FİKİR AKIMLARI

1830 VE 1848 İHTİLALLERİ

Sayfa 99’u açalım. Fransız İhtilali ve
Sanayi İnkılabı sonrası ortaya çıkan
ideolojileri inceleyelim.
 Liberalizm
 Latince özgür anlamına gelen
Liber kelimesinden türemiştir.
 Siyasi ve ekonomik liberalizm
olarak ikiye ayrılır.
 Siyasi liberalizm; ideoloji, din ve
inanç özgürlüğü, sekülerizm,
mülkiyet özgürlüğü gibi
özgürlüklerin yasal güvenceye
bağlanmasını savunur.
 Ekonomik liberalizm ise özel
mülkiyet ve serbest ticaret
sistemine dayanır.
 Devletin ekonomik ve toplumsal
yaşama kesinlikle müdahale
etmemesini savunur.
Kapitalizm
 Fransızca capital kelimesinden
gelen başa ilişkin başlık
anlamındadır.
 Sermayeye dayanan ve kar amacı
güden üretim düzenidir.
 Avrupa’da giderek zenginleşen
sermaye sahibi sınıfa kapitalist
sınıf, yeni oluşan bu döneme de
kapitalizm denmiştir.
 Bu sistemde toplumda gelir
dağılımında eşitsizlikler
yaşanmıştır.
 Sömürüldüğünü düşünen işçi
sınıfı kapitalizme tepki
göstermeye başlamıştır.
Sosyalizm
 Kelime anlamı sosio toplum,
halktan gelir.
 Temel amaç ortak mülkiyete
dayalı bir toplum idealine
ulaşmaktır.
 XIX. Yüzyılda sermaye
sahipleriyle işçiler arasındaki
eşitsizliği ortadan kaldırmak
amacıyla ortaya çıkmıştır.
 Zamanla işçi sınıfının ideolojisi
olmuştur.
 İşçi sınıfına birtakım kazanımlar
getirmiştir.
 En büyük etkisi Çarlık
Rusya'sında görülmüştür.
1830 İhtilallerinin Sebepleri

Ekonomik hayatın gelişmesinin ancak siyasal alandaki liberalizm ile

gerçekleşeceğine inanılması
Avrupa halklarında özgürlük düşüncesinin gittikçe güçlenmesi
1815 Viyana Kongresi’nden sonra Metternich Sistemi ile kralların özgürlük
düşüncesinin benimseyen Avrupa halkının üzerinde hakları kısıtlayıcı politika
uygulaması
Fransa’da basına sansür uygulanması, üniversitelerin denetim altına alınması
İktidarın din adamlarına ve soylularına dayandırılmak istenmesi
Her türlü muhalefetin yasaklanması
1830 İhtilallerinin Sonuçları

1830 İhtilalleri ilk olarak Fransa’da başladı.

İhtilal başarılı olunca Almanya, İtalya, Polonya, İngiltere ve İspanya’da da
etkilerini hissettirdi.
Liberalizm akımı sayesinde İsviçre bağımsızlığını kazandı.
Hükümdarların kutsal egemenlik hakları yerine, millet egemenliği hakim
olmaya başladı.
 1830 İhtilallerinde Batı Avrupa’da aristokrat sınıf burjuva sınıfı karşısında
yenilgi aldı.
Not: Viyana Kongresi ve onun temsil ettiği düzene karşı olan 1830 İhtilalleri,
Avrupa’da kralların alışık olmadığı direnme hareketidir.
1848 İhtilalleri

Kral Lui Filip’in baskıcı ve yasakçı bir yönetime yönelmesi, Fransız sosyalist,
liberal ve Katolik partilerinin krallığa karşı birleşmeleri, sosyalistlerin siyasi ve
ekonomik alanda güç sahibi olmak istemeleri nedenleri ile ihtilal çıkmıştır.
Sonuçları

1) Sosyalist düşünce güçlendi.

2) Mutlakiyetler sona erdi. (Kralların yetkisi anayasa ile sınırlandırıldı.)
3) Avrupa ülkelerinde anayasal yönetimler kuruldu.
4) Fransa’da cumhuriyet kuruldu, yeni bir anayasa yapıldı ve seçim koşulları
hafifletildi.
 Mutlakiyetçilerin Monarşilerin Anayasal Monarşilere Dönüşmesi

Anayasacılık, devletin temel fonksiyonlarının, bireylerin temel hak ve

özgürlüklerinin ilgili yasalar tarafından belirtilmesi ve ilgili kurumların da bu
yasal çerçeve içinde hareket etmesi gerektiğini ileri süren görüştür

Anayasal sistem ilk kez İngiltere Magna Carta İlanı (1215)

Aydınlanma düşüncesine dayanan ilk modern ve yazılı anayasa 3 Mayıs 1791

tarihli Polonya Anayasası’dır.
Mutlakiyetçi monarşi: Yasama ve yürütme kuvvetlerinin hükümdarda
toplandığı bir hükûmet sistemidir. Bu sistemde devlet içinde tek ve en büyük
otorite hükümdardır.

Anayasal monarşi (Meşrutiyet): Hükümdarın mutlak yetkilerinin bir

bölümünü anayasal kurumlara ve meclise devrettiği yönetim biçimidir.
 1848 İhtilaller sonrası Fransa’dan sonra
Belçika, Hollanda, Danimarka ve İsviçre gibi
Avrupa ülkelerinde anayasal düzene geçildi. Bu
sayede mutlak monarşilerin bir kısmı yıkıldı ya
da yöneticilerin yetkilerine büyük ölçüde
kısıtlamalar getirildi.
“Avrupalılar geldiklerinde onların elinde İncil,
bizim elimizde ise topraklarımız vardı. Bize
gözlerimizi kapatıp dua etmeyi öğrettiler.
Gözlerimizi açtığımızda baktık ki İncil bizde,
topraklarımız ise onlardaydı.”
Jomo Kenyatta (1894-1978), Kenya Kurucu
Devlet Başkanı