PHẦN 4: PHÂN TÍCH DỮ LIỆU KINH DOANH

CHƯƠNG 17
PHÂN TÍCH WHAT-IF
MỤ C TIÊ U
 Học xong chương này, bạn có thể:
 Phân tích độ nhạy với công cụ Data Table.

 Phân tích tình huống với công cụ Scenarios.

 Phân tích mục tiêu kinh doanh với công cụ Goal Seek.

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS

NỘ I DUNG
1. Phân tích độ nhạy với công cụ Data Table
2. Phân tích tình huống với công cụ Scenarios
3. Phân tích mục tiêu kinh doanh với công cụ
Goal Seek

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS

Phâ n tích độ nhạy vớ i cô ng cụ Data Table
 DataTable trong Excel có thể hỗ trợ phâ n tích độ
nhạy mộ t chiều và hai chiều, nghĩa là chỉ đá nh giá
đượ c tố i đa 2 yếu tố rủ i ro.
 Giả sử , chú ng ta thiết lậ p mộ t mô hình (cô ng thứ c)
tính toá n đơn giả n:
 Lợ i nhuậ n = Doanh thu – Chi phí.

 Chú ng ta muố n phâ n tích xem: Điều gì sẽ xảy vớ i

kết quả Lợ i nhuậ n nếu Doanh thu thay đổ i hoặ c Chi
phí thay đổ i hoặ c cả 2 cù ng thay đổ i?

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS

Phâ n tích độ nhạy 1 chiều
 Trường hợp biến thay đổi theo dòng

 Giảsử: Doanh thu thay đổi từ $8 đến $11, chi phí

không đổi ($6).
 Chúng ta muốn biết lợi nhuận thay đổi ra sao?

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS

Phâ n tích độ nhạy 1 chiều
 Cách thực hiện:
 Tạo bảng với biến Doanh thu thay đổi theo dòng (B7:F8)

 Thiết lập công thức tính toán tại ô B8 (B8 = B1 – B2). Trong
trường hợp đã thiết lập công thức tính toán này rồi (ví dụ
tại ô B3 = B1- B2 ) thì ta cho ô B8 tham chiếu đến ô B3.
 Chọn vùng B7:F8 và chọn lệnh DataData ToolsWhat-If
AnalysisData Table
 Row input cell tham chiếu đến ô B1 vì biến thay đổi theo
dòng là Doanh thu.
 Nhấn OK, để xem kết quả

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS

Phâ n tích độ nhạy 1 chiều

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS

Phâ n tích độ nhạy 1 chiều
 Trường hợp biến thay đổi theo cột

 Giả sử: Doanh thu không đổi ($10), chi phí thay đổi
từ $5 đến $8.
 Chúng ta muốn biết lợi nhuận thay đổi ra sao?

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS

Phâ n tích độ nhạy 1 chiều
 Cách thực hiện:
 Tạo bảng với biến Chi phí thay đổi theo cột (B7:C11)

 Thiết lập công thức tính toán ban đầu tại ô C7 (C7 = B1 –
B2). Trong trường hợp đã thiết lập công thức tính toán này
rồi (ví dụ tại ô B3 = B1- B2 ) thì ta cho ô C7 tham chiếu đến
ô B3.
 Chọn vùng B7:C11

 Ra lệnh DataData ToolsWhat-If AnalysisData Table

 Column input cell tham chiếu đến ô B2 vì biến thay đổi

theo cột là Chi phí
 Nhấn OK để xem kết quả

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS

Phâ n tích độ nhạy 1 chiều

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS

Phâ n tích độ nhạy 2 chiều
 Cách thực hiện:
 Tạo bảng với biến Doanh thu và Chi phí thay đổi theo hàng
(B7:F11)
 Thiết lập công thức tính toán tại ô B7 (B7 = B1 – B2). Trong
trường hợp đã thiết lập công thức tính toán này rồi (ví dụ
tại ô B3 = B1- B2 ) thì ta cho ô B7 tham chiếu đến ô B3.
 Chọn vùng B7:F11
 Ra lệnh DataData ToolsWhat-If AnalysisData Table
 Row input cell tham chiếu đến ô B1 vì biến thay đổi theo
hàng là Doanh thu.
 Column input cell tham chiếu đến ô B2 vì biến thay đổi theo
cột là Chi phí.
 Nhấn OK, để xem kết quả

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS

Phâ n tích độ nhạy 2 chiều

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS

Phâ n tích tình huố ng vớ i cô ng cụ Scenarios
 Trong phân tích độ nhạy (như trên), giới hạn của bài
toán là chỉ dừng lại ở 2 biến.
 Tuy nhiên trong trường hợp có nhiều hơn 2 biến, ta
vẫn có thể giải bài toán trên Excel, đó chính là bài toán
phân tích tình huống (Scenarios).
 Giả sử, mô hình tính toán:
 Lợi nhuận = Doanh thu – Chi phí – Trả lương.
 Chúng ta muốn phân tích xem: Điều gì sẽ xảy với kết
quả Lợi nhuận nếu Doanh thu, Chi phí và Trả lương
thay đổi theo một số tình huống được xác định trước?

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS

Phâ n tích tình huố ng vớ i cô ng cụ Scenarios

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS

Phâ n tích tình huố ng vớ i cô ng cụ Scenarios
 Cách thực hiện:
 Bước 1: Thiếp lập bảng tính,
trong đó ô B7 = B4 – B5 – B6
 Bước 2: Chọn lệnh
DataData ToolsWhat-If
AnalysisScenario Manager.
Hộp thoại Scenario Manager
xuất hiện, chọn Add… xuất
hiện hộp thoại Edit Scenario

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS

Phâ n tích tình huố ng vớ i cô ng cụ Scenarios
 Cách thực hiện:
 Bước 3: Nhập tên tình
huống (Ví dụ Tình huống
1) vào Scenario name và
giữ phím Ctrl để chọn các
ô chứa các biến có giá trị
thay đổi trong Changing
cells. Trong trường hợp
này là B4:B6.

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS

Phâ n tích tình huố ng vớ i cô ng cụ Scenarios
 Cách thực hiện:
 Bước 4: Nhấn OK, hộp thoại Scenario Values xuất hiện, cho
phép sửa đổi giá trị của các biến. Thông thường trường hợp
1 là trường hợp gốc, nên ta sẽ không thay đổi giá trị của các
biến.

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS

Phâ n tích tình huố ng vớ i cô ng cụ Scenarios
 Cách thực hiện:
 Bước 5: Nhấn nút Add,
nhập vào các giá trị cho
các biến trong tình
huống thứ hai. Lúc này,
nhập tên tình huống
thứ hai vào Scenario
name nhưng không
thay đổi biến trong
Changing cells.

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS

Phâ n tích tình huố ng vớ i cô ng cụ Scenarios
 Cách thực hiện:
 Bước 6: Nhập lại các giá trị cho tình huống thứ 2 trong hộp
thoại Scenario Values

 Bước 7: Thực hiện tương tự cho tình huống thứ 3

 Bước 8: Nhấn nút Summary… để dễ dàng so sánh kết quả
của các tình huống

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS

Phâ n tích tình huố ng vớ i cô ng cụ Scenarios
 Cách thực hiện:
 Bước 9: Tham chiếu Result cells đến ô chứa công thức tính
toán (trường hợp này là ô B7 chứa công thức tính lợi
nhuận).
 Bước 10: Nhấn OK và kết quả xuất hiện

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS

Phâ n tích tình huố ng vớ i cô ng cụ Scenarios

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS

Phâ n tích mụ c tiêu kinh doanh vớ i cô ng cụ Goal Seek
 Tình huống: Cơ sở sản xuất bút bi ABC ước tính chi phí
biến đổi để sản xuất 1 cây bút bi là 6.000 đồng, giá bán
bình quân trên thị trường là 14.000 đồng. Được biết chi
phí cố định hàng tháng của công ty ABC là 5.000.000
đồng.
 ABC cần xác định phải sản xuất và tiêu thụ được bao
nhiêu cây bút bi thì hòa vốn?

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS

Phâ n tích mụ c tiêu kinh doanh vớ i cô ng cụ Goal Seek
 Bài toán điểm hòa vốn:
 Q: là sản lượng bút bi sản xuất và bán được trong tháng,
 TR: là doanh thu bán bút bi trong tháng,
 F: là chi phí cố định trong tháng,
 v: là chi phí biến đổi để sản xuất 1 cây bút bi,
 p: là giá bán 1 cây bút bi,
 TC: là tổng chi phí sản xuất trong tháng và
 P: là lợi nhuận trong tháng
 Các phương trình tính toán:
 TR = p*Q
 TC = F + (v*Q)
 P = TR - TC
 Để Q trở thành QHV thì Q phải đạt được giá trị sao cho
lợi nhuận P = 0.
BUSINESS INFORMATION SYSTEMS
Phâ n tích mụ c tiêu kinh doanh vớ i cô ng cụ Goal Seek
 Cách thực hiện trên Excel bằng công cụ Goal Seek:
 Bước 1: Thiết lập bài toán, nhập các biến và thiết lập các
quan hệ tính toán như hình sau:

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS

Phâ n tích mụ c tiêu kinh doanh vớ i cô ng cụ Goal Seek
 Cách thực hiện trên Excel bằng công cụ Goal Seek:
 Bước 2: Chọn ô B14 (ô tính lợi nhuận), chọn DataData
ToolsWhat-If AnalysisGoal Seek và khai báo các thông
số như hình sau:
 Trong đó:
 Set cell: Địa chỉ của ô
chứa hàm mục tiêu
 To value: Nhập giá trị
mà mục tiêu cần đạt
được
 By changing cell: Địa chỉ
của ô chứa đại lượng
thay đổi

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS

Phâ n tích mụ c tiêu kinh doanh vớ i cô ng cụ Goal Seek

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS

Bà i tậ p 1
 Một công ty muốn đưa ra một dòng sản phẩm mới và
muốn thu được lợi nhuận 25% doanh thu trong năm
đầu tiên thì giá bán sản phẩm phải là bao nhiêu?
 Biết rằng:
 Trong năm đầu tiên này dự kiến bán được 100.000 sản
phẩm.
 Mức chiết khấu trung bình cho các đại lý là 30%
 Tổng chi phí cố định là 750.000.000
 Biến phí cho mỗi sản phẩm 12.630

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS

Bà i tậ p 2
 Công ty sản xuất xi măng Vĩnh Cửu ước tính chi phí
biến đổi để sản xuất 1 tấn xi măng là 2.700.000 đồng,
giá bán bình quân trên thị trường là 3.400.000 đồng.
Biết rằng định phí hàng tháng của công ty là
650.000.000 đồng. Mức sản xuất của công ty trong
tháng có thể dao động từ 1100 tấn đến 1500 tấn và
giá bán 1 tấn xi măng có thể giao động từ 3.000.000
đồng đến 3.600.000 đồng.
 Hãy tính lợi nhuận trước thuế của công ty trong tháng
tương ứng với từng giá bán và sản lượng sản xuất

BUSINESS INFORMATION SYSTEMS