Biyoistatistik

2
Tanımlayıcı istatistik, çeşitli veri türleriyle ilgili bilgi edinmek için kullanılan önemli bir araçtır.
İstatistiksel verilerin analiz edilmesi ve yorumlanması, sağlık, eğitim, ekonomi, tarım gibi birçok
alanda faydalıdır. Tanımlayıcı istatistik, verilerin anlaşılmasını kolaylaştırır ve belirli karakteristik
ölçümlerle birlikte sunar.
Görsel özellik taşıyan tanımlayıcı istatistik metodları, verilerin analiz edilmesi ve yorumlanmasında
kullanılır. Bu metotlar, verilerin grafikler veya tablolar şeklinde görsel olarak temsil edilmesini içerir.
İki ana kategori altında toplanır:
Frekans Tabloları: Verilerin sıklığını gösteren tablolardır. Her bir veri kategorisi veya aralığı için kaç
kez gözlemlendiğini belirtirler. Frekans tabloları, verilerin dağılımını ve sıklığını daha açık bir şekilde
anlamamıza yardımcı olur.
Şekiller veya Grafikler: Verilerin görsel olarak temsili için kullanılan araçlardır. Grafikler, verilerin
trendlerini, dağılımlarını ve ilişkilerini görsel olarak gösterir. Örneğin, çubuk grafikleri, histogramlar,
çizgi grafikleri, dağılım grafikleri vb. şekiller grafikler arasında yer alır.
Bu görsel araçlar, verilerin analiz edilmesini ve yorumlanmasını kolaylaştırır. Ayrıca, karmaşık veri
kümelerini daha anlaşılır hale getirir ve hızlı bir şekilde bilgi edinmeyi sağlar. Tanımlayıcı istatistik,
verilerin daha derinlemesine anlaşılmasına yardımcı olur ve sonuçlarının daha sağlam bir temele
dayanmasını sağlar.
Merkezi eğilim ölçüleri, bir değişkenin bütün farklı değerlerinin etrafında toplandığı
merkezi bir değeri gösterir. Bu ölçümler, veri dağılımının merkezini temsil eder. En
yaygın kullanılan merkezi eğilim ölçüleri şunlardır:
Aritmetik Ortalama: Bir veri kümesindeki tüm değerlerin toplamının, gözlem
sayısına bölünmesiyle elde edilir.
Tepe Değer (Mod): Veri setinde en sık tekrar eden değeri ifade eder. Yani, en
fazla görülen değer.
Ortanca (Medyan): Veri kümesindeki değerlerin sıralandığıda, ortadaki değeri
ifade eder. Veri setindeki medyan.
Çeyreklikler: Veri setinin dört eşit parçaya bölündüğünde, her bir parçanın
ortasında bulunan değerlerdir. Bu parçalara ilk, ikinci ve üçüncü çeyreklikler denir.
Geometrik Ortalama: Çeşitli oranlarda büyüme veya azalma gösteren değerlerin
ortalama değerini hesaplamak için kullanılır.
Aritmetik Ortalama: Bir veri kümesindeki tüm değerlerin toplamının,
gözlem sayısına bölünmesiyle elde edilir.
Tepe Değer (Mod): Veri setinde en sık tekrar eden değeri ifade eder. Yani,
en fazla görülen değer.
Ortanca (Medyan): Veri kümesindeki değerlerin sıralandığıda, ortadaki
değeri ifade eder. Veri setindeki medyan.
Ortanca (Medyan): Veri kümesindeki değerlerin sıralandığıda, ortadaki
değeri ifade eder. Veri setindeki medyan.
Dağılım ölçüleri ise, bir değişkenin aldığı değerlerin birbirinden ne kadar farklı olduğunun
ölçüsünü verir. Bu ölçümler, veri setinin ne kadar yayıldığını ifade eder. En yaygın
kullanılan dağılım ölçüleri şunlardır:
Değişim Genişliği: En büyük ve en küçük değer arasındaki farktır. Veri setinin genel
yayılımını gösterir.
Çeyrek Sapma: Ortanca ile çeyreklikler arasındaki farktır. Veri setinin dağılımını belirler.
Varyans: Değerlerin aritmetik ortalamadan ne kadar uzak olduğunu gösteren bir ölçüdür.
Standart Sapma: Varyansın kareköküdür. Veri setinin dağılımının yaygınlığını ifade eder.
Standart Hata: Aritmetik ortalamanın ne kadar doğru bir tahmin olduğunu gösteren bir
ölçüdür.
Değişim Katsayısı: Standart sapmanın aritmetik ortalamaya oranıdır. Veri setinin
göreceli yayılma derecesini ifade eder.