.).
Decyzje w sprawach dot. nadania statusu uchodźcy
- wydaje Szef Urzędu ds. Cudzoziemców (art. 53
ust. 1 ust.ochr.).
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Postępowanie o nadanie statusu uchodźcy

Wniosek składa się do Szefa Urzędu ds. Cudzoziemców za

pośrednictwem:
- komendanta oddziału Straży Granicznej
- komendanta placówki Straży Granicznej, zwanych dalej
"organami przyjmującymi wniosek".
Złożenie wniosku wymaga osobistego stawiennictwa
wnioskodawcy i osoby, w imieniu której wnioskodawca
występuje.
(art. 28 ust.ochr.).
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Postępowanie o nadanie statusu uchodźcy

W toku tego postępowania istotny jest tzw.
wywiad statusowy, czyli ustalenie spełnienia
warunków określonych – c.d.
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Postępowanie o nadanie statusu uchodźcy

c.d. Wnioskodawca jest obowiązany:
- przedstawić informacje niezbędne do ustalenia
stanu faktycznego sprawy
- udostępnić posiadane dowody potwierdzające
okoliczności wskazane w uzasadnieniu wniosku;
- stawiać się na wezwanie organu prowadzącego
postępowanie w celu przesłuchania lub złożenia
wyjaśnień; (art. 37 ust. 1 ust.ochr.).
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Postępowanie o nadanie statusu uchodźcy (art. 37a ust. 1 ust.ochr.).

Jeżeli wnioskodawca nie posiada dowodów potwierdzających
okoliczności wskazane w uzasadnieniu wniosku o nadanie statusu
uchodźcy, okoliczności te można uznać za udowodnione, gdy są
spełnione łącznie następujące warunki:
- wnioskodawca przedstawił wiarygodne i spójne niezbędne informacje;
- wnioskodawca przedstawił wszystkie posiadane informacje i dowody i
szczegółowo wyjaśnił przyczyny braku innych informacji i dowodów;
- wyjaśnienia wnioskodawcy są spójne, wiarygodne i nie są sprzeczne z
zebranymi w sprawie dowodami i materiałami;
- wnioskodawca wystąpił z wnioskiem o nadanie mu statusu uchodźcy w
najwcześniejszym możliwym terminie, chyba że może wskazać
uzasadniony powód, dlaczego tego nie zrobił.
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Postępowanie o nadanie statusu uchodźcy

Umorzenie postępowania, gdy jest ono niedopuszczalne, to jest:
Jeżeli organ prowadzący postępowanie stwierdzi, że wniosek
jest niedopuszczalny,
1. wnioskodawca uzyskał status uchodźcy w innym państwie
członkowskim;
2. po otrzymaniu decyzji ostatecznej o odmowie nadania
statusu uchodźcy wnioskodawca złożył nowy wniosek oparty
na tych samych podstawach;
3. małżonek, który uprzednio wyraził zgodę na złożenie wniosku
przez wnioskodawcę w jego imieniu, złożył odrębny wniosek,
podczas gdy nie zachodzą okoliczności dotyczące tego
małżonka uzasadniające taki wniosek. (art. 40 ust.ochr.).
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Postępowanie o nadanie statusu uchodźcy

Organ prowadzący postępowanie w sprawie o nadanie statusu
uchodźcy ustala w szczególności:
- mające znaczenie dla sprawy okoliczności faktyczne odnoszące
się do kraju pochodzenia,
- czy ze względu na swoje cechy stanowią prześladowanie lub
narażają go na rzeczywiste ryzyko doznania poważnej krzywdy;
- czy działalność wnioskodawcy od chwili opuszczenia kraju
pochodzenia służyła wyłącznie lub głównie stworzeniu
warunków koniecznych do ubiegania się o nadanie mu statusu
uchodźcy;
- czy istnieją warunki, aby wnioskodawca mógł skorzystać z
ochrony innego państwa, którego obywatelstwo posiada. (art.
43a ust.ochr.).
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Postępowanie o nadanie statusu uchodźcy

Jeżeli organ prowadzący postępowanie
zamierza:
- nadać cudzoziemcowi status uchodźcy lub
- udzielić mu ochrony uzupełniającej,
zwraca się do Szefa Agencji Bezpieczeństwa
Wewnętrznego, a w razie potrzeby także do
innych organów, o przekazanie informacji, czy
zachodzą okoliczności wyłączające nadanie
tego statusu (art. 45 ust. 1 ust.ochr.).
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Postępowanie o nadanie statusu uchodźcy

Organ, który wydał cudzoziemcowi:
- decyzję o umorzeniu postępowania lub
- decyzję o odmowie nadania statusu uchodźcy
lub ochrony uzupełniającej,
informuje o tym organ Straży Granicznej
właściwy ze względu na miejsce pobytu
cudzoziemca, gdy decyzja w tej sprawie stanie
się ostateczna (art. 48a ust.ochr.).
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Postępowanie o nadanie statusu uchodźcy

Od decyzji Szefa Urzędu ds. Cudzoziemców w
sprawach dot. uchodźców przysługuje
odwołanie do Rady do Spraw Uchodźców
(art. 53 ust. 2 ust.ochr.).
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Postępowanie o nadanie statusu uchodźcy

Rada do Spraw Uchodźców może orzec
- o udzieleniu ochrony uzupełniającej,
- jeżeli w wyniku rozpatrzenia odwołania od
decyzji w sprawie o nadanie statusu uchodźcy
stwierdzi, że wnioskodawca nie mogą
powrócić do kraju pochodzenia.
(art. 53 ust. 3 ust.ochr.).
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Postępowanie o nadanie statusu uchodźcy

Koszty wydalenia cudzoziemca, wobec którego
postępowanie w sprawie nadania statusu
uchodźcy zakończyło się orzeczeniem o
wydaleniu, są finansowane z budżetu państwa
(art. 53a ust.ochr.).
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Postępowanie o nadanie statusu uchodźcy

Wnioskodawcy której wnioskodawca występuje,
zapewnia się pomoc socjalną i opiekę
medyczną (art. 70 ust. 1 ust.ochr.).
Decyzję w sprawie udzielania świadczenia
pieniężnego wydaje, na wniosek cudzoziemca
lub z urzędu, Szef Urzędu ds. Cudzoziemców
(art. 72 ust. 3 ust.ochr.).
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Postępowanie o nadanie statusu uchodźcy

- Szef Urzędu zapewnia i organizuje
prowadzenie ośrodków.
- Szef Urzędu może zlecić prowadzenie
ośrodków organizacjom społecznym,
stowarzyszeniom lub innym osobom prawnym
albo osobom fizycznym.
(art. 79 ust.ochr.).
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Postępowanie o nadanie statusu uchodźcy

Cudzoziemiec przebywający w ośrodku jest obowiązany:
1. przestrzegać regulaminu pobytu w ośrodku;
2. stosować się do poleceń personelu ośrodka;
3. dbać o higienę osobistą i czystość pomieszczeń;
4. poddawać się badaniom lekarskim i zabiegom sanitarnym,
zaleconym przez lekarza sprawującego opiekę medyczną w
ośrodku;
5. w przypadku wystąpienia objawów choroby lub zaistnienia
zdarzenia grożącego powstaniem szkody w mieniu ośrodka
niezwłocznie powiadomić o tym personel ośrodka;
6. przenieść się do innego ośrodka, jeżeli wymagają tego
względy organizacyjne. (art. 82 ust. 1 ust.ochr.).
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP
Postępowanie o nadanie statusu uchodźcy
Cudzoziemiec przyjęty do ośrodka ma prawo do:
1. podtrzymywania zwyczajów, tradycji narodowych i kulturowych oraz
wykonywania praktyk religijnych;
2. swobodnego poruszania się po terenie ośrodka, z wyłączeniem miejsc
objętych zakazem wstępu;
3. dostępu do informacji o podmiotach udzielających bezpłatnej pomocy
prawnej w sprawach o nadanie statusu uchodźcy;
4. dostępu do informacji o organizacjach pozarządowych lub
międzynarodowych, do których zadań statutowych należą sprawy
uchodźców;
5. dostępu do informacji o procedurach przeciwdziałania oraz reagowania na
przypadki przemocy, w tym na tle seksualnym lub ze względu na płeć;
6. przyjmowania odwiedzin w przeznaczonych do tego pomieszczeniach;
7. składania do Szefa Urzędu, w języku ojczystym, skarg i wniosków w sprawach
funkcjonowania ośrodka i warunków pobytu w nim. (art. 82a ust.ochr.).
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Postępowanie o nadanie statusu uchodźcy

Szef Urzędu informuje niezwłocznie na piśmie
cudzoziemca, któremu nadano status
uchodźcy lub udzielono ochrony
uzupełniającej, w języku dla niego
zrozumiałym, o jego prawach i obowiązkach.
(art. 89d ust.ochr.).
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Postępowanie o nadanie statusu uchodźcy

Cudzoziemcowi, który posiada status uchodźcy
lub korzysta z ochrony uzupełniającej,
przysługują uprawnienia cudzoziemca,
któremu udzielono zezwolenia na
zamieszkanie na czas oznaczony,
(art. 89f ust.ochr.).
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Postępowanie o nadanie statusu uchodźcy

Cudzoziemcowi, który posiada status uchodźcy
lub korzysta z ochrony uzupełniającej,
- nie można wydać decyzji o zobowiązaniu do
opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej ani
- decyzji o wydaleniu,
bez pozbawienia tego statusu lub ochrony
(art. 89g ust. 1 ust.ochr.).
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Postępowanie o nadanie statusu uchodźcy

- Cudzoziemcowi, któremu nadaje się status
uchodźcy, wydaje się dokument podróży
przewidziany w Konwencji Genewskiej i kartę
pobytu ważną przez okres 3 lat od dnia
wydania.
- Cudzoziemcowi, któremu udziela się ochrony
uzupełniającej, wydaje się kartę pobytu ważną
przez okres 2 lat od dnia wydania.
(art. 89i ust. 1 ust.ochr.).
 Cudzoziemcy Poszukujący ochrony na terytorium RP

Postępowanie o nadanie statusu uchodźcy

Ochrona uzupełniająca – prawa:
• prawo pobytu w Polsce – przez okres 2 lat od dnia wydania
karty pobytu
• prawo do pracy i do prowadzenia działalności gospodarczej na
takich samych zasadach, jak Polacy,
• prawo do świadczeń pomocy społecznej,
• prawo do ubezpieczenia zdrowotnego,
• prawo do pomocy integracyjnej,
• prawo do nauki w szkołach podstawowych, gimnazjalnych,
ponadgimnazjalnych oraz wyższych na takich samych
zasadach, jak obywatele polscy,
 Cudzoziemcy na terytorium RP

Obowiązek meldunkowy cudzoziemców

USTAWA
z dnia 24 września 2010 r.
o ewidencji ludności
Cudzoziemiec przebywający na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązany
wykonywać obowiązek meldunkowy na
zasadach w tej ustawie (art. 40 ust. ew.)
 Cudzoziemcy na terytorium RP

Obowiązek meldunkowy cudzoziemców

Cudzoziemiec będący
(lub członek rodziny tego cudzoziemca) :
- obywatelem państwa członkowskiego Unii
Europejskiej,
- obywatelem państwa członkowskiego Europejskiego
Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA)
- obywatelem Konfederacji Szwajcarskiej,
przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest
obowiązany zameldować się w miejscu pobytu stałego
lub czasowego najpóźniej w 30 dniu, licząc od dnia
przybycia do tego miejsca. (art. 41 ust. 1-2 ust. ew.)
 Cudzoziemcy na terytorium RP

Obowiązek meldunkowy cudzoziemców

Cudzoziemiec, którego nie dotyczy poprzedni
slajd,
- przebywający na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej,
- ma obowiązek zameldować się w miejscu
pobytu stałego lub czasowego najpóźniej
czwartego dnia, licząc od dnia przybycia do
tego miejsca. (art. 41 ust. 3 ust. ew.)
 Cudzoziemcy na terytorium RP

Obowiązek meldunkowy cudzoziemców

Deklarowany przez cudzoziemca z poprzedniego
slajdu
- okres pobytu czasowego pod określonym
adresem nie może przekroczyć okresu, w
którym cudzoziemiec ten może legalnie
przebywać na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej,
zgodnie z dokumentem potwierdzającym jego
prawo pobytu (art. 41 ust. 4 ust. ew.)
 Cudzoziemcy na terytorium RP

Obowiązek meldunkowy cudzoziemców

ZWOLNIENIE Z OBOW. MELDUNKOWEGO
- Od wykonywania obowiązku meldunkowego
zwolnieni są, pod warunkiem wzajemności,
szefowie i członkowie personelu
przedstawicielstw dyplomatycznych oraz
urzędów konsularnych państw obcych
- Cudzoziemcy zwolnieni są z obowiązku
meldunkowego, jeżeli ich pobyt na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej nie przekracza 14 dni.
(art. 42 ust. ew.)
 Cudzoziemcy na terytorium RP

Obowiązek meldunkowy cudzoziemców

- W celu rejestracji miejsca pobytu stałego lub
czasowego cudzoziemców, organ gminy
prowadzi rejestr zamieszkania cudzoziemców.
(art. 44 ust. 1 ust. ew.)
Dziękuję za uwagę